ĐỨC THÁNH CHA TÔNG DU PHI CHÂU - Du Sinh

Du Sinh

ĐỨC THÁNH CHA TÔNG DU PHI CHÂU

Thăm ba nước : Kenya, Uganda và Trung Phi

1. Chương trình tổng quát :.

 

Đây là chuyến tông du thứ 13, ngoài nước Ý của Đức Phanxicô, kể từ khi Ngài lên ngôi giáo hoàng (13.3. 2013). Trung bình mỗi năm Đức Thánh Cha thực hiện hai lần tông du. Cũng nên nhắc lại rằng : Thánh giáo hoàng Gioan Phaolô đã thực hiện 104 chuyến tông du trong 26 năm và đức Biển Đưc XVI đã thực hiện 24 chuyến tông du trong 8 năm làm giáo hoàng. Đưới đây là chương trình đại cương của chuyến Tông Du của Đức Phanxicô tại ba nước Phi Châu : Kenya, Ouganda và Trung Phi.

 

· Thứ tư, 25. 11. 2015 : Đức Phanxicô rời Roma bay tới Nairobi, thủ đô của Kenya. Chiều hôm đó, đức Phanxicô gặp thăm tổng thống Uhuru Kenyatta.

· Thứ năm, 26. 11. 2015 : Dâng lễ tại đại học Nairobi và thăm ngoại giao trụ sở Liên Hiệp Quốc tại thủ đô Kenya.

· Thứ sáu, 27.11. 2015 : Thăm mục vụ và đọc bài diễn văn tại khu vực dân nghèo Kangemi. Sau đó Đức Phanxicô bay qua Uganda, mà trước tiên là gặp thăm tổng thống Yoweri Museveni.

· Thứ bảy, 28. 11. 2015 : dâng lễ và đọc diễn văn tại trung tâm tử đạo công giáo và anh giáo tại Namugongo.

· Chủ nhật, 29.11. 2015 : Bay qua Trung Phi, thăm tổng thống Catherine Semba-Panza. Sau đó, Đức Phanxicô đến thăm một trung tâm tỵ nạn.

· Thứ hai, 30. 11. 2015: Đức Phanxicô gặp gỡ cộng đồng Hồi Giáo tại trung tâm cầu nguyện Bangui. Sau đó dâng lễ tại thủ đô. Rồi trở về Roma.

 

2. Đôi dòng về ba Giáo Hội Kenya, Ougnada và Trung Phi.

 

Theo văn phòng thông tin của Tòa Thánh phổ biến ngày 19. 11. 2015, thì thống kê của ba giáo hội nước Kenya, Uganda và  Trung Phi như sau:

 

 

Nước	Diện tích	Dân số	Công giáo	Giáo sĩ, tusĩ	Giáo phận	Muc vu bác ái
KENYA	580.387km2	42961000	13.862000	38 g. mục. 2. 744 l. mục 6303 tusĩ (789 nam, 5.505 nữ)	26 g.phận 925 g.xứ 6.524  tr. tâm m.vụ	513 bệnh viện, b.xá. 21 trại cùi 117 nhà dưỡng lão 1.173 cô nhi viện 110 tr. tâm hướng dẫn gia đình 11 tr. tâm cải huấn 203 tổ chức xã hội
UGANDA	241038km2	36497000	17148000	32 giám muc 2.180 l.mục 4.266 tu sĩ (567 nam, 3.699 nữ)	20 g. phận 540 g. xứ 6.900 tr. tâm m. vụ	298 bệnh viện và b.xá 1 trại cùi 16 dg.lão và khuyết tật viện 62 cô nhi viện 130 tr. tâm hướng dẫn gia đình 8 tr.tâm cải huấn 56 các tổ chức bác ái xã hội khác.
CỘNG HÒA TRUNG PHI	622.984km2	4.621000	1.724000	16 g.mục 350 l. mục 387 tu sĩ (44 nam 343 nữ)	9 g. phận 119 g. xứ 2.017 tr. tâm m. vụ	52 bệnh viện và b.xá 10 trại cùi 11 viện dưỡng lão và khuyết tật 18 cô nhi viện 8 tr. tâm hướng dẫn gia đình. 2 tổ chức bác ái khác

 

 

3. Những lời then chốt Đức Phanxicô đã tuyên bố và rao giảng :

 

· Với chính quyền và ngoại giao đoàn : ‘Tôi đặc biệt xin quý vị hãy chứng tỏ mối quan tâm thực sự đối với các nhu cầu của người nghèo, những khát vọng của giới trẻ, và việc phân phối chính đáng các tài nguyên tự nhiên và nhân bản mà Thiên Chúa đã ban phúc cho xứ sở của quý vị’.

 

· Với Liên Tôn và Đại Kết ở toà Khâm Sứ, Nairobi : ‘Việc đối thoại đại kết và Liên Tôn không phải là một thứ xa hoa. Nó không phải là một cái gì đó dư thừa hay tuỳ nghi mà là vấn đề thiết yếu, một vấn đề càng ngày càng cần thiết cho thế giới của chúng ta đang bị tổn thương bởi xung khắc và chia rẽ’

 

· Với quan khách tại văn phòng Liên Hiệp Quốc ở Nairobi : ‘Trên đường đến hội trường này, tôi đã được yêu cầu trồng một cây trong khuôn viên của trung tâm Liên Hiệp Quốc. Tôi rất vui khi thực hiện cử chỉ tượng trưng đơn giản này, là điều rất có ý nghĩa trong nhiều nền văn hóa. Trồng trước tiên và trên hết là lời mời gọi tiếp tục cuộc chiến chống lại các hiện tượng như phá rừng và sa mạc hóa. Nó nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc bảo vệ và trách nhiệm quản lý ‘những lá phổi rất đa dạng về sinh học của hành tinh chúng ta’… Trồng cây cũng là điều khích lệ để tiếp tục tin tưởng, hy vọng và trên hết là tập luyện để đảo ngược tất cả nhũng tình trạng bất công và thiệt hại mà chúng ta đang nếm trải’.

 

· Với giáo dân tham dự Thánh lễ tại Nairobi, Kenya : ‘Anh chị em thân mến, Chúa ở với chúng ta nơi sâu thẳm của trái tim. Lời Chúa hôm nay nói : chúng ta thuộc về Ngài. Chúa dựng nên chúng ta, chúng ta là gia đình của Ngài. Ngài luôn ở với chúng ta trong gia đình này. Chúa nói với chúng ta : ‘Đừng sợ, ta đã chọn các ngươi và hứa chúc phúc cho các ngươi’ … Chúng ta còn được mời gọi chống lại lối sống nuôi dưỡng thói ngạo mạn nơi đàn ông, xúc phạm khinh thường phụ nữ, không chăm sóc người già và đe dọa mạng sống các thai nhi vô tội. Chúng ta được mời gọi hãy tôn trọng và khích lệ nhau, hãy đến với những ai đang gặp khó khăn. Các gia đình Kitô hữu có sứ mạng đặc biệt là chiếu tỏa tình yêu Thiên Chúa, tuôn tràn dòng nước ban sự sống của Thần Khí Thiên Chúa. Đó là điều đặc biệt quan trọng ngày nay, vì chúng ta đang nhìn thấy sự bành trướng các vùng sa mạc mới phát sinh từ nền văn hóa vị kỷ duy vật và chủ nghĩa thờ ơ với tha nhân’…

 

· Với cộng đồng phụng vụ trong Thánh Lễ mừng 50 năm tuyên thánh các vị Tử Đạo Uganda, tại Namugongu : ‘Từ thời các Tông Đồ cho tới ngày nay, biết bao chứng nhân đã ra đi để tuyên xưng Chúa Giêsu và biểu lộ quyền năng của Chúa Thánh Thần. Hôm nay, với lòng biết ơn, chúng ta nhớ lại hy lễ của các thánh tử đạo Uganda, mà chứng tá tình yêu của các ngài đối với Chúa Kitô và Giáo Hội của Người đã thực sự đi ‘đến tận cùng trái đất’. Chúng ta cũng nhớ đến các vị tử đạo Anh Giáo đã chết cho Chúa Kitô để làm chứng cho cuộc đại kết bằng máu. Tất cả những chứng nhân ấy đã nuôi dưỡng hồng ân của Chúa Thánh Thần trong cuộc đời mình và quảng đại làm chứng cho đức tin vào Chúa Giêsu Kitô, thậm chí phải hy sinh mạng sống, nhiều vị còn rất trẻ… Theo gương các thánh Tử Đạo, chúng ta phải làm chứng về Chúa Kitô, trong gia đình chúng ta, giữa bạn hữu chúng ta, và dĩ nhiên cho cả những người chúng ta không quen biết, không thân thiện, thậm chí còn là thù địch của chúng ta… Xin các thánh tử đạo Uganda, cùng với Mẹ Maria, Mẹ Hội Thánh, chuyển cầu cho chúng ta, và xin Chúa Thánh Thần thắp lên trong chúng ta ngọn lửa tình yêu Thiên Chúa’.

 

Với các linh mục, tu sĩ nam nữ và chủng sinh Uganda : ‘Tôi muốn nói với anh chị em ba điều : - Đừng quên công ơn và gương sáng của các thánh tử đạo Uganda, tiền nhân của anh chị em. Kẻ thù nguy hiểm của lòng biết ơn là sự ‘nhàm chán, coi thường và lãng quên’. Giáo Hội Uganda nỡ nào quên được ‘những hạt mầm chứng tá’ đã làm cho mình nẩy nở như ngày hôm nay. – Vinh quang quá khứ là khởi đàu, còn anh chị em phải tiếp tục kiến tạo vinh quang cho mai sau. Sứ mệnh Giáo Hội trao cho anh chị em là làm chứng nhân, như các thánh tử đạo đã là những chứng nhân hiến mạng sống mình  cho Tin Mừng. Vậy xin anh chị em hãy trung  thành nhớ đến công ơn của tiền nhân của anh chị em, trung thành với ơn gọi của anh chị em, và trung kiên trong mọi hoạt động tông đồ được trao phó. -  Uganda đã được tưới bằng máu của các thánh tử đạo, ngày nay còn phải tiếp tục tưới bón thêm, vì có những thử thách mới, cần những chứng nhân mới và những sứ mạng mới. Nếu không ý thức như vậy, anh chị em sẽ đánh mất kho báu lớn lao đang có …’

 

· Với giới trẻ Uganda tại Kololo : ‘Các bạn trẻ thân mến, khi nhìn gương mặt tràn đầy hy vọng của các bạn, tôi cầu nguyện cho niềm hy vọng luôn là sức mạnh của Chúa Thánh Thần biến các bạn thành niềm hy vọng cho Giáo Hội và cho quốc gia của các bạn. Tôi cũng xin các bạn cầu nguyện để niềm hy vọng mà các bạn đã nhận được từ Chúa Thánh Thần tiếp tục gợi hứng cho các nỗ lực lớn lên trong khôn ngoan, quảng đại và từ nhân. Các bạn đừng quên, các bạn là các sứ giả của niềm hy vọng này. Niềm hy vọng Kitô không phải là chủ trương sống lạc quan đơn sơ, nhưng còn cao siêu rộng rãi hơn thế nữa. Hy vọng của các bạn đâm rễ sâu trong đời sống mới mà chúng ta đã nhận được trong Chúa Kitô. Niềm hy vọng ấy giúp chúng ta có khả năng tin tưởng vào các lời hứa của Đức Kitô, và dấn thân phục vụ tha nhân như Ngài mong ước : Ngài đến để phục vụ chứ không để được phục vụ…’.

 

4. Đánh giá cuộc tông du của Đức Phanxicô.

 

Sau những chuyến tông du đầy tế nhị Sri Lanka, Phi Luật Tân, Bosnie và Cuba, lần này Đức Phanxicô 0lại đi thăm Phi châu qua ba nước Kenya, Ouganda và Trung Phi. Và đây là chuyến đi, mà theo báo chí và dư luận, nhiều nguy hiểm. Sự đe dọa của quân thánh chiến hồi giáo, những nhóm liên kết với Al-Qaida. Ngay trước khi Đức Phanxicô lên đường, nhà cầm quyền Pháp rất dè dặt và coi đây ‘là chuyến đi có phần thiếu khôn ngoan’ (peu prudent).  Nhất là theo chương trình, tại Kenya, Đức Phanxicô sẽ đến thăm vùng Kangemi nghèo đói. Ai cũng nghĩ vùng này là vùng của Hồi Giáo quá khích liên kết với Al-Qaida đã từng giết hại hơn 400 nguời năm 2013. Không chỉ hoạt động ở Somalie và Kenya, năm 2010, họ còn sát hại 70 người tại Kampala, thủ đô Ouganda. Họ chủ trương áp đặt luật Charia của Hồi giáo. Tại Trung phi cũng vậy, kể từ 2013, không biết bao nhiêu là những bạo động giết người đã do quân thánh chiến hồi giáo gây nên. Tại Bangui thủ đô Trung Phi, đức Phanxicô ngỏ lời với toàn thể dân tộc Trung Phi, hãy chung sức bỏ oán thù, xây dựng hòa bình để dân chúng thoát khỏi đói kém, sống hòa bình, xây dựng đất nước. Ngài kêu gọi đặc biệt dân công giáo, 47% dân Ouganda, 32% dân Kenya và 30% dân Trung Phi, hãy cầu nguyện cho dân tộc của mình can đảm vượt qua mọi khó khăn hiện nay… Chúng ta biết, tại Phi châu, dân Kitô giáo chiếm đa số với 63%, rồi đến hồi giáo chiếm 30%, phần còn lại là theo đạo cổ truyền (như Linh Hồn giáo, animiste).

 

Ba chính phủ Kenya, Ouganda và Trung Phi hết sức lo giữ an ninh cho đức Phanxicô : 10.000 cảnh sát được động viên tại hai thành phố thủ đô Nairobi và tại Kampala. Tại Bangui, thủ đô Trung Phi còn được tăng cường thêm bởi 300 quân đội Liên Hiệp quốc từ Côte d’Ivoire tới.

 

Báo chí và nhiều chính trị gia khen đức Phanxicô ‘can đảm, đúng là người của Thiên Chúa’. Và thực tế, qua những bài diễn thuyết, giảng dạy, cũng như với những cách hành xử, các cử chỉ thân thiện, mọi người đều cảm phục và khen ngợi đức Phanxicô. Dân chúng, cách riêng giáo dân công giáo, cảm thấy được an ủi rât nhiều và hãnh diện về ‘người cha chung của họ’.

Nói tắt : ‘chuyến tông du Phi châu này là tuyệt vời, đáng được mọi người đánh giá cao’ (ĐTGM Nzapalaiga)..