Phỏng vấn VOA (ngày 07/08/2017) - Lê Đình Thông

LĐT : Hiệp định Maastricht và hiệp định Lisbonne quy định chính sách ngoại giao và an ninh chung, viết tắt là  PESC (Politique étrangère et de sécurité commune) nhằm bảo vệ các giá trị và quyền lợi căn bản, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ, củng cố chế độ dân chủ, Nhà nước Pháp quyền, Nhân quyền và các nguyên tắc của luật pháp quốc tế. Trong vụ Trịnh Xuân Thanh, Hà Nội đã vi phạm trắng trợn tất cả các nguyên tắc vừa kể. Hiệp nước Maastricht 1992 cho phép Liên hiệp có tiếng nói duy nhất trong quan hệ quốc tế.

Nếu chính phủ Đức yêu cầu, Cao ủy Ngoại giao và An ninh của Liên hiệp có thể thụ lý hồ sơ và đưa ra các biện pháp chế tài thích hợp.

VOA : Báo chí, dư luận ở Pháp nói chung có chú ý tới vụ Trịnh Xuân Thanh không?

LĐT : Báo chí và dư luận Pháp tỏ ra rất quan tâm đến vụ việc này. Dưới hàng tít : ‘‘Khủng hoảng ngoại giao giữa Berlin và Hà Nội sau vụ bắt cóc một người Việt Nam ở Đức’’, nhật báo Le Monde viết như sau : Nhà cầm quyền Đức quả quyết không còn nghi ngờ gì nữa về việc tình báo Hà Nội bắt cóc Trịnh Xuân Thanh tại Berlin. Nạn nhân là cấp ủy đảng cộng sản Việt Nam, hiện bị thất sủng.

Nhật báo Libération số ra ngày 03/08/2017 loan tin chủ nhật 23/07, trong khi đi dạo trong công viên Tiergarten, không xa phủ thủ tướng, Trịnh Xuân Thanh bị các phần tử vũ trang đột nhập, hành hung rồi dúi đầu vào xe mang bảng số ngoại giao rồi phóng đi mất hút. Sự việc này đã gây ra khủng hoảng ngoại giao nghiêm trọng giữa Đức và Hà Nội.

Ngày 24/07, Trịnh Xuân Thanh 51 tuổi, bị cáo buộc làm thất thoát 125 triệu Mỹ kim trong Tổng công ty cổ phần lắp ráp dầu khí, ông đã làm thủ tục xin tỵ nạn chính trị tại Sở Di trú và Tỵ nạn Liên bang. Thứ hai 31/07, báo chí Hà Nội loan tin Trịnh Xuân Thanh tự ý ra đầu thú. Luật sư Victor Pfaff phản bác lập luận này, cho rằng không khi nào Trịnh Xuân Thanh lại ra đầu thú vì biết rằng chính quyền Hà Nội không tôn trọng luật pháp.

Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Đức còn cho biết bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Hambourg, thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu Đức cho dẫn độ Trịnh Xuân Thanh về Hà Nội.

Bộ Ngoại giao Đức đã yêu cầu Hà Nội có các biện pháp cần thiết cho phép Trịnh xuân Thanh sớm trở lại nước Đức.

VOA : Hậu quả của vụ Trịnh Xuân Thanh sẽ ra sao ?

LĐT : Sau khi đã điều tra, Bộ Ngoại giao Đức đã kết luận là ông Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc. Chính quyền Đức yêu cầu nhân viên tình báo Việt Nam phải rời khỏi Đức trong vòng 48 tiếng đồng hồ. Ngày 01/08, ngoại trưởng Đức đã yêu cầu đại sứ Việt Nam tại Berlin đến bộ ngoại giao để làm sáng tỏ vấn đề.

Theo công pháp quốc tế, việc một quốc gia, trong vụ việc là Việt Nam, dùng các biện pháp cưỡng chế, bắt người hoặc thủ tiêu người tại nước ngoài, gây mê để dễ dàng đưa người này lên máy bay cứu thương đưa về Hà Nội, tội danh này đã được quy định trong Công ước quốc tế do Liên Hiệp Quốc thông qua ngày 20/12/2006 và được coi là tội phạm chống nhân loại (crime contre l’humanité) nếu thủ tiêu đối thủ chính trị.

Theo điều 1, khoản 2 của Công ước vừa kể, không thể viện dẫn bất cứ một trường hợp ngoại lệ nào để biện minh cho việc bắt cóc hoặc thủ tiêu cấp quốc gia. Trong hiện vụ, bộ Ngoại giao Việt Nam ngụy tạo ông Trịnh Xuân Thanh tự ý ra trình diện. Nếu luật sư của ông Thanh đưa bằng chứng : ngày 23/07/2017, ông Thanh còn ở Berlin, từ 23 đến 31/07/2017, ông không có tên trong bất cứ chuyến bay dân sự nào, sự việc này chứng tỏ kịch bản tự ý trình diện là vô căn cứ.

Ngoài khía cạnh pháp luật, việc bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh trên lãnh thổ nước Đức có thể gây hậu quả nghiêm trọng trong lãnh vực ngoại giao, đưa dến các biện pháp chế tài về phương diện kinh tế và chính trị, như bộ Ngoại giao Đức từng tuyên bố. Theo nhà báo Arnaud Vaulerin, Hà Nội gia tăng việc bắt giam các phần tử bất đồng chính kiến.

Hiện nay, hàng năm Việt Nam xuất khẩu 9 tỷ đô la sang Đức. Khủng hoảng giữa hai nước còn ngăn cản việc phê chuẩn hiệp định thương mại Việt - Đức.

Cộng đồng người Đức gốc Việt có khoảng 150 ngàn người, hoàn toàn ủng hộ chính phủ Đức và đánh giá hành động của chính quyền Việt Nam hiển nhiên đã vi phạm luật pháp nước Đức và công pháp quốc tế. Hiện trong nước có rất nhiều Trịnh Xuân Thanh nhũng lạm hàng tỷ đô la. Tại sao lại đi bắt cóc một mình Thanh ?

Hành động này của Hà Nội còn ảnh hưởng đến việc Hoa Kỳ ngưng thi hành hiệp ước đối tác xuyên Thái Bình Dương ký với Việt Nam dưới thời tổng thống Obama.

Mời quý vị cùng nghe lại audio trên trang chính của đài VOA

https://www.voatiengviet.com/a/vu-trinh-xuan-thanh-khia-canh-phap-ly-va-he-luy-/3978933.html?nocache=1