Lời chúa

VĂN HÓA & GIA ĐÌNH

SÁCH báo GIÁO XỨ

HÌNH ẢNH SINH HOẠT

VIDEO

Tuồi Già & Bệnh Tật - Báo Giáo Xứ

TUỔI GIÀ & BỆNH TẬT

Báo Giáo Xứ Việt Nam

hi còn trẻ, ta nhìn các cụ lớn tuổi, đáng kính nể. Vì họ là bậc cha mẹ, sinh thành dưỡng dục. Rồi, ch£ng may, c¡m cúi làm ăn lam lũ, trong nhà bố mẹ lần lượt ra đi. Tuổi chưa đáng đi. Lúc đó mình là người lớn tuổi trong nhà. Lập gia đình, bao trách nhiệm, tuổi đời dồn dập. Các cụ chính ra còn có thể ở lại, truyền kinh nghiệm cho con cháu.

Bài này xin tổng hợp về chăm sóc sức khỏe để kéo dài tuổi đời. Qua đức Tin Công Giáo. Ai không muốn sống ?

Công giáo là thứ tôn giáo ảnh hưởng sâu rộng tới ý nghĩa cuộc đời. Đam mê hoạt động bác ái quên đi bệnh tật. Thêm nối tình anh em. Ngoài lễ Chúa Nhật, tham gia, có nhiều hội đoàn Legio, Cursillo, Cầu Nguyện, Giờ Lòng Thương Xót…Tăng thêm họat động tông đồ.

Con ơi! Lần chuỗi sáng hôm chuyên cần

Lời kinh tóm lược Phúc Âm

Lời kinh tuyệt diệu tuyệt trần Chúa ban.

Maria, một chữ Vàng
Giêsu chữ Ngọc huy hoàng chữ Yêu

Con ơi ! Lần chuỗi sáng chiều

(Xuân Ly Băng. Chùm thơ Cầu Nguyện. Tr. 5

Khi con hết cầu nguyện

Hoa lá úp mặt buồn

Chim đàn ngưng tiếng hót luôn

Gió trời thêm lành lạnh

Mây thấy mình cô quạnh

Dễ mà trời đổ mưa

Giữa mùa xuân ấm áp (sdd, tr. 8)

Thi sỹ François Nguyễn Trọng Trí Hàn Mạc Tử (1912-1940) rất trẻ, gặp nhiều thử thách, bệnh tật, nhưng có tâm tình sống đạo cao, yêu mến Đức Mẹ tha thiết hy vọng ‘‘bình minh ’’ sáng tỏ cho hồn trinh trong.

Lạy Bà là Đấng tinh tuyền thánh vẹn

Giàu nhân đức, giầu muôn hộc từ bi

Tôi ưa nhìn Bắc Đẩu rạng bình minh

Chiếu cùng hết khắp ba ngàn thế giới

(Thánh Nữ Đồng Trinh)

Thi sỹ đã ‘‘giác ngộ’’, sám hối, cõi đời này giả tạo, ‘‘nơi chôn hận nghìn thu’’ là nơi ‘‘sầu muộn ngất ngư’’ mau qua, cát bụi.

Sao tan tành rơi xuống vũng chiêm bao

Trăng tan tành rơi xuống một cù lao

Hóa đại diện đã rất nên tráng lệ.

(Phan Thiết)

Trong đau thương, thi sỹ chỉ biết chấp tay ngước lên cao, bám vứu.

Ta chấp tay lạy qùi hoan hảo

Ngửa trông cao cầu nguyện trong không gian

Để vừa dâng vừa hiệp bốn mùa xuân

Nở một lượt giàu sang hơn Thượng Đế

Tôi van lơn, thánh nguyện Giêsu

Ban ơn xuống cho mùa xuân hôn phối

Xin tha thứ những câu thơ tội lỗi.

(Đêm xuân cầu nguyện)

Trong Tông Huấn ‘‘Vui Mừng và Hân Hoan’’ (9.4.2018. Gaudate et Exultate) ĐGH Phanxicô đã nêu gương thánh thiện của 30 vị : Thánh Catherine de Siene, Thérèse de Jésus, Thomas More, Ignace Loyola, các tu sỹ dòng Trap của Trihibine, Algerie… Trong đó có Tôi Tớ Chúa ĐHY Nguyễn Văn Thuận (1928-2005). Tông huấn ghi : Khi ĐHY Phanxico Xavie Nguyễn Văn Thuận bị tù, ngài không lãng phí thời chờ đợi ngày ngài được trả tự do. Thay vào đó, ngài đã chọn ‘‘sống giây phút hiện tạ và làm cho nó đầy tình thương’’. Ngài đã quyết định ‘‘Tôi sẽ n¡m lấy cơ hội hiện diện mỗi ngày. Tôi sẽ hoàn thành các hành động bình thường một cách phi thường’’ (Tông Huấn số 17. Trích dẫn từ ‘‘5 Cái Bánh và 2 Con Cá’’ Pauline Books and Media, 2003, tt. 9-13)

Thể thao cho thân xác dẻo dai

Ai cũng biết “ Thân xác lành mạnh trong tinh thần minh mẫn”. Mỗi ngày để ra một giờ luân phiên cho các môn thể thao tuổi già, sức khỏe, như:

-Đi xe đạp

. Trong Paris hay ngoại ô, vẫn còn nhiều công viên, cỏ xanh, bờ sông, nhi nhánh nho nhỏ sông Seine, chằng chịt dòng nước trong lành. Một vòng xe đạp quanh khu nhà, làm chân cong mềm mại, giãn cân giãn cốt. Ra khỏi nhà, thở khí mát, ngắm cảnh thiên, picnic…thú vị. Gần đây, đường phố có đường dành cho xẹ đạp, an toàn. Đâu cần đi xa. Bầu trời chứa đầy thi vị, nên thơ. Nếu sức khỏe không cho phép, hay mưa gió, thì sắm ‘‘xe đạp trong nhà’’, thay vì đi bên ngoài.

Làm say mê những khó tính

Dệt giấc ngủ toàn những giấc mơ thần tiên

Có trăng mùa thu có sao mùa hạ

Có hoa lá mùa xuân

Và có mùi hương thơm long não …

Mẹ ơi, con ra đi mặc áo màu xanh

Chim họa mi bỗng bay đến từng đàn

Hát bên song cửa sổ

Và có muôn ánh trăng vàng…

(Thơ Xuân Ly Băng (1920-2017). 1999, Thơ Xanh, tr. 102-1

- Bơi lội là môn thể thao tốt nhất và triển nở đều cơ thể. Trong thành phố nào cũng có piscine, dành cho học sinh tiểu học, luân phiên trong tuần đến bơi, là môn học trong chương trình. Ngoài ra, nhiều giờ khác dành cho giới trưởng thành, bán ticket, thời gian bơi không hạn định. Trong đấy luôn có huấn luyện viên ứng trực, hướng dẫn hay cấp cứu. Tuổi hưu giá ticket tượng trưng. Nước khử trùng và trong lành. Tắm xong có douche xả sạch. Khu piscine rộng lớn. Bên cạnh, có bãi cỏ phơi mình khi trời đẹp

- Đi bộ. Hai bên dường có lề rộng cho người đi bộ. Mỗi ngày dành 1 giờ, thuận tiện ra ngòai. Mưa gió, trong nhà đã có ‘bàn đạp đi bộ’’ thay thế. Quan trọng là đều đ¥n, đừng bỏ. (xem bài “Đi bộ và Sức

Chế độ ăn uống và nghỉ ngơi. Thời gian làm việc đã hết. Đây là gian đoạn nghỉ ngơi, hưởng thụ, lấy lại sức và chuẩn bị mai sau. Thời gian đi làm, ăn vội vàng, hơn nữa lúc đó bộ phận tiêu hóa còn tốt, thực phẩm dễ tiêu hóa. Bây giờ khác, thực phẩm phải lựa chọn hợp với cơ thể, dễ tiêu hóa.

Già, bệnh là thường. Đối với tuổi già, các chức năng cơ quan giảm xuống, làm giảm khả năng thích ứng và phục hồi, dễ đưa đến rối loạn cân bằng nội tạng. Đó là nguồn gốc bệnh xuất hiện. Có thể gặp là bệnh nhẹ khi còn trẻ phát triển mạnh vào tuổi già. Cũng có thể bệnh mới xuất hiện. Bắt nguồn từ thay đổi tế bào các cơ quan, già hóa, kém bảo vệ, giảm khả năng phục hồi và tái tạo, giảm viêm, sốt, phì đại, giảm đáp ứng các hormone và hóa chất trung gian, dễ tổn thương và stress. Tử vong cao, bất ngờ. Bệnh già hay có : ung thư, tim, tiểu đường, lớn bọng đái, đau khớp xương, cao áp huyết. Thường xuyên găp bác sỹ lo gì ?

Văn hóa của nuôi tinh thần

Nhà văn suy nghĩ sưu tầm, nghiến cưu viết ra những trang báo, sách dài ngắn …là tác phẩm để đời. Những chồng báo cũ, thật qúi cho sắp sếp thành “dàn bài” mới. Đâu xa, ngay trong GXVN Paris này cho thấy cả kho tàng văn chương, sách, thơ, tài liệu giá trị. Mở đọc trong lúc rảnh rỗi. Tìm đâu xa.

- Đắc Lộ Tùng Thư của cha Trần Anh Dũng, 1992-nay, xuất bản 29 cuốn

- Ban Tu thư GXVN Paris, 1997-nay, phát hành 46 cuốn sách

- Cha Đinh Đồng Thượng Sách Cung Chi, viết bộ thơ 3 tập “Thương Ngàn

- Thương”.(2012).

- Trích từ 3 tập này có ra 3 tập khác: Tuyển tập Thơ Cung Chi do Lê Đình Thông tuyển chọn (2015).

- Thư viện mừng 70 năm GXVN Paris (2017).

- Nếu không là Linh Mục (2017)

. Họ là ai? 117 Thánh Tử Đạo VN (2013)

. Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II -

- Nguyệt san GXVN Paris, 1984 nay, 344 số

- Bản tin hàng tháng của Cursillo, 1995-nay: 222 số

- Bản tin hàng tháng của Legio, 2007-nay: 110 số

Gương Đức Giáo Hoàng tuổi già

ĐGH Phanxico được bầu năm 77 tuổi (sinh 17.12.1936) và bị cắt một lá gan năm 20 tuổi. Nhưng nhìn bên ngoài, không thấy gì là già: dậy từ 5g và ngủ lúc 11g. Thực hiện 22 chuyến công du ra nước ngoài. Khi nói về Đức Phanxico, truyền thông báo chí cho biết:

- Hương hoa khiêm nhường là chìa khóa để hiểu ĐGH Phanxico (Tạp chí Foreign Affaires, July/August 2018. Vietcatholic. 8.7.2018)

- Báo Osservatore Romano, 13.3.2018, dùng 5 từ dành cho 5 năm triều đại Phanxico: Lòng Thương Xót, đi ra, người nghèo, những vùng ngoại ô, ma quỉ. (vietcatholic 14.3.2018)

- Nhà báo công giáo Ý, Avenire, Nello Scavo cho rằng ‘‘trong các chuyến công du, trong thế giới Hồi Giáo, có thay đổi thái độ với Roma, ĐGH có khả năng vượt các rào cản truyền thông chính thức và vươn tay ra bắt với mọi người, cả những người thấp bé nhất (vietcatholic net. 8.6.2018)

- Trong phỏng vấn 19.8.2013, nhà báo nguyệt san Ý, Lm Antonio Spadaro, La Civilta Cattolicca, Đức GH Phanxico xưng mình là tội nhân được Thiên Chúa nhìn đến qua khẩu hiệu “Miserando atque Eligendo (Thương xót và tuyển chọn). Ngài chọn vào Dòng Tên, vì có tinh thần truyền giáo, cộng đoàn và kỷ luật. (dongten.net 30.9.2013)

Kết luận bằng trích dẫn đôi lời khích lệ hợp với tuổi già, của :

Thánh Phêrô :

- Anh em được Thiên Chúa tuyển chọn và mời gọi hãy cố g¡ng hết mình để làm cho các ơn đó nên vững mạnh. Có thế, anh em không bao giờ vấp ngã và nhờ đó, con đường rộng mở đón nhận anh em vào Nước Vĩnh Cửu của Đức Giêsu Kitô là Chúa và là Đấng cứu độ chúng ta. (2Pr 1, 10-11)

- Ơn Thiên Chúa đã ban, mỗi người trong anh em phải dùng mà phục vụ anh kẻ khác. Như vậy anh em mới là người khéo quản lý ân huệ thiên hình vạn trạng của Thiên Chúa. Ai có nói thì nói lời Thiên Chúa. Ai phục vụ, thì phục vụ bằng sức mạnh Thiên Chúa ban. Như thế trong mọi việc, chúng ta tôn vinh Thiên Chúa nhờ Đức Giêsu Kitô (1Pr 4, 10-11)

- Tất cả anh chị em hãy đồng tâm nhất trí, thông cảm với nhau, hãy yêu thương nhau như anh em, hãy ăn ở nhân hậu và khiêm tốn. Đừng lấy ác báo ác, đừng lấy lời nguyền rủa đáp lại lời nguyền rủa. Nhưng trái lại, hãy chúc phúc. Vì anh em được Thiên Chúa kêu gọi chính là để thừa hưởng lời chúc phúc. (1 Pr 3, 8-9)

Thánh Phaolô : Bổn phận của chúng ta, những người có đức tin vững mạnh, là phải nâng đỡ những người yếu đuối, không có đức tin vững mạnh chứ không chiều theo sở thích của mình. Mỗi người chúng ta hãy chiều theo sở thích của người khác, vì lợi ích của họ, và để xây dựng. Thật vậy, Đức Kitô đã không theo sở thích mình, trái lại, như có lời chép : Lời kẻ thóa mạ Ngài, chính con hứng chịu. (Rm 15, 1-3)