Suy Tư Vụn Vặt Về Chuyện Lì Xì Tết - Du Sinh

Suy Tư Vụn Vặt Về Chuyện Lì Xì Tết

uy là chuyện đơn sơ và đã thành truyền thống, lixì tết mang nhiều dấu ấn vui buồn đáng suy nghĩ. Sau đây là những tư nghĩ vụn vặt, tôi viết ra cống hiến độc giả nhân dịp Tết Con Khỉ.

 

1. Mọi nguời cùng vui.

 

Ba má tôi tết nào cũng li xì cho các con các cháu. Đứa nào cũng hớn hở đợi chờ tiền lì xì của ba má. Vui hơn ăn bánh chưng với củ kiệu. Ngay chính bà ngoại tôi cũng vui, nhoẻn miệng cười hiếm có, khi các cháu dâng cho bà một túi đỏ ‘gọi là chúc thọ đầu năm mới’. Má tôi cũng vậy luôn, bà trân trọng với nét mặt hân hoan khi mỗi đứa con lớn đi làm có lương ‘lì xì cho má để tùy tiện tiêu xài hay mua sắm’. Như vậy, lì xì tết không còn là chuyện chỉ dành cho trẻ em bé nhỏ, nhưng cho mọi người, mọi lứa tuổi. Tiền lì xì tết làm tăng bầu khí Tế Gia Đình… Mọi người đều vui…

 

2.Cảm thấy được quan tâm :

 

Vui vì qua tiền lixì tết, ai cũng cảm thấy ‘mình được quan tâm’. Dù món tiền lí xì chỉ hai ơrô,  đứa nhỏ nào cũng vui tươi phấn khởi vì được ba má hay ông bà, cô bác quan tâm đến. Không nói ra, nhưng người lớn cũng vậy. Nhiều lần tôi nghe bà nội nói với bà hàng xóm qua thăm : ‘Các cháu lớn để ý đến tôi lắm, ngày mồng một tết là biếu tiền cho tôi. Đứa ở gần, đến đưa tận tay. Đứa ở xa gửi thư tới. Tôi cám ơn Chúa và lấy làm an ủi vì thấy con cháu trong nhà quan tâm đến bà nội’. Nói rồi, bà tôi cười nhỏ nhẹ !

 

3. Nhưng đừng lạm dụng :

 

Như trên, chúng ta thấy lì xì Tết là một niềm vui cho mọi người, mọi lứa tuổi, là một nét văn hóa thật đẹp của tết quê hương. Cần duy trì. Tuy nhiên phải coi chừng, tránh lạm dụng. Không thiếu những ‘người tai to mặt lớn’ lợi dụng văn hóa đẹp này để kiếm tiền, thậm chí để ‘hối lộ’. Một hình thức ‘pot de vin’. Báo Tuổi Trẻ ở Sài Gòn báo động những hình thức lì xì này của các ông lớn. Ngay trẻ em bây giờ cũng ‘bóp méo’ ý nghĩ đẹp của lì xì tết : không thiếu những em bĩu môi, buồn thiu vì thấy bao đỏ ‘mỏng’, hay khi bóc ra thấy ít tiền… Chúng vồn vã hơn khi trao cho chúng một phong bì ‘dầy’… Đây cũng là một điểm mà ba má phải quan tâm giáo dục con em… Đừng để lì xì tết bị lạm dụng.

 

 

4. Người lớn bị đánh giá và xếp hạng :

 

Mấy đứa em của tôi mắc phải chứng bệnh ‘đánh giá và xếp hạng người lớn qua phong bì đỏ lì xì tết. Ngày tết hay sau tết, chúng ngồi với nhau ‘xếp hạng cô, cậu, bác, chú…’ theo món tiền li xì. Ngày tết, chúng mong bà cô này đến trước, ông chú kia đến trước … chỉ vì chúng sẽ được ‘bao đỏ dầy’… Do đó, bà cô, ông chú cho ‘bao đỏ mỏng’, trước sau sẽ ‘bị ngượng’. Điều đáng tiếc là có những phụ huynh mở đường cho con cái ‘đánh giá người lớn’ qua tiền li xì. Như khi phụ huynh nói : ‘chú tụi bay kẹo lắm’, ‘lì xì gì mà bết thế !’.

 

5. Nỗi lo của người nghèo :

 

Ba má tôi có nhiều bạn bè lắm. Cứ độ gần tết, tôi nhận rõ hai điều trái ngược : những gia đình bạn giàu có, đến chơi ngày tết vui hơn, niềm nở ‘lì xì không than tiếc’, còn những gia đình chật vật hay nghèo túng, lại xem ra băn khoăn, đặng đừng phải đến, chứ giá khỏi đến thì tự nhiên hơn. Mẹ tôi tinh ý nhận ra điều này nên bà thường nói : Đối với những người khá giả, lì xì tết là tạo niềm vui cho nhiều người, còn những ai túng thiếu, tết đến là thêm lo ! Tôi biết mấy gia đình nghèo, họ chỉ đến mừng tuổi ba má tôi hai ba tuần sau tết. Lý do tránh lì xì tết. Thực tế, lì xì là điểm văn hóa đẹp, là phong tục ngày tết cần duy trì, nhưng cũng là nỗi lo của người nghèo !

 

6. Đừng vì lì xì mà làm cho bầu khí tết

thêm nặng nề :

 

Bây giờ tôi mới hiểu được cách xử tế nhị của má tôi. Ngày mồng hai và ngày mồng ba tết cho chúng tôi đến nhà ngoại chơi từ sáng đến tối, không cho đứa nào ở nhà. Lấy lý do ‘má có nhiều khách’. Thực ra là má tôi không muốn làm phiền ‘những người bạn nghèo’ đến mừng tuổi ba mẹ tôi, tránh cho họ khỏi bận tâm về chuyện lì xì cho chúng tôi. Mấy lần má than phiền : khi người ta mượn hình thức lì xì tết để lấy lòng cấp trên, là người ta làm cho bầu khí tết thành nặng nề, ngột ngạt…

 

 

7. Ba hình thức lì xì đầy ý nghĩa hiện nay :

 

 Phong tục lì xì Tết đang được thể hiện dưới những hình thức đẹp khác mà không phá huỷ ‘lì xì tết bằng tiền’. Tôi nhận thấy ba hình thức :

- Một người lì xì cho các bạn bè thân thuộc một lá thư ‘suy tư về một vấn đề liên quan đến cuộc sống của năm mới’ (Chẳng hạn ba vấn đề nóng bỏng của năm 2016, Bính Thân : làn sóng người tị nạn, Năm Thánh Lòng Chúa Thương Xót, Môi trường khí quyển...)

- Tặng cho nhau những gói kẹo, trong đó dấu một lời hay ý đẹp : ăn một cái kẹo là đón nhận một ý tưởng sâu sắc về đạo lý, về cách sống đẹp…

- Những bao đỏ lì xì Lời Chúa. Hình thức này phổ biến mau lẹ và được thể hiện trong các hội đoàn, xứ đạo, dòng tu… Thật đẹp và đầy ý nghĩa.

 

Từ nhỏ đến già, ai cũng ưa,

Bao đỏ dày cộm, lì xì Tết,

Cười duyên, môi đỏ màu hạt dưa …

 

………..

 

Lì xì Lời Chúa, thật cao quý,

Châm ngôn soi dẫn sống cả năm.

Càng suy, càng gẫm, thêm hương vị,

Soi tỏ đường đi hơn trăng rằm…

Du Sinh