Lời chúa

VĂN HÓA & GIA ĐÌNH

SÁCH báo GIÁO XỨ

HÌNH ẢNH SINH HOẠT

VIDEO

Trẻ Em Mò Côi Trong Thánh Kinh

TRẺ EM MỒ CÔI

TRONG THÁNH KINH

Mai Đức Vinh

hánh Kinh nói nhiều đến trẻ mồ côi và người góa bụa. Điểm rõ nèt là ‘trẻ mồ côi và người góa bụa và dân ngoại kiều’ luôn dính liền với nhau. Chính vì thế, nội dung của bài báo này, tuy chủ yếu là các trẻ em mồ côi, nhưng đôi khi cũng nói đến ‘Người Góa Bụa và Dân Ngoại Kiều’. Cả ba thứ người này đều được Thiên Chúa quan tâm, đề cao quyền lợi, và bênh vực trước những khinh khi và bóc lột cách bất công của dân Do Thái. Chúng ta đề cập đến những điểm sau đây :

1. Cách chung, kẻ mồ côi bị khinh khi chèn ép cách bất công:

Các Ngôn Sứ gióng lên những lời ta thán, vì nhiều người Do Thái không cảm thương người mồ côi yếu thế (Br 6,37). Thậm chí còn đang tâm ‘lôi trẻ mồ côi ra khỏi bầu sữa mẹ’ (Gr 24,9). Tiên tri Giêrêmia cảnh cáo người Do Thái hành xử bất công với kẻ mồ côi: ‘Các ngươi chia đất cho kẻ có quyền hành và người thần thế, còn kẻ mồ côi thì tay trắng vẫn hoàn tay trắng (Gr 22,8-9). Hơn thế, các ngươi còn ăn cướp chiên lừa của người côi cút (Gr 24,3).

2. Nhưng vẫn có những người nuôi nấng, che chở, bênh vực trẻ mồ côi :

Trước tìên là trường hợp bà Ette, tuy mồ côi cha mẹ từ tuổi thơ, bà được ông Moócdokhai là chú, đem về nuôi dưỡng, giáo dục như con ruột. Nhờ đó, Ette nên người đạo đức, nhiều tài ba, đáng được trân trọng (Et 3,7). Giữa dân Do Thái, nhiều người đạo đức, thường xuyên thăm viếng cô nhi, kẻ cô đơn cô thế lâm cảnh cảnh khốn cùng (Gc 1,27). Bằng chứng là quân đội của tướng Giuda đã chìa chiến lợi phẩm cho người mồ côi, bà góa phụ (2Mc 8,30). Cũng như ông Tobít, cứ ba năm một lần, ông tặng 1/10 số tiền ông có cho cô nhi quả phụ và dân ngoại kiều (Tb 1,8). Bấy giờ, người ta khen lao ông Gióp, bởi ông sống độ lượng, hảo tâm và giải cứu nhiều kẻ mồi côi, cô thân, cô thế, không được ai nâng đỡ (G 29,12). Chính ông đã thốt ra những lời chứng tỏ lòng từ tâm của ông đối với trẻ mồ côi, và người cùng khốn: ‘Nào tôi có ăn bánh một mình mà không chia phần cho trẻ mồ côi đâu! Từ tuổi thanh xuân tôi đã nuôi dưỡng chúng như một dưỡng phụ, tôi đã hướng dẫn chúng ngay khi chúng vừa lọt lòng mẫu thân. Nào có bao giờ tôi dám giơ tay đánh trẻ mồ côi. Tôi yêu thương và nâng đỡ chúng (G 31,16-21).

3. Nào ai thương yêu và bênh vực kẻ mồ côi, người góa bụa bằng Thiên Chúa?

– Ông Maisen nói với dân Do Thái: ‘Thiên Chúa của anh em xét xử công minh cho cô nhi quả phụ, cho họ được cơm ăn áo mặc (Đnl 10,18). Kẻ yếu thế được Chúa quan tâm, trẻ mồ côi được Chúa phù trì (Tv 10,14); Ngài lắng nghe lời cầu xin của ai mồ côi, yều thế (Hc 35,17). Nếu trong thánh điện Giêrusalem, người Do Thái còn ức hiếp ngoại kiều cô nhi quả phụ, còn dám gây chuyện đổ máu người vô tội (Gr 6,28), thì chính Thiên Chúa ngự trong Thánh Điện lại nuôi dưỡng cô nhi và bênh vực các góa phụ (Tv 67,6). Đó chính là điều thánh vương Davít đã tha thiết cầu xin: Lạy Chúa, xin bênh vực quyền lợi kẻ mồ côi, người yếu hèn, xin minh oan cho người khốn khổ, bần cùng (Tv 82,3). Hay lời tạ ơn của ngôn sứ Ôsê : Lạy Chúa, chỉ nơi Chúa kẻ mồ côi mới nhận được lòng thương xót (Os 14,4).

4. Chính Thiên Chúa đã truyền dạy dân Do Thái phải yêu thương và bênh vực, xử công bình với cô nhi quả phụ.

· Phải giúp đỡ họ :

Anh em hãy dùng thuế thập phân mà giúp đỡ các cô nhi quả phụ sống giữa anh em và trong thành của anh em (Đnl 14,28). Của thập phân dâng cúng trên đền thờ, các thày Lêvi không được dùng, nhưng phải đem giúp đỡ các cô nhi quả phụ (Đnl 26,13). Thiên Chúa bênh vực trẻ mồ côi và phá vỡ mưu mô bọn ác nhân (Tv 145,9). Thiên Chúa yêu thương những ai sống tốt với cô nhi quả phụ: Đối với cô nhi, con hãy xử như một người cha, như vậy con xứng đáng là con của Đấng Tối Cao và Người sẽ thương con hơn cả cha mẹ con (Hc 4,10).

· Không được làm thìệt hại hay cư xử bất công:

Anh em không được làm thiệt hại cô nhi quả phụ, không được giữ quần áo và đồ dùng của họ làm ‘của cầm nợ’ (Đnl 24,17). Anh em phải cư xử công minh với kẻ mồ côi, cô thế, hãy trừng trị những người áp bức bất công (Is 1,17), không được áp bức người góa phụ và trẻ cô nhi (Dc 7,10), không được bạc đãi ngoại kiều và cô nhi, quả phụ (Gr 22,3). Anh em đừng xâm phạm đến tài sản, đồng ruộng của trẻ mồ côi (Cn 23,10).*

• Chúa cảnh báo và nghiêm phạt những người xúc phạm đến cô nhi:

Khi ông Maisen và đoàn tư tế nói với dân chúng: Đáng nguyền rủa thay kẻ làm thiệt hại đến quyền lợi của ngoại kiều, cô nhi và quả phụ. Toàn dân đã hô lên: Amen (Đnl 27,19). Thế nhưng người ta vẫn xúc phạm, nên qua miệng các ngôn sứ, nhiều lần Thiên Chúa phải đe loi nghiêm nhặt và phạt tội nghiêm minh: Nếu các ngươi cư xử bất công và ác độc với cô nhi quả phụ hay ngoại kiều, thì ta sẽ làm cho vợ các ngươi thành góa phụ và con cái các ngươi thành côi cút (Xh 22,21-23); Nếu các ngươi dám rút thăm chia nhau trẻ mồ côi, bán đứng các bạn bè (G 6,27), ra các luật lệ bất công để chiếm đoạt quyền lợi dân nghèo, ăn hiếp đàn bà góa và bóc lột kẻ mồ côi (Is 10, 2), hay tệ hơn, nếu các ngươi giết quả phụ, giết khách ngoại kiều và tàn sát trẻ mồ côi (Tv 93,6), thì Ta sẽ ra tay bênh vực cô nhi quả phụ, sẽ phá đổ mưu độc của các ngươi, và biến con cái các ngươi thành trẻ côi cút (Ml 3,5, Tv 108,9) … Dĩ nhiên Ta sẽ không thương yêu và bênh vực, không ưu đãi những cô nhi quả phụ sống vô luân, gian ác, chuyên nói lời ngạo mạn (Is 9, 16).

5. Lòng tin tưởng và lời cầu xin của cô nhi goá phụ.

Dưới đây là những lời than thở và cầu xin của người mồ côi cô độc, tha thiết cậy trông vào lòng thương xót của Thiên Chúa từ nhân. Chúng ta hãy đọc lên với tâm tình nhớ đến bao nhiêu kẻ mồ côi hiện nay trên thế giới.:

- Lạy Đức Chúa, xin Ngài nhớ cho,

chúng con khổ cực biết chừng nào,

Xin đưa mắt nhìn xem,

nỗi nhọc nhằn chúng con phải chịu.

Sản nghiệp chúng con đã thuộc tay ngoại kiều,

Nhà chúng con lại thuộc về kẻ khác.

Chúng con mồ côi cha,

mẹ chúng con góa bụa… (Ac 5, 1 tt).

- Lạy Chúa, xin bênh vực quyền lợi

kẻ mồ côi, người yếu thế,

xin minh oan cho người yếu thế, bần cùng

(Tv. 82,3).