Lời chúa

VĂN HÓA & GIA ĐÌNH

SÁCH báo GIÁO XỨ

HÌNH ẢNH SINH HOẠT

VIDEO

Thánh Elisabeth Anne SETON - Rosalie NGUYỄN

Thánh Elisabeth Anne SETON

hánh Élisabeth Anne Seton (New York 1774-1821) qua đời năm 46 tuổi, được Thánh Giáo Hoàng Phaolô VI phong thánh ngày 14.9.1975. Là vị Thánh đầu tiên của Bắc Mỹ, là bà mẹ góa và lập dòng, hiện có 14.000 nữ tu, sống tại 90 quốc gia trên thế giới.

Thiếu thời, giáo dục và người nghèo

Khi còn nhỏ, Élisabeth có tên trong gia đình là Élisabeth Anne Bayley, khi lấy chồng bỏ Bayley lấy tên Seton, sinh tại New York, ngày 28.8.1774. Con thứ hai của Bác sỹ mổ sẻ Richard Bayley và bà Catherine Charlton. Hai ông bà gốc là người Anh. Bác sỹ Richard Bayley làm việc chữa cho dân tỵ nạn Irlande, ‘bị sốt rét da vàng’ (fièvre jaune) vùng Port de New York. Ông ngoại của Elisabeth là chủ tịch Hội Đồng Mục Vụ xứ Thánh André sur Staten, tới 30 năm, sau khi Mỹ độc lập. Élisabeth được giáo dục trong khuôn khổ xứ đạo công giáo. Élisabeth mồ côi mẹ năm 1777, mới 3 tuổi. Ba của É1isabeth lấy vợ khác tên là Charlotte Amelia Barclay. Bà này tận tình chăm sóc người nghèo trong giáo xứ. Mỗi khi đi làm việc bác ái, phân phát quần áo hay thực phẩm bà hay giắt É1isabeth theo. Sau khi sanh người con thứ 5, gia đình này xa nhau. Bs Bayley qua Anh học thêm về nghề mổ sẻ. É1isabeth và em về ở với cậu, nhiều khi gặp khó khăn vì không có mẹ. Élisabeth hay cỡi ngựa, đọc Kinh Thánh và chơi piano.

Năm 1794, Élisabeth 17 tuổi làm đám cưới với William Seton 25 tuổi, con nhà giầu chuyên buôn bán vũ khí. Vì công việc thương mại, nên William có dịp qua Âu Châu, Ý. Sau cưới, hai người trẻ dọn về căn nhà đẹp lộng lẫy ở New York, khu nhà giàu. William mải mê làm ăn. Còn Élisabeth làm bác ái với em chồng là Rébecca và có dịp lui tới dì ghẻ. Élisabeth đi thăm bệnh nhân, đau yếu, có tiền hay giúp người nghèo. Élisabeth có 5 con, lại nuôi thêm 6 em của William nữa. Thời gian này Anh-Pháp, Mỹ-Anh có chiến tranh với nhau. Nên William và Élisabeth trở nên nghèo sạt nghiệp và bị mất căn nhà. Hơn nữa, William lại bị bệnh ho lao (tuberculose) sẵn, phổi yếu, từ lâu. Bác sỹ khuyên qua Ý dưỡng bệnh thời gia. Élisabeth và con gái Anne, 8 tuổi đi theo. Họ đến vùng Livourne, 18.11.1803. Đi từ New York lại trúng ‘sốt rét da vàng’ nên phải điều trị mất 40 ngày, trong khu nghèo nàn, trải qua thời kỳ thật cực khổ. Élisabeth đã viết trong tập nhật ký: ‘Tôi định rũ bỏ vác Thánh Giá, nhưng lại ôm hôn lấy luôn’ (Non seulement je suis résolue à porter la Croix, mais je l’ai baisé)

Trong lúc đó bệnh của William ngày càng nặng. Và Anne, con gái như được linh ứng sau khi đọc chuyện thánh Gioan Baotixita, nói với cha: Ba ơi, Hérode bỏ tù Gioan, nhưng bà Hérodiade lại thả ông ra, đưa về với Chúa.

Ước ao tha thiết mến Chúa

Ngày 17.12.1808, 40 ngày hết, nhưng William mệt quá. Bạn bè hảo tâm dọn cho gia đình một căn nhà ở Pise, khiến William vui phấn khởi hơn một chút. Elisabeth nghĩ đến việc rửa tội cho chồng và bà đã làm. Đây là như ân sủng Chúa ban cho các Tông Đồ (x Lc 22, 17-18). Lúc đó William mắt hướng về trời. William xin ai đến thăm đem vợ về Mỹ. Ngày 27. 12. 1808, Élisabeth kêu xin phó linh hồn chồng cho Chúa. William miệng lâm râm và tắt thở bình an: Lạy Chúa Giêsu xin thương và tiếp nhận con (Mon Chirst Jésus, ayez pietié de moi! Et recevez-moi ! Mon Chirst Jésus). Ba bạn cùng làm việc là Filicchi, Philippe và Antoine lo mai táng William. Xong đem mẹ con bà về Florence sinh sống một thời gian.

Bước đầu, gặp gia đình công giáo, Élisabeth vui thú với thiên nhiên và ngắm các bức họa, vui tươi trở lại, nhưng vẫn khóc thương chồng. An ủi cho Élisabeth là Felicchi và Antone bằng lòng xưng tội, trở lại sống đạo. Antoine cho biết như thế làm cho Chúa hài lòng. Rồi thấy một nhóm giáo dân sốt sáng tụ họp đọc kinh cầu nguyện. Quả thật đến lúc mà Élisabeth lớn tiếng như thánh Phaolô: Chỉ có một Thiên Chúa, một đức tin, một Phép Rửa (Un seul Seigneur, une seule foi, un seul baptême. Ep 4, 5)

Đôi khi Bà nói dòng được thành lập theo tôn chỉ đã ghi trong Thánh Kinh và giáo huân của Giáo Hội:

- Đức ái Chúa Kitô thôi thúc chúng tôi (x. 2Co 5, 14)

- Loan báo Tin Mừng cho người nghèo (x.Mt 11, 5)

- Mọi việc do Chúa Thánh Thần làm (x. Ga 3, 8)

- Một trái tim và một tâm hồn (x.Cv 4, 32)

- Chúa Giêsu là Đấng Cứu Canh duy nhất của cộng đoàn Dân Chúa để xây dựng Giáo Hội như mầu nhiệm cứu chuộc. Giáo dân cần liên kết chặt chẽ qua,lịch sử như sự kết hợp giữa Chúa Giêsu và Giáo Hội, thống nhất Giáo Hội Chúa Giêsu (x. Dominus Jésus, ngày 6.98. 2000)

Cùng làm dấu Thánh Giá

Ngày 18.2.1804, hai mẹ con góa trở về Mỹ, ở Toscane, đem theo mớ vải và tiền, sau này may làm tu phục cho nữ tu và xây cơ sở mà Élisabeth thành lập. Chẳng may, Anne bị nhiễm bang đỏ (scarlative), nhờ Felicchi và Antoine chăm sóc nên bé mau bình phục. Hai ông còn nói nhiều về giáo lý công giáo làm bà tin là hai ông sống đức tin vững mạnh. Một hôm đang buồn, có kiệu Thánh Thể đi qua, bà qùi xuống khấn : Xin Chúa giúp ban ơn cho con, nếu Chúa ngự thật trong Hình Bánh ở đây. Con cũng xin thưa, nhờ có Đức Mẹ mà con biết Đạo Thánh Chúa. Thấy vậy, những người tham dự chung quanh cảm phục lòng đạo dức của góa phụ trẻ này và đồng loạt đọc kinh và cùng nhau làm dấu Thánh Giá theo.

Ngày 4.6.1804. Élisabeth và con về đến New York, có mặt đầy đủ gia đình bên chồng, trừ cô em Rébecca vì bệnh ho lao. Sau, Élisabeth dạy giáo lý công giáo cho Rébecca. Cô rất vui vẻ và được nhận phép rửa tội, trước khi qua đời, 18.7.1804. Thấy vậy, những người Mỹ nổi giận vì cho rằng đạo công giáo là của xứ Mỹ. Những lúc khó khăn, Elisabeth có cha Cheverus ở Boston an ủi nâng đỡ. Trong khi đó bà cầu nguyện : Con chỉ tìm Chúa và Giáo Hội của Chúa. Con mong được yên thân, không nghĩ tới ai khác (Je ne cherche que Dieu et son Eglise, j’attents la paix de côté et nullement du côté des hommes)

Ngày 1.2.1805, Élisabeth vào một nhà thờ nhỏ của Anh giáo bỏ lâu ở New York thấy có những câu nhạo báng công giáo, bà đến quì trước Nhà Tạm cầu nguyện : Chúa ơi, con xin ở lại đây (Ah ! Mon Dieu, laissez-moi rester ici). Ngày 14.3.1805, Bà dược cha Matthew O’Brien Dòng Đa Minh Ái Nhĩ Lan rửa tội và cho phép chị chịu MTC mỗi ngày. Và năm 1798, Bà được lãnh nhận phép Thêm Sức do ĐC John Caroll, giám mục tiên khởi của New York, Mỹ, tại nhà thờ Baltimore. Dịp này Bà tuyên hứa với ĐC ước muốn đâng mình hoàn toàn cho Chúa (Son désir d’une vie complètement au Seigneur).

Làm sao nói về Chúa cho người khác ?

Dần dần Élisabeth xa bạn bè vì họ giận Bà theo công giáo. Nhưng lại có nhiều người bên chồng theo công giáo. Có một cô em phải đến ở với E1lisabeth, vì cô theo công giáo. Cô có mở một trường cho nữ sinh, cũng bị tịch thu luôn. Cô bèn chạy qua Canada, bên ấy đông công giáo hơn.

Năm 1807, ĐGH ủy thác cho ĐC John Carol mở ra 4 nhà thờ tại Mỹ ở Baltimore, thị trấn lớn và một chủng viện ở Mont Sainte Marie do Cha Louis Du Bourg, Xuân Bích người Pháp làm Bề trên và một trường công giáo gần chủng viện. Bà Élisabeth được mời làm hiệu trưởng trường này. Bà dọn về ở gần trường.

Cánh cửa mở rộng, đón nhận các nữ tu

Tháng 9.1808, trường mở rộng đón mấy con của É1isabethb là bà Seton và 4 em khác vào nội trú. Năm 1809, các em được Xưng Tội Lần Đầu và bắt đầu gọi Élisabeth là Mẹ. Nhóm nhỏ nữ tu bắt đầu và thành hình. Bà khiêm nhường qùi trước mặt các em mà nói : Làm sao tôi có khả năng hướng dẫn các em. Tôi chỉ hiểu biết chút đỉnh mà lại rất yếu kém, nhưng trông cậy vào ơn Chúa lớn lao. Chúng ta biết chắc Chúa muốn chúng ta sống thánh thiện và Chúa sẽ cho chúng ta những ơn đặc biệt để lướt thắng khó khăn sau này, khi chúng ta yếu đuối. Các chị bắt đầu mặc tu phục, áo đen dài cổ có chút viền trắng phủ tới chân, đầu đội mũ che kín tai, như Mẹ Élisabeth.

Năm 1809, cô em chồng là Cécilia xin tu dòng.Vì yếu sức, nên nhà Dòng dành cho phòng thoáng mát. Bà giúp các chị đọc kinh cầu nguyện theo các ý: Làm theo Thánh Ý và vì Chúa. Nhà dòng được nhiều người hảo tâm bỏ tiền giúp xây dựng cơ sở, như mấy ông Filicchi. Ông Samuel Cooper, nhà giàu, trở lại, bỏ nhiều công sức cộng tác với Élisabeth xây dựng nhà dòng. Sau, ông đi tu và làm linh mục phục vụ tại trường Mont Sainte Marie. Trường dạy con em công giáo.

Ngày 2.6.1809, bốn chị và Mẹ Élisabeth ra trước công chúng đọc kinh với ba lời khấn : Vâng lời, Khiết tịnh và Khó nghèo. Năm 1810, nhà dòng công giáo đầu tiên ở Mỹ lập ra mang tên ‘Nữ tu Bác Ái Thánh Giuse’ (Sœurs de la Charité de Saint Joseph) phỏng theo luật dòng Thánh Vincent de Paul và Louise de Marillac (et adopte le règle des saints Vincent de Paul et Louise de Marillac). Năm 21811, Cha David, Xuân Bích làm bề trên thay Cha Dubois. Mẹ thường nói : Cửa Trời hạ thấp mở rộng, chỉ có người khiêm nhường mới được vào (Les Portes du Ciel sont basses. Seuls les humbles pourront entrer)

Nhà Dòng và Mẹ gặp nhiều khó khăn nhưng luôn phó dâng trong tay Chúa, như Mẹ hay nói :Thiên Chúa làm cho mọi sự đều sinh ích cho những ai yêu mến Người, tức là những kẻ Người kêu gọi theo như ý Người định (Rm 8, 28).

Ngoài việc trong dòng, năm 1812, Mẹ Élisabeth cũng dạy giáo lý cho trẻ em và làm việc từ thiện trong vùng và quanh nhà, qui tụ được 40 em mồ côi, thành trường học nnuôi ăn học và giáo dục. Do các nhà giàu có tài trợ. Năm 1814, Mẹ qua Philadelphie mở một nhà mới. Năm 1817, Mẹ đến New York lập viện mồ côi ngay trong trung tâm thành phố.

Những ngày cuối đời

Đầu hè 1820, sau khi xây xong căn nhà mới, Mẹ Élisabeth bị ho, sốt và đau liệt giường. Giữa tháng 9.1820, Mẹ nhận phép Xức Dầu và chịu MTC do cha Dubois. Mẹ nói lời từ giã các nữ tu và đọc kinh ĐGH Pio VII đặt, trước khi nhắm mắt : « Con xin theo Thánh Ý Chúa cao cả và đáng mến trong hết mọi sự. Nhân danh Chúa chúng con luôn mãi… »

Mẹ qua đời rạng ngày 4.2.1821, mới 46 tuổi, về hưởng Nhan Thánh Chúa. Phần mộ đặt trong nghĩa trang nhà Dòng Élisabeth Anne Seton của Mỹ. Bên cạnh mộ nữ tu con gái út, tu bên Ái Nhĩ Lan tên Catherine Seton (1800-189I). Tính đến 1821, có 20 nhà Dòng ở Mỹ. Nhà ở New York là nhà chính.

Thánh Élisabeth Seton đã chịu khổ tâm và tìm hiểu Đạo Công Giáo và làm nhiều người gia nhập Giáo Hội và có công lôi kéo nhiều phụ nữ đi tu. Xin giúp chúng ta được tin nơi Chúa và Giáo Hội. Thánh là con riêng của Chúa và hết lòng tận tình giúp đỡ nhà Dòng.