THỨ NĂM TUẦN THÁNH ĐỌC LẠI « MỘT LINH MỤC CHỨNG NHÂN KITÔ » - Trần Văn Cảnh

Trần Văn Cảnh

THỨ NĂM TUẦN THÁNH ĐỌC LẠI

« MỘT LINH MỤC CHỨNG NHÂN KITÔ »

ruyện kể rằng : Thầy Tử lộ yết kiến đức Khổng Tử. Đức Khổng Tử hỏi: -Thế nào là người trí, thế nào là người nhân ? Thầy Tử lộ thưa : -Người trí là người làm thế nào để cho người ta biết mình, người nhân là người làm thế nào để cho người ta yêu mình. Đức Khổng Tử bảo : -Nhà ngươi nói như vậy cũng khá gọi là người có học vấn .

Thầy Tử lộ ra. Thầy Tử Cống vào. Đức Khổng Tử lại hỏi người trí, người nhân là thế nào. Thầy Tử Cống thưa : -Người trí là người biết người, người nhân là người yêu người. Đức Khổng Tử bảo : -Nhà ngươi nói như vậy, cũng khá gọi là người có học vấn.

Thầy Tử Cống ra. Thầy Nhan Hồi vào. Đức Khổng lại đem trí, nhân ra hỏi. Thầy Nhan Hồi thưa: -Người trí là người tự biết mình, người nhân là người tự yêu mình. Đức Khổng Tử bảo : -Nhà ngươi nói như vậy đáng gọi là bậc sĩ quân tử.

Lời bàn:

Cũng một chữ Trí, một chữ Nhân mà ba người đáp mỗi người một khác. Không phải là trí với nhân có lắm nghĩa, thay đổi khác nhau, đó là tuỳ theo cái trình độ học vấn, kiến thức của mỗi người, mà tư tưởng thuyết minh có phần hơn, kém, khác. Thầy Tử Lộ (Học trò giỏi của đức Khổng Tử, có tiếng về khoa chính sự yết kiến : đến thăm, hầu người trên học vấn : học để cho biết nhiều, hỏi để cho tỉnh) đáp như thế là người vụ ngoại, chỉ cần cho người ta biết mình, yêu mình mà thôi . Thầy Tử Cống (học trò giỏi của đức Khổng, có tiếng về khoa ngôn ngữ) đáp như thế là người quên mình chỉ biết người, yêu người mà thôi. So với thầy Tử Lộ thì cao hơn một bậc . Song chưa bằng thầy Nhan Hồi (học trò giỏi nhất của đức Khổng, có tiếng về khoa đức hạnh, sĩ quân tử : bậc người thượng lưu trong xã hội, có đức hạnh, có học vấn, có kiến thức) học như thế mới là học vị kỷ, nghĩa là học để tự biết mình và yêu mình trước rồi mới suy rộng ra đến biết người, yêu người. Biết mình yêu mình, không phải là có lòng tư kỷ hẹp hòi . Có biết mình thì mới tu tỉnh được tâm thần, cải quá, thiên thiện mà nên người ngay, người khá. [[1]].

Trong một lần người viết được chỉ định tham dự phái đoàn giáo xứ lên gặp Đức Ông Rambaud, trách nhiệm các tu sĩ, linh mục và cộng đoàn hải ngoại của Địa phận Paris. Mở đầu câu chuyện, Đức Ông Rambaud đã xác nhận với chúng tôi rằng ngài rất quí mến và tôn kính một linh mục, là Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh, vì tính khiêm nhường và đơn sơ của ngài.

Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh trong cách hành xử khiêm nhường là một Nhan Hồi thời mới, không cần phải cho người ta biết mình. Đức Ông Giuse kín đáo và khiêm nhường suy nghĩ, tìm hiểu, nghiên cứu tích trữ cho mình một kho những khái niệm, trách nhiệm và công việc của « Một linh mục chứng nhân Kitô ». Cụ thể, Đức Ông Giuse biết rõ vai trò và sứ mệnh linh mục chứng nhân của mình. Rồi sau đó, về đường hành xử, ngài cũng có một thái độ cẩn trọng để làm đúng và làm tốt những công việc linh mục chứng nhân mà mình đã biết. Từ đó, một kết quả thiêng liêng liên tục và tích cực đã được Chúa giúp cho thâu nhận.

1. LINH MỤC CHỨNG NHÂN KITÔ BIẾT RÕ TRÁCH NHIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA MÌNH

Hai nguồn tài liệu cho thấy những ý nghĩ và quan niệm về linh mục chính xứ của cha Mai Đức Vinh. Thứ nhất là những đoạn nghiên cứu, viết trong sách « Hội Đồng Quí Chức », luận án tiến sĩ thần học mục vụ trình năm 1977, về « Trách nhiệm của linh mục trong họ đạo ». Thứ hai là loạt sáu bài trích dẫn những tài liệu chình thức của giáo hội, đặc biệt là của Công Đồng Vatican II, về những quan niệm liên hệ đến « Vai trò của linh mục trong giáo xứ » mà ngài muốn chia sẻ với cộng đoàn, khi mới được bổ nhiệm làm giám đốc Giáo Xứ Việt Nam Paris, được in trong tuần san mục vụ « Giáo Xứ Việt Nam », từ ngày 02.08.1981 đến ngày 28.09.1981.

11. TRÁCH NHIỆM CỦA LINH MỤC TRONG HỌ ĐẠO VIỆT NAM

Những đoạn nghiên cứu về « Trách nhiệm của linh mục trong họ đạo Việt nam » sau đây được trích ra từ tác phẩm « Hội Đồng quí chức », nguyên là luận án tiến sĩ thần học mục vụ của cha Mai Đức Vinh, trình năm 1977 về đề tài « Quý chức Họ đạo ở Việt Nam tham gia vào Thừa tác vụ của Linh mục »[[2]].

111. Trách nhiệm tổng quát của linh mục trong họ đạo

Là nguời duy nhất có trách nhiệm làm trôi chảy mọi việc trong họ đạo đã được trao phó cho ngài. Vì vậy ngài là người đứng đầu chỉ huy họ đạo hay giáo xứ. Ngài nắm trong tay tất cả mọi quyền cần thiết để điều khiển giáo xứ, trừ truờng hợp Giáo luật dành riêng cho đức giám mục. Để trông nom những giáo dân được ủy nhiệm cho ngài, ngài có một dấu triện riêng.

Đối với người công giáo Việt Nam, nhất là đối với những chức việc, linh mục là cha linh hồn, là người đại diện cho Chúa, là thầy dạy. Mọi người đều nghe theo, kính trọng, tin tưởng và vâng lời ngài. Nhưng cùng lúc,  giáo dân  theo dõi  đời sống  của  linh mục.

Họ xem như một tai tiếng lớn khi thấy linh mục thiếu trang nghiêm trong đời sống mục vụ. Và do đó có những chuyện đáng tiếc xảy ra giữa họ đạo và linh mục. Vì ý thức được những vấn đề này, trong những thư chung của các giám mục, những cuốn Chỉ Nam và văn bản các công nghị đã luôn khuyến khích các linh mục phải gắng sức sống cho đúng đời sống tu trì: lòng đạo sâu xa, sự nhiệt tình trong công việc tông đồ, chăm sóc và kiên nhẫn với giáo dân, kín đáo trong mục vụ, nghiêm chỉnh trong cách ăn mặc, về lời nói, trong đời sống riêng tư cũng như khi thi hành công việc mục vụ. Linh mục là con người mô phạm.

Trong khuôn khổ của bài viết, chúng tôi hân hạnh đưa ra dưới đây những văn bản thực tế về mục vụ của linh mục họ đạo.

1111. Tận tụy trong công việc tông đồ : Tận tụy là đức tính đặc trưng của các mục tử. Dù là cha sở hay cha phó, linh mục luôn nhớ rằng: một khi lãnh nhận thừa tác mục vụ và sứ vụ tông đồ, các ngài phải lo phục vụ dân Chúa bằng đức tính tận tụy và cứu rỗi các linh hồn bằng đời sống thánh thiện. Vậy, trước hết linh mục phải săn sóc những giáo dân đã được rửa tội và những người tân tòng đang học giáo lý. Nhưng ngài cũng không quên những người dân ngoại đang khao khát Tin Mừng và cần được giúp đỡ.

1112. Kiên nhẫn với giáo dân : Tự bản tính, người Việt Nam ít nóng nảy và rất kiên nhẫn. Vì thế các linh mục phải giữ sao không nên nóng giận: đạt được sự bình thản là yếu tố cần có của những người lãnh đạo… Nóng giận làm giảm bớt uy tín, sự kiên nhẫn của linh mục làm cho mọi người nghe theo và kính trọng hơn là sự thông minh trong công việc hoạt động : Patientia opus perfectum habet.

1113. Đời sống gương mẫu : Ở nơi cha, con người và linh mục chỉ làm một, nghĩa là ngài luôn là  linh mục ở  mọi nơi  và  mọi lúc. Đời sống của ngài là sự thực hành những gì ngài giảng dậy. Người ta sẽ đặt câu hỏi khi thấy một linh mục giảng trước công chúng phải hãm mình nhưng thích tìm kiếm thức ăn ngon; ca tụng điều đơn giản, không bám víu, nhưng lại xa hoa trong cách sống và phục sức; ca ngợi giá trị đức khó nghèo nhưng chính mình lại chạy theo tiền bạc. Sống làm sao để giáo dân có thể thấy những gì cha giảng dậy là điều cha thực hành mỗi ngày, lời nói và việc làm phải đi đôi với nhau. Có như vậy, việc tông đồ mới trổ sinh hoa trái. Một linh mục sống như vậy mới có thể kéo níu sự hợp tác của giáo dân trong việc tông đồ, mà đầu tiên là các chức việc [[3]].

112. Trách nhiệm thánh hóa

1121. Trong đời sống bí tích, đặc biệt là bí tích rửa tội. Rửa tội là bí tích tối cần thiết. Bởi vậy, các nhà truyền giáo thời trước, không những yêu cầu sự tiếp tay của các quí chức, mà còn cần sự trợ giúp của các y sĩ, 'bà mụ', 'cô mụ' vào công việc của các vị. Trong những trang kế tiếp, chúng tôi dựa vào các tài liệu chính thức, trình bày về những người ban phép Rửa Tội trong xứ đạo, bổn phận của quí chức trong việc rửa tội và của linh mục đối với việc đào tạo những người cộng tác trong việc thánh thiện này : 

1- Chọn và lập những người nam, nữ ban phép rửa tội trong xứ đạo, nghĩa là theo đức cha Puginier "đào tạo những quí chức, những y sĩ, những bà mụ, và tất cả những người có thói quen rửa tội trong họ đạo, để họ biết cử hành bí tích Rửa Tội cho đúng nghi thức" ; 

2- Khảo sát ít nhất mỗi năm một lần, chẳng hạn vào dịp xưng tội thường niên, xem các người nam, nữ ban phép rửa tội có cử hành đúng nghi thức không ; 

3- Kiểm soát lại sổ ghi và tờ khai rửa tội mà các quí chức hay những người ban phép rửa tội đã ghi ; 

4- Mỗi năm trao lại cho bề trên bản báo cáo trong đó khai rõ số người được rửa tội trong giáo xứ và tên tuổi... của họ[[4]].

1122. Trong đời sống đạo đức. Như đã nói ở trên, tại Việt Nam, một giáo xứ thường gồm một họ đạo chính và nhiều họ đạo nhỏ cách xa nhau. Mỗi linh mục không chỉ giúp một hay hai họ đạo mà nhiều khi tới ba, năm chục họ đạo. Nhiều họ đạo chỉ có khoảng hai, ba chục người, hầu hết là những người sùng đạo. Do đó, để đáp ứng lòng đạo đức của họ, linh mục thường phải di chuyển chứ không ở yên tại họ chính của ngài. Giáo dân Việt Nam quen nói "cha đi làm phúc". Cụm từ này có nghĩa là linh mục đi giúp giáo dân sống đạo và đi truyền giáo cho lương dân. "Làm phúc" nghĩa là "đem hạnh phúc" đến cho người khác, vì phúc thật ban xuống từ trời và ơn trở lại thì mở ra cho mọi người. Câu nói này thật sự không sai. Một năm hai lần, linh mục lần lượt đi từ nhà thờ này tới nhà nguyện khác, từ nhà nguyện đến những túp lều tranh được sắp xếp lại. Ngài ở đây một tuần, chỗ kia năm ngày, chỗ khác ba ngày, tùy theo sự cần thiết của 'đàn chiên nhỏ'.

Thật vậy, theo luật giáo phận và các giám mục thường hay nhắc nhở: cha sở, hoặc cha phó, phải đi "truyền giáo" trong các họ đạo ít nhất mỗi năm hai lần, một vào mùa Chay, hai vào mùa Thu.

Dĩ nhiên cha sở phải báo trước ngày ngài sẽ ở lại nhà của ông trùm họ. Ông trùm họ có bổn phận thông báo cho giáo dân biết và sửa soạn đón cha sở trong khi ngài thi hành nhiệm vụ: sắp sửa nhà thờ hay nhà nguyện, từ trong ra ngoài, giải quyết những vấn đề của họ đạo, sắp sẵn sổ Rửa Tội, sổ Nhân Danh...; nói với giáo dân cầu nguyện cho cha sở hoàn thành sứ mạng sắp tới và cho phép các gia đình thay phiên tổ chức những bữa ăn (cơm lượt) cho cha sở v.v. [[5]].

113. Trách nhiệm giảng huấn :

1131. Việc rao giảng tin mừng. Linh mục chọn những người ngoại giáo như một phần gia nghiệp trong cánh đồng của Chúa. Các ngài yêu thương họ hết lòng. Giống như anh nông phu gắn bó với ruộng vườn, nên hết lòng cày bừa cho kỹ. Linh mục phải luôn giầu lòng bác ái đối với họ, cố làm những gì có thể giúp anh em ngoại giáo, nhằm dẫn đưa họ về đức tin. Ngài bắt đầu bằng việc cầu nguyện. Nếu linh mục thân thiết với phần gia nghiệp của ngài là người ngoại giáo thân thương, thì ngài sẽ liên lỉ cầu nguyện để họ được ơn trở lại. Không có lời cầu nguyện, lòng nhiệt thành sẽ không mang lại hiệu quả bền bỉ và lâu dài. Nếu một người ngoại giáo nào đó tìm gặp một linh mục để nói chuyện về tôn giáo, thì ít là vì những lý do riêng, ngài không nên từ chối cuộc đàm thoại này. Ngài cần tỏ ra lịch thiệp và kiên tâm. Không nên quá thúc dục người nghe và ép họ trở thành tín hữu. Ngài sẽ trình bày những chân lý đức tin làm sao cho họ có thiện cảm và niềm xác tín; ngài cân nhắc mọi lời nói khi bàn về tà thần, ngẫu tượng và lối thờ cúng…

Như chúng ta thấy, môi trường hoạt động của linh mục rất rộng rãi. May thay, ngài có những cộng sự viên, giúp ngài tại một hay nhiều họ đạo xa cách nhau hay nằm gọn trong những làng ngoại giáo. Cộng tác viên của linh mục là những thầy giảng, nữ tu hay đại chủng sinh đang đi thực tập, và những tín hữu đạo đức và nhiệt tâm tông đồ, nhất là các chức việc của mỗi họ đạo. Ngài phải huấn luyện những người tín hữu ưu tuyển này thành những tông đồ của Tin Mừng [[6]].

1132. Trong việc tông đồ. Việc chăm sóc linh hồn luôn luôn phải được thấm nhuần tinh thần truyền giáo làm sao để lan rộng cách thích đáng tới mọi người sống trong giáo xứ. Trong trường hợp các cha sở không thể đến được với một số nhóm người, các ngài phải kêu gọi những người khác kể cả giáo dân, giúp đỡ đặc biệt các ngài trong công việc tông đồ, bởi lẽ người giáo dân được kêu gọi cộng tác gần gũi với công việc tông đồ của hàng giáo phẩm, và trở thành những người cộng tác của chân lý [[7]]

114. Trách nhiệm quản trị

1141. Quản trị. Sự cẩn trọng cần thiết của linh mục trong thừa tác vụ quản trị : Ý trí đầu tiên của các đấng bề trên, khi chọn các chức việc họ đạo, là nhằm mục đích thiêng liêng, sau đó mới nhắm vào việc quản trị của họ đạo. Mục đích thứ hai hoàn toàn tùy thuộc vào mục đích thứ nhất. Đúng vậy. Vì hai chương trước đây, chúng tôi đã bàn về mục đích thứ nhất: tham gia của các chức việc vào thừa tác vụ thánh hóa (officium sanctificandi) và vào thừa tác vụ giảng dạy (officium docendi) của các linh mục. Trong chương này, chúng tôi sẽ bàn về thừa tác vụ thứ ba, tức sự tham gia của chức việc vào thừa tác vụ điều hành hay quản trị (officium regendi) của linh mục trong việc quản trị họ đạo.

Đời sống tín hữu trong mỗi họ đạo thường phụ thuộc vào sự chỉ đạo của cha xứ và các chức việc. Nguyên tắc này đưa ra vai trò trung gian của các chức việc giữa cha xứ và bổn đạo, nhất là trong việc quản trị họ đạo. Vì vậy, chúng tôi bắt đầu trình bày mục này bằng cách nêu bật những tương liên giữa các chức việc và cha xứ.

Chẳng thiếu gì chuyện thường diễn ra giữa cha xứ, các chức việc hay bổn đạo. Cha Cadière đã viết một cách tế nhị: "Tôi không muốn rằng khi có sự bất đồng giữa cha xứ và giáo dân, lỗi lầm bị quy trách cho cha xứ ! Thường thì như vậy. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp mà sự bất hòa là do phía giáo dân".

Chúng tôi lấy câu chuyện của các chức việc tại Tầm Hưng làm ví dụ: "Khi cha Ân đến thay cha Vân tại Họ Tầm Hưng, một trong những ưu tư của ngài là làm sao cho sổ chi tiêu của họ đạo được minh bạch. Vì khi vắng linh mục, trong nhiều họ đạo, các chức việc quản tri tiền bạc mà không ghi chép gì cả. Có thể sẽ có những lạm dụng và thất thoát. Khi cha xứ yêu cầu các chức việc phải trao lại sổ sách, nhiều người bất bình, phản đối và muốn từ chức. Và vì phải tuân theo đúng quy tắc, cha Ân đã không nhượng bộ ".

Để tránh tối đa những trường hợp đáng tiếc này, các bề trên có thẩm quyền mong mỏi các chức việc phải biết lắng nghe và luôn tuân phục linh mục, luôn sẵn sàng và tận tụy với nhiệm vụ. Và các cha xứ hẳn không bao giờ quên lời nhắn nhủ khôn ngoan của cha Cadière: 'Chúa ơi, việc tuyển chọn các chức việc trong họ đạo thật phức tạp! Cha xứ không nên hành động, quyết định một mình. Ngài phải tham khảo các chức việc trước khi bầu một ứng viên'. Rồi còn giáo huấn của Công Nghị Bắc Kỳ năm 1900: 'Cha xứ phải nâng đỡ tối đa uy tín của các chức việc', và Công Đồng Đông Dương bảo: "Để được những thành phần ưu tú trợ giúp, thì cha xứ phải chu toàn nhiệm vụ của mình trước »[[8]].

1142. Việc quản lý tài sản của họ đạo.  Tài sản của họ đạo, ruộng đất, thóc lúa, tiền bạc, do cha xứ quản nhiệm với sự trợ giúp của Hội Đồng Quí Chức, đặc biệt là ông thủ qũy hay người được ủy nhiệm riêng. Trách nhiệm đã được qui định đầu tiên là do các cuốn Chỉ Nam của các giáo phận. Cuốn Chỉ Nam của giáo phận Qui Nhơn tuyên bố: "Bình thường thì cha xứ là người quản trị tài sản của họ đạo. Ngài là người duy nhất có trách nhiệm, nhưng ngài cũng được Hội Đồng Quí Chức trợ giúp". Đó cũng là điều mà Công Nghị Bắc Kỳ năm 1900 mong mỏi: "Kỳ vọng rằng trong mỗi họ đạo hay giáo xứ, đều có một hội đồng để bảo quản, dưới sự chỉ đạo và thẩm quyền của linh mục (ngài chịu trách nhiệm trước giám mục), mọi tài sản của Giáo Hội, tức nhà thờ, nhà xứ, nghĩa trang, và mọi lãnh vực khác, như hoa lợi dành cho nhà thờ" [[9]].

115.Tổ chức giáo xứ theo Công Đồng Vatican II

1151. Điểm tiêu cực phải tránh : thuyết phụ đạo của các cha sở. Chúng ta đã đề cập đến sự hợp tác giữa các chức việc với các cha sở: Sự hợp tác này cần thiết cho thừa tác vụ của linh mục trong họ đạo, hơn nữa, nó nêu bật những khía cạnh tích cực và đáng khích lệ. Nhưng đối lại với những khía cạnh tích cực và đáng khâm phục, lại nổi bật ít ra một điểm tiêu cực, là các linh mục thường nghiêng quá đà về thuyết phụ đạo. Đối xử với quí chức như những người giúp việc trong nhà, xem họ như những dụng cụ làm việc hơn là những người cộng tác, những người giáo dân trợ tá, những người trung gian giữa linh mục và giáo dân. Quả thật, các linh mục quên rằng: "Mặc dù theo ý Chúa Kitô, có những người được chọn đi rao giảng, làm người phân phát các mầu nhiệm hay chủ chăn lo cho kẻ khác, nhưng giữa tất cả mọi người vẫn có bình đẳng thực sự, bình đẳng về phương diện phẩm giá và hoạt động chung của mọi tín hữu để xây dựng thân thể Chúa Kitô ; Các linh mục quên rằng: nghĩa vụ và quyền hạn làm tông đồ là chung cho tất cả mọi tín hữu, không phân biệt giáo sĩ hay giáo dân, và trong việc xây dựng Giáo Hội, giáo dân cũng có phần riêng của họ. Vì thế các linh mục phải cùng với giáo dân làm việc trong Giáo Hội và cho Giáo Hội với tinh thần huynh đệ. Các ngài còn phải đặc biệt để tâm lo cho giáo dân trong khi họ làm việc tông đồ [[10]].

1152.  Hội đồng Giáo xứ thay thế Hội đồng quí chức. Ngày nay, nhiều giáo phận ở Việt Nam đã ấn hành bản Quy Chế Hội Đồng Giáo Xứ phù hợp với tinh thần Công Đồng Vatican II, đặc biệt về với le motu proprio "Ecclesae Sanctae" (Tự sắc 'Giáo Hội') ra ngày 6 tháng 8 năm 1966. Tất cả các bản quy chế đều công bố rằng "Hội Đồng Giáo Xứ thay thế Hội Đồng Quí Chức".

Rồi trong sắc lệnh 'Tông Đồ Giáo Dân' (Apostolicam Actuositatem) người ta cũng đề cập tới nhiều hội đồng tương tự nhưng không nói rõ về một hội đồng và các chức năng của các hội đồng thì rộng rãi. Nhiệm vụ của những hội đồng này là 'yểm trợ mọi hoạt động tông đồ của Giáo Hội cả trên bình diện truyền giáo và thánh hóa cũng như trên bình diện bác ái, xã hội hay các hoạt động khác… Những hội đồng này sẽ có thể giúp phối hợp hoạt động giữa những hội đoàn khác nhau hay giữa những công việc tông đồ của giáo dân mà vẫn tôn trọng bản chất cá biệt và quyền tự trị của mỗi hội đoàn. Sắc lệnh còn nói thêm rằng 'nếu có thể, nên lập những hội đồng tương tự như vậy ở cấp giáo xứ, liên giáo xứ, giáo phận và cả trên bình diện quốc gia hay quốc tế' [[11]].

1153. Những nét căn bản của Hội Đồng Giáo Xứ. Như vậy, không có một quy định nào rõ rệt từ các tài liệu của Công Đồng hoặc từ tự sắc "Giáo Hội" của đức giáo hoàng Phaolo VI, đã đề cập một cách trực tiếp về Hội Đồng Giáo Xứ. Tất cả đều để cho các giám mục và các linh mục tùy nghi xướng xuất. Do đó, khi khảo xét các bản quy chế của các Hội Đồng Giáo Xứ đã có từ trước ở Việt Nam, chúng tôi thấy được một vài đặc điểm của Hội Đồng Giáo Xứ như sau:

a) Cơ quan có tính cách đại diện nhất của giáo xứ không phải là ban mục vụ nhưng là Hội Đồng Giáo Xứ. Bởi vì bên trong Hội Đồng Giáo Xứ, sau ban thường vụ gồm có chủ tịch, nhiều phó chủ tịch, thư ký và thủ quỹ, thì còn có những đại diện của các khu, các xóm và các hội đoàn của giáo xứ.

b) Thành viên của Hội Đồng Giáo Xứ chỉ là những tín hữu giáo dân, không phải là người tu trì (nam hoặc nữ).

c) Hội Đồng Giáo Xứ làm việc bằng cách cộng tác với cha sở và dưới sự hướng dẫn của ngài, tuy nhiên chủ tịch hội đồng là một giáo dân được tuyển chọn bởi cộng đoàn giáo dân chứ không phải do cha sở.

d) Môi trường hoạt động của Hội Đồng Giáo Xứ có tính cách thực tiễn và sâu rộng hơn là môi trường của Hội Đồng Mục Vụ.

e) Thực tế chỉ có một ban mục vụ trong mỗi giáo xứ mà những người trách nhiệm là các thành viên của Hội Đồng Giáo Xứ.

f) Các Hội Đồng Giáo Xứ địa phương cũng quy tụ lại trong một tổ chức trung ương trên bình diện giáo phận.

g) Như vậy, Hội Đồng Giáo Xứ thật là đầu não hoạch thảo chương trình mục vụ, là trung tâm phối hợp các sinh hoạt và các hội đoàn hiện hữu trong giáo xứ để công việc chung được tiến hành và thăng tiến tốt đẹp hơn; sau hết đó là điểm gặp gỡ và hiệp thông giữa những con người thuộc nhiều giai tầng xã hội, thuộc nhiều văn hóa khác nhau; là nơi mà người ta có thể bày tỏ mọi vấn đề, mọi nhu cầu, mọi mong ước của cộng đoàn; là nơi người ta có thể tham dự vào việc hình thành các dự án và vào bất cứ vụ việc gì tương quan tới đời sống của giáo xứ.

h) Về chức năng, phần hành của Hội Đồng Giáo Xứ là hợp tác với cha sở để nghiên cứu và thẩm định tình trạng hiện hữu của giáo xứ, nhất là trình độ hiểu biết về giáo lý, về đời sống đức tin, về sự gắn bó với giáo xứ, giáo phận và Giáo Hội, về đời sống bí tích, đời sống phụng vụ, về hoạt động bác ái từ thiện… đồng thời tìm kiếm và đề nghị các biện pháp thực hành với những hoạt động cụ thể, nêu ra những phương tiện tương xứng để thực hiện cách hiệu quả các dự án mục vụ của giáo xứ hay của giáo phận [[12]].

12. VAI TRÒ CỦA LINH MỤC TRONG GIÁO XỨ

Khi mới nhận bài sai làm chính xứ Giáo xứ Việt Nam Paris vào cuối năm 1980, cha Mai Đức Vinh đã thâu thập những tài liệu Công Đồng Vatican II về « Vai trò của linh mục trong giáo xứ » và đã phổ biến chia sẻ với cộng đoàn trong 6 số báo tuần san mục vụ « Giáo xứ Việt Nam », từ 02.08.1981 đến 20.09.1981. Loạt bài này gồm 17 điều, qui tụ vào 6 nhóm ý tưởng chính sau đây.

121. Vai trò tổng quát của linh mục

1211. Linh mục là giáo dân được Chúa chọn. Nhờ phép rửa tội, toàn thể giáo dân trở thành « Dân tộc thánh, dân riêng của Chúa » (IP, 2, 9).

Để xây dựng và phát triển dân tộc thánh này, « mỗi chi thể, mỗi phần thân thể phải có nhiệm vụ riêng » (Rm 12,4). Do đó, chúa đã kén chọn giữa hàng giáo dân một số người, đặt họ làm thừa tác viên, cho họ có quyền tế lễ và tha tội, để họ thi hành chức vị linh mục, phục vụ giáo dân và loài người nhân danh Chúa Kitô » (SLDSLM 2).

Trong ba năm rao giảng, chính Chúa Kitô đã chọn ngay giữa những người dân đến nghe Chúa, một số nhỏ người, rồi huấn luyện họ và trao cho họ chức linh mục. Chúa đã chọn 12 tông đố (Mt 10, 1-14 ; Mc 3, 13-19) mà Phêrô là thủ lĩnh (Gn 21, 15-17). Chúa ban cho họ quyền tế lễ (Lc 22, 19 ; I Cor 11, 23-25), quyền tha tội (Gn 20, 21-23), quyền rửa tội và rao giảng (Mt 28, 19-20). Chúa lại hứa « sẽ ở với họ cho đến tận thế » (Mt 28,20)

1212. Linh mục thuộc phẩm trật Chúa thiết lập. Chúa đã lập bí tích truyền chức thánh, để cắt cử một số giáo dân được kén chọn làm thành một phẩm trật gồm :

Giám mục, gọi là linh mục thừa kế các tông đồ ;

Linh mục, gọi là linh mục cộng sự viên của giám mục ;

Phó tế, gọi là người phục vụ bàn thờ, lo công việc từ thiện.

Như vậy, hàng giáo phẩm gồm ba cấp bậc khác nhau : giám mục, linh mục và phó tế, được hợp nhất nhờ chức giám mục và trong mục đích phục vụ dân Chúa.

Việc tuyển chọn người và truyền chức thánh thuộc hoạt động của Chúa Thánh Thần. Chính ngài hướng dẫn các tông đồ đặt tay, cầu nguyện, truyền chức cho những người xứng đáng (Cvtd, 13, 2-3 ; I Tim, 1, 18).

1213. Những chức vụ chính yếu của linh mục. Công đồng Vatican dậy : « Nhờ bí tích truyền chức thánh, linh mục tham dự vào chức linh mục thượng phẩm của Chúa Kitô, rao giảng phúc âm, chăn dắt tín hữu và cử hành nghi lễ thờ phượng Thiên Chúa. Thánh lễ là tột đỉnh và trung tâm của việc thờ phượng. Trong thánh lễ, linh mục thay mặt Chúa Kitô, công bố mầu nhiệm cứu chuộc, kết hợp mọi ước nguyện của giáo dân vào lễ vật tinh tuyền của Chúa Giêsu. Linh mục chu toàn chức vụ giao hòa và an ủi đối với các tín hữu thống hối và bệnh tật. Linh mục dâng lên Chúa Cha các nhu cầu và lời khẩn nguyện của các tín hữu. Trong quyền hạn mình, linh mục thi hành nhiệm vụ của Chúa Kitô mục tử và thủ lãnh, tụ họp dân Chúa thành cộng đoàn hiệp nhất và dẫn họ về với Thiên Chúa. Linh mục thờ lậy Thiên Chúa trong tinh thần và chân lý giữa đoàn chiên. Linh mục phải kiên trì trong việc dậu dỗ giáo dân và nhiệ thành với việc truyền đạo. Linh mục tin những gì đã đọc thấy và suy niệm trong lề luật Chúa. Dạy dỗ những điều mình tin và sống những điều mình dậy » (SLDSLM 28) [[13]].

122. Linh mục với giám mục

1221. Linh mục là tay chân, là hiện thân và là cộng tác viên của giám mục. « Linh mục là cộng tác viên đắc lực của giám mục trong việc phục vụ dân Chúa. Bằng những chức vụ khác nhau, linh mục liên kết với giám mục, làm lên linh mục đoàn duy nhất trong giáo phận.

Trong họ đạo, linh mục là hiện thân của giám mục giữa giáo dân, mang trên mình những ưu tư mục vụ của giám mục và nhiệt tâm thi hành mọi chương trình mục vụ có lợi cho giáo dân, theo như chỉ thị và nguyện ước của giám mục.

Vì tham dự vào chức linh mục và vào sứ mạng của giám mục, linh mục phải nhìn nhận giám mục là cha và kính cẩn vâng lời ngài (HY 28).

1222. Linh mục phải đi theo hướng mục vụ của giám mục hay của địa phận. Linh mục coi giáo dân của họ đạo là những cộng tác viên đặc biệt của giám mục. Trong khi thi hành sứ mệnh giảng dậy, thánh hóa và cai quản họ đạo, linh mục phải làm cho cộng đoàn giáo dân cảm thấy mình là phần tử của địa phận và của toàn thể hội thánh (GM 30).

Nói khác, họ đạo không phải là phần riêng của linh mục. Do đó, việc tông đồ của linh mục trong họ đạo phải đi theo và đóng góp vào việc mục vụ chung của giáo phận (HT 28), đặc biệt những sinh hoạt phụng vụ (PV 42).

1223. Linh mục phải vâng lời và hiệp nhất với giám mục. Linh mục hãy tôn trọng nơi giám mục quyền chúa chiên tối cao của Chúa Kitô, hãy thành thật quí chuộng, yêu mến và vâng lời ngài. Đức vâng lời của linh mục ở đây làm nổi bật tinh thần cộng tác hay việc tham dự chức vụ giám mục, mà linh mục đã lãnh lấy khi chịu chức và khi nhận bài sai.

Sự hợp nhất với giám mục ngày nay càng cần thiết hơn, vì ngày nay nhiều lý do làm cho các hoạt động mục vụ vượt ra ngoài ranh giới họ đạo. Không một linh mục nào có thể làm đầy đủ sứ mạng một cách lẻ loi và riêng biệt một mình, mà cần phải hợp lực với các linh mục khác, dưới quyền điều khiển của chủ chăn là giám mục (LM 7) [[14]].

123. Linh mục với các linh mục khác

1231. Tình huynh đệ linh mục. Nhờ bí tích truyền chức, linh mục hợp thành đoàn, liên kết với nhau trong tình huynh đệ thiêng liêng. Tình huynh đệ này càng thân thiết và ràng buộc hơn khi linh mục được chỉ định giúp việc trong một địa phận…, các linh mục cùng thi hành cùng một sứ mệnh chung : xây dựng giáo hội, phục vụ dân Chúa.

Bởi vậy, tất cả cả các linh mục địa phận, hoặc tu sĩ nam nữ, cần phải giúp nhau để luôn luôn là cộng tác viên của chân lý. Hãy hợp tác với nhau bằng những dây liên lạc bác ái, tông đồ, tình huynh đệ và cầu nguyện. Hãy làm sáng lên sự hợp nhất trọn lành mà Chúa Kitô muốn thực hiện giữa các môn đệ của Ngài, để thế gian nhận biết Đức Chúa Cha đã sai Ngài (Gn 17, 23) ; (DSLM 8).

1232. Kính trọng nhau và học hỏi nhau. Các linh mục lớn tuổi hãy coi các linh mục trẻ tuổi như các em và giúp đỡ họ trong công việc mục vụ ; nhẫn nại tìm hiểu họ, quảng đại lấp đầy những khác biệt, và thiện chí đề cao những nỗ lực của tuổi trẻ.

Ngược lại, các linh mục trẻ tuổi phải tôn trọng tuổi tác và kinh nghiệm của các linh mục đàn anh ; bàn hỏi với các ngài về những sáng kiến mục vụ, khiêm tốn và chân thành cộng tác với các bậc cao niên.

Trong tinh thần huynh đệ, các linh mục năng họp mặt nhau, vui vẻ, giải trí, cầu nguyện, trao đổi…tùy theo nhu cầu cá nhân và mục vụ (DSLM 8). 

1233. Những trường hợp phải nâng đỡ đặc biệt. Với những linh mục đau yếu, chán nản, vất vả, cô đơn, bị lưu đầy, bị bách hại,… phải nâng đỡ họ một cách đặc biệt. Với những linh mục « gặp khó khăn », phải giúp họ cấp thời và nếu cần, phải khuyến cáo họ cách kín đáo. Với những linh mục « đã yếu đuối cách nào », phải luôn luôn lấy tình bác ái huynh đệ và lòng quảng đại mà đối xử với họ, sốt sắng cầu nguyện cho họ và luôn tỏ ra là anh em và là bạn hữu thật tình của họ (DSLM 8) [[15]].

124. Bổn phận giảng lời Chúa và dậy giáo lý cho giáo dân

1241. Giảng lời Chúa. Linh mục phải rao giảng Lời Chúa cho hết mọi người tín hữu để họ lớn lên trong Chúa Kitô, sau khi đã ăn rễ vào đức Tin, đức Cậy và đức Mến (NVGM). Đặc biệt, trong họ đạo việc rao giảng Lời Chúa thật cần thiết để thúc đẩy giáo dân lãnh nhận các bí tích (DSLM 4).

Chất liệu của bài giảng phải múc lấy trước tiên và căn bản là Thánh Kinh. Giảng là đem Lời Chúa đến cho giáo dân, chứ không phải là phô bày ý kiến riêng của mình (HT 28 ; MK 21 ; DSLM 13). Nói khác, « Giảng Lời Chúa » là một phần quan trọng trong mọi cử hành phụng vụ, nên linh mục phải chu tất việc giảng dậy cách trung kiên và đúng luật phụng vụ. Bài giảng trước hết phải được múc lấy nơi nguồn Thánh Kinh và Phụng Vụ (PV 35).

Tuy nhiên, để đánh động lòng thính giả, nhất là trong những hoàn cảnh khó khăn hiện nay, linh mục không được trình bày Lời Chúa cách tổng quát và trừu tượng, một phải áp dụng chân lý ngàn đời của Phúc Âm vào hoàn cảnh cụ thể của đời sống (DSLM 4). 

1242. Dạy giáo lý. Dậy giáo lý phải được lưu tâm đến trước tiên trong việc giáo dục (GDG 3). Đó là bổn phận của giám mục (GM 12-14), của phụ huynh (GH 41 ; TDGD  11, 30), của giáo dân (TDGD 10, 24), nhưng đặc biệt là của linh mục làm việc trong họ đạo (GM 30, DSLM 4, 6).

Mục đích của việc dậy giáo lý là làm vững mạnh đức tin của giáo dân. Dưới quyền giám mục địa phận, các linh mục trong họ đạo phải nhiệt tâm lo đến việc trau dồi giáo lý cho cả thanh thiếu niên, lẫn người trưởng thành. Phải có một chương trình và một phương pháp dậy giáo lý thích hợp với từng lứa tuổi, khả năng và tâm lý của giáo dân. Việc dậy giáo lý luôn dựa trên nền tảng Thánh Kinh, Thánh truyền, Phụng vụ, Quyền giáo huấn và đời sống của giáo hội (GM 16).

Để chu toàn nhiệm vụ cao trọng này, linh mục phải mời gọi sự cộng tác của các linh mục khác, các tu sĩ nam nữ và giáo dân trong họ đạo (TG 26) [[16]].

125. Bổn phận huấn luyện giáo dân làm việc tông đồ

1251. Mời gọi và huấn luyện giáo dân làm việc tông đồ. Để chu toàn nhiệm vụ chủ chăn, các linh mục làm việc trong họ đạo phải lo tìm hiểu giáo dân của mình. Là « tôi tớ » của mọi giáo dân, linh mục phải lo làm lớn mạnh đời sống đức tin trong mỗi giáo dân, cũng như trong mỗi hội đoàn, nhất là những hội đoàn làm việc tông đồ, và sau cùng là toàn thể họ đạo. Đặc biệt, linh mục phải nhiệt tâm lo cho thanh thiếu niên, thương yêu những người nghèo khổ bệnh tật, và khuyến khích giáo dân tiếp tay làm việc tông đồ (MVGM 30). Làm việc trong họ đạo, linh mục phải luôn luôn quan tâm đến mục tiêu huấn luyện tông đồ trong việc dậy giáo lý, giảng Lời Chúa, hướng dẫn các linh hồn, cũng như trong bất cứ hoạt động mục vụ nào khác (TĐGD 30).

1252. Đặc biệt tinh thần tông đồ của giới trẻ. Giới trẻ làm thành một sức mạnh rất quan trọng trong xã hội hiện nay. Bản tính của giới trẻ lại tự nhiên hướng về hoạt động, hoạt động hăng say. Vậy, trong khi vươn tới những vai trò xã hội và chính trị mỗi ngày một thêm quan trọng, giới trẻ phải được huấn luyện hoạt động với ý thức trách nhiệm, có tư cách và tinh thần tông đồ. Nếu sự hăng say hoạt động của tuổi trẻ thâm nhiễm tinh thần Phúc Âm và được những người trách nhiệm trong Giáo Hội hướng dẫn, sẽ đem lại nhiều thành quả tốt đẹp. Giới trẻ phải là tông đồ đầu tiên và trực tiếp của giới trẻ : họ hoạt động tông đồ với nhau, nhờ nhau theo đúng môi trường xã hội họ sống.

Ngay những các em nhỏ tuổi, các em có những hoạt động tông đồ riêng của các em. Tùy khả năng và hoàn cảnh, các em có thể là chứng nhân sống của Chúa Kitô giữa các bạn nhỏ (TĐGD 12). Do đó, phải huấn luyện thế nào để trẻ em và các bạn trẻ nhận ra tình thương của Chúa đối với mọi người, biết vượt ra khỏi khuôn khổ gia đình mà nghĩ tới những cộng đoàn rộng lớn : họ đạo, giáo hội, đất nước,v.v …, dấn thân xây dựng cộng đàn địa phương và ý thức mình là thành phần sống động của dân Thiên Chúa (TĐGD 30) [[17]].

126. Bổn phận mục vụ họ đạo

1261. Phục vụ và làm gương cho giáo dân. Làm việc trong họ đạo, linh mục đừng lo tìm ích riêng mình nhưng cộng tác với giáo dân tìm lợi ích cho Chúa Kitô, và theo gương Chúa Kitô phục vụ giáo dân (ĐSLM 9).

Đối với các tín hữu mà linh mục đã sinh ra cách thiêng liêng bằng phép rửa tội và lời rao giảng, các linh mục săn sóc như cha trong Chúa Kitô. Linh mục phải làm gương sáng, phải dẫn dắt và phục vụ cộng đoàn địa phương của mình, để họ xứng đáng mang danh là dân Thiên Chúa duy nhất. Hằng ngày, bằng lời nói và việc làm, linh mục phải tỏ ra cho tín hữu và người vô tín ngưỡng, cho người công giáo và người ngoài công giáo, khuân mặt thực của Đấng chăn chiên nhân lành (GM 8).

1262. Lắng nghe, tín nhiệm và làm việc với giáo dân. Linh mục phải thành thực nhìn nhận và phát triển các giá trị và địa vị riêng biệt của giáo dân trong sứ mạng của họ. Linh mục phải thành thực tôn trọng sự tự do chân chính mà mọi người được hưởng trong xã hội trần gian. Lại phải để ý lắng nghe giáo dân, cứu xét các nguyện vọng của họ, nhìn nhận kinh nghiệm và khả năng của họ trong các phạm vi hoạt động nhân loại của họ ngõ hầu cùng với họ, tìm ra những dấu chỉ của thời đại. Các ngài cũng phải tín nhiệm vào giáo dân và trao cho họ những trách nhiệm trong giáo hội. Lại cho họ đủ tự do và khả năng hoạt động ; hơn nữa, các ngài phải tùy nghi kêu gọi họ tự động làm việc (DSLM 9).

1263. Với đức giám mục, lo xây dựng hợp nhất cộng đoàn. Linh mục được đặt giữa giáo dân là để dẫn đưa họ đến chỗ hợp nhất bác ái : « Yêu nhau trong tình huynh đệ và tôn trọng lẫn nhau » (Rm 12, 10). Các ngài phải hòa hợp các khuynh hướng và tâm lý khác nhau, để trong cộng đàn, không một ai cảm thấy mình là người xa lạ. Các ngài là kẻ bảo vệ công ích nhân danh đức giám mục, và là chứng nhân can đảm của sự thật, để giáo dân khỏi bị cuốn theo một luồng tư tưởng khác (ĐSLM 9).

Nhân loại hiện nay càng ngày càng tiến tới sự hiệp nhất về dân sự, kinh tế và xã hội, các linh mục càng có trách nhiệm cấp bách phải hiệp nhất công việc và phương tiện của mình dưới quyền đức giám mục, để bài trừ tất cả mọi hình thức chia rẽ và đưa toàn thể nhân loại đoàn tụ trong gia đình Thiên Chúa (GM 28) [[18]].

Qua những nghiên cứu, tìm tòi trích dẫn và suy nghĩ trên đây, những nét chính yếu về vai trò, chức vụ, trách nhiệm và bổn phận của linh mục đã được minh thị xác định. Về vai trò, linh mục là giáo dân được Chúa chọn, và thuộc phẩm trật Chúa thiết lậm. Về chức vụ, ngài có ba chức vụ chính : thánh hóa, giảng huấn và quản trị họ đạo. Về trách nhiệm và bổn phận : 1- với giám mục, linh mục là cộng tác viên và có bổn phận phải đi theo, vâng lời và hợp nhất ; 2- với các linh mục khác, linh mục là anh em, phải kính trọng nhau, học hỏi lẫn nhau và nâng đỡ nhau, đặc biệt với những vị gặp khó khăn ; 3- với giáo dân, trong chức vụ giảng huấn, linh mục đặc biệt phải chú ý đến hai bổn phận chính là giảng lời Chúa, và dậy giáo lý ; trong chức vụ thánh hóa, linh mục phải giúp giáo dân sống các bí tích và sống đời đạo đức ; trong chức vụ truyền giáo, linh mục  phải mời gọi và huấn luyện giáo dân làm việc tông đồ, đặc biệt là giới trẻ ; trong chức vụ quản trị, linh mục phải phục vụ và làm gương sáng cho giáo dân ; phải lắng nghe, tín nhiệm và làm việc với giáo dân ; phải tận tụy trong công việc tông đồ và kiên nhẫn với giáo dân ; phải quản lý cơ sở ; Và cùng với giám mục, phải lo xây dựng hợp nhất cộng đoàn ; trong chức vụ tổ chức, linh mục phải tránh thuyết phụ đạo, và tổ chức Hội Đồng Mục Vụ hay Hội Đồng Giáo Xứ.

Qua những nét căn bản về quan niệm của cha Mai Đức Vinh trên đây, rõ rệt ai cũng nhận thấy đó là một quan niệm đa chiều và tổng quát. Quan niệm này, dựa trên những khái niệm trích ra từ Thánh kinh và Công Đồng Vatican II, huấn quyền của giáo hội, diễn tả đầy đủ những mong đợi của Chúa và Giáo Hội nơi một linh mục trong giáo xứ. Quan niệm và ý thức này về linh mục chứng nhân Kitô đã được thể hiện một cách cụ thể và thực tế như thế nào trong công việc mục vụ của cha Mai Đức Vinh ở Giáo Xứ Việt Nam Paris, từ 1977 đến nay, đặc biệt trong chức vụ chính xứ từ 1980 đến nay, 2015 ?

2. LINH MỤC CHỨNG NHÂN KITÔ BIẾT LÀM TỐT CÔNG VIỆC MỤC VỤ CỦA MÌNH

Từ ngày lãnh chức linh mục vào năm 1965 cho đến năm nay 2015, cha Mai Đức Vinh đã sống 50 năm đời sống linh mục trong năm sứ mệnh mục vụ khác nhau : 1- Mục vụ đào tạo linh mục, từ 1965 đến 1966 : giáo sư tiểu chủng viện Nha Trang và từ 1969 đến 1974 : giáo sư đại chủng viện Xuân Bích Huế. 2- Mục vụ xứ đạo, như cha phó đặc trách việc dậy giáo lý cho trẻ em ở GXVN Paris, từ 1974 đến 1980, dưới thời chánh xứ của cha Trương Đình Hòe và của cha Lương Tấn Hoằng. 3- Mục vụ xứ đạo, như cha chính xứ Giáo Xứ Việt Nam Paris, từ 1980, khi ngài được Tòa Tổng Giám Mục Paris bổ nhiệm, và liên tục tái bổ nhiệm cho đến ngày nay, 2015. 4- Mục vụ huynh đệ linh mục, từ 1985 đến 1991 và từ 2004 đến 2007, thời gian mà, làm cha chính xứ GXVN Paris, cha Mai Đức Vinh phải kiêm nhiệm thêm chức vụ Liên lạc Trưởng do Hội Liên Tu sĩ Việt Nam tại Pháp bầu. 5- Mục vụ các Cộng Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Pháp, từ 1990 đến 1996, do Hội Đồng Giám Mục Pháp bổ nhiệm, theo đề nghị của các tuyên úy Việt Nam tại Pháp, cha Mai Đức Vinh phải kiêm nhiệm thêm chức vụ Tổng tuyên úy các cộng đoàn công giáo Việt nam tại Pháp.

Trong năm môi trường mục vụ ấy, thiết tưởng sứ mệnh linh mục chính xứ Giáo Xứ Việt Nam Paris là dài và quan trọng hơn cả. Và đó cũng là môi trường mà cha Giuse Mai Đức Vinh đã cống hiến nhiều thời gian nhất của đời mình.

Có năm tác phẩm xa gần đóng góp nói về những thực hiện mục vụ của linh mục chính xứ Giuse Mai Đức Vinh ở Giáo Xứ Việt Nam Paris. Hai tác phẩm do Ban Tu thư Giáo xứ biên soạn. Và ba tác phẩm do người viết thực hiện.

Kỷ Yếu 50 năm thành lập Giáo Xứ Việt Nam tại Paris, 1947-1997 » ; Paris : 1997 ; A4 ; 110 trang.

60 năm Giáo Xứ Việt Nam Paris, 1947-2007 », Paris : 2010 ; A5 ; 2 tập, 1190 trang.

Trần Văn Cảnh : Cây văn hóa Việt Nam trồng tại Giáo Xứ Paris ; trong « Văn hóa và Đức Tin » ; Paris ; 2004 ; A5 ; trang 505-636

Trần Văn Cảnh : Giáo xứ Việt Nam Paris 63 năm hành trình đức Tin, 1947-2010 ; Paris : 2011 ; A4 ; 3 cuốn ; 336 tr. ; 322 tr. ; 176 tr.

Trần Văn Cảnh : Lịch sử biên niên Giáo Xứ Việt Nam Paris, 1787-2013 ; Paris : 2014 ; A5 ; 412 trang.

Cả năm tác phẩm, dẫu bố cục và văn phong khác nhau, đều mô tả các hành động mục vụ của cha Giuse Mai Đức Vinh ở Giáo xứ Việt nam Paris. Hoặc mô tả từng hành động một (Xem Trần Văn Cảnh ; « Lịch Sử Biên Niên GXVN Paris, 1787-2013 », 2014). Hoặc thu gọn vào các nhóm chính, gồm các lãnh vực chính : tổ chức, thiêng liêng, văn hóa, xã hội, tài chánh, cơ sở ; hay giới thiệu theo cách xẩy ra : bình thường hằng năm, đặc biệt, bất thường (Xem Trần Văn Cảnh ; « Giáo xứ Việt Nam Paris, 63 năm hành trình đức tin, 1947-2010 », 2011). Hoặc trình bày qua các đơn vị mục vụ chính, địa điểm họ lẻ, phong trào, hội đoàn, ban, nhóm (Xem « Kỷ yếu 50 năm thành lập Giáo Xứ Việt Nam tại Paris, 1946-1977 », 1977 và « 60 năm Giáo Xứ Việt Nam Paris », 2010).

Về quá trình « tri - hành » hiện thực [[19]], hai giáo sư Lorin W. Anderson (Đại học Texas) et David R. Krathwohl (Đại học quốc gia Michigan) [[20]] đã coi lại « Phân loại những mục tiêu giáo dục của Benjamin Bloom », tiến sĩ khoa học giáo dục, giáo sư đại học Chicago [[21]] và đã đưa ra 6 bước tiến trên đường « tri hành » học làm, nhìn theo 6 khả năng :

Ghi nhớ là khả năng ghi những điều ngũ quan thâu nhận, đặc biệt là học, đọc, quan sát và thử nghiệm, mà giữ vào trí nhớ và có thể lấy ra, phục hồi, phục nguyên lại, hầu tạo nên cho mình một hệ thống kiến thức có thể xử dụng được khi cần.

Hiểu cái mình ghi nhớ, là khả năng có thể cắt nghĩa được, so sánh được, tìm ra ví dụ cụ thể được, giải nghĩa được, diễn giải được cái mình ghi nhận trong trí nhớ với những cái mình thấy cụ thể trong thực tế.

Áp dụng thực tế, nghĩa là có khả năng chọn và chuyển dịch những dữ kiện, chuyển những ghi nhớ sang hành động, chuyển những điều biết qua điều làm, chuyển tri thức thành khả năng, tài khéo.

Phân tích là khả năng phân biệt được, xếp loại được, nhìn nhận ra được những yếu tố khác nhau của một ý tưởng, một công việc, một tổ chức.

Thẩm lượng là khả năng biết ước tính, định giá, phê bình, nhận ra được những cái xấu tốt, đúng sai, đẹp xấu của một ý tưởng, hành xử, việc làm, đưa ra được những phán đoán, dựa vào những chuẩn mực, qui phạm, hay cụ thể hơn, nhận ra sai biệt giữa mục tiêu tiên liệu và kết quả thực hiện.

Và sáng tạo, cái khái khả năng tưởng tượng, dự kiến, thiết kế, tu chỉnh, thích ứng, thay đổi, lập mới một ý tưởng, một công việc, một dụng cụ, một phương pháp.

Để thực hiện việc chứng nhân linh mục Kitô, Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh đã tóm gọn những khả năng trên mà thực hiện bốn nhóm tri hành : 

1- Biết, ghi nhớ và hiểu một cách cụ thể những trách nhiệm của mình ; 

2- những chương trình mình phải thực hiện ; 

3- Những cách phải làm ; 

4- Và những thích ứng, sáng tạo phải thiết kế.

21. BIẾT THỰC HIỆN BÀI SAI MÀ GIÁM MỤC GIÁO PHẬN TRAO PHÓ VÀ  MONG CHỜ

Sự mong chờ của Giáo hội nơi một linh mục được bày tỏ trong các tài liệu thánh kinh và huấn quyền của Giáo hội. Sự mong chờ của Giáo Phận nơi một cha chính xứ địa phương thường được diễn tả một cách cụ thể trong bài sai. Ba bài sai của ba cha giám đốc giáo xứ Việt Nam Paris viết không giống nhau. Ngoài ra, giáo phận thường hay phổ biến các chương trình mục vụ hằng năm hay nhiều năm mà sự học hiểu và cộng tác của linh mục chính xứ thực sự cần thiết.

Cha Giuse Mai Đức Vinh thực tế đã nhận được bài sai cho mình, và đã biết nội dung bài sai của các vị tiền nhiệm [[22]]. Rồi qua các việc kiểm điểm mục vụ và dự án mục vụ ngài thực hiện, rõ rệt ngài đã biết rõ những chương trình mục vụ của Giáo Phận Paris.

211. Mười trách nhiệm và công việc mà giáo phận Paris mong chờ cha chính xứ Paris.

Ba bài sai của ba cha giám đốc Giáo Xứ Việt Nam Paris viết không giống nhau. Bài sai của cha Trương Đình Hòe [[23]], giám đốc từ năm 1977 đến 1979, đã được đức cha Daniel PEZERIL viết :

TÒA TỔNG GIÁM MỤC PARIS

Paris, ngày 13 tháng 9 năm 1977

Kính gửi Cha Samuel TRƯƠNG ĐÌNH HOÈ

Kính Cha,

Tôi vui mừng báo tin Cha hay : sau khi hỏi ý Hội Đồng Giám Mục, Đức Hồng Y Tổng Giám Mục Paris vừa bổ nhiệm

1.      Cha phụ trách “viểc coi sóc linh hồn” kiều bào Việt nam của cha tại Paris. Trong nhiệm vụ này, Cha kế túc cha TOÁN, người mà tôi phải cám ơn vì lòng tận tụy của ngài cũng như của những người cộng tác với ngài, trong hoàn cảnh khó khăn chúng ta đã trải qua.

2.      Từ đây Cha là người có trách nhiệm về Cộng Đoàn các người Việt Nam công giáo.

3.       Cộng Đoàn này phải thành một cộng đoàn cầu nguyện

4.      và sống đời bí tích thánh,

5.      một cộng đoàn biết tương thân tương trợ

6.      và có tình bác ái anh em,

7.      một cộng đoàn ra sức diễn đạt đức tin công giáo qua truyền thống và văn hóa Việt Nam.

8.      Công tác này chỉ thể hiện được bằng một lòng cởi mở với tất cả kiều bào của Cha theo tinh thần Phúc âm.

9.      Đó là công việc mà Cha sẽ cùng tiến hành với các linh mục, các nam nữ tu sĩ và Cha sẽ lưu tâm để giáo dân được cùng tham gia.

10.  Tôi ước nguyện cho Cộng Đoàn Việt Nam được đồng tâm nhất trí, để Chúa Kitô là “tất cả trong mọi người”.

Trong những quyết định và sáng kiến của Cha, Cha có thể tin cậy vào sự nâng đỡ của đức Tổng Giám Mục và giáo phận Paris.

Cũng như trong quá khứ, tôi kết hợp với Cha hết lòng và xin chúc lành cho Cha trong ơn nghĩa Chúa.

Giám mục Daniel PEZERIL

Giám mục phụ tá Paris.

212. Năm công việc phương tiện mà Tổng Giáo Phận Paris mong chờ cha sở.

Bài sai cho cha Lương Tấn Hoằng [[24]] và cho cha Mai Đức Vinh, được đức cha Georges GILSON viết hệt như nhau. Bài sai của cha Mai Đức Vinh [[25]] ghi như sau :

HỒNG Y FRANCOIS MARTY,

Tổng Giáo Mục Paris

Kính thưa cha Giuse Mai Đức Vinh, linh mục dòng Xuân Bích,

Với sự đồng ý của các bề trên của cha, cha đã được bổ nhiệm làm giám đốc « coi sóc các linh hồn » ở Giáo xứ Việt nam Paris, kể từ ngày 01.11.1980.

1.      Bởi vậy, để cha có thể hoàn thành thừa tác vụ của cha, cha được ban trao sứ mệnh loan báo Lời Chúa

2.      và quyền hành được nghe lời xưng tội của tất cả mọi tín hữu.

3.      Ngoài ra, cha cũng được phép rao giảng

4.      và có quyền giải tội trên toàn lãnh thổ địa phận Paris, với sự đồng ý của các cha sở và các giám đốc của các nhà thờ và nhà nguyện.

5.      Những quyền hạn này có giá trị, trừ khi bị rút lại.

Làm tại Paris, ngày 28 tháng 11 năm 1980

Giám mục Georges GILSON

Giám mục phụ tá

213. Tổng Giáo Phận Paris mong chờ nơi cha sở Giáo Xứ Việt Nam Paris 15 điều.

Cả hai thư bổ nhiệm đều nói đến chức phận làm giám đốc giáo xứ “coi sóc các linh hồn”. Trong thư của cha Trương Đình Hòe, chức phận coi sóc các linh hồn được diễn tả qua 10 chi tiết, có tính cách trách nhiệm phải thực hiện. Trong thơ bổ nhiệm của hai cha Lương Tấn Hoằng và Mai Đức Vinh, chức phận “coi sóc các linh hồn lại chỉ được diễn tả qua 5 chi tiết, có tính cách phương tiện nên dùng nhiều hơn. Vị chi chức phận “coi sóc các linh hồn“ của cha sở Giáo Xứ Việt Nam Paris có 15 điều, nói lên 15 mong chờ của Đức Tổng Giám Mục Paris và của giáo hội nói chung :

1.      Từ đây Cha là người có trách nhiệm về Cộng Đoàn các người Việt Nam công giáo.

2.      Cộng Đoàn này phải thành một cộng đoàn cầu nguyện

3.      và sống đời bí tích thánh,

4.      một cộng đoàn biết tương thân tương trợ

5.      và có tình bác ái anh em,

6.      một cộng đoàn ra sức diễn đạt đức tin công giáo qua truyền thống và văn hóa Việt Nam.

7.      Công tác này chỉ thể hiện được bằng một lòng cởi mở với tất cả kiều bào của Cha theo tinh thần Phúc âm.

8.      Đó là công việc mà Cha sẽ cùng tiến hành với các linh mục, các nam nữ tu sĩ

9.      và Cha sẽ lưu tâm để giáo dân được cùng tham gia.

10.  Tôi ước nguyện cho Cộng Đoàn Việt Nam được đồng tâm nhất trí, để Chúa Kitô là “tất cả trong mọi người”.

11.  Bởi vậy, để cha có thể hoàn thành thừa tác vụ của cha, cha được ban trao sứ mệnh loan báo Lời Chúa

12.  và quyền hành được nghe lời xưng tội của tất cả mọi tín hữu.

13.  Ngoài ra, cha cũng được phép rao giảng

14.  và có quyền giải tội trên toàn lãnh thổ địa phận Paris, với sự đồng ý của các cha sở và các giám đốc của các nhà thờ và nhà nguyện.

15.  Những quyền hạn này có giá trị, trừ khi bị rút lại.

22. BIẾT LẤY SÁNG KIẾN THỰC HIỆN ĐÚNG CÁC CHƯƠNG TRÌNH MỤC VỤ CỦA GIÁO PHẬN

Hai tài liệu cho biết mức độ định hướng chương trình mục của Giáo Xứ Việt Nam Paris theo Chương Trình Mục Vụ của Tổng Giáo Phận Paris. Một là Biên bản các Đại Hội Mục Vụ. Hai là Bản Tường Trình của Ban Giám Đốc gửi lên Tòa Tổng Giám Mục hằng năm. Trong các Đại Hội Mục Vụ, chương trình luôn luôn có mục dành cho chương trình năm tới. Ngược lại, trong Bản Báo Cáo mục vụ hằng năm của Ban Giám Đốc gửi lên Tòa Giám Mục, chỉ có mục chương trình năm tới, từ báo cáo năm 2003. Và những gì nói về chương trình năm tới ở đây, đều là dịch lại những điều đã nói đến trong Đại Hội Mục Vụ, là tài liệu gốc.

Xem lại chương trình của các Đại Hội Mục Vụ, liên quan đến chương trình mục vụ của Tổng Giáo Phận Paris và sự hội nhập vào đó, có 4 niên đại quan trọng mà chúng ta sẽ xem sau đây.

221. Từ 1980 : Ưu tiên theo hướng mục vụ sinh tồn khẩn thiết.

Biến cố 30.04.1975 đã tạo ra một làn sóng di cư tỵ nạn chưa từng thấy của người Việt Nam đến Pháp. Đợt 1, từ 1975 đến 1977, có 5.270 người ; Đợt 2, từ 1978 đến 1980, có 14.146 người ; Đợt 3, từ 1981 đến 1990, có 23.278 người và đợt 4, từ 1991 đến 1994, có 3.300 người ; Tổng cộng có 45.990 người đến Pháp xin tỵ nạn cộng sản từ 1975 đến 1994. Số người di cư mới đến này cộng với số người Việt Nam đã đến trước, tính tất cả số người Việt Nam ở Pháp vào năm 1995 khoảng 150.000. (Một vài ước tính khác lại đưa ra con số 200.000, hoặc 250.000). Riêng ở Vùng Paris, có khoảng 44.769 người Việt Nam, trong đó khoảng từ 17.000 đến 18.000 sống trong nội thành Paris [[26]]. Phúc trình mục vụ 2006 của Giáo Xứ Việt Nam Paris ước lượng số người công giáo Việt Nam ở vùng Paris được khoảng từ 13 đến 16.000 người [[27]].

2211. Nhu cầu khẩn thiết của giáo dân.  Sau nhiều năm bị tước đoạt của cải, bị tù đầy cải tạo hành hạ, những người Việt Nam đến tỵ nạn tại Pháp chẳng những đã gặp những khó khăn lớn về vật chất, như cơm ăn, áo mặc, nhà ở; nhưng còn cả những khó khăn xã hội, tâm thần nữa, như ngôn ngữ, thói tục, giấy tờ, di chuyển,… Đường hướng mục vụ đổ dồn vào lãnh vực xã hội cứu tế.

Niên khóa 1982-1983, nữ tu Têrêsa để lại một bản bá cáo sinh hoạt thường trực và một dự án ngân sách của Văn Phòng Xã Hội như sau :

1.      Trực Văn Phòng Xã Hội: Thường trực để tiếp đón các gia đình, người cô đơn, người tị nạn mới tới (Việt Nam hay Á Châu ở Paris hay ngoại ô). Mục đích giúp họ giải quyết những khó khăn trong vấn đề giấy tờ và hội nhập, việc làm, nhà ở, giáo dục con cái, giúp tiền bạc khi khẩn cấp, khi đau yếu, cho quần áo, giúp học tiếng Pháp… Trong trường hợp này, ngân khoản dự trù : Cho cả năm: 6.000f, vậy phải xin Giáo Xứ cho: 3.000f

2.      Hoạt động xã hội bên những người già cả, đau yếu, những người trẻ tật nguyền, mà thường không có gia đình tại Pháp. Nếu Văn phòng xã hội của Giáo Xứ không đáp ứng được thì phải kêu gọi hay giới thiệu đến các cơ quan liên hệ hầu giúp ho ïvề tiền bạc, về giấy tờ hành chánh. Trong trường hợp này, ngân khoản dự trù : Cho cả năm: 4.500f, vậy phải xin Giáo Xứ cho 2.500f

3.      Những hoạt động bên cạnh người trẻ tị nạn á châu từ 17 đến 25 tuổi (phần đông không có gia đình tại Pháp. Giúp đỡ cả về tinh thần và vật chất khi người trẻ bị khủng khoảng. Cứ hai tháng có một buổi gặp gỡ, trao đổi, giải trí, học hỏi theo nhóm… đặc biệt vào các dịp lễ Giáng Sinh, Tết, Phục Sinh, kỳ hè… Nhiều khi phải giúp người trẻ tìm nhà ở, tìm khóa học nghề… Trường hợp này, ngân khoản dự trù : Cho cả năm: 8.000f, vậy phải xin Giáo Xứ 5.000f

4.      Công tác giúp các trẻ em Á Châu làm quen và hội nhập: Tổ chức những ngày gặp gỡ để trao đổi, gây tình bạn, huấn luyện, giải trí, dùng cơm chung, xem phim, tặng quà… Tổ chúc đi hè theo từng nhóm, tham quan Paris hay ngoại ô Paris, học tiếng Việt… Đôi khi tìm gia đình bảo trợ… Trường hợp này, ngân khoản dự trù : Cho cả năm: 10.000f, vậy phải xin Giáo Xứ 5.000f

5.      Phí tổn về di chuyển, bữa ăn, hội hè, điện thoại… cho một cán sự xã hội và nhân viên Văn phòng. Trường hợp này, ngân khoản dự trù : Cho cả năm: 12.000f (mỗi tháng 1.000f), vậy xin Giáo Xứ cho mỗi lục cá nguyệt 6.000f

Tóm lại: Những sinh hoạt thường trực của Văn phòng Xã Hội trình bày ở trên đòi phải có một ngân qũy 40.000f. Giáo Xứ chỉ cho được 27.500f. Bởi vậy Văn phòng phải hạn chế nhiều sinh hoạt và nhiều giúp đỡ tiền bạc đối với những người tị nạn đến với mình. (ký tên: Nữ tu Têrêsa Huỳnh Thị Na, Cán sự xã hội [[28]]. Đó là về phía giáo dân.

2212. Nhu cầu khẩn thiết của giáo xứ

Giúp giáo dân làm nhẹ những khó khăn cơm áo gạo tiền, nhà ở, như nói trên đây, đã là một nhu cầu khẩn cấp cho Giáo Xứ rồi. Thêm vào đó, Giáo Xứ còn có những khó khăn riêng của mình nữa. Nhà nguyện và cơ sở giáo xứ ở vào một tình trạng thê thảm. Trước đây, mỗi lễ chúa nhật chỉ dăm ba chục người. Ngày nay, cả dăm ba trăm người. Dự lễ, đi chậm một chút là đứng đường. Các văn phòng, cái nào cũng bé nhỏ, chật chội. Vấn đề lớn nhất của Giáo Xứ lúc đó là vấn đề cơ sở. Cả 14 năm dài, chương trình nới rộng cơ sở, đổi mới cơ sở luôn là đề tài thảo luận, suốt từ 1984 đến 1998, khi Đức Hồng Y Lustiger can thiệp, giúp Giáo Xứ được xử dụng cơ sở 38, rue des Epinettes cho đến hiện nay.

1983 : Thành lập Hội Đồng Mục Vụ. Đại Hội Mục Vụ đầu tiên, tổ chức vào ngày 17.06.1984, đã có một cách định hướng đặc biệt, là do mọi người thảo luận và trao đổi nhóm rồi tổng kết lại. 6 nhóm đã thảo luận về 6 đề tài : 1- Sự sinh tồn của cộng đoàn ; 2- Điều kiện phát triển cộng đoàn ; 3- Sứ mệnh tôn giáo và văn hóa của cộng đoàn ; 4- Tạo dựng cơ sở cho cộng đoàn ; 5- Phân tích tài liệu 1 về « Gây quĩ cơ sở » ; 6- Phân tích tài liệu 2 về « Vấn đề cơ sở ». Kết cục, chương trình cho năm tới 1985 hướng về vấn đề cơ sở và đặc biệt lo gây quỹ cơ sở.

1997 : Tòa Giám Mục Paris đã đề nghị cơ sở tại số 38, rue des Epinettes cho Giáo Xứ. Và Giáo Xứ đã chấp nhận. Nhưng tài chánh bảo trì cơ sở vẫn là mối ưu tư lớn của Giáo Xứ. Vì vậy, một « Kế hoạch ngũ niên 1998-2003 tài chánh cơ sở » đã được đưa ra.

222. Từ 1998 : Một số chương trình theo hướng mục vụ của Giáo Phận Paris.

Quả thật vấn đề cơ sở với những chi tiêu của nó, do kinh nghiệm quá khứ, đã là mối ưu tư rất lớn của những người trách nhiệm, đặc biệt là Ban Giám Đốc. Nhưng những luồng gió Thánh Linh mới đang thổi vào Giáo Xứ, khiến Giáo Xứ đã xích lại gần Tổng Địa Phận Paris hơn, để rồi tích cực tham gia hơn, và đi đến hội nhập hoàn toàn. 

2221. Giáo xứ xích lại gần hơn với Tổng Địa Phận Paris. Những khó khăn về vật chất và tinh thần của giáo dân Việt Nam dần dà giảm bới. Ngôn ngữ múa máy dễ hiểu hơn. Di chuyển không cần phải đếm số trạm mà xuống, hay lên, nhưng đã đọc được tên trạm, nói được, « Bonjour », « Merci », « S’il-vous plait », « Pardon ». Công ăn việc làm ổn định hơn. Áo quần ấm áp hơn. Nhà cửa đã an cư. Hoàn cảnh thuận lợi hơn để Giáo Xứ xích gần hơn với Tổng Địa Phận Paris. Hai biến cố khích lệ sự xích lại này.

Thứ nhất là sự kiện « ngày 28.03.1998, Thầy Phạm Bá Nha và Nguyễn Văn Thạch lãnh chức phó tế vĩnh viễn tại Vương Cung Thánh Ðường Ðức Bà Paris, do Đức Hồng Y Lustiger chủ phong. Chia sẻ Lời Chúa, ĐHY đưa mắt nhìn những giáo hữu Việt Nam có mặt khá đông và nói : « Đây là lần đầu tiên tại Nhà Thờ Đức Bà Paris có hai thầy ngoại quốc được truyền chức Phó Tế. Là ngoại quốc, các thầy nguyên quán tại Việt Nam. Nhưng hai thầy là thành phần của Tổng Giáo Phận Paris đem lại hoa trái dồi dào. Hai thầy tiếp nối tình huynh đệ của Giáo Hội giữa hai nước » [[29]].

Thứ hail à sự kiện « ngày 15.11.1998, lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, Đức Hồng Y Jean Marie Lustiger, Tổng Giám Mục Paris, đã đích thân đến địa điểm mới của Giáo Xứ dâng lễ để chính thức trao cơ sở mới cho Giáo Xứ Việt Nam, « Ăn mừng Nhà Thờ Mới » với Cộng Đoàn Giáo Xứ Việt Nam. Chia sẻ Lời Chúa, Ngài nói với Cộng đoàn : « Anh em hãy quên đi tình trạng xa xứ. Vì ở đây, Thủ Đô nước Pháp, anh em ở nhà mình. Là con cháu các Thánh Tử Đạo, Anh em hãy làm chứng niềm tin hy vọng Phúc Âm giữa lòng Thành Phố Paris ».

Đức Hồng Y cũng chính tay trao quyết định ngày 12.11.1998 của Phủ Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh ân thưởng tước vị ‘Đức ông’ (Cappello Di Sua Santita) cho Linh mục giám đốc Giuse Mai Đức Vinh. Ngài nói : « Kể từ ngày 16.11.1980 [[30]], trong việc hành xử chức vụ giám đốc chuyên trách linh hồn các tín hữu, Tân Đức Ông không ngừng củng cố và phát triển Giáo Xứ. Với sự cộng tác chặt chẽ của Ban Giám Đốc, Ngài có công biến Cộng Đoàn trở nên một trong những cộng đoàn ngoại kiều lớn mạnh ở Thủ Đô. Ngoài mục vụ, Cộng Đoàn còn có sinh hoạt đa dạng, phong phú về văn hóa và giáo dục thanh thiếu niên ».

Và để ghi nhớ ngày quan trọng này, ĐHY ghi Sổ Vàng Lưu Niệm : « Xin Chúa ban cho anh em Bình An và Vui Mừng » [[31]].

2222. Giáo xứ nhận được « Chương trình bác ái năm 2000 » và tích cực tham dự. ngày 16.01.1998, ÐHY Jean Marie Lustiger, Tổng Giám Mục Paris đã công bố một chương trình Bác Ái để chuẩn bị năm thánh 2000, nâng mức sống đạo của các giáo xứ trong Tổng Ðịa Phận và mở ra một đường lối mục vụ mới đi vào thế kỳ XXI. Một Ủy Ban « Bác Ái năm 2000 » đã được thành lập. Cả một chương trình học hỏi và trao đổi đã được đưa ra, khởi đầu từ chủ nhật 15.11.1998 với chủ đề « Ðức Bác Ái thúc bách chúng tôi » (2Cor 5, 14) và kết thúc vào Lễ Hiển Linh 01.01.2001. Cả một kế hoạch dự trù, từ việc phát hành tập hướng dẫn về « Bác Ái năm 2000 », qua các triển lãm, Hoà nhạc, đến các bích chương quảng cáo,… Cả một sổ liệt kê những công tác do các tiểu ban tổ chức : chăm sóc người cao niên, giúp người gặp khó khăn, kèm học sinh, thăm viếng bệnh nhân, nâng đỡ học sinh và giới trẻ, học hỏi Thánh Kinh, các công việc xã hội khác, như kiếm việc, tiếp đón.

Tham dự tích cực chương trình «Bác Ái Năm 2000», Ban Giám Ðốc Giáo Xứ Việt Nam đã chọn tiểu ban cuối cùng và đã đưa ra một sáng kiến rất độc đáo « sống bác ái qua liên đới nghề nghiệp ». Một lá thư ngỏ đã được phổ biến trong các thánh lễ chủ nhật trong các tháng hai và ba năm 1999 và được phổ biến rộng rãi qua báo Giáo Xứ Việt Nam, số 151, ngày 01.03.1999.

Bầu khí sôi động tiến về « tam thiên niên kỷ »  hiện nay của Giáo Hội và Xã Hội, hoàn vũ và địa phương, cũng như những lý do chính yếu vừa trình bày ở trên, mờo gọi và thúc đẩy chúng ta phải thực hiện chương trình mục vụ « Liên Ðới Nghề Nghiệp » của Giáo Xứ trong năm 1999 này. Hình thức tổ chức cần hiệu lực và đơn giản, nhẹ nhàng. Chúng tôi xin đề nghị :

1. Phân chia ngành nghề.

Xây dựng (Techniciens de bâtiment, de construction) : 1- Chuyên viên ngành chỉnh trang (rénovateur), 2- Chuyên viên ngành điện (électricien), 3-Chuyên viên ngành khóa cửa (serrurier), chuyên viên ngành nước-sưởi (plombier), 5- Chuyên viên ngành mộc (menuisier), chuyên viên ngành sơn (peintre),..

Doanh thương (Entrepreneur) : 1- Nhà hàng (restaurant, plats à emporter, traiteur), 2- Tiệm may (Confection), Tiệm sửa quần áo (Retouche), 3- Giặt ủi (laverie), 4- Quán cà phê (caféteria), 5- Cây xăng (Station d’essence), 6- Hãng sửa xe (garage), 7- Cửa tiệm (Petit magasin).

Dịc Vụ (Salariés du secteur tertiaire) : 1- Chuyên viên Ngân Hàng (banquier), 2- Chuyên viên Vi Tính (informaticien), 3- Chuyên vien Điện Tử (électronicien), 4- Chuyên viên Kế Toán (comptable), 5- Chuyên viên Cơ Khí (mécanicien), 6- Thủ Kho (magasinier), 7- Bán Hàng (vendeur), 8- Thu Ngân (caissière), 9- Thợ May (couturier), 10- Thư Ký (secrétaire), 11- Công Chức (fonctionnaire), 12- Y Tá (infirmier)

 Chuyên Gia (expert) : Kỹ Sư (ingénieur), Bác Sĩ (médecin), Nha Sĩ (dentiste), Dược Sĩ (pharmacien), Luật Gia (juriste), Tư Vấn (consultant),…

2. Tổ chức sinh hoạt

Ban Ðồng Hành (Comité d’Accompagnement). Ðể việc tổ chức được phong phú và hữu hiệu, Ban Giám Ðốc và Ban Thường Vụ tự phân công thành Ban Ðồng Hành với mỗi Ngành Nghề như sau : 1- Ngành xây dựng : Cha Mai Ðức Vinh, Ông Nguyễn Văn Thơm, Ông Nguyễn Khắc Ðạt ; 2- Ng)nh Doanh Thương : Cha Nguyễn Văn Cẩn, Thầy Phạm Bá Nha, Ông Ngô Triệu Hùng ; Ngành Dỉch Vụ : Cha Trần Anh Dũng, Chị Nguyễn Mỹ Phước, Anh Bùi Văn Triển, Chị Phạm Mai Hương ; Ngành Chuyên Gia : Cha Ðinh Ðồng Thượng Sách, Thầy Nguyễn Văn Thạch, Ông Nguyễn Ngọc Ðỉnh, Ông Lê Ðình Thông.

Ban Ðại Diện. Trách nhiệm của « Ban Ðồng Hành » là : 1- qui tụ các thành viên thuộc ngành nghề của mình ; 2-. lập ban đại diện ; 3- cố vấn các hoạt động của ban đại diện.

Sinh hoạt. Tùy theo sáng kiến và điều kiện về thời gian, về các yếu tố chuyên biệt, mỗi ngành nghề sẽ tự đưa ra một hình thức sinh hoạt thích hợp. Dĩ nhiên, luôn nằm trong tiêu chuẩn mục vụ của năm « Bác Ái 2000 » của TGP Paris.

Phối Hợp các ban. Tùy theo nhu cầu, Ban Ðồng Hành và Ban Ðại Diện của mỗi ngành nghề sẽ có những buổi hội chia sẻ kinh nghiệm và góp ý xây dựng cho sinh hoạt chung.

3. Tiêu chuẩn đạt tới

Ước ao là năm nay 1999, mỗi ngành nghề ít ra có một « Ngày gặp gỡ ». Mục đích của « Ngày gặp gỡ » : biết nhau, làm quen, trao đổi, tương trợ, cầu nguyện chung.

4. Ngày thành lập

QUYẾT NGHỊ CỦA ÐẠI HỘI LIÊN ÐỚI NGHỀ NGHIỆP

Trong khuân khổ năm thánh 2000, theo tinh thần mục vụ Năm Bác Ái (Charité 2000) của Tổng Giáo Phận Paris, các thành phần Liên Ðới Nghề Nghiệp đã cùng nhau gặp gỡ và trao đổi tại Giáo Xứ, từ 14 giờ ngày 01-05-2000, nhằm lễ Thánh Giuse Thợ. Ðại Hội đã biểu hiện « sức sống và tinh thần hiệp nhất của Giáo Xứ », đồng thời tạo điều kiện « biết nhau, làm quen, trao đổi, tương trợ, cầu nguyện chung », theo đúng tinh thần Lá Thư Ngỏ của Ban Giám Ðốc và Ban Thường Vụ gửi cộng đoàn vào tháng 3-1999 [[32]].

Sau khi trao đổi và thảo luận, Ðại Hội quyết nghị :

Thành lập năm nhóm Liên Ðới Nghề Nghiệp : Xây dựng, Doanh thương, Dịch vụ, Thân hữu Taxi và Chuyên gia. Ban Ðại Diện mỗi nhóm sẽ tiếp tục « qui tụ các thành viên thuộc ngành nghề của mình, trao đổi với các thành viên để đưa ra một chương trình sinh hoạt thích hợp ».

Ban Ðồng Hành và Ban Ðại Diện năm nhóm sẽ có các buổi họp chung định kỳ nhằm « trao đổi kinh nghiệm » và « góp ý xây dựng cho sinh hoạt chung », để hình thức sinh hoạt này ngày càng phát huy tinh thần « tương trợ huynh đệ của Giáo Xứ ».

Tổ chức Ðại Hội Liên Ðới Nghề Nghiệp hàng năm vào lễ Thánh Giuse Thợ, nhằm ngày Lễ Lao Ðộng 01-05.

Ngày 01 tháng 5 năm thánh 2000

Năm trưởng nhóm : Chuyên gia, Dịch Vụ, Doanh Thương, Thân Hữu Taxi, Xây Dựng (chữ ký)

Chuẩn y : Giám Ðốc Giáo Xứ, Linh mục Mai Đức Vinh(chữ ký)

Phó Thự : Chủ Tịch Ban Thường Vụ, Bác sĩ Nguyễn Ngọc Đỉnh (chữ ký) [[33]].

Công việc mục vụ bác ái liên đới nghề nghiệp đã tạo cho Giáo Xứ Việt Nam Paris một bầu khí rất phấn khởi, trong cả chục năm, 1998-2007. Sự phấn khởi này được biểu lộ qua sự tham dự và dấn thân của toàn thể mọi nhân viên trong Ban Giám Đốc, đặc biệt là ba cha Giuse Mai Đức Vinh, Giuse Đinh Đồng Thượng Sách và Giuse Trần Anh Dũng, và của hai thầy sáu vĩnh viễn Phạm Bá Nha và Nguyễn ăn Thạch. Kéo theo sự phấn khởi và tích cực tham dự của 233 người, thuộc mọi tầng lớp giáo dân vào những công việc mục vụ chung.

Chuyên gia qui tụ 113 người trong 16 ngành : Mua bán kỹ nghệ, Trợ tá xã hội, Bác sĩ, Dược sĩ, Dân số học, Kế toán, Giảng sư đại học, Giáo Sư, Nghiên cứu khoa học, Kiến trúc sư, Kỹ sư, Luật sư, Nghiên cứu văn học, Nha sĩ, Chưởng khế, Tâm lý gia.

Doanh thương qui tụ 24 người trong 11 nghề : Chìa khóa, Chụp hình, Sửa giầy, Sửa xe, Mua bán nhà, Nhà hàng ăn, Bán đồ ăn nấu sẵn, Giặt ủi, Sửa quần áo, sửa máy móc télé, vi tính.

Dịch vụ qui tụ 30 người với những nghề khác biệt : Chuyên viên ngân hang, Vi tính, Điện tử, Kế toán, Cơ khí, Thủ kho, Bán hang, Thu ngân, Thư ký, Công chức, Y tá.

Taxi qui tụ 43 người lái taxi.

Xây dựng qui tụ 23 người với 8 nghề : Chỉnh trang, Điện, Hàn mộc, Mộc, Óng nước, Sưởi, Sơn mộc, Sơn nề [[34]].

Cả một thời chục năm hưng thịnh 1998-2007 trong giáo xứ !

223. Từ 2003 : Hoàn toàn theo hướng mục vụ của Giáo Phận Paris.

Từ năm 1998, xích lại gần hơn với Giáo phận Paris và nhận được « Chương trình bác ái năm 2000 », Giáo Xứ đã tham dự một cách tích cực với nhiều sáng kiến và kéo theo rất nhiều giáo dân. Cả một phong trào đã vùng lên, thâu nhận 233 người. Nhuệ khí và phấn khởi, từ 2003, Ban Giám Đốc đã quyết định hoàn toàn theo hướng mục vụ của Giáo Phận Paris. Báo cáo mục vụ hằng năm của Ban Giám Đốc gửi lên Tòa Tổng Giám Mục, từ 1981 đến 2002, chỉ có 5 mục : Tổng quan, Đời sống thiêng liêng, Đời sống xã hội, Đời sống văn hóa và Hợp tác. Từ 2003, thêm mục thứ 6 : Hướng mục vụ năm tới.

2231. Những hướng mục vụ Giáo xứ Việt Nam theo chương trình Giáo Phận Paris. Sau đây là hướng mục vụ năm tới trong các Bản Báo Cáo từ năm 2003 :

2003 hướng về 2004 : Năm Phúc Âm Hóa

2004 hướng về 2005 : (Không tìm ra tài liệu)

2005 hướng về 2006 : Liên đới Tin Mừng

2006 hướng về 2007 : Năm Hồng Ân 60 năm thành lập Giáo Xứ 1947-2007

2007 hướng về 2008 : Liên đới Phúc Âm

2008 hướng về 2009 : Thánh Phaolô và Năm Ơn Gọi

2009 hướng về 2010 : Năm các linh mục và Năm Thánh Giáo Hội Việt Nam, kỷ niệm 50 năm thiết lập Hàng Giáo Phẩm Chính Tòa Việt Nam, 1960-2010

2010 hướng về 2011 : Năm gia đình và tuổi trẻ

2011 hướng về 2012 : Năm liên đới Niềm Tin

2012 hướng về 2013 : Năm liên đới Đức Tin

2013 hướng về 2014 : Năm mời gọi

2914 hướng về 2015 : Năm ơn gọi tận hiến

2232. Hướng mục vụ không chỉ nêu mục đích và kết quả mà còn gợi ra những hành động cụ thể. Trong Đại Hội Mục Vụ ngày chủ nhật 14 tháng 12 năm 2008, Đức Ông Mai Đức Vinh đã giới thiệu hướng đi mục vụ của Giáo Xứ cho năm 2008-2009, đã được Ban Giám Đốc chấp nhận và Ban Thường Vụ thông qua. Hướng đi này gồm hai chương trình chính : Năm thánh Phaolô của toàn Giáo Hội và Năm Ơn gọi của Tổng Giáo Phận Paris.

Năm Thánh Phao-lô

Với Giáo hội hoàn vũ, và theo chương trình Tòa thánh, GX đả bắt đầu năm Thánh Phao-lô từ 29-06-2008 đến 29-06-2009. Mục đích Giáo hội mời gọi chúng ta tìm hiểu con người của thánh nhân, học hỏi giáo lý của ngài qua sách Tông đồ Công vụ ( từ chương 9) và trong 12 thư ngài viết , để từ đó chúng ta sống vững niềm tin vào Chúa Kitô và dấn thân truyền giáo theo gương thánh Phao-lô, GX đã khởi sự từ đầu tháng 9-2008. Vì vậy việc làm cơ bản của mỗi người, mỗi cộng đoàn, mỗi hội đoàn, Ban, Nhóm, tùy theo hoàn cảnh,học hỏi, chia sẻ về cách sống và giáo huấn của Thánh nhân ( Xin đọc lại số 247 báo GX  tr 22-23 )

Năm Ơn gọi

Với chủ đề “ Tất cả cho ơn gọi “ ( Tout pour les Vocations ), dưới tiêu đề “Năm của Linh mục“ (Année du Prêtre), văn phòng về ơn gọi củaTổng Giáo phận muốn mỗi họ đạo thể hiện một sinh hoạt nào đó nhằm 4 mục đích : 1-Gây ý thức về ơn gọi nơi các em nhỏ ; 2-Cổ võ ơn gọi nơi giới trẻ ; 3- Giúp các phụ huynh nhận ra bổn phận hướng dẫn con cái về việc lựa chọn ơn gọi ; 4- Liên kết mọi người trong lời cầu nguyện cho ơn gọi.

Giáo Xứ chúng ta dành năm 2009 để hòa nhịp vào sinh hoạt mục vụ ơn gọi của Tổng Giáo Phận Paris qua những thể hiện cụ thể :

Xin mỗi vị giảng lể cố hướng về ơn gọi.

Nhắc nhở và tổ chức các chiến dịch cầu nguyện cho ơn gọi

Thứ bảy và chủ nhật II mỗi  tháng sẽ mời một linh mục, thầy sáu, tu sĩ hay giáo dân giảng lễ và cho chứng từ về ơn gọi.

Chỉnh đốn lại “ nhóm các em giúp lể “ : đi đều đặn, học biết về cách giúp lể, học hiểu về ý nghỉa và các cử chỉ phụng vụ trong việc giúp lễ.

Chỉnh đốn lại Hội Yểm trợ Ơn gọi : Nên có thư liên lạc để nhắc nhở các hội viên cầu nguyên, góp tiền niên liễm. và cổ động hội viên mới.

Cần mở rộng quan điểm về ơn gọi : Ơn gọi linh mục, ơn gọi tu sĩ, ơn gọi giáo dân tận hiến, ơn gọi phó tế vĩnh viễn, ơn gọi lập gia đình.

Cổ động cho các địa điểm mục vụ , các hội đoàn tham gia chương trình của năm ơn gọi : dâng lể, giờ thánh, trao đổi về ơn gọi…

Mỗi tháng báo GX dành 1-2 ” trang về ơn gọi “.

Mở ” Trang Ơn gọi “ trên site Internet của GX.

Dành bảng lớn để trình bày hình ảnh, tin tức về ơn gọi.

23. LÀM ĐÚNG VÀ TỐT CÔNG VIỆC MỤC VỤ NHỜ  BIẾT ĐỊNH HƯỚNG TRƯỚC VÀ  KIỂM ĐIỂM SAU TRONG MỌI CÔNG VIỆC MỤC VỤ

Bài sai là một tài liệu cá nhân mà giám mục địa phận gửi cho từng linh mục để chỉ rõ địa sở trách nhiệm, những công việc và mục tiêu cần đạt. Đức Ông chính xứ Giuse Mai Đức Vinh biết bài sai của mình và của hai vị tiền nhiệm. Đức Ông cũng dần dà biết những chương trình mục vụ của Tổng Giáo Phận Paris. Sự kiểm điểm công việc đã làm và định hướng dự án mới sẽ làm trong 2 Đại Hội Mục Vụ, tháng 6 và tháng 12 hằng năm, chứng minh rõ rệt sự hiểu biết này. Nó cũng cắt nghĩa tại sao các công việc mục vụ do Đức Ông điều hành đã đạt được những kết quả tốt.

Công việc kiểm điểm và định hướng được Đức Ông chính xứ Giuse Mai Đức Vinh  thực hiện ở bốn mức độ :

1-      Mỗi ngày, mức độ cá nhân : không kể việc cầu nguyện và dâng lễ sáng chiều, Đức Ông dành buổi sáng để làm và kiểm công việc, buổi trưa - chiều để đi thăm bệnh nhân dự tòng, người già,.., và buổi tối để viết bài hoặc suy nghĩ phác thảo dự án mới.

2-      Mỗi tuần, mức độ Ban Giám Đốc : Chiều thứ năm, họp Ban Giám Đốc để thông tin, trao đổi, và kiểm điểm việc làm đã qua, và đưa ra dự án mới.

3-      Mỗi 6 tháng, mức độ Hội Đồng Mục Vụ : cùng các thành viên khác trong Ban Giám Đốc và mọi giáo dân thành viên trong Hội Đồng Mục Vụ, Đức Ông họp Đại Hội Mục Vụ để kiểm điểm và làm dự án mục vụ mới.

4-      Mỗi năm, mức độ Giáo Phận Paris, Đức Ông cùng với Ban Giám Đốc làm phúc trình vào khoảng tháng ba mỗi năm về kết quả năm trước và dự án năm mới lên Tòa Tổng Giám Mục Paris.

Công việc kiểm điểm và làm dự án mới, mỗi năm 2 lần, vào tháng 6 và tháng 12 trong Đại Hội Mục Vụ có lẽ là thích thú và ý nghĩa hơn cả, vì có sự tham dự của mọi thành phần giáo dân và giáo sĩ, và đề cập đến mọi vấn đề liên quan đến giáo xứ. Trừ những Đại Hội Mục Vụ bầu lại Ban Thường Vụ, thì rút gọn lại, để dành ưu tiên cho việc bầu Ban Thường Vụ mới. Còn bình thường, chương trình một Đại Hội Mục Vụ, qui tụ các đại diện của các địa điểm và của các hội đoàn, phong trào, ban, nhóm, xoay quanh 5 điểm chính, và đã bắt đầu từ 1984.

Đại Hội Mục Vụ ngày 17.06.1984 (Đại hội đầu tiên của Ban Thường vụ  đầu tiên, 1983-1985) có chương trình với 5 điêm như sau : 1- Khai Mạc Đại Hội ; 2- Phúc trình tổng quát về Giáo Xứ (Cha Mai Đức Vinh) ; 3- Phúc trình về Hội Đồng Mục Vụ  (Chủ Tịch Phan Quang) ; 4- Trình bày chương trình sinh hoạt năm mới (Tổng Thơ Ký Trần Văn Cảnh điều hành). 5- Linh tinh và bế mạc.

Sau đây là tóm tắt bản phóng sự (dài 16 trang A4) của chị Thục Hiền và anh Giang Minh Đức về Đại Hội Mục Vụ ngày 08.12. 2013, qua ba việc chính : Báo cáo sinh hoạt đã thực hiện năm 2013, Giới thiệu chiều hướng mục vụ năm tới 2014 và Linh tinh « Đúc kết phần trao đổi về hướng đi Mục Vụ cho năm tới 2014 ». 

231. Báo cáo sinh hoạt đã qua trong năm 2013, do Ông Chủ Tịch HĐMV.

Bác sĩ Chủ Tịch Nguyễn Ngọc Đỉnh báo cáo :

Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp XIV (01/05/2013): quy tụ trên 200 người để mừng Lễ Thánh Giuse Thợ qua bữa cơm huynh đệ, trao đổi về đề tài "Kinh nghiệm sống Đức Tin trong nghề nghiệp" và dự Thánh Lễ chung.

Hai ngày Kermesse (18 & 19/05/2013): Số người tham dự đông đảo, nhiều gian hàng mới lạ. Kết quả thu được là 17444€ cho quỹ điều hành của Giáo Xứ.

Đại Hội Mục Vụ 60 (09/06/2013): Chuẩn bị cho việc tham dự Đại Hội Hành Hương Lộ Đức từ 01 đến 05.08.2013 và mừng kỷ niệm 30 năm Hội Đồng Mục Vụ, 30 năm Báo Giáo Xứ.

Rước Lễ Lần Đầu (01/06/2013): 34 em thiếu nhi tại nguyện đường Giáo Xứ.

Chịu Phép Thêm Sức (08/06/2013): 43 em qua tay Đức Cha Jérôme Beau tại nguyện đường Giáo Xứ.

Các hội đoàn cấm phòng kết thúc năm mục vụ 2012-2013: Cursillo, Thiếu Nhi Thánh Thể, Legio Mariae, Các Bà Mẹ Công Giáo...

Phong trào Cursillo Việt Nam Âu Châu mừng 20 năm sinh hoạt tại Lisieux (05-07/07/2013): 195 người tham dự đến từ Pháp, Đức, Anh, Thụy Sĩ, Hòa Lan, Na Uy...với đề tài "Đức Tin hóa môi trường".

Tham dự Đại Hội Hành Hương Lộ Đức từ 01 đến 05/08/2013 với các cộng đoàn công giáo Việt Nam tại Pháp: Trên 1200 giáo dân dẫn tụ về Lộ Đức, trong đó có khoảng 300 giáo dân của Giáo Xứ Việt Nam Paris. Vì các cộng đoàn đang sống "Năm Đức Tin" và mừng 25 năm lễ phong hiển thánh của 117 vị Chân Phước Tử Đạo Việt Nam nên chủ đề của Đại Hội được đặt tên "Sống Đức Tin theo gương các Thánh Tử Đạo Tiền Nhân".

Sinh hoạt trại hè cho các em Thiếu Nhi Thánh Thể tại Solesme, tu viện của các Cha Biển Đức (10-25/08/2013): Ngoài việc vui chơi, đây còn là thời gian để các em học tập và trau dồi thêm tiếng Việt.

Những buổi tĩnh tâm đầu năm mục vụ: Trong hai tháng 09 và 10 đã có nhiều buổi tĩnh tâm do các hội đoàn, ban, nhóm... tổ chức để bắt đầu năm mục vụ mới. Đây là thói lành đã có từ lâu, thời gian kéo dài một hoặc hai ngày (hay một cuối tuần) để cầu nguyện và lên kế hoạch hay chương trình hoạt động sắp tới. Năm nay bắt đầu là Ban Thường Vụ Hội Đồng Mục Vụ, sau đó đến phong trào Cursillo, hội Đạo Binh Đức Mẹ, ban Giáo Lý, Giới Trẻ, phong trào Thiếu Nhi Thánh Thể, hội Yểm Trợ Ơn Gọi...

Bắt đầu năm sinh hoạt: Hội Các Bà Mẹ Công Giáo (01/09/2013), Lớp Pháp Văn (09/09/2013), Lớp Giáo Lý (14/09/2013), Phong Trào Cursillo (22/09/2013), Giới Trẻ (06/10/2013)...
Hành hương lãnh Ơn Toàn Xá tại Thánh Đường Sacré Coeur de Montmartre (13/10/2013): Trong khuôn khổ năm Đức Tin mừng kính 25 năm tôn phong Hiển Thánh 117 vị Tử Đạo Việt Nam và kỷ niệm 850 năm tuổi Vương Cung Thánh Đường Notre Dame de Paris, hơn 600 giáo dân Việt Nam đã quay về tề tựu chiêm ngẫm, xưng tội, dâng Thánh Lễ và nhận lãnh Ơn Toàn Xá với cả tấm lòng sốt sắng chan chứa niềm tin.

Bữa cơm liên đới truyền giáo (19/10/2013): Đây là năm thứ ba, phong trào Liên Đới Nghề Nghiệp tổ chức buổi họp mặt thân hữu gây quỹ truyền giáo giúp Hội Đồng Giám Mục tại Việt Nam. Điạ điểm tổ chức vẫn là nhà hàng China Town ở quận 13 của thủ đô Paris và số tiền thu được là 5000€.

Lễ Giỗ 50 năm của cựu Tổng Thống Gioan Baotixita Ngô Đình Diệm và em trai Cố Vấn Giacôbê Ngô Đình Nhu (02/11/2013): Hai anh em ông là ngưởi công giáo gương mẫu, sống Đức Tin mạnh mẽ và nhờ đó họ có lòng yêu quê hương cách sâu sắc và triệt để. Đây là dịp đề cao gương sáng của hai ông và, cũng để cảm tạ Chúa, gia đình hai ông cũng như nhiều cộng đoàn công giáo Việt Nam trên thế giới đã đông đảo tổ chức ngày lễ kim khánh tạ thế cho hai ông. Sau Thánh Lễ là bữa cơm huynh đệ, triển lãm tranh ảnh về gia đình hai ông và giới thiệu cuốn sách "La République du Vietnam et les Ngô Đình" của ba tác giả Ngô Đình Quỳnh, Ngô Đình Lệ Quyên (mất năm 2012) và Jacqueline Willemetz do nhà xuất bản L'Harmattan phát hành.

Diễn Nguyện Thánh Ca & Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt nam (17/11/2013): Để kết thúc Năm Đức Tin và mừng 25 năm lễ phong hiển thánh của 117 vị Chân Phước Tử Đạo Việt Nam, Giáo Xứ đã tổ chức một đại lễ long trọng với 26 linh mục đồng tế và 1300 giáo dân tham dự trong bầu khí thật sốt sắng và nghiêm trang. 14 ca đoàn thuộc Giáo Xứ Việt Nam Paris đã xuất sắc thay nhau diễn hát những bài thánh ca khi hùng hồn như sóng thác, lúc êm dịu như suối nguồn để tôn vinh, bày tỏ lòng biết ơn các Thánh đã bao phen chịu đựng khổ nhục, bắt bớ, tù đày hòng đổi lấy cái chết vì Đức Tin.

Sau lời báo cáo chung của Bs Nguyễn Ngọc Đỉnh, các đơn vị hiện diện cũng đã báo cáo về sinh hoạt đã qua của mình. 1- Giới Trẻ (anh Quỳnh & Cha Sinh), 2- Hội Các Bà Mẹ Công Giáo (bà Nathalie Vũ), 3- Hội Đạo Binh Đức Mẹ (anh Trần Huynh), 4- Nhóm Thân Hữu Taxi (anh Hải), 5- Nhóm Chuyên Gia (chị Xuân Phương), 6- Hội Yểm Trợ Ơn Gọi Tận Hiến (ông Cần & chị Tuyết) 7- Nhóm Cơm Chúa Nhật (chị Hiện), 8- Ban Tiền Giúp Giáo Hội (chị Nga), 9- Phong trào Liên Đới Nghề Nghiệp (anh Chiểu), 10- Ban Mục Vụ Hôn Nhân & Gia Đình (LS Lê Đình Thông), 11- Ban Giáo Lý (chị Đào Kim Phượng), 12. Ca Đoàn Giáo Xứ (chị Mai Thị Ngọc Châu), 13- Ca Đoàn Triều Dâng (anh Phạm Quốc Châu), 14- Ban Phụng Ca Lê Bảo Tịnh (LS Lê Đình Thông), 15- Nhóm Xây Dựng (ông Nguyễn Văn Thơm): 16. Phong Trào Cursillo (chị Lâm Thị Ngọc Cương): 17. Nhóm Gia Đình Trẻ (anh Giang Minh Đức).

232. Xướng ra chiều hướng mục vụ năm tới, 2014, do Cha Giám Đốc

Tôi hân hạnh gửi đến quý ông bà và anh chị em lời chào thân ái trong ‘Niềm Tin của Các Thánh Tử Đạo Việt Nam’.Tôi chọn lời chào này, bởi vì : Chúng ta vừa kết thúc một năm mục vụ với hai chủ đề : Chủ đề thứ nhất, là cùng với Giáo Hội hoàn vũ chúng ta sống Năm Đức Tin ; chủ đề thứ hai là cùng với Giáo Hội Mẹ Việt Nam cũng như với các Cộng Đoàn Việt Nam tại Pháp và khắp thế giới, chúng ta sống 25 năm Đại Lễ Phong Hiển Thánh của 117 vị Chân Phước Tử Đạo Tiền Nhân. Vì thế, chủ đề sống mục vụ của chúng ta trong năm vừa qua là : ‘Sống Đức Tin Theo guơng các Thánh Tử Đạo Tiền Nhân’.

Bước qua năm mục vụ mới, 2014, Giáo Xứ chúng ta cũng có hai chủ đề lớn.

Chủ đề thứ nhất là : ‘Để tiếp nối ‘sống năm Đức Tin’, kể từ chủ nhật I Mùa Vọng vừa qua, chúng ta lại cùng với Giáo Hội hoàn vũ và tổng giáo phận Paris bắt đầu sống ‘Năm Mời gọi’ (Année d’Appel).

Chủ đề thứ hai là mừng kỷ niệm 30 năm thành lập Hội Đồng Mục Vụ (1983-2013) và 30 năm tái bản tờ báo ‘Giáo Xứ Việt Nam’ (1984-2014).

Năm ‘MỜI GỌI’, hiểu thế nào về hai chữ ‘mời gọi’ ? Trước tiên, trong bài giảng của ngày 25/06/2013, Đức giáo hoàng Phanxicô đã dùng hình ảnh của tổ phụ Abraham mà nhắc nhở chúng ta : «Sống kitô hữu là một mời gọi tình yêu và tình bạn. Chúa muốn nói với mỗi kitô hữu nhu đã nói với tổ phụ Abraham : ‘Ta gọi đích danh con, Con hãy tiến lên, cha ở với con, cha đồng hành bên cạnh con’ (P/ND.9.13 p.14). Riêng Đức Hồng Y André Vingt-Trois, ngài đã kêu gọi giáo dân Paris hướng về Mùa Vọng 2014, thời điểm bắt đầu Năm Mời Gọi với lời tha thiết sau đây : « Anh chị em đã chịu phép Rửa Tội, anh chị em hãy lắng nghe tiếng Chúa mời gọi mỗi ngày, ngay trong đời sống của anh chị em. Anh chị em hãy quan tâm đến những nhu cầu của những người chung quanh anh chị em. Anh chị em có nghĩ rằng Giáo Hội có thể và Giáo Hội phải làm một cái gì cho phần rỗi của những người nam và người nữ của thế kỷ XXI này không? Anh chị em hãy tự nhủ mình :Thiên Chúa mời gọi anh chị em và cũng trao cho chị em sứ mệnh này » (P/ND 9.13 p. 12). Như vậy có nghĩa là, Đức Giáo Hoàng Phanxicô cũng như Đức Hồng y André Vingt-Trois đều nhắc nhở chúng ta rằng : ‘là những người đã chịu phép Rửa Tội, tất cả chúng ta đều đã được Thiên Chúa mời gọi, mời gọi để sống tình yêu và tình bạn với Ngài, mời gọi để lo phần rỗi cho mọi người. Và chính Thiên Chúa luôn đồng hành với chúng ta mỗi ngày’. Do đó, theo tôi nghĩ, sống Năm Mời Gọi là chúng ta cố gắng sống trọn vẹn ơn của Bí Tích Rửa Tội và làm sáng tỏ danh nghĩa ‘chúng ta là kitô hữu, tức là người đã chịu phép rửa tội’ đặc biệt trong khuôn khổ của Giáo Xứ.

Sau đây là những việc cụ thể mà mỗi người chúng ta hay cả tập thể Giáo Xứ sẽ cố gắng thực hiện :

1-      Mỗi người cám ơn Chúa về Bí Tích Rửa Tội mình đã lãnh nhận, hãnh diện về danh xưng Kitô hữu của mình, - bằng lời cầu nguyện mỗi ngày, - bằng cách chính mình đeo trong người một ảnh Thánh Giá (hay ảnh Đức Mẹ), - bằng việc làm dấu trước khi dùng cơm bất cứ ở trong gia đình hay ở bất cứ môi trường nào. - Xin các phụ huynh khích lệ con cái của mình làm dấu Thánh Giá và đeo ảnh Thánh Giá.

2-      Xin mỗi người hay mỗi gia đình trong xứ làm hai việc : âm thầm cầu nguyện suốt cả năm 2014 này cho một người bạn hay một gia đình thân quen (một người hay một gia đình luơng dân cho họ tin theo Chúa, hay một người, một gia đình đang gặp khó khăn đặc biệt). Nếu thuận tiện, có thể mời họ đến tham dự thánh lễ hay một lễ hội, rồi mời họ ăn cơm… và nói cho họ biết sinh hoạt của Giáo Xứ…

3-      Trong Thánh Lễ chủ nhật đầu tháng (thứ bảy đầu tháng của Thiếu Nhi), thay vì đọc kinh cáo mình, sẽ rảy nước thánh và hát bài hãy đến tung hô Chúa. – Thay vì đọc kinh Tin Kính, sẽ nhắc ba lời tuyên hứa của Bí Tích Rửa Tội.

4-      Trong khuôn khổ các Hội Đoàn và Ban Nhóm, chúng ta sẽ đọc lại và học hỏi một số đoạn của Tông Huấn ‘Người Tín Hữu Giáo Dân’ mà Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã ban hành năm 1988.

5-      Chúng ta phát hành cuốn lịch Phụng Vụ Thánh Kinh năm 2014 với chủ dề ‘Hội Đồng Mục Vụ Nồng Cốt Của Cộng Đoàn’.

6-      Chúng ta tổ chức thi hang đá lần thứ 6 với chủ đề ‘Chúa mời gọi’.

7-      Xin báo Giáo Xứ Việt Nam, báo Cursillo, báo Legio Mariae dành một vài số đặc biệt về Năm Mời Gọi, về Hội Đồng Mục Vụ … của Giáo Xứ.

8-      Chúng ta sẽ mừng trọng thể Lễ Thánh Giuse Quan Thày của Giáo Xứ cũng coi như ‘Quan Thày của Hội Đồng Mục Vụ’. Ít ra có ba phần chính : Thánh lễ do đức cha George Soubrier, cựu giám mục phụ tá Paris, cựu giám mục giáo phận Nantes, chủ lễ, - Sau Thánh lễ tiếp tân cộng đoàn – Văn nghệ mừng Hội Đồng Mục Vụ và Báo Giáo Xứ 30 năm.

Kính thưa Đại Hội, tôi tha thiết xin các vị Đại Diện của Diạ Điểm Mục Vụ hay của Phong Trào, Hội Đoàn và Ban Nhóm hồ hởi góp ý cho những đề nghị sinh hoạt cụ thể trên đây. Sau đó chúng ta sẽ phổ biến và tích cực thi hành để giúp CỘNG ĐOÀN SỐNG TỐT NĂM MỜI GỌI như thánh ý của Thiên Chúa và ước nguyện của các Bề Trên. Một lần nữa tôi kính chúc Đại Hội thành công tốt đẹp.

233. Đúc kết phần trao đổi về hướng đi Mục Vụ cho năm tới 2014 :

Đề nghị của Đức Ông Giuse về việc đeo tượng trên mình, làm dấu thánh giá trước khi ăn ở mọi nơi và cầu nguyện âm thầm cho người thân, bạn bè, có đạo hay không, được đại hội ủng hộ và sẽ bắt tay vào ngay trong năm Mời Gọi này.

Theo Đức Ông Giuse, việc thể hiện cách cụ thể đó chứng minh mình đã được rửa tội và có tinh thần truyền giáo. Đây là việc học lại của Giáo Hội Triều Tiên, sau khi 103 vị Tử Đạo được hiển phong lên hàng chức Thánh. Mục đích của việc làm này là truyền giáo để các gia đình trở lại đạo. Kết quả của việc làm này đã làm tăng gấp đôi con số bổn đạo của họ, nên giáo xứ chúng ta đi theo chiều hướng đó trong năm Mời Gọi này. Từ mấy năm nay, số tân tòng ở Giáo Xứ chúng ta giảm sút rõ rệt. Đây cũng là một cách truyền giáo, khơi lên sự tìm tòi Thiên Chúa cho họ.

Phương pháp tặng ảnh tượng nhau trong gia đình hay bạn bè thân nhân cũng là cách hữu hiệu cho việc áp dụng cụ thể trên.

Việc làm dấu thánh giá còn giúp trấn an và thoát sự sợ hãi.

Tâm lý của một số người trước là ngại ngùng trước người khác, nhưng sau đó muốn tuyên xưng đức tin của mình, nên mọi ngại ngùng đều bị đẩy lui.

Có những trường học cấm đeo ảnh tượng (vì sợ mọi tôn giáo đều thể hiện niềm tin như đeo voan …), trong trường hợp đó, các em có thể đeo tượng Chuá hoặc Đức Mẹ mà không tỏ lộ ra ngoài, chỉ mang ở bên trong thôi cho đến khi đã vô trường và khi ra về.

Về vấn đề kêu gọi các thành viên mới cho nhóm Giới Trẻ : anh Nhân và anh Mẫn quá bận rộn nên chưa tìm kiếm và liên lạc được với các em đã rời Thiếu Nhi Thánh Thể. Đây là một việc làm không đơn giản và đòi hỏi nhiều công sức.

Một phụ huynh đề nghị Thiếu Nhi nên níu chân các em học xong giáo lý để các em này tiếp tục sinh hoạt ở Giáo Xứ...

24. LIÊN TỤC LÀM TỐT HƠN NHỜ BIẾT SÁNG TẠO

Trên đường học vấn, mức học đại học cao nhất kết thúc bằng một sáng tạo là viết và trình một luận án tiến sĩ giới thiệu một cái gì mới trong ngành học của mình. Trên đường làm việc cũng vậy, những người chuyên môn, ở bất cứ lãnh vực nào, ở bất cứ trình độ nào, chỉ là chuyên môn thực sự khi đạt được mức sáng tạo trong công việc của mình. Dưới khía cạnh chức vụ quan trọng mà mình nắm giữ, những người làm việc có khả năng và trách nhiệm phải biết liên tục sáng tạo ở ba mức độ chính : 1- ở mức độ thực hiện công việc thường ngày của mỗi người, 2- ở mức độ lãnh đạo điều hành một lãnh vực mà công việc luôn liên hệ đến nhiều khía cạnh hay chức vụ quản trị khác, 3- và ở mức độ lãnh đạo tối cao chiến lược cho toàn đơn vị trong những công việc liên hệ đến quyết định về sản phẩm và khách hàng.

Dưới khía cạnh thích ứng công việc vào môi trường và hoàn cảnh của mình, mỗi người làm việc ở mọi chức vụ, nhất là ở những chức vụ lãnh đạo, đều có thể và phải biết sáng tạo để đạt ba mục tiêu khác nhau : cải tiến, thích ứng và đổi mới. Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh bình thường vẫn làm những công việc của mình theo thói thường ; nhưng khi cần, đã biết uyển chuyển và tích cực làm ba loại sáng tạo này.

241. Sáng tạo sửa đổi và cải tiến liên tục những công việc thường ngày.

Công việc sáng tạo này được thể hiện trong mọi mức độ và cách thực hiện của công việc. Xin nêu vài thí dụ điển hình. Những sáng tạo loại này đã được thực hiện rất nhiều. Sau đây chỉ xin giới thiệu ba việc.

2411. Sáng tạo cách giảng mới. Giảng là công việc thường ngày và thường tình của linh mục. Bình thường, linh mục đứng trước mặt giáo dân, giảng về một đề tài, quảng diễn ý nghĩa của những bài đọc và phúc âm trong thánh lễ. Lễ các Thánh Tử Đạo Việt Nam, ngày 16.11.2008 cho Các Cộng Đoàn Công Giáo Việt Nam vùng Paris, Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh đã bắt chước kiểu đọc bài thương khó tuần thánh, mời thầy phó tế Phạm Bá Nha phụ giúp chia sẻ Lời Chúa một cách đặc biệt sống động và cảm kích. Bài chia sẻ của Đức ông có tựa đề là « Di chúc của các Thánh Tiền nhân » và trình bày 4 di chúc : 1- cho cả họ đạo, giáo xứ hay cả cộng đoàn tín hữu ; 2- cho các linh mục, tu sĩ và chủng sinh ; 3- cho các bậc phụ huynh, những người làm cha làm mẹ gia đình ; 4- Và  cho con cái hay cho giới trẻ, thế hệ tương lai.  Đức Ông đóng vai người kể chuyện (viết chữ thẳng), thầy phó tế đóng vai các thánh tử đạo nói lời di chúc (viết chữ nghiêng). Xin trích một đoạn về di chúc thứ nhất.

« Thưa quý ông bà và anh chị em,

Hàng năm chúng ta quây quần lại trong nhà thờ này để tưởng nhớ đến các Thánh Tiền Nhân. Chúng ta rất tự hào được thuộc về dòng giống anh hùng của 130.000 vị tử đạo. Theo một nghĩa thực tế, ‘tưởng nhớ các thánh tiền nhân’ có nghĩa là để ôn lại những lời khuyên răn được coi như những lời di chúc các Thánh để lại cho chúng ta, con cháu của các Ngài. Con cháu của các Ngài là ai hôm nay ? Xin thưa, là các linh mục tu sĩ, là mọi giáo dân cao niên trong cộng đoàn hay họ đạo, là các bậc phụ huynh gia đình, là những người trẻ nam nữ và và các em thiếu nhi mầm sống của Giáo Hội, nói tắt là tất cả chúng ta.

Di chúc cho cả họ đạo, giáo xứ hay cả cộng đoàn tín hữu : Mối lo lớn nhất của các thánh tử đạo, giám mục, linh mục, thầy giảng hay ông trùm họ, là nghĩ đến họ đạo của mình, giáo dân của mình. Các ngài ngồi tù không yên vì vẫn nghĩ đến giáo dân đau khổ, tân tòng mồ côi. Không muốn để giáo dân trong họ đạo phải tốn tiền chuộc mình về, các ngài nhất tâm tỏ cho họ thấy lòng can đảm tuyên xưng đức tin, các ngài cầu nguyện cho họ luôn hiệp nhất và can trường sống đức tin. Đây, lời di chúc của thánh giám mục Giuse An, dòng Đaminh bị chém đầu năm1857. Đức cha giơ tay, xin với viên chức xử chém rằng : «Tôi xin gửi quan lớn 30 đồng tiền để quan cho một ân huệ, là đừng chém tôi một nhát, nhưng chém ba nhát. Nhát thứ nhất tôi tạ ơn Chúa đã dựng nên tôi và cho tôi tới đất Việt Nam giảng đạo. Nhát thứ hai để nhớ cha mẹ sinh thành ra tôi. Còn nhát thứ ba là lời di chúc tôi gửi lại cho bổn đạo của tôi, để họ hiệp nhất với nhau mà bền vững sống đức tin, và can tràng tuyên xưng đức tin». Trước khi lãnh án xử, đức cha đã viết cho các linh mục và thầy giảng một thư vắn tắt như sau : « Tôi chấp nhận những gì Chúa quan phòng định liệu cho tôi ; Tôi chỉ thương các cha và các Thầy đang vất vả trong cơn nguy hiểm. Tôi ước mong dòng máu sắp chảy, thành của lễ mang lại thanh bình và hiệp nhất »  Còn thánh linh mục Gioan Đoàn Trinh Hoan, trước khi bị điệu ra pháp tường năm 1858, đã xin phép đi một vòng nhà tù an ủi các đồng bạn, trong đó có giáo dân của ngài : «Giờ cuối cùng của tôi đã đến. Tôi chào anh chị em được can tràng và hiệp nhất. Anh chị em hãy trung tín đến cùng. Xin Anh chị em cầu nguyện cho tôi hoàn thành ý Chúa».

2412. Sáng tạo nội dung mới cho giờ chầu thánh thể. Chầu Thánh Thể là một hành động mục vụ hay được thực hiện. Thậm chí có những nhóm mục vụ coi việc chầu Thánh Thể là một sinh hoạt quan trọng của mình, và họ chầu Thánh Thể mỗi tháng ít là một lần. Đó là các nhóm huynh trưởng Thiếu Nhi Thánh thể, phụ huynh Thiếu Nhi Thánh Thể, Giới Trẻ, Hội các bà mẹ công giáo, nhiều tiểu đội Đạo Binh Đức Mẹ, các nhóm Phong trào Cursillo, nhóm Thân Hữu Taxi, …Các nhóm này chầu Thánh Thể một cách tự phát. Ai có ý tưởng gì, thì tự cầu nguyện to tiếng để chia sẻ chung với anh chị em.

Ở mức độ giáo xứ, mỗi tháng ít nhất một lần chầu Thánh Thể, thường là vào chúa nhật thứ ba trong tháng. Vì đông người, giờ chầu Thánh Thể giáo xứ thường theo một mẫu đã được Ban Giám Đốc dọn sẵn. Bốn tập « GIỜ THÁNH » đã được sáng tác và ấn hành, qui tụ 33 mẫu khác nhau, xoay quanh nhiều chủ đề khác nhau, và tổ chức theo những cách khác nhau.

Giờ Thánh tập I gồm 7 mẫu:

1.      Đền tạ Chúa Thánh Thể

2.      Đền tạ Thánh Tâm

3.      Cầu cho sự hiệp nhất

4.      Sống mùa Vọng

5.      Suy niệm kinh mân côi

6.      Kính các Thánh Tử Đạo Việt Nam

7.      Cầu cho ơn gọi

Giờ Thánh tập II gồm 8 mẫu

8.      Cầu cho quê hương

9.      Cầu cho giới trẻ

10.  Thánh hóa gia đình

11.  Các bà mẹ công giáo

12.  Cảm tạ Chúa sang tạo và quan phòng

13.  Gẫm đường thánh giá

14.  Ngắm đàng thánh giá

15.  Bảy sự thương khó Đức Mẹ

Giờ Tháng tập III gốm 11 mẫu

16.  Giáng Sinh an bình

17.  Sống mùa chay

18.  Hãy đến với Chúa Giêsu Thánh Thề

19.  Một giờ với Chúa Giêsu Thánh Thể 1

20.  Một giờ với Chúa Giêsu Thánh Thể 2

21.  Chúa Giêsu Vua

22.  Suy niệm mầu nhiệm ánh sang

23.  Maria mẹ nguồn ơn phúc

24.  Giờ cầu cho các đẳng

25.  Cầu nguyện cho các đẳng

26.  Suy gẫm đàng thánh giá

Giờ Thánh tập IV gồm 7 mẫu

27.  Cầu cho bệnh nhân 1

28.  Cầu cho bệnh nhân 2

29.  Cầu cho gia đình và giới trẻ

30.  Cầu cho các linh mục

31.  Cầu cho sự sống

32.  Suy tôn long thương xót của Thiên Chúa

33.  Cầu nguyện cho giới trẻ theo sách huấn ca

2413. Đổi sinh hoạt Liên Ngành Liên Đới Nghề Nghiệp vào hai dịp trong năm thay vì một. Được thành lập vào ngày 01.05.2000, từ năm 2001, năm Ngành Liên Đới Nghề Nghiệp tổ chức Đại Hội hằng năm vào dịp Lễ Thánh Giuse Thợ, Lễ Lao Động, gồm hai việc : 1- Đại Hội để gặp nhau, dự Bí Tích Thánh Thể chung, kiểm điểm sinh hoạt năm qua, chung cho liên ngành và riêng cho mỗi ngành, rồi gợi ý sinh hoạt cho năm tới, mà không quên học hỏi, trao đổi về một đề tài ; Và Tiệc Liên Đới Truyền Giáo, mở ra gặp gỡ nhiều bạn không phải công giáo, và không phải Việt Nam,  mà tiền thâu được gửi về Hội Đồng Giám Mục Việt Nam giúp việc truyền giáo.

Trong Đại Hội 2012, một trong bốn gợi ý đã được đưa ra, đề nghị làm hai việc trên vào tháng năm cho đại hội, và vào tháng 10 cho tiệc truyền giáo. « Giữ  ngày Đại Hội 01/05, tuy nhiên có thể dời Bữa Tiệc Liên Đới ăn qua tháng 10, vì theo Quyết Nghị của Đại Hội Thành Lập Liên Đới Nghề Nghiệp 01.05.2000, Đại Hội LĐNN sẽ diễn ra hàng năm vào lễ Thánh Giuse Thợ, nhằm ngày Lễ Lao động. Chúng ta phải giữ ngày 01/05 làm đại hội hằng năm, để cử hành Thánh Lễ và tổ chức thảo luận chung. Thảo luận về đề tài chung của Liên Ngàng và thảo luận về đề tài riêng của mỗi nhóm ngành nghề, xem như là dịp gặp mặt của các thành viên trong nhóm. Chúng ta cũng phải giữ thói quen đã thực hiện từ đầu là làm một việc cụ thể giúp việc truyền giáo bằng việc tổ chức Tiệc Truyền Giáo. Có điều vào những tháng đầu năm, đã có nhiều bữa ăn tại Giáo Xứ. Và hàng năm, lịch phụng vụ của giáo hội đã dành  một tuần lễ cho việc truyền giáo vào chủ nhật III tháng 10. Chúng ta nên dời Tiệc Truyền Giáo vào dịp tháng 10, để bữa tiệc đi sát hơn với mục đích truyền đạo của Giáo Hội và Giáo Xứ ». Đề nghị này đã được đa số chấp nhận. Từ 2013 vào dịp 01.05, có Đại Hội ; và vào tuần lễ truyền giáo tháng 10, có Tiệc Truyền Giáo. 

242. Sáng tạo thích ứng liên tục với những đòi hỏi mới của môi trường.

Trong tông huấn « Niềm Vui Tin Mừng » mới phổ biến ngày 24.11.2013, Đức Giáo Hoàng Phanxicô nhắc nhớ, đề nghị và khuyến khích một phương pháp hành động là « luôn tỉnh táo dò xét các dấu chỉ thời đại ». Trong công việc mục vụ cha sở của mình, Cha Giuse Mai Đức Vinh đã xử dụng phương pháp của ĐGH Phanxicô là tỉnh táo dò xét để nhận ra những thách thức hầu tìm ra giải đáp thích ứng. Những sáng tạo loại này khó thực hiện hơn, vì không dễ mà nhận ra nhu cầu mới thời thế, nhất là những nhu cầu thực sự thực tế và mang lại ích chung đáng kể. Sau đây, xin giới thiệu ba sáng tạo thích ứng đã được thực hiện.

2421. Cải tiến báo « Giáo Xứ Việt Nam » thành nguyệt san năm 1984. Ngày 22.01.1984, trong số 269, báo « Giáo Xứ Việt Nam » ra đời từ tháng 11.1968, thu lại trên một tờ A4, hai mặt từ 1977, phổ biến mỗi sáng chúa nhật, cha Giám Đốc Giuse Mai Đức Vinh loan báo hai điều : 1- sẽ cho phát hành báo “Giáo Xứ Việt Nam” bộ mới, nguyệt san, số 1, số ra mắt, ngày 01.02.1984 ; 2- sẽ đình bản tờ tuần san “Giáo Xứ Việt Nam”, số cuối cùng, số 269, chúa nhật 22.01.1984.

Nhu cầu cải tiến. Những cuộc thăm dò vào cuối năm 1983 cho thấy 4 nhu cầu sau đây :

Nhu cầu tin tức. Báo chí và truyền thanh truyền hình ở Pháp có nhiều, nhưng hoặc vì kiến thức pháp văn không đủ, hoặc vì lòng yêu tiếng mẹ, người công giáo Việt Nam nào ở Pháp cũng muốn được biết tin tức bằng tiếng việt : tin về các sinh hoạt cụ thể hàng ngày của giáo xứ, từ lịch lễ lậy, bí tích đến các sinh hoảt đặc biệt về văn hoá, xã hội ; tin về Tòa thánh Vatican, về Giáo hội hoàn vũ, về Giáo hội Việt Nam,  về Giáo Xứ Việt Nam ; tin về thế giới, về Á châu, về các Cộng đoàn Việt Nam trên thế giới, về quê hương Việt Nam,...

Nhu cầu học hiểu giáo lý và bồi dưỡng đức tin. Hàng ngày vật lộn với cuộc sống vất vả, đức tin công giáo cần phải được bồi dưỡng và hâm nóng qua những bài vắn gọn, giải thich phúc âm, cắt ngiã giáo lý và bí tich, tường thuật những gương lành thánh của lịch sử giáo hội và của cuộc sống giáo hội hiện đại. Đó là nhu cầu  mà nhiều người công khai xác nhận.

Nhu cầu  văn hoá và văn học Việt nam. Sống xa quê hương, hàng ngày phải dùng tiếng ngoại quốc nhiều hơn là tiếng việt nam, văn thơ việt nam quên dần, nhiều người ước ao được đọc lại những câu ca dao tục ngữ, những vần thơ bình dân lục bát, những áng văn  vắn gọn tiếng việt, những bài phân tích về phong tục, lịch sử, văn minh việt nam, những phóng tác, phóng sự về điạ dư, chính trị, kinh tế việt nam,..

Nhu cầu đơn sơ sáng sủa. Về hình thức, ai cũng chỉ ước ao có một tờ báo ngắn gọn, đơn sơ, dể đọc, dễ hiểu ; không cần plải có mầu. Bìa và trình bày chỉ cần sáng sủa. 

Nội dung và hình thức. Chiều theo những nhu cầu trên, ban biên tập báo ‘GIÁO XỨ VIỆT NAM’ đã lấy hai quyết định tạo hình chất lượng cho tờ báo :

Về nội dung : Bốn đề tài quan trọng, chiếm một số trang tương tự trong mỗi số báo là : tin tức ; các đề tài có mục đích học hiểu giáo lý và bồi dưỡng đức tin ; các bài  có nội dung văn minh, văn hoá và văn chương việt nam ; các bài đề cập đến đời sống hàng ngày của Giáo Xứ. Bốn thể loại thường năng dùng là : Biên khảo ngắn ; Tường thuật, phóng sự, bút ký, hỏi thưa, Truyện ngắn ; Thơ

Về quản trị, kỹ thuật và hình thức : Ban quản trị rất đơn giản, chính thức chỉ có cha Mai Đức Vinh trách niệm ; Về kỹ thuật : với những phương tiện đơn giản mà Giáo Xứ có : Đánh máy bằng chữ IBM, tiếng pháp, rồi bỏ dấu tiếng việt. Khổ giấy A4 đánh máy xong, mang làm bản sao (photocopie), rồi xiết kẽm lại, gởi đi cho độc giả. Hình thức cũng lấy nguyên tắc đơn giản làm chỉ nam. Chữ là quan trọng. Vẽ được giới hạn vào trang bià và để lấp những chỗ trống. Họa huần một vài bức hình cần thiết đã được sao lại với những kỹ thuật đơn giản của Giáo Xứ.

Kết quả tốt đẹp : số độc giả tăng mau. Khởi thủy vào số phát hành  ngày 1-2-1984, số độc giả ghi tên mua báo Giáo Xứ đếm được khoảng  200. Ba bốn tháng sau, trước khi nghỉ hè vào tháng bảy 1984,  số độc giả tăng lên gấp đôi, đếm được khoảng 400. Một năm sau, khoảng đầu năm 1985, sỉ số độc giả gởi tiền ghi tên mua báo Giáo Xứ  đếm được khoảng  trên dưới 800. Vào những năm này, tôi cùng cộng tác viết cho hai tờ báo khác : ’Dân Chúa Ău châu’ (phát hành  từ tháng giêng năm 1982 tại Đức) và ‘Chiến Hữu‘ ( phát hành  từ tháng năm năm 1982 tại Paris). ’Dân Chúa Ău châu’ được bao nhiêu độc giả thì tôi không rõ lắm. ‘Chiến Hữu‘, theo lời ông chủ nhiệm nói với tôi, sau ba năm phát hành, chỉ được khoảng hai ba trăm. Nhưng số độc giả báo Giáo Xứ không ngừng ở số 800. Năm 1998, dọn về số 38, đường  Epinettes, quận 17 Paris, số độc giả tăng vọt hẳn lên đến 1000 người. Rồi tháng giêng 2004, số độc giả đếm được 1350. Hôm nay, tháng hai 2007, số độc gia cũng ở số 1350 [[35]].

2422. Thành lập Ban Tu thư năm 1997. Nếu cải tiến tuần san mục vụ « Giáo xứ Việt Nam » thành nguyệt san thông tin « Giáo xứ Việt Nam » bộ mới vào tháng 02.1984 là đổi mới gần như hoàn toàn một công việc đã có, thì việc thành lập « Ban Tu Thư » Giáo Xứ Việt Nam vào năm 1997 là một sáng tạo hầu như từ số không. Nhưng cả hai đều đã đáp ứng những nhu cầu rất khẩn thiết và rất thực tế.

Nhiều nhu cầu văn hóa và thiêng liêng khẩn thiết. 1- Nhu cầu mục vụ và sống đạo của đồng bào công giáo ồ ạt đến Pháp vào những năm 75-90 ; 2- Nhu cầu sinh hoạt mục vụ của những người trách nhiệm các ban nhóm, phong trào, hội đoàn ; 3- trách nhiệm hoàn tất dự án dịch bộ sách « Lịch Sử Giáo Hộỉ bị bỏ dở của Hội Liên Tu Sĩ.

Lại thêm có dịp may qui tụ được những người viết chuyên nghiệp.  Đó là những vị đến từ báo « Giáo Xứ Việt Nam, những vị đến từ Ban Mục Vụ Gia Đình, và vài vị đến trực tiếp vào Ban Tu Thư. Đó là 14 vị nòng cốt sau đây : 1-Ðức Ông Mai Ðức Vinh, 2-Linh mục Ðinh Ðồng Thượng Sách, 3-Giáo sư Trần Văn Cảnh, 4-Giáo sư Tạ Thanh Minh Khánh, 5-Phó tế Phạm Bá Nha, 6-Bác Sĩ Nguyễn Văn Ái, 7-Tiến Sĩ Lê Ðình Thông, 8-Phó tế Nguyễn Văn Thạch, 9-Bác Sĩ Nguyễn Ngọc Ðỉnh, 10-Bác Sĩ Tạ Thanh Minh, 11-Bà Tuyết Hằng, 12-Ông Nguyễn Văn Tài, 13-Linh mục Trần Anh Dũng và 14-Ông bà Bình Huyên.

Kết quả rất khích lệ. Cuốn sách mà quí độc giả đang cầm đọc là cuốn thứ 41. Quí độc giả có thể biết đầy đủ về sổ liệt kê toàn bộ sách ở trang cuối sách này. Một kết quả tinh thần khác rất đáng khích lệ nữa là: nhiều cuốn đã được in lại và phổ biến ở Việt Nam hay ở những nơi khác.  

243. Sáng tạo đổi mới thăng tiến khai thác những khả năng ưu việt, cải tiến tổ chức, đối tượng hay kết quả.

Loại sáng tạo này ít hơn hai loại sáng tạo trên. Đây là sáng tạo có tính cách chiến lược, là công việc mà người lãnh đạo tối cao phải đích thân điều hành, vì nó liên quan trực tiếp đến tất cả mọi thành phần, ở mọi cấp bậc, mọi lãnh vực của tổ chức. Ở Giáo Xứ Việt Nam, người ta có thể xếp vào loại sáng tạo này việc thành lập Phong Trào Liên Đới Nghề Nghiệp năm 2000 (Xin xem số 2222 ở trên), và nhất là việc thành lập ba đơn vị sau đây :

2431. Việc thành lập Hội Đồng Mục Vụ năm 1983, vì nó thay đổi hẳn cơ cấu tổ chức của Giáo Xứ, và có khả năng làm phát triển rộng lớn hay làm lụn bại mau chóng. Nhờ ơn Chúa thương, Hội Đồng Mục Vụ đã giúp Giáo Xứ Phát triển rầt mạnh trong 35 năm qua, 1980-2015. Chỉ nhìn vào số các Địa Điểm Mục Vụ và số các Hội Đoàn, Phong Trào, Ban Nhóm mục vụ năm 1980 và năm 2015, thì người ta đã thấy rõ sự phát triển mạnh mẽ rồi.

2432. Việc thành lập Phong Trào Thiếu Nhi Thánh Thể năm 1986. Nếu việc lập Hội Đồng Mục Vụ có hiệu quả ngay cho Giáo Xứ hôm nay, thì việc lập Phong Trào Thiếu Nhi Thánh Thể lại là một công việc chuẩn bị trực tiếp cho tương lai của Giáo Xứ. Và người ta đã thấy những dấu hiệu. Nhiều nhân viên Hội Đồng Mục Vụ hôm nay đã là các Thiếu Nhi Thánh Thể cách đây 30, 20, 10 năm nay. 

2433. Thành lập Phong Trào Cursillo năm 1993. Xin dừng lại ở đây lâu hơn, vì không được nói đến cho đủ ở Giáo Xứ Việt Nam.  Phong Trào Cursillos đã được thành lập do sáng kiến của các giáo dân, đáp lại một nhu cầu sống đạo và đào tạo những người có khả năng lãnh đạo tông đồ. Sau nhiều thử thách và khó khăn, Phong trào Cursillos đã được thành lập vào tháng 08.1993, với việc mở hai khóa : 1 cho nam với 48 khóa sinh và 2 cho nữ với 62 khóa sinh ; vị chi tổng số hai khóa Cursillo đầu tiên ở Paris, tháng 08 năm 1993 là 110 người nam nữ. Xin vắn tắt ghi lại tiến trình thành lập Phong Trào Cursillo ở Giáo Xứ Việt Nam Paris như sau :

Sau biến cố 1975, có khoảng 10 cựu cursillistas đến ở Paris. Nhờ cha Nguyễn Hậu cũng là cựu cursillista giúp đỡ, Họ đã quy tụ nhau họp Ultreya hàng tháng tại nhà Dòng Chúa Cứu Thế, Montparnasse, Paris. Trong những cuộc họp Ultreya này, ý kiến mở khóa Cursillo ở Pháp và Âu châu đã được đưa ra. Vì là người đã gợi ý và xướng xuất, ông Khán đã được đề cử đi gặp cha Mai Đức Vinh, Giám Đốc Giáo Xứ Việt Nam Paris. Ông Trương thành Khán đã đến gặp cha Mai Đức Vinh nhiều lần vào năm 1992.

1. Lần gặp 1, Cha Vinh đã cho ông Khán biết có chứng kiến không tốt về Cursillo.

2. Lần gặp 2 : Cha Vinh đề nghị ông Khán thuyết trình trước cộng đoàn giáo xứ để giới thiệu Cursillo 

3. Lần gặp 3 : Cha Vinh mời cộng đoàn giáo xứ đến nghe và đích thân ngài cũng đến nghe

4. Lần gặp 4 : Cha Vinh cho ông Khán biết quyết định thuận chiều của ngài là sẽ đi trình bày với Đức Tổng Giám Mục

5. Lần 5, cha Vinh cho ông Khán biết quyết định tích cực của Tòa Tổng Giám Mục và đề nghị ông cung cấp thêm tài liệu về Cursillo.

6. Lần 6 cha Vinh cho ông Khán biết lòng Ngài sẵn sàng giúp đỡ Cursillo trong những việc có thể.

7. Lần 7 : Ông Khán đi Mỹ gặp các cursillistas, được họ nhận lời giúp đỡ về nhân sự và tiền bạc, vật chất để tổ chức hai khóa Cursillos Âu Châu đầu tiên, dự định vào khoảng tháng 08 năm 1993. Trở về Pháp, ông đến gặp Cha Vinh cho Ngài tin vui này và xin ngài giúp giải quyết vấn đề mở compte. Ngài đã chấp nhận và đề nghị một giải đáp thực tế.

Sau khi đã được cha Mai Đức Vinh cho phép mở Khóa Cursillo ở Paris và bằng lòng cho mời các Cursillistas Việt Nam Hoa Kỳ và Úc giúp đỡ, Ông Khán đã đi Mỹ cầu viện. Ông đã được anh em rộng lượng nhận lời.

Không kể những yếu tố vừa nêu trên, về yếu tố Cộng Đoàn Giáo Xứ Việt Nam Paris, ông Trương Thành Khán có đề cập sơ qua đến sự hỗ trợ của một giáo dân Paris là Ông Thể, người quản lý Maison de Grégoire ở Rungis, nơi mà giáo xứ vẫn thường liên lạc để được xử dụng cho những việc mục vụ cần nơi ăn ngủ với một giá rẻ.

Theo kinh nghiệm làm việc ở giáo xứ và thiển ý, người viết nghĩ rằng trong vụ xử dụng trung tâm Maison de Grégoire với một giá rất rẻ này, chắc chắn có sự liên hệ gần xa của Giáo Xứ.

Thêm vào sự giúp đỡ cụ thể vật chất trên, chắc chắn Ban Giám Đốc Giáo Xứ đã huy động bộ máy Mục Vụ của Giáo xứ để hỗ trợ việc thành lập Cursillo. Đó là thói quen làm việc của Giáo Xứ Việt Nam Paris, từ 1980.

Việc chuẩn bị đi qua một vòng các khía cạnh chính : khía cạnh giáo luật và kỹ thuật của công việc xem có được phép làm không và làm làm sao. Trong việc thành lập Phong Trào Cursillo, cha Mai Đức Vinh đã đặc biệt làm việc với một linh mục Việt Nam ở bên Mỹ, với  Ông Trương Thành Khán, và với Đức cha phó Paris. Ngoài ra chắc chắn cha Vinh cũng đã hỏi ý kiến một số vị khác, đặc biệt là những cố vấn của Ngài.

Về khía cạnh hiệp thông là thông tin, loan báo và hỏi ý kiến về công việc để cộng đoàn tham dự, thì cha Mai Đức Vinh chắc chắn đã bàn bạc với Ban Giám Đốc và Hội Đồng Mục Vụ, trước khi nhờ ông Khán nói chuyện, và chắc chắn đã nhiều lần rao trong lễ Chúa nhật về việc mở hai khóa Cursillo đầu tiên vào tháng 08 năm 1993.

Về khía cạnh thiêng liêng là cầu nguyện cho công việc để tìm ý Chúa và xét lợi ích chung của công việc cho cộng đoàn, thì chẳng những cha Giám Đốc đã làm riêng, mà còn cho rao trong nhà thờ, để cộng đoàn cầu nguyện cho.

Còn dưới khía cạnh quản trị, thì việc lập Phong Trào Cursillo chẳng những đã là đối tượng làm việc giữa cha Vinh với ông Khán và các chuyên viên liên hệ, mà còn của cả toàn Ban Giám Đốc và của Hội Đồng Mục Vụ nữa, trong nhiều phiên họp, hầu phác thảo một chương trình làm việc để mọi người biết phải làm thế nào mà đóng góp công sức và làm cho hiệu quả.

Dưới khía cạnh thâu khóa sinh, thì cha Mai Đức Vinh rất cẩn trọng. Chắc chắn ngài đã nhắm tới một số người. Chắc chắn, xa gần, ngài đã liên hệ và đề cập với họ về Cursillo, và về sự tham dự như khóa sinh cursillo. Thêm vào đó, vấn đề chắc chắn đã được đưa ra bàn trong một vài phiên họp hàng tháng của Hội Đồng Mục Vụ.

Vào thời điểm 1993, bầu khí sùng đạo và sốt sắng có lẽ có giảm hơn so với những năm 1980-1990, nhưng vẫn còn cao độ. Nhiều công việc mục vụ quan trọng đã được thành lập trong thời gian này : Ban Thần Học Giáo Dân năm 1980 ; Hội Đồng Mục Vụ năm 1983 ; Báo Giáo Xứ năm 1984 ; Phong Trào Thiếu Nhi Thánh Thể năm 1986 ; Khởi xướng Tiệc Xuân Giáo Xứ năm 1986. Phong chức Phó Tế Vĩnh Viễn cho Thầy Girard Xavier năm 1988 ; Lập Hội Yểm trợ Ơn Gọi Tận Hiến năm 1989 ; Khai trương Thư Viện Giáo Xứ 1990 ;…

Việc tuyển chọn và thâu nhận các khóa sinh Cursillo là khó ; Nhưng những giáo dân có tinh thần dấn thân vẫn còn nhiều. Đó là lý do khiến người ta đã tìm được 110 khóa sinh, tự nguyện đi theo học 2 khóa Cursillo đầu tiên tại Paris vào tháng 08 năm 1993.

Với tất cả những yếu tố thuận tiện trên đây : Chúa ban Ân Sủng; Giáo dân sáng kiến và đề nghị nhiệt tình ; Cha sở khôn nhoan quyết định ; Ban Huấn luyện kinh nghiệm và nhiệt tình truyền dậy, Cộng đoàn hỗ trợ tổng quát và tuyển chọn khóa sinh dấn thân, kết quả thật là tốt đẹp.

Ông Khán kể tiếp : « Khóa đầu tiên của chúng tôi vô cùng tốt đẹp và Linh Mục đi dự khóa đầu tiên là cha Mai Đức Vinh, là người mà trước kia chúng tôi gặp khó khăn. Chính Ngài là người tham dự không phải là trợ tá mà là khóa sinh, và chỉ có một linh mục đó thôi. Số tham dự đầu tiên được Chúa thương một cách kỳ lạ lắm, khoảng chừng nam 50 người, nữ 50 người, chúng tôi thấy quá tốt đẹp.

Và nếu Cụ Trương Thành Khán còn sống và thấy được sự tham dự tích cực của các cursillistas vào hết mọi cơ cấu của giáo xứ, từ Ban Giám Đốc, Ban Cố Vấn, Ban Thường Vụ, qua các Địa Điểm Mục Vụ, đến các Hội Đoàn, Phong Trào, Ban Nhóm Mục Vụ,… và nhất là tinh thần tích cực, hiệp nhất, vị thaz, lòng chuyên cần học đạo, nhiệt thành sống đạo và tận tụy truyền đạo của các cursillistas,… thì chắc cụ còn vui mừng hơn nữa.

Xin cho Cụ được vui mừng và hạnh phúc nghỉ an trong Chúa.    

3. LINH MỤC CHỨNG NHÂN KITÔ THÂU NHẬN ĐƯỢC NHỮNG THÀNH QUẢ THIÊNG LIÊNG LIÊN TỤC VÀ TÍCH CỰC

Dưới đây là bảng thống kê số lượng về 35 năm sinh hoạt mục vụ thiêng liêng, 1980-2014 của Giáo Xứ Việt Nam Paris. Tất cả những số liệu nguồn đều rút ra từ Báo Cáo chính thức hằng năm mà Ban Giám Đốc Giáo Xứ thực hiện để gửi lên Tòa Tổng Giám Mục Paris, từ năm 1980 đến năm 2014.

Năm 1980 là năm Cha Giuse Mai Đức Vinh được bổ nhiệm làm Giám Đốc Giáo Xứ. Năm 2014 là năm cuối cùng mà chúng ta có được Báo Cáo Mục Vụ. Cuối tháng 03, đầu tháng 04.2015 chúng ta có Báo Cáo Mục Vụ cho năm 2014. Cuối tháng 03, đầu tháng 04.2016 thì chúng ta sẽ có Báo Cáo Mục Vụ cho năm 2015. Bảng thống kê này khởi đầu từ năm 1980 và ngừng lại vào cuối năm 2014. Qua đó, ta biết gì về những thành quả sinh hoạt mục vụ thiêng liêng bí tích mà giáo xứ đã thân đạt được ? Ta có thể nghĩ tới sáu điều.

Hình 1: Thành quả 35 năm mục vụ thiêng liêng GXVN Paris 1980-2014

31. TỔNG CỘNG 35 NĂM, 1980-2014

Bảng thống kê cho biết số lượng khách quan về kết quả của những sinh hoạt mục vụ thiêng liêng bí tích trong 35 năm, 1980-2014.

2061 trẻ em đã được rửa tội. Số lượng này còn gợi ra số lượng trẻ em công giáo đã được sinh ra, và phần nào diễn tả sự tăng trưởng của số giáo dân trong Giáo Xứ.

7299 trẻ em đã đến học giáo lý tại Giáo Xứ, trong đó, từ 80% đến 90% ở lại học nhiều năm tiếp theo. Thực tế, mỗi năm trung bình có 209 trẻ em đến Giáo Xứ học giáo lý, học tiếng Việt, sinh hoạt đoàn thể và dâng thánh lễ vào mỗi chiền thứ bảy.

749 trẻ em rước lễ lần đầu, lãnh nhận hai bí tích Giải tội và Mình Thánh Chúa.

1058 trè em lãnh nhận bí tích Thêm sức.

833 cặp nam nữ làm bí tích Hôn Phối.

909 người lớn trở lại đạo, lãnh nhận bí tích Rửa tội.

943 người lớn lãnh nhận bí tích Thêm Sức.

32. TRUNG BÌNH MỖI NĂM

Bên cạnh số lượng tổng cộng, bảng thống kê còn cho biết số lượng trung bình mỗi năm của 35 năm. Cụ thể, mỗi năm, Giáo xứ có :

59 trẻ em được rửa tội.

209 trẻ em đến học giáo lý tại Giáo xứ.

21 trẻ em rước lễ lần đầu.

31 trẻ em nhận bí tích Thêm Sức.

24 cặp thanh niên làm bí tích Hôn Phối.

26 người lớn trở lại đạo, nhận bí tích Rửa Tội.

27 người lớn nhận bí tích Thêm Sức.

33. CHIỀU HƯỚNG BIẾN CHUYỂN TRUNG BÌNH MỖI NĂM TRONG BỐN THẬP NIÊN 1980, 1900, 2000 VÀ 2010 CHO MỖI SỰ KIỆN

Trong bảng số lượng tổng quát trên, tỉnh mắt người ta có thể nhìn ra sự biến chuyển của mỗi sự kiện trong 35 năm liên hệ, từ 1980 đến hết 2014. Bảng thống kê nhỏ về trung bình mỗi năm trong bốn thập niên sau đây giúp ta dễ dàng nhìn ra sự biến chuyển này hơn trong 4 thập niên 80, 90, 2000 và 2010.

Hình 2 : Biến chuyển của 7 sự kiện thiêng liêng trong 4 thập niên 80, 90, 2000 và 2010

Khuynh hướng biến chuyển của 7 sự kiện thiêng liêng bí tích đi như sau.

331. Có 3 sinh hoạt biến chuyển tăng là trẻ em đi học giáo lý, trẻ em rước lễ lần đầu và trẻ em nhận bí tích thêm sức.

Trẻ em học giáo lý : tổng quan đi lên. Từ 113 em mỗi năm cho những năm 80, tăng lên 190 vào những năm 90 và tăng tiếp lên 272 vào những năm 2000, rổi tăng cao đến 312 em mỗi năm vào thập niên 2010.

Trẻ em rước lễ lần đầu, cũng vậy, tăng liên tục : từ 18 em mỗi năm cho những năm 80, và 90, tăng lên 21 cho những năm 2000 và vọt lên đến 34 vào những năm thập niên 2010.

Trẻ em thêm sức là sự kiện thứ ba, dẫu không liên tục, nhưng có chiều hướng tăng trong bốn thập niên : từ 33 em mỗi năm vào những năm 80, giảm xuống 25 vào những năm 90, nhưng rồi tăng lên 28 vào những năm 2000, và vọt hẳn lên đến 44 em mỗi năm vào thập niên 2010.

332. Và 4 sinh hoạt biến chuyển giảm là trẻ em rửa tội, hôn phối, người lớn rửa tội và người lớn thêm sức.

Trẻ em rửa tội : tổng quan đi xuống, từ 61 em mỗi năm vào thập niên 80, tăng lên 69 vào thập niên 90, rồi xuống 57 vào thập niên 2000, để trụt hẳn xuống 38 em mỗi năm vào thập niên 2010.

Hôn phối là sự kiện thứ hai có tổng quan đi xuống : Từ 32 đôi nam nữ vào thập niên 80 và 90, nhưng rồi giảm xuống 16 vào thập niên 2000 và trụt hẳn xuống 9 đôi vào những năm thập niên 2010.

Người lớn rửa tội tổng quan giảm liên tục : từ 32 người mỗi năm cho thập niên 80, giảm xuống 30 vào thập niên 90, giảm tiếp xuống 21 cho thập niên 2000, rồi xuống nữa, đến 17 người vào thập niên 2010.

Người lớn thêm sức : từ 36 người mỗi năm vào những năm 80, giảm xuống 30 vào những năm 90, rồi lại giảm hẳn xuống đến 20 vào những năm 2000 và giảm xuống 18 vào những năm thập niên 2010.

Biểu đồ sau đây cho thấy rõ biến chuyển tăng, giảm của 7 sự kiện thiêng liêng bí tích của Giáo Xứ Việt Nam Paris cho bốn thập niên 80, 90, 2000 và 2010.

Hình 3 : Biểu đồ biến chuyển của 7 sự kiện thiêng liêng trong 4 thập niên 80, 90, 2000 và 2010

34. HỌC ĐẠO, HỌC GÌ ?

Qua những bảng và biểu đồ trên đây, hai nhóm học đạo đã có thể được nhìn ra. Nội dung học đạo của mỗi nhóm có thể tìm ra trong những tài liệu khác.

341. Nhóm thứ nhất là sự học đạo của những tín hữu được sinh ra trong những gia đình đã có truyền thống công giáo.

Cụ thể là các trẻ em đi học giáo lý. Các em học đạo bằng những cách khác nhau : học đạo qua gương lành và quyết định của cha mẹ trong gia đình, tại giáo xứ trong những lớp giáo lý Thiếu Nhi Thánh Thể, qua một chương trình 12 lớp liên tục khác nhau [[36]].

1). Khai tâm I: các em từ 6/7 tuổi: giúp các em có một khái niệm về Thiên Chúa qua đời sống thiên nhiên, đời sống con người Chúa đã dựng nên theo hình ảnh Chúa (Eveil à la Foi).

2). Khai tâm II: các em 7/8 tuổi: chuẩn bị cho các em Rước Lễ Lần Đầu năm thứ nhất (1ère année de la préparation à la 1ère communion) Sách dạy: "Cheminements de la Foi", Hướng dẫn các em về đời sống Đức Tin.

3). Khai tâm III: cá em 8/9 tuổi: chuẩn bị cho các em rước lễ lần đầu năm thứ hai. Sách dạy: "Grandir dans la Foi et Initiation à la Prière". (Lớn lên trong Đức Tin và dạy các em cầu nguyện).

4). Lớp Rước Lễ Lần Đầu: các em 9/10 tuổi : sách dạy: "Seigneur, ouvre mes yeux et les sacrements de l'Eucharistie et de la Réconciliation" (Lạy Chúa xin mở mắt con và cách riêng bí tích Mình Thánh Chúa và bí tích Hoà Giải).

5). Lớp sau Rước Lễ Lần Đầu năm I: các em 10/11 tuổi : Sách dạy: "Je vous appelle mes amis" (Thầy gọi chúng con là bạn hữu). Lớp nầy chú trọng cách riêng và giúp các em đào sâu về bí tích Thánh Thể.

6). Lớp sau Rước Lễ Lần Đầu năm II: các em 11/12 tuổi : Sách dạy: "Parle Seigneur ton serviteur T'écoute" (Lạy Chúa xin hãy nói vì tôi tớ Chúa lắng nghe Lời Chúa). Lớp nầy chú trọng cách riêng và giúp các em đào sâu về bí tích Hoà Giải.

7). Lớp chuẩn bị Thêm Sức năm I: các em 12/13 tuổi : Sách dạy: "Les Sacrements". Học về các bí tích.

8). Lớp chuẩn bị Thêm Sức năm II: các em 13/14 tuổi : Sách dạy:"Je Bâtirai mon Eglise 1ère étape" học về Giáo Hội, phần 1.

9). Lớp Thêm Sức: các em 14/15 tuổi : Sách dạy : "Le Sacrement de la Confirmation et l'Esprit Saint à travers l'Ecriture Sainte". Bí tích Thêm Sức và Chúa Thánh Thần qua Thánh Kinh.

10). Lớp Rước Lễ Trọng Thể: các em 15/16 tuổi : Sách dậy : "Je Bâtirai mon Eglise, 2ème étape". Học về Giáo Hội phần 2.

11). Lớp Tuyên Xưng Đức Tin: các em 16/17 tuổi : Sách học : "Les Ecritures Saintes selon l'année liturgique". Học về Thánh Kinh và năm Phụng Vụ.

12). Nhóm Chứng Nhân: các em 17/18 tuổi : Sống Đức tin qua đời sống hằng ngày "Vivre la Foi dans la vie quotidienne". Chuẩn bị cho các em vào Huynh Trưởng hay trở thành giáo lý viên.

Hoặc một lớp đặc biệt, dành cho các em từ 9 đến 14 tuổi chưa Rửa Tội hoặc chưa Rước lễ Lần Đầu (Préparation au Baptême ou à la 1ère Communion pour les enfants de 9 à 14 ans).

(Các sách dạy trên đây là theo các sách giáo lý của địa phận Paris hay của địa phận Lyon Pháp).

342. Nhóm thứ hai là việc học đạo của những người không công giáo

Nhờ một biến cố nào đó, có những người không công giáo đã tự đi tìm học đạo và đã trở lại đạo. Chương trình học đạo đại cương xoay quanh 6 phần như sau [[37]]:

I. THIÊN CHÚA LÀ TÌNH YÊU

Thiên Chúa là Tình Yêu.

Đạo Công Giáo là Đạo Tình Yêu.

Tình Yêu dẫn đến Đức Tin

Cầu Nguyện là một cách bày tỏ Đức Tin.

II. ĐẠO NÀO CŨNG GIỐNG NHAU ?

Nhìn chung về các tôn giáo trên thế giới.

Các tôn giáo độïc thần : Do Thái giáo – Kitô giáo – Hồi giáo (tìm hiểu Thánh Kinh Cựu Ước và Tân Ước, và Coran)

Các tôn giáo đa thần : Linh hồn giáo, Ấn giáo, Phật giáo, Khổng giáo, Lão giáo.

Các Kitô giáo : Công Giáo – Chính Thống – Tin Lành

Đạo nào cũng giống nhau ? : So sánh Công giáo và Phật giáo.

III. TÌNH YÊU THIÊN CHÚA ĐỐI VỚI LOÀI NGƯỜI

Thiên Chúa Sáng Tạo (nhấn mạnh : Đức tin và tiến bộ của khoa học).

Thiên Chúa Quan Phòng (nhấn mạnh : Giá trị vật chất, tiền bạc).

Tự do.

Lương tâm.

Vấn đề đau khổ, sự ác, tội.

IV. ĐỨC KITÔ ĐẾN TRẦN GIAN ĐỂ THỂ HIỆN TÌNH YÊU CỨU THẾ.

Đức Giêsu-Kitô

Đức Maria.

Giáo Hội

V. SỐNG BÍ TÍCH LÀ SỐNG TÌNH YÊU

Bí tích Rửa Tội

Bí tích Thêm Sức

Bí tích Giải Tội

Bí tích Mình Thánh;

Bí tích Truyền Chức.

Bí tích Xức Dầu Bệnh Nhân

Bí tích Hôn Phối.

VI. SỐNG ĐẠO LÀ SỐNG TÌNH YÊU.

Trong đời sống cá nhân

Trong đời sống gia đình

Trong đời sống cộng đoàn

35. SỐNG ĐẠO, SỐNG LÀM SAO ?

Bảng thống kê đã kể đến 7 sinh hoạt sống đạo là : Trẻ em rửa tội, Trẻ em học giáo lý, Trẻ em xưng tội lần đầu, trẻ em thêm sức, Hôn phối, Người lớn rửa tội và Người lớn thêm sức. Thực tế, sống đạo còn được biểu lộ bằng nhiều hoạt động khác nữa, qui về 15 nhóm sinh hoạt mục vụ mà Giáo Xứ đã dần dà khám phá ra [[38]]:

1.      Những sinh hoạt thiêng liêng giáo huấn : giáo lý, thánh kinh, thánh truyền, đức tin, giáo luật, tuyên xưng đức tin, hội học có mục tiêu truyền giáo,…. Được thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau : bài học, kể truyện, bài khảo, diễn tuồng, diễn thuyết, diễn nguyện, bài báo, ca hát, chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm…

2.      Những sinh hoạt thiêng liêng thánh hoá qua bí tích, từ rửa tội, thêm sức, thánh thể, thống hối, xức dầu bệnh nhân, truyền chức, đến hôn phối. Được thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau : học hỏi, cử hành, diễn tuồng, diễn thuyết, bài báo, ca hát, chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm…

3.      Những sinh hoạt thiêng liêng thánh hoá qua phụng tự khác, kinh nguyện, cầu nguyện, giờ chầu thánh, cấm phòng, hành hương, thi hang đá Giáng Sinh, rước kiệu, ngày bệnh nhân, lộc Lời Chúa đầu năm, liên lạc, thăm viếng, truyền giáo, diễn nguyện thánh ca, hoạt cảnh Phục sinh, tuồng thương khó, bó hoa thiêng cho bệnh nhân mùa chay.

4.      Những sinh hoạt thiêng liêng Phúc Âm Hóa môi trường, qua những sinh hoạt sống đạo và truyền đạo cụ thể trong những môi trường sống cụ thể của mỗi người : gia đình, trường học, sở làm, chỗ sống với những người hàng xóm.

5.      Những sinh hoạt thiêng liêng hiệp thông với những cộng đoàn khác: các cộng đoàn công giáo Việt Nam tại Pháp, Giáo xứ hàng xóm Pháp Epinettes, Các giáo xứ, hội đoàn, tổ chức của Tổng Giáo Phận Paris và của Giáo Hội Phám, đặc biệt là Sở Ngoại Kiều ; Các Cộng Đoàn Công Giáo HViệt Nam Hải Ngoại khác ,trên thế giới, và đặc biệt với Giáo Hội iệt Nam.

6.      Những sinh hoạt văn hoá tổng quát : báo chí của giáo xứ và của các đơn vị mục vụ, thuyết trình hội học ở mức giáo xứ và ở mức đơn vị địa phương hay ban nhóm, thư viện, mạng lưới tin học, sáng tác và dịch thuật, xuất bản và tu thư, các buổi văn nghệ ca nhạc kịch. Tìm học nơi người khác và giúp người khác học với mình.

7.      Những sinh hoạt văn hóa giáo dục khởi đầu cho các lớp tuổi ấu nhi, thiếu nhi, giới trẻ ; về tổng quát, như giáo lý, tiếng việt, thánh lễ, sinh hoạt ; hoặc về chuyên biệt hay liên tục, như các lớp pháp văn, các lớp chuẩn bị hôn nhân, các lớp đàn tranh, các lớp ca trưởng, các ca đoàn,…

8.      Những sinh hoạt văn hóa giáo dục liên tục trong các khóa học huấn luyện cán bộ mục vụ trưởng thành, trong các sinh hoạt của Nhóm Gia Đình Trẻ, trong các khóa huấn luyện thánh ca, trong các buổi họp của các hội Légio Mariae, của Liên Đới Nghề Nghiệp, của Cursillo,…

9.      Những sinh hoạt văn hóa phương pháp quản trị : xác định rõ rệt đường hướng Phúc Âm Kytô và 8 mối Phúc Thật, tìm ra những điểm chung : một dòng giống, một ngôn ngữ, một niềm tin, một hoàn cảnh ngoại kiều ; tìm hiểu những nguyên tắc quản trị tổng quát ISO 9000, và tổ chức mục vụ chung của Giáo Xứ là Hội Đồng Mục Vụ với văn bản Nội Quy Đơn Giản.

10.  Những sinh hoạt xã hội tổng quát và vật chất : tiếp đón người việt tỵ nạn và giúp ổn định về công ăn việc làm, nhà ở ; cứu trợ Việt Nam trong các tai nạn chiến tranh, bệnh tật, lụt lội bão tố ; giúp các quĩ truyền giáo, các đại chủng viện, một số cơ quan giáo dục và xã hội của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam ; các sinh hoạt xã hội truyền thống : tiếp và giúp đỡ các sinh viên mới từ Việt Nam qua, quán cơm, thăm viếng, chiến dịch giúp người nghèo mùa chay.. ; liên đới nghề nghiệp, hướng nghiệp, tư vấn luật pháp, tài chánh, gia đình, xã hội, sức khoẻ ; tìm kiếm và chỉnh trang cơ sở vật chất.

11.  Những sinh hoạt Xã Hội Văn Hóa Việt Nam Công Giáo : các lễ hội dân tộc, các lễ hội công giáo, các lễ hội xã hội Pháp, các lễ hội giáo xứ. 

12.  Những sinh hoạt Xã hội Gia Đình : Khóa chuẩn bị Hôn Phối, Nhóm Gia Đình trẻ, Ngày Gia Đình Trẻ, Khánh nhật hôn nhân, Khánh nhật thượng thọ, lễ nghi cưới hỏi, tang chế, giỗ chạp, hội Tobia.

13.  Những sinh hoạt xã hội quản trị cơ sở vật chất : vệ sinh và an toàn hàng ngày, bảo trì và chỉnh trang hàng tháng, hàng năm. 

14.  Những sinh hoạt xã hội quản trị tài chính : Sổ chi thu hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng và hàng năm, kiểm kê hàng năm và mỗi 3 năm, đồng thời dự án năm tới và ba năm tới, tiền giúp Giáo hội, nguồn tài trợ. Không ỷ lại, nhưng tìm nguồn tài chánh. Đi đến và Giữ độc lập tài chánh, tự quản, tự lo, và có thể giúp Giáo Hội Paris, Pháp, Giáo Hội Việt Nam,…

15.  Những sinh hoạt mục vụ hội nhập Tổng Giáo Phận Paris : tổng kết và báo cáo mục vụ và tài chánh hàng năm, tham dự những buổi họp và sinh hoạt mục vụ liên hệ, tham dự chương trình mục vụ hàng năm và ba năm [[39]].   

36. TRUYỀN ĐẠO, CHO AI ? AI LÀM ?

Bảng thống kê đề cập đến hai kết quả của sinh hoạt truyền đạo, qua hai bí tích dành cho người lớn : người lớn rửa tội và người lớn thêm sức. Truyền đạo cho mọi người, nhưng đăc biệt là cho lương dân. Người làm việc truyền đạo có thể làm trực tiếp hay gián tiếp. Một tài liệu của Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh ghi lại kinh nghiệm riêng Ngài đã thực hiện ở Giáo Xứ Việt Nam Paris giúp chúng ta hiểu hơn về công việc Truyền Giáo ở Giáo Xứ Việt Nam Paris. Xin trích hai đoạn, 1- Động lực khiến lương dân Việt Nam trở lại đạo ; 2- Những người góp phần truyền giáo.

361- Động lực khiến lương dân Việt Nam trở lại đạo.

Những động lực nào đã thúc đẩy người Việt Nam xin học giáo lý để gia nhập đạo Công Giáo? Xin thưa : vì đã khấn hứa với Chúa và Đức Mẹ (đặc biệt trước khi rời Việt Nam…), vì đã lãnh nhận một ân huệ Chúa và Đức Mẹ ban (ơn khỏi bệnh, thoát nạn, được việc làm…), vì muốn gia đình được hiệp nhất trọn vẹn và bảo đảm hạnh phúc lâu bền (các đôi bạn đã lập gia đình một số năm, hay sắp lập gia đình), vì cảm mến đạo công giáo (thấy đạo công giáo quan tâm nhiều về bác ái nhân đạo, có những nhân vật nổi tiếng như Mẹ Têrêsa Calcutta, Abbé Pierre, Đức Gioan Phaolô II, hoạt động bác ái của Giáo xứ Việt nam…), vì ảnh hưởng tốt của các bạn công giáo (ngoại quốc hay Việt Nam, có khi đã quen thân lâu năm, có khi những năm ở ca đoàn, trong một sinh hoạt … như JMJ, trại hè).

362- Những người góp phần truyền giáo ở Giáo xứ.

Cũng như trong mọi xứ đạo, mọi cộng đoàn, tại Giáo Xứ Việt Nam, việc dẫn đưa qúy dự tòng về với Chúa là một công việc chung toàn bộ giáo xứ tham gia, trực tiếp hay gián tiếp. Đúng theo lời dạy của Hội Đồng Giám Mục Pháp : "Giáo lý dự tòng, trước tiên là nhiệm vụ của các chủ chăn trong Giáo Hội và đặc biệt là các Giám Mục. Nhưng các tu sĩ và giáo dân, hợp nhất với các chủ chăn, cũng phải chu toàn phần trách nhiệm của mình. Thật vậy, mối bận tâm của anh em cùng đức tin, và anh em trong cộng đoàn là mối bận tâm của mọi kitô hữu… Việc đón tiếp các dự tòng, huấn luyện và giúp đỡ họ hội nhập vào các cộng đoàn kitô hữu, đối với Giáo Hội cũng là những trách nhiệm quan trọng hàng đầu. Vì khi họ tỏ bày rõ ràng ý muốn xin rửa tội, người dự tòng đã được đón nhận vào Giáo Hội rồi, và "Giáo Hội phải bao che họ như người nhà mình, và săn sóc họ trong tình thương mến" (GH 14) (GLNTT 334).

3621. Những người trực tiếp ảnh hưởng. Họ là những người có đời sống và liên hệ hằng ngày với dự tòng, những người đồng hành lâu dài với dự tòng, những người giúp giáo lý cho dự tòng, những người nhận đỡ đầu cho dự tòng.

1.      Người bạn đời: Nhiều dự tòng đã sống đời sống gia đình lâu năm, ban dầu "cứng lòng" không muốn trở lại đạo công giáo, nhưng nhờ ảnh hưởng của người bạn đời tốt lành đạo đức, chăm chỉ việc sống đạo, tận tụy với bổn phận làm vợ (làm chồng) làm mẹ (làm cha) và cả bổn phận làm con đối với cha mẹ đôi bên, anh chị em nội ngoại… nên đã dần dà trở nên "mềm lòng" và đón nhận đức tin.

2.      Người bạn tốt : Nhiều dự tòng trở lại đạo do ảnh hưởng tốt lành của một người hay một gia đình công giáo đã quen nhau thân thiết từ lâu năm. Tình yêu của một người trẻ công giáo đạo đức, đứng đắn cũng là một yếu tố gây ảnh hưởng mạnh trên người bạn đời tương lai…

Ảnh hưởng lâu dài : Những trường hợp trên đây, nhất là trường hợp "đôi bạn đời", người bạn công giáo phải "nhẫn nại và khôn ngoan đồng hành lâu dài" trước khi người bạn ngoài công giáo trở thành dự tòng. Nhiều khi thời gian gây ảnh hưởng này kéo dài tới mười mấy, hai mươi hay hơn nữa… Đặc biệt khi dự tòng thuộc giới trí thức hay giới chức quyền cao cấp.

3.      Người dạy giáo lý : Vì Giáo Xứ Paris có nhiều người giúp giáo lý (hiện nay có 4 linh mục, 3 phó tế và nhiều giáo lý viên), nên dự tòng tự do chọn lựa. Dĩ nhiên, người giúp giáo lý trở thành người có ảnh hưởng mạnh mẽ trên người dự tòng, ít ra trong thời gian chuẩn bị đi đến giếng rửa tội. Giúp giáo lý không phải chỉ là cho "kiến thức về đạo", nhưng trước tiên và cần thiết là "ơn Chúa, là gương sáng về đức tin…về cuộc sống thường ngày".

Riêng về "những giáo dân giúp giáo lý dự tòng" : Tôi luôn cám ơn Chúa, vì Ngài đã ban cho Giáo Xứ Việt Nam Paris một số giáo dân có khả năng về trí thức, về cơ bản thần học và đời sống đức tin vững mạnh, tinh thần tông đồ cao, sẵn sàng giúp các linh mục, tu sĩ trong "công tác mục vụ này". Nhưng phải thú nhận hai khuyết điểm lớn : Chưa bao giờ Giáo Xứ có một buổi họp mặt trao đổi chung giữa giáo dân, giáo sĩ về mục vụ giáo lý dự tòng, cũng không có những "khóa bồi dưỡng" cho giáo dân. Tuy nhiên từ hơn mười năm, Giáo Xứ đã gửi đi mỗi năm hai người tương đối còn trẻ (Jeunes adultes) đi học "chương trình huấn luyện những người gánh trách nhiệm cộng đoàn" (Formation des Responsables Communautaires). Chương trình dài hai năm, học ba tối mỗi tuần, tại "Ecole- Cathédrale" của tổng giáo phận Paris. Đa số những người này hiện làm việc cho Giáo Xứ trong nhiều công tác khác nhau, và một số là những "người giúp giáo lý dự tòng".

4.      Người đỡ đầu : Người đỡ đầu hoặc đã thân quen với dự tòng lâu trước rồi, hay mới thân quen, mới được dự tòng chọn lựa hay người giúp giáo lý giới thiệu… luôn là người có ảnh hưởng mạnh mẽ và lâu dài đối với người dự tòng và tân tòng. Ở đây, cũng phải nêu lên những thiếu sót của Giáo Xứ : Cho tới nay, không có một tổ chức hay một khóa học nào để gây ý thức, trao đổi kinh nghiệm và huấn luyện những người đỡ đầu. Nhiều khi họ bị ép buộc hay vị nể để "đỡ dầu cho một dự tòng mà không quen biết trước và không có liên lạc về sau. Do đó xẩy ra "trường hợp một người có tới hai hay ba chục "người con đỡ đầu" và họ không thể chu toàn nghĩa vụ. Do đó họ không gây được ảnh hưởng, không giữ vững mối liên hệ với "các con tinh thần", và trong thực tế, người dự tòng thành "mồ côi" xem (x. Giáo Luật, Đ 872-874 ; và GLNTT 394).

3622. Những người ảnh hưởng gián tiếp. Ảnh hưởng này chủ yếu là những sinh hoạt âm thầm và thiêng liêng, được thể hiện hoặc do từng cá nhân, từng hội đoàn hay chung cho cả Giáo Xứ.

1.      Những người âm thầm cầu nguyện chung cho các dự tòng hay cho riêng một dự tòng, là các bạn hữu, là cả cộng đoàn giáo xứ. Đặc biệt, hội Đạo Binh Đức Mẹ, hội Các Bà Mẹ Công Giáo, phong trào Cursillo đều theo đuổi mục đích truyền giáo trong chiều hướng này. Thông báo hàng tuần của Giáo Xứ vẫn nhắc đi nhắc lại "việc cầu nguyện cho có thêm số dự tòng mỗi năm". Tôi vui mừng về hiệu lực nom thấy của việc cầu nguyện chung này.

2.      Cầu nguyện chung có tổ chức : Tinh thần cầu nguyện cho dự tòng được cụ thể hóa và tổ chức quy mô trong ba năm 2004, 2005 và 2006. Tôi xin tóm luợc như sau:

Năm 2004, "Sống Truyền Giáo với Tổng Giáo Phận Paris" : Cả Cộng Đoàn Giáo Xứ đã tích cực sống theo chương trình mà đức hồng y Jean Marie Lustiger đề ra cho các họ đạo. Riêng Giáo Xứ Việt Nam làm bốn việc chung : -cầu nguyện cho việc tái truyền giáo Paris, - Thi hang đá lần thứ hai với chủ đề "Gìới thiệu Chúa Giêsu cho người khác", - In ra, phổ biến và học hỏi 33 đoạn Tân Ước liên quan tới việc Truyền Giáo, - Ra một số báo đặc biệt về Truyền Giáo (số 202, 04.2004), - Tham gia Ngày Đại Hội Truyền Giáo "Toussaints 2004" và cuốn sách "Đời Sống" (Livre de Vie) do tổng giáo phận tổ chức.

Năm 2005, "Năm Liên Đới Truyền Giáo" : Tiếp tục tinh thần truyền giáo đang được tổ chức lần lượt tại các tổng giáo phận thủ đô Vienne (Aùo, 2003), Paris (Pháp, 2004), Lisbonne (Bồ Ban Nha, 2005), Bruxelles (Bỉ, 2006), Madrid (Tây Ban Nha, 2007). Trong năm này, Giáo Xứ tổ chức triển lãm Truyền Giáo trong hai tháng, ra hai số báo đặc biệt "Trao Truyền Đức Tin Và Văn Hóa" (05.2004) và "Noi Gương Truyền Giáo" (11.2004). Ngoài ra còn tổ chức "Cây Thông Truyền Giáo" vào dịp lễ Giáng Sinh 2005 vừa để kết thúc Năm Liên Đới Truyền Giáo (2004) vừa để sốt sáng đi vào năm Thánh Thể (2005) : Mỗi người hay mỗi gia đình nào muốn, có thể viết vào một phiếu cầu nguyện, bỏ vào một phong bì và treo lên cây thông. Nội dung của phiếu cầu nguyện là "Hiệp với Cộng Đoàn, Gia đình chúng con (hay Bản thân con) quyết tâm cầu nguyện trong suốt năm Thánh Thể 2005 này cho Một gia đình (hay một người) chưa công giáo được ơn nhận biết Thiên Chúa và gia nhập Giáo Hội. Lạy Chúa Giêsu Thánh thể, xin nhậm lời chúng con". Kết quả là có 177 phong bì treo trên Cây Thông với 232 ý cầu nguyện (BGX số 210, o2.2005, tr 12-13).

Năm 2006, "Năm Liên Đới Tin Mừng" : Năm Liên Đới Truyền Giáo 2005 còn được kéo dài sang cả năm 2006 với ý lựïc "Liên Đới Tin Mừng". Những việc làm chính yếu: - kể từ 01.01.2006, mỗi lễ chủ nhật, sau khi rước lễ, cả Cộng Đoàn đọc chung "Kinh Truyền Giáo" (BGX 221,03.2006, tr. 26), - Tiếp tục Cây Thông Giáng Sinh Truyền Giáo, - Phổ biến và học hỏi trong khuôn khổ các Đoàn, Hội, Nhóm, Ban … hai văn kiện của Công đồng Vatican II : sắc lệnh "Tông Đồ Giáo Dân" và sắc lệnh "Truyền Giáo" (BGX 220, 02.2006, tr 18).

3.      Thăm viếng : Đây là công việc mục vụ của các linh mục, và công tác tông đồ đặc biệt của hai hội đoàn : Legio Mariae và Các Bà Mẹ Công Giáo. Đối tượng của việc thăm viếng là những người cao niên, những người đau bệnh lâu dài, những người cô đơn, những người đang gặp khó khăn… Thăm hỏi, tiếp xúc ở nhà thương, viện dưỡng lão hay tại tư gia, hoặc qua điện thoại.

4.      Tình bạn : Tùy theo lứa tuổi, già với già, trẻ với trẻ hay tùy theo nghề nghiệp và hoàn cảnh sống… Người công giáo quen thân một người ngoài công giáo, rồi khi có dịp tốt mời họ đến Giáo Xứ ; mời họ tham gia sinh hoạt giới trẻ (hát ca đoàn, lễ giới trẻ, đi du ngọan…), hay sinh hoạt giới trưởng thành (dự Kermesse, dùng cơm thân hữu, dự thánh lễ, đi hành hương…)… Với thời gian, người bạn ngoài công giáo mến đạo dần dần theo "hơi thổi của Chúa Thánh Thần" và "hương thơm của Chúa Giêsu"… đến giếng Rửa Tội.

5.      Góp sức cụ thể vào công việc truyền giáo : Tôi muốn nói đến những lần tổ chức văn nghệ và bữa cơm với chủ đích dành số tiền thu được gửi về Ủy Ban Truyền Giáo của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam : Bữa cơm Liên Đới Nghề Nghiệp năm 2005 (3.000€), 2006 (2.500€), Tối văn nghệ và bữa cơm "Hạt Giống Tin Mừng" tết Ất Dậu 2005€ (7.145e) [[40]].

Năm hành động của đời sống thiêng liêng bí tích của mỗi tín hữu Kitô là rửa tội, học giáo lý, rước lễ lần đầu, thêm sức và hôn phối, kết hợp với hai kết quả truyền giáo, là người lớn rửa tội và người lớn thêm sức, tạo thành bảy hành động tiêu biểu của mỗi cộng đoàn giáo xứ công giáo. Bảy hành động này, với những ghi nhận số liệu cụ thể của chúng về tổng số, về trung bình, và về khuynh hướng biến chuyển, có thể diễn tả sự thăng trầm, trồi sụt của đời sống Đức Tin và mục vụ của một Giáo Xứ, gồm ba việc chính là học đạo, sống đạo và truyền đạo. Ghi nhận, đọc và hiểu những con số của Bảng Thống Kê tổng quát về các sinh hoạt thiêng liêng ở Giáo Xứ Việt Nam Paris trong 35 năm, 1980-2014, hai nhóm biến chuyển đã được nhận ra.

Một nhóm biến chuyển theo chiều tăng là : trẻ em đi học giáo lý, trẻ em rước lễ lần đầu và trẻ em nhận bí tích thêm sức. 

Một nhóm biến chuyển theo chiều giảm, gồm trẻ em rửa tội, hôn phối, người lớn rửa tội và người lớn thêm sức. Với những biến chuyển này, dãu chỉ là tương đối, ai cũng đã nhận ra rằng: đây là một thước đo, thỉnh thoảng phải làm để nhận ra đường mình đi, có còn đi hay đã ngưng rồi, đang tăng tiến hay đang giảm lùi.

Tổng quan, thì qua bảng thống kê 34 năm mục vụ này, 1980-2014, sự học đạo, sống đạo và truyền đạo có biến chuyển trồi sụt ; sụt về số hôn phối, về số người lớn rửa tội và thêm sức, mà sụt lớn nhất là số trẻ em rửa tội, từ 61 em mỗi năm vào thập niên 80, sụt xuống 38 em mỗi năm vào thập niên 2010, sụt tới -38%.

Nhưng, với số tăng +276% của trẻ em học giáo lý, từ thập niên 80 với 113, tăng đến 312 em mỗi năm vào thập niên 2010 ; với số tăng +189% của trẻ em rước lễ lần đầu, từ thấp niên 80 với 18 em mỗi năm, tăng lên 34 em mỗi năm vào thập niên 2010 và với số tăng +133% của trẻ em thêm sức, từ thập niên 80 với 33, tăng lên 44 em mỗi năm vào thập niên 2010, ta vẫn có thể bảo rằng : « Đây là một thành quả đáng khích lệ, hay một hồng ân lớn mà Chúa, Đức Mẹ Lavang và các Thánh Tử đạo khấng ban cho Giáo Xứ. Bổn phận của mọi thành phần, linh mục, phó tế, tu sĩ và giáo dân trong Xứ là phải cố gắng làm tăng thêm hay ít ra không để giảm sút » [[41]].

LỜI KẾT

Cha Giuse Mai Đức Vinh đã được thụ phong linh mục ngày 27.04.1965. Trong 12 năm đầu, 1965-1977, ý Chúa nhiệm mầu, cha đã được sai đi đào tạo linh mục tương lai, trong 6 năm : 1 năm ở Tiểu Chủng Viện Nha Trang và 5 năm ở Đại Chủng Viện Xuân Bích Huế. Và 6 năm khác được gửi đi du học ở Rôma, 3 năm học 2 cử nhân giáo luật và thần học và 3 năm dọn 2 tiến sĩ giáo luật năm 1975 với luận án “Ngăn trở dị giáo trước và sau Công Đồng Vatican II” và tiến sĩ thần học mục vụ năm 1977 với luận án “Quý chức Họ đạo ở Việt Nam tham gia vào Thừa tác vụ của Linh mục ». Trong 38 năm sau, 1977-2015, cha được sai đi làm mục vụ ở Giáo Xứ Việt Nam Paris, trong đó, 2 năm làm phó xứ và 36 năm làm chánh xứ. Hai luận án của cha là kết quả của nghiên cứu, hướng về Đức Tin và Hiệp Nhất. 38 năm làm mục vụ linh mục chứng nhân Kitô, cha Mai Đức Vinh cũng hướng cộng đoàn mà ngài trách nhiệm, tiến lên trong Đức Tin và hướng về Hiệp Nhất trong Đức Tin.

Cả cuộc đời linh mục của cha Giuse Mai Đức Vinh là tìm biết và thực hiện Đức Tin và Hiệp Nhất trong Đức Tin. Tìm biết Đức Tin là tìm biết Đức Kitô. Thực hiện Đức Kitô là sống theo gương và làm chứng về Đức Kitô mà mình biết. Hiệp nhất trong Đức Tin là sống cộng đồng yêu thương hòa thuận có một trái tim của những người biết, sống và làm chứng về Đức Kitô. Cha Giuse Mai Đức Vinh có “Tri Hành” hợp nhất về “linh mục chứng nhân Kitô”. Cho nên ngài “Biết rõ ”,  “Làm tốt” và thâu nhận được những kết quả liên tục và tích cực trong chức vụ “Linh Mục Chứng Nhân Kitô”.

“Biết rõ ”, vì cha Giuse Mai Đức Vinh đã nghiên cứu kỹ và rõ về “Trách nhiệm của linh mục trong họ đạo Việt Nam”, từ trách nhiệm tổng quát đến 4 trách nhiệm chuyên biệt là : thánh hóa, giảng huấn, quản trị và tổ chức. Ngài lại tóm lược những tài liệu Công Đồng II, mà lập cho mình một thủ bản liệt kê những chi tiết quan trọng về “Vai trò của linh mục trong giáo xứ”, đi qua 6 điểm chính : vai trò tổng quát của linh mục, với giám mục, với các linh mục khác, bổn phận giảng lời Chúa và dậy giáo lý cho giáo dân, bổn phận huấn luyện giáo dân làm việc tông đồ, và bổn phận mục vụ họ đạo.

Cái hiểu biết tổng quát trên đây là ngọn đuốc soi lối cho cha Giuse Mai Đức Vinh biết “Làm tốt”  trong thực tế với tinh thần và hành xử tốt của “Linh Mục Chứng Nhân Kitô”.  1- Cha Giuse biết rõ và thực hiện những sứ mệnh thực tế của linh mục chánh xứ Giáo Xứ Việt Nam Paris. 2- Cha Giuse dần dà biết và thực hiện các chương trình mục vụ của Tổng Giáo Phận Paris. 3- Cha Giuse biết làm tốt công việc mục vụ nhờ biết định hướng trước và kiểm điểm sau. 4. Cha Giuse biết làm tốt hơn các công việc mục vụ, nhờ biết sáng tạo.

Kết quả là Chúa đã gửi đến cho cha Giuse và các giáo sĩ cộng tác của ngài cũng như cho Giáo xứ Việt nam Paris những kết quả thiêng liêng liên tục mà một nửa là tích cực thăng tiến, đặc biệt là cho các trẻ em học giáo lý, rước lễ lần đầu và lãnh nhận phép thêm sức.

Từ ngày 28.11.1980, được bổ nhiệm làm Giám Đốc Giáo Xứ Việt Nam Paris, rất tha thiết với vai trò tích cực của giáo dân trong giáo họ, giáo xứ và giáo hội, Cha Giuse Mai Đức Vinh đã chọn việc qui tụ giáo dân để cùng làm việc chung với ngài. Đầu tiên ngài qui tụ một nhóm nhỏ 7 người trong Ban Thần Học Giáo Dân. Nhóm làm việc với cộng đoàn. Sau 3 năm làm việc, nhóm Thần Học Giáo Dân qui tụ được 51 người tham dự đều đặn. Từ nhóm này, 28 vị trách nhiệm các địa điểm và hội đoàn mục vụ đã được chọn vào Hội Đồng Mục Vụ đầu tiên năm 1983. Hội Đồng Mục Vụ làm việc tích cực, nhiều địa điểm, hội đoàn, phong trào, ban nhóm mới đã được thành lập, nâng số trách nhiệm đơn vị mục vụ, cũng là thành viên Hội Đồng Mục Vụ nhiệm kỳ 2014-2017 lên tới 118 vị. Giả sử rằng mỗi vị trách nhiệm đơn vị mục vụ chỉ liên hệ được với 10 hội viên, thì ta đã có 1180 người hoạt động mục vụ rồi. Cha Giám Đốc Giuse đã nhìn ra nguồn nhân lực và sự quan trọng cũng như sức mạnh của nó trong sinh hoạt mục vụ Giáo Xứ, biến người khô khan thành mộ đạo, biến lương dân thành Kitô hữu.

Chính nhờ nguồn nhân lực này mà Giáo Xứ Việt Nam Paris đã luôn là một Giáo Hội Nhỏ, nghĩa là là một Cộng Đoàn Đức Tin, Một Cộng Đoàn Hiệp Nhất và Liên Đới Huynh Đệ. Được như vậy, một phần không nhỏ là do sự đóng góp liên tục và tích cực của Cha Giám Đốc, lan ra Ban Giám Đốc 10 vị, lan ra 118 đại diện các đơn vị mục vụ, lan ra 1180 người hoạt động mục vụ. Trong Thánh lễ Tiệc Xuân Quý Tỵ 2013, tổ chức ngày chúa nhật 27.01.2013, Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh, khi chia sẻ Lời Chúa, đã xác định như vậy, khi nói : «  Cộng đoàn chúng ta là cộng đoàn đức tin, Cộng đoàn chúng ta là cộng đoàn hiệp nhất và liên đới huynh đệ ».

Lời xác định này không chỉ có ý nghĩa mục tiêu, nhưng cũng có ý nghĩa kết quả đã đạt được, mà nhiều vị chủ chăn khi viếng thăm Giáo Xứ đã nhận ra và có lời khen.

Đức Hồng Y Lustiger, khi đến Giáo Xứ ngày 15.11.1998 để trao cơ sở mới và trao quyết định của Phủ Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh ân thưởng tước vị ‘Đức ông’ cho Linh mục giám đốc Mai Đức Vinh đã nói : « Kể từ ngày 16.11.1980  (ngày mà Đức cha Daniel PÉZÉRIL đến chủ lễ và bổ nhiệm chính thức cha Giuse Mai Đức Vinh vào chức phận Giám Đốc Giáo Xứ), trong việc hành xử chức vụ giám đốc chuyên trách linh hồn các tín hữu, Tân Đức Ông không ngừng củng cố và phát triển Giáo Xứ. Với sự cộng tác chặt chẽ của Ban Giám Đốc, Ngài có công biến Cộng Đoàn trở nên một trong những cộng đoàn ngoại kiều lớn mạnh ở Thủ Đô. Ngoài mục vụ, Cộng Đoàn còn có sinh hoạt đa dạng, phong phú về văn hóa và giáo dục thanh thiếu niên » [[42]].

Đức Hồng Y Phạm Đình Tụng, sau chuyến công dự tham dự thánh lễ phong Á Thánh cho Chân Phước Anrê Phú Yên tại Rôma, đã ghé thăm và dâng thánh lễ với Cộng Đoàn Giáo Xứ ngày 19.03.2000. Ngài ghi vào Sổ Vàng Giáo Xứ rằng « Nhân dịp viếng thăm GXVN tại Paris, tôi rất vui mừng nhận thấy Cộng Đoàn Giáo Xứ tiến triển về mọi mặt. Hợp ý cảm tạ Chúa » [[43]]. 

Đức Cha Nguyễn Sơn Lâm, GM Thanh Hóa và Đức Cha Nguyễn Soạn, GM Quy Nhơn, sau một số ngày ở lại thăm Giáo Xứ, khi chủ sự nghi lễ lãnh ơn toàn xá của Cộng Đoàn tại Sacré Cœur ngày 10.04.2000, đã nhận xét rằng : « Những ngày ở tại Giáo xứ Việt nam Paris đã cho chúng tôi có cơ hội chứng kiến phong cách làm việc tận tụy, đơn sơ, đạo đức và hài hòa của các cha, các thầy và mọi người trong nhà. Các thánh lễ cử hành tại đây thu hút đông đảo bà con đến tham dự sốt sắng, thanh thản, chan chứa tình đồng bào và anh em. Chúng tôi cũng đã được nhìn thấy các lớp học chăm chỉ và vui tươi, các lúc sinh hoạt nhẹ nhàng, dễ thương. Do đó, chúng tôi ra về với những kỷ niệm thân thương về Giáo Xứ Việt nam Paris. Xin cám ơn sự đón tiếm nồng hậu, chân tình, rộng rãi của mọi người. Và quên sao được thánh lễ kỷ niệm dành cho chúng tôi giữa nhiều anh em linh mục, tu sĩ và giáo dân, ngày 18.03.2000 vừa qua. Cầu chúc Giáo xứ Paris tiến mạnh hơn nữa nhờ tác động Năm Thánh 2000 » [[44]].

Đức Cha Nguyễn Văn Hòa, Nguyên Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, ghé thăm Giáo Xứ tháng 10.2004, để lại lưu bút như sau trong Sổ Vàng Lưu Niệm : « Nhân dịp ghé thăm Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh, tôi được biết các hoạt động của GXVN  trong năm Truyền Giáo 2004, đặc biệt là cuộc triển lãm truyền giáo. Các hoạt động này vừa diễn tả mối hiệp nhất của Giáo Xứ với Tổng Giáo Phận Paris, vừa nói lên sự hiệp thông của Giáo Xứ với Giáo Hội Việt Nam, trong năm Truyền Giáo, kỷ niệm 470 năm (1533-2004) hạt giống đức tin được gieo trồng trên quê hương yêu dấu. Tôi thành thực khen ngợi những cố gắng trên đây và xin Chúa Kitô, nhờ lời bầu cử của của Đức Mẹ Lavang và của các Thánh Tử Đạo Việt Nam, ban nhiều ơn lành cho toàn thể GXVN, đặc biệt trong đạl lễ Truyền Giáo » [[45]].

Ðức Cha Fortunato BALDELLI, Sứ Thần Toà Thánh, khi đến chủ tế Thánh Lễ Tạ Ơn, kỷ niệm 60 năm thành lập Giáo Xứ Việt Nam tại Paris, chủ nhật 24-06-2007, đã ghi trong Sổ Vàng Lưu Niệm : « Tôi muốn bầy tỏ niềm vui của tôi được gặp gỡ Cộng Ðoàn ; Tôi cũng thành thực khen ngợi lòng tôn kính mộ đạo của Cộng Ðoàn. Tôi cầu chúc Cộng Ðoàn tiếp tục lớn mạnh mãi, làm chứng cho tin mừng và luôn can đảm » [[46]].

ĐHY Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, đã đến Giáo Xứ tối thứ tư 11/06/2008, nói chuyện về việc CỬ HÀNH NĂM THÁNH 2010 tại Việt Nam, đã tổng kết cuộc gặp gỡ như sau : « Tôi rất vui mừng. Chưa bao giờ tôi được tham gia một cuộc trao đổi, góp ý như thế này. Chắc là vì các anh các chị đã được phúc làm việc chung với Đức Ông nên được lây nhiễm cung cách làm việc sâu rộng. Những góp ý của các anh các chị vừa có chiều sâu, vừa có chiều rộng. Thật là một khích lệ lớn cho tôi được tham dự những buổi gặp gỡ như thế này. Tôi muốn có một biên bản để đọc và phổ biến cho mọi người » [[47]].

Cả đời mình, Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh là một linh mục chứng nhân Kitô. Những lời khen này nói rõ hơn rằng quả thật Đức Ông Giuse là « Một Linh Mục Chứng Nhân Kitô », theo như lời Đức Kitô đã căn dặn các môn đệ trước khi lên trời : « Các con sẽ làm chứng về Thầy tại Giêrusalem, toàn thể Giu đê, Samaria, mãi đến cùng cõi địa cầu » [[48]].

Paris, ngày Lễ Thánh Giuse, 19.03.2015

Đọc lại và cập nhật thứ năm tuần thánh, ngày 24 tháng 03 năm 2016

Giuse Trần Văn Cảnh