Giáo Xứ Paris cử hành trọng thể kỷ niệm 70 năm thành lập và lễ Thánh Giuse bổn mạng Giáo Xứ - Lê Đình Thông

au ba hồi chín tiếng chiêng trống, ca đoàn Giáo xứ dưới sự điều khiển của ca trưởng Hải Vân xướng lên ca khúc truyền thống Cầu Xin Thánh Gia của Cha Cố Gioan Phạm Đình Nhu (giáo phận Xuân Lộc) vừa qua đời ngày 13/03/2017. Từ hậu điện, cha Gilbert Nguyễn Kim Sang, Tổng đại diện Tuyên úy đoàn Việt Nam tại Pháp, chủ lễ, Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh, giám đốc Giáo xứ, cha Phanxicô Xaviê Hổng Kim Linh, hội dòng Xuân Bích, nguyên giáo sư Đại Chủng viện Vĩnh Long, hiện là Chủ tịch Hội Liên Tu sĩ VN tại Pháp, cha Giuse Đinh Đổng Thượng Sách bút hiệu Cung Chi, tuyên úy Đoàn Thiếu nhi Thánh thể, cha Gioan Vũ Minh Sinh, tuyên úy giới trẻ, cha Giuse Nguyễn Văn Nam, Giáo phận Thanh Hóa, hiện tu học Tiến sĩ Giáo luật, Thầy Phó tế Phêrô Phạm Bá Nha, chủ bút báo Giáo xứ, Thầy Gioan Nguyễn Sơn, chuyên trách thăm viếng kẻ liệt, Thầy Phêrô Cao Trọng Nghĩa, phụ tá tuyên úy cộng đoàn Cergy-Pontoise, tiến lên cung thánh.

Hậu diện cung thánh thể hiện ý nghĩa Thánh giá dân tộc tôi. Vòng tròn đường kính 4,60 mét là máu các Thánh tử đạo nước nhà đổ ra và được giặt trắng trong máu con chiên. Bản đồ nước Việt vác Thánh giá Tử đạo đánh dấu ngày kỷ niệm mừng 25 phong thánh tiền nhân tử đạo Việt Nam.

Bên phải bàn thờ là bức tượng thánh cả nói lên những nét đơn sơ mộc mạc. Công trình điêu khắc tạc bằng thân gỗ mang từ Solesme, noi các cha dòng Biển Đức hàng năm tổ chức các buổi cầu nguyện đại kết. Tượng Thánh cả phối hợp khóm ba cây tre, tượng trưng cho ba miền đất nước, được thắt chặt lại bằng sợt giây thừng nhỏ mầu trắng, trên cùng có cành huệ trắng nói lên sự hiệp nhất, trong trắng, tỏa hương, nên một của thánh gia. Thân tre mầu xanh kết thành từng bậc diễn tả lời cầu xin Thánh Giuse là bậc thang đưa đến tột đỉnh yêu thương và hiệp nhất. Cả hai công trình nghệ thuật đều cho ca trưởng Bùi Văn Triển thực hiện.

ở đầu thánh lễ, Đức Ông Mai Đức Vinh, Giám đốc Giáo Xứ, tôn vinh Thánh cả Giuse là bổn mạng của Giáo hội Việt Nam và Giáo xứ Paris. Ngài nhắc lại sức mệnh cao cả của thánh gia trong công trình cứu chuộc của Chúa Kitô. Đức Ông bày tỏ lòng tri ân các bậc tiền bối đã dầy công tạo dựng Giáo xứ Việt Nam tại Paris suốt từ năm 1947, gồm cả giáo sĩ và giáo dân. Sau cùng, ngài ngỏ lời chào mừng cha Tổng tuyên úy Gilbert Nguyễn Kim Sang đến từ tổng giáo phận Lyon.

Trong phần nhập lễ, ca đoàn cất lên cung điệu tôn vinh thánh cả qua ca khúc của cố linh mục Gioan Phạm Đình Nhu và ca khúc Noi gương Giuse, lời ca như ý thơ thơm ngát cành huệ trắng tôn thờ thánh cả : ‘‘Một cành huệ tươi, như hoa giao mùa, tìm người nương náu giữa chốn bụi trần’’.

Trong bài giảng, cha Nguyễn Kim Sang mở đầu bằng tụng ca thánh cả : ‘‘Hôm nay chúng ta dâng thánh lễ mừng kính Thánh Giuse, quan thầy của Giáo Hội Việt Nam cũng như của Giáo xứ,  của Đức Ông Vinh, các cha Sách, cha Dũng và tất cả các Bác, các Anh mang tên thánh Giuse.

Về hạnh thánh cả, cha Nguyễn Kim Sang nói : ‘‘chúng ta biết rất ít về thân thế của Ngài. Phúc Âm chỉ cho chúng ta biết Ngài thuộc dòng dõi vua David, là hôn phu của Mẹ Maria, là dưỡng phụ của Đức Giêsu. Ngài làm nghể thợ mộc và đã được thiên sứ báo mộng ba lần : Lần đầu, trước khi chung sống với Mẹ Maria, vì thấy Mẹ Maria đã mang thai và thai nhi đó không phải là « của mình », nên thánh Giuse muốn lìa bỏ Mẹ Maria và Ngài đã được thiên sứ báo mộng khuyên là hãy nhận Mẹ Maria về nhà mình vì thai nhi đó là do quyền năng Chúa Thánh Thần, và còn dặn Ngài phải đạt tên Giêsu cho hài nhi, vì đó là Đấng cứu dân khỏi tội lỗi. (Mt 1,20). Lần thứ hai, thiên sứ báo mộng bảo Giuse phải đưa ngay Mẹ Maria và hài nhi Giêsu sang Ai-cập lánh nạn, vì vua Hêrôđê tìm cách giết hài nhi (Mt2,13), và lần thứ ba, sau khi vua Hêrôđê băng hà, thiên sứ lại báo mộng cho Giuse biết phải đưa Mẹ Maria và hài nhi về đất Israël, và Giuse đã đưa cả hai về sống ở làng Nazareth (Mt 2,19). Ngoại trừ những chi tiết trên được ghi lại trong Phúc Âm, chúng ta không biết ngài sống đến bao nhiêu tuổi, chết ở đâu và mộ của Ngài hiện giờ ở nơi nào. Và Phúc Âm cũng không ghi lại một lời nói nào của Ngài. Cuộc đời của Ngài thật sự là một đời sống bình thường, khiêm tốn, âm thầm, nhưng kết hiệp mật thiết với Thiên Chúa để có một đời sống nội tâm sâu sắc. Nếu thánh Giuse không có một đời sống nội tâm sâu sắc thì làm sao Ngài có thể cảm nhận được lời sứ thần trong giấc mộng ? Nếu thánh Giuse không có một đời sống nội tâm cao sâu thì Ngài đâu có thi hành những gì sứ thần dặn dò. Điều nầy nói lên niềm tin tưởng và tâm tình phó thác cao độ nơi Ngài. Ngài để lại cho chúng ta một gương sáng cho cuộc đời Kitô hữu của chúng ta : tin yêu và phó thác vào Chúa, sống kết hiệp với Chúa và thực thì lời Chúa dạy, không chần chừ, không đắn đo, vì điều Chúa muốn cho chúng ta luôn là điều tốt và Lời của Chúa là sự thật, là ánh sáng dẫn dắt chúng ta đến sự sống đời đời.

Cha Nguyễn Kim Sang nói tiếp : ‘‘Điều thứ hai chúng ta cùng suy nghĩ là Thánh Giuse được gọi là Đấng công chính. Công chính có nghĩa là « công bình » và « ngay thẳng », và Công chinh xuất phát từ Công lý, vì Công lý là một đức tính luân lý, là biết tôn trọng người khác, tôn trọng quyền lợi của họ, tôn trọng những gì họ có, không tìm cách chiếm đoạt để làm của mình. Thánh Giuse được Thiên Chúa trao phó trách nhiệm chăm sóc, dưỡng dục Con của Ngài là Đức Giêsu cùng với Mẹ Maria. Nhưng không vì thế mà Ngài muốn « chiếm đoạt » cả hai làm của riêng mình. Nhờ sự báo mộng của thiên sứ, Ngài hiểu và biết Mẹ Maria và Đức Giêsu nằm trong chương trình của Thiên Chúa, và « điều gi của Thiên Chúa là của Thiên Chúa » (Mt 22,21). Từ đó, Thánh Giuse âm thầm chu toàn trách vụ làm chồng, làm cha của mình. Nhưng, nhìn sâu hơn, điều gi đã thúc đẩy thánh Giuse có thái độ như thế ? Phải chăng đó là Tình yêu.

Vị chủ lễ đã triển khai ý nghĩa tình yêu của Thánh Giuse đối với Thiên Chúa, là ‘‘để nhận ra lời của sứ thần báo mộng, đó chính là lời của Thiên Chúa, chính vì thế Ngài thi hành ngay lập tức, không chần chừ, không đắn đo. Tinh yêu dẫn đến tin tưởng và vâng phục để chu toàn thánh ý Chúa. Ngoài tình yêu dành cho Thiên Chúa còn có Tình yêu của Thánh Giuse dành cho Mẹ Maria và Đức Giêsu qua việc chu toàn nhiệm vụ hằng ngày, với công sức của đôi bàn tay người thợ mộc để Mẹ Maria và Đức Giêsu có một cuộc sống an toàn, đầy đủ. Ngài thuộc dòng dõi vua Đavid, nhưng đến đời của Ngài thì sự giàu sang phú quí không còn nữa, và Ngài phải tìm kế sinh nhai bằng nghề thợ mộc để nuôi dưỡng Đức Giêsu và bảo bộc Mẹ Maria. Ngài đã làm tất cả vì Tình yêu. Chúng ta có thể nói Tình yêu của Thánh Giuse là Tình yêu sáng tạo. Sáng tạo vì Thiên Chúa bảo Thánh Giuse nhận Mẹ Maria về ở với mình và giao Đức Giêsu cho Ngài chăm sóc, dưỡng dục mà không nói cho Ngài biết phải làm gì và làm thế nào. Từ đó, chắc hẳn Thánh Giuse phải suy nghĩ tìm hiểu và tìm cách làm thế nào để chu toàn thánh ý Thiên Chúa, không phụ lại niềm tin tưởng ủy thác của Thiên Chúa, cũng như phải làm sao để cho gia đình của mình được an vui, đầy đủ và hạnh phúc. Trước mặt Ngài, Đức Giêsu là một trẻ thơ như bao trẻ thơ, nhưng Đức Giêsu không phài là một trẻ thơ như những trẻ thơ khác. Đức Giêsu là Con Thiên Chúa nhập thể. Từ đó, chắc hẳn Ngài phải tìm hiểu và sáng tạo để chu toàn nhiệm vụ của mình.’’

Trở lại với cộng đoàn Giáo xứ, cha Nguyễn Kim Sang nhắn nhủ : ‘‘Thiên Chúa cũng ban cho mỗi người chúng ta con tim để yêu thương, ban cho chúng ta khối óc để suy nghĩ và chọn lựa, và tạo dựng chúng ta với đôi bàn tay để làm việc hầu mang lại cho gia đình và cộng đoàn của mình một cuộc sống đầy tình yêu thương và đoàn kết, luôn chan hòa và hạnh phúc. Chúng ta cũng cần phải nghĩ suy, sáng tạo để làm thế nào để cho gia đình và cộng đoàn chúng ta ngày càng phát triển đúng với thánh ý của Thiên Chúa cũng như Thánh Giuse đã từng làm trong cuộc đời của Ngài nơi trần thế nầy, để rồi từ đó chúng ta làm chứng cho Đức Kitô đầy yêu thương và giàu ân sủng. Để được như thế, chúng ta cần phải noi gương Thánh Giuse, luôn sống kết hiệp mật thiết với Chúa và luôn thi hành Thánh ý của Ngài trong mọi hoàn cảnh của cuộc đời. Nhờ lời cầu bàu của Thánh Giuse, nguyện xin Thìên Chúa luôn phù hộ và đồng hành với chúng ta trong cuộc sống và trong nhiệm vụ.’’

Trong thánh lễ, ca đoàn Giáo xứ hát bộ lễ Glendalough. Phần đáp ca là thánh vịnh 88 : ‘‘Dòng dõi người sẽ trường tồn vạn kỷ, sẽ bền vững muôn đời.’’  Kết lễ là bản tụng ca Thánh cả Giuse : ‘‘Đến muôn đời, Ta trọn bề ân nghĩa, giữ lời giao ước trọn vẹn thủy chung.’’

Trước khi kết thúc thúc, bà Trần Kim Chi, chủ tịch Hội đồng Mục vụ đã bày tỏ lòng biết ơn vị chủ lễ, Đức Ông Giám đốc và các cha đồng tế. Ông Nguyễn Anh Hải đã mời các vị đại diện hội đoàn lên nhận Tuyển tập Thơ Cung Chi kể lại hành trình 70 Giáo xứ. Cha Đinh Đồng Thượng Sách đã diễn đọc bài thơ ‘‘Bảy mươi năm’’, bốn vần thơ mở đầu như sau :

‘‘Từ đó đến nay bảy chục năm

Xa cách quê hương muôn ngàn dặm

Đoàn con dân Việt bên trời Pháp

Họp nhau thành lập một Liên Đoàn.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

‘‘Tri ân Giáo xứ bốn mươi năm

Đã cho Chổi Cùn sống đặc ân

Trước khi từ giả về hưu trí

Gửi chút tầm tơ vương tháng năm.’’

Lịch sử Giáo xứ giai đoạn khởi đầu đã được ghi lại qua mấy vần thơ như sau :

‘‘Năm 47 sử xanh đổi mới

19 người cùng với 5 cha

Khắp miền nước Pháp gần xa

Liên Đoàn thành lập quanh ta hiền tài.

Năm linh mục có hai viện trưởng (1)

Hàng giáo dân bộ trưởng một người (2)

Năm ngài cố vấn rạng ngời

Có hai giám mục một thời chung lo (3).

Đoàn Sinh viên : cành nho tươi tốt

Một Đức Ông và một Đức Cha (4)

Thêm ông Bộ trưởng quê nhà (5)

Thi nhân Viện trưởng, mặn mà duyên thơ (6)

Trang sử mới Sứ thần Tòa thánh (7)

Chúc phép lành sức mạnh ơn thiêng

Giáo quyền nước Pháp cách riêng

Từ nay công nhận thành viên Liên Đoàn.

Giai đoạn mới truyền loan công đức

Đổi tên thành Tổ Chức Thừa sai (8)

Có cha tuyên úy miệt mài

Vừa lo mục vụ văn tài truyền thông (9).

Năm 77 thông công Giáo Xứ

Mấy nhiệm kỳ cắt cử qua đi

Ba năm kế tiếp kiên trì

80 : hiệp lực thực thi sáng ngời

Ban Giám đốc ơn trời lộc nước (10)

Cha Vinh làm Giám đốc lo chung

Có cha Thượng Sách trùng phùng

Cha Ziên cha Dũng một lòng đoàn viên.

Năm 83 ơn thiêng kết tụ

Lập Hội đồng Mục vụ đầu tiên

Qua nhiều thế hệ trung kiên

Trẻ già, nam nữ, kết liên một lòng.

Năm 17 vừa tròn Bảy Chục

Nhớ bao nhiêu công đức tiền nhân

Chúng con lạy tạ kính dâng

Nước Cha cả sáng xin vâng mệnh Trời.

Giáo Xứ Paris, Tân Xuân Đinh Dậu (2017)

Lê Đình Thông

---

(1) Linh mục Cao Văn Luận (1908-1986), Viện trưởng Đại Học Huế.

Đức Ông Nguyễn Văn Lập (1911-2001), Viện trưởng Đại Học Đà Lạt.

(2) Ông Trần Hữu Phương, Bộ trưởng Tài chánh.

Ông là Chánh Hội trưởng tiên khởi của Liên Đoàn.

(3) Đức Cha Nguyễn Văn Thiện (1906-2012), Giám mục Vĩnh Long.

Đức Cha Nguyễn Ngọc Quang (1909-1990), Giám mục Cần Thơ.

(4) Đức Cha Nguyễn Huy Mai (1913-1990), Giám mục Ban Mê Thuột.

Đức Ông Trần Văn Hiến Minh (1919-2003), Tiến sĩ Triết học.

(5) Kỹ sư Trần Ngọc Oành, Bộ trưởng Giao thông Công chánh.

(6) Bác sĩ Nguyễn Văn Ái, Viện trưởng Viện Pasteur,

bút hiệu Vân Uyên, tác giả nhiều tập thơ.

(7) Đức Angelo Giuseppe Roncalli, Sứ thần Tòa thánh tại Pháp.

Ngày 20/10/1958 : Mật nghị Hồng y tôn cử Ngài làm Giáo hoàng.

Ngày 27/04/2014, cố Giáo hoàng được phong hiển thánh.

(8) Tổ chức Truyền giáo Việt Nam tại Pháp (1952-1977).

(9) Cha Nguyễn Quang Lãm sau này là Chủ nhiệm kiêm

Chủ bút Nhật báo Xây Dựng.

(10) Ban Giám đốc hiện nay : Đức Ông Mai Đức Vinh, quý Cha

Đinh Đồng Thượng Sách, Trần Anh Dũng, Vũ Minh Sinh, quý

Thầy Phó tế Phạm Bá Nha, Nguyễn Văn Thạch, Tạ Đình Chung,

Nguyễn Sơn, Cao Trọng Nghĩa, quý Nữ tu Nguyễn Kim Thoa,

Thân Kim Liên.

Lễ kính Thánh Cả Giuse được ghi lại qua mấy vần thơ mộc mạc như sau :

Ngày 19 tháng Ba lễ kính

Thánh Giuse ghi lịch tỏ tường :

Ba trăm chín chục niên trường (1)

Tầu cha Đắc Lộ, Ba Làng đến nơi.

Cây Thánh giá đá vôi phù hộ (2)

Cha Dòng Tên Đắc Lộ trùng tu

Núi cao trên cửa Thần Phù (3)

Ninh Bình, Phát Diệm ưu tư kế thừa

4 thế kỷ tuôn mưa ơn lạ

Nhờ công ơn Thánh Cả Giuse

Ngài là bổn mạng chở che

Việt Nam Giáo Hội chẳng hề hấn chi.

Giáo Xứ Việt Paris tấp nập

70 năm thành lập vời xa

Noi gương Giáo Hội quê nhà

Giuse bổn mạng mặn mà Thánh gia

Ngày 19 tháng Ba Mười Bảy (4)

Giáo Xứ cùng kính lạy Giuse

Ngài luôn gìn giữ mọi bề

Vượt qua sóng gió, xuôi về bình yên.

Paris, ngày 19/03/2017

Lê Đình Thông

---

 (1) 390 năm về trước (1627), cũng ngày 19/03,

tầu cha Đắc Lộ cập bến Ba Làng. Sau đó, ngài

qua cửa Thần Phù rao giảng Tin Mừng.

(2) Tương truyền cha Đắc Lộ dựng cây Thánh giá

bằng đá vôi, cao 1 mét 6, trên đỉnh núi.

(3) Thần Phù (神 扶) : Thần (linh) Phù (hộ).

Ca dao có câu :

Lênh đênh qua cửa Thần Phù

Khéo tu thì nổi vụng tu thì chìm.

(4) Ngày 19/03/2017.

---

Giáo Xứ Paris, ngày 20/03/2017

Lê Đình Thông