Đức Cha
Pierre LAMBERT de la MOTTE
(Lisieux. 1624-1679)
TRINH NGUYÊN
Đ |
ức Cha Pierre LAMBERT de la MOTTE sinh ngày 28-1-1624 tại
Saint georges de Aveyron, Lisieux, Normandie (miền 44), địa phận Bayeux trong một
gia đình quí phái và thẩm phán. Năm 23 tuổi Lambert đã là luật sư. Được giáo dục
trong gia đình lễ giáo, đạo hạnh và học hành, cậu vừa đi làm vừa tham gia sinh
hoạt tông đồ, xã hội, đi lễ mỗi ngày, đọc kinh suy ngẫm thường xuyên. Cậu hay tiếp xúc và ảnh hưởng tư tưởng của ba nhà
đạo đức là : Ông Henri de Lévis, sáng lập Hiệp hội Thánh Thể, bạn thân Jean de
Bernières de Louvigny, lập ẩn viện Caen, nhất là thánh Jean Eudes, sáng lập
dòng Trái Tim Chúa Giêsu và Đức Mẹ.
Lambert bỏ nghề trạng sư xin tu chủng viện và thụ phong linh
mục ngày 27-12-1655, tại Coutances. Sau đó cùng với em là Nicolas lập chủng viện
ở Rouen, cô nhi viện, trung tâm đón tiếp chị em hoàn lương, trung tâm xã hội.
Cha đã làm quen với nhóm Cha François Pallu. Trong khi Cha Đắc Lộ từ Viễn Đông
về kêu gọi và chiêu mộ thừa sai ở Paris, đồng thời xin Tòa Thánh gửi Giám Mục
sang Viễn Đông để thành lập hàng giáo sỹ bản quốc. Cha đã nhiệt tình dâng cúng
tài sản, cộng tác với nhóm này, thực hiện cho bằng được chương trình. Tòa Thánh
đã bổ nhiệm ngài và Cha François Pallu (1626-1684) làm giám mục cho Viễn Đông.
Chịu chức Giám Mục ngày 11-6-1660. Đến ngày 18-6, ĐC lên đường đi Á Đông, cùng
với hai thừa sai Jacques De Bourges, (1630-1714) sau làm Giám Mục Tây Đàng
Ngoài (Hà Nội) và François Deydier (1637-1693) sau làm Giám Mục Đông Bắc Đàng
Ngoài (Hải Phòng). Ngày 22-8-1662, sau hai năm, mới tới Yuthia, Thái Lan. Ngài
bỏ ra 40 ngày để tĩnh tâm, sau đó học tiếng Thái và Việt. Lập cơ sở giáo dục,
xã hội và từ thiện. Năm 1664, Đức Cha François Pallu mới tới Thái Lan. Hai Đức
Cha có sáng kiến triệu tập công đồng Yuthia (1664?), công đồng Phố Hiến, ở Đàng
Ngoài (1670) và công đồng Hội An ở Đàng Trong (1671). Ba công đồng là kim chỉ
nam cho Giáo Hội Việt Nam, trong thời bắt đạo và cho tới nay.
Từ 1662 đến 1679, mình Đức Cha Phêrô Lambert, ở Thái Lan mà
điều hành Giáo Hội Á Đông gồm Trung Hoa, Thái lan và Việt Nam. Vì Đức Cha
Ignace Cotolenti chết trên đường đến nhiệm sở, còn Đức Cha François Pallu đi du
hành mục vụ liên miên.
Từ Thái Lan, Đức Cha Lambert đã ba lần kinh lý về Việt Nam :
- Năm 1670, thay Đức Cha François Pallu, về Roma, kinh lý
Đàng Ngoài : Phong chức linh mục cho 7 thầy giảng đầu tiên. Triệu
họp Công đồng Phố Hiến Đàng Ngoài. Lập
Dòng Mến Thánh Giá ở Kiên Lao, Nam Định, hai chị khấn đầu tiên là Anê và
Paula.
- Năm 1671, kinh lý Đàng Trong lần thứ nhất : Triệu họp công
đồng Hội An. Lập Dòng Mến
Thánh Giá ở An Chỉ, Quảng Ngãi.
- Năm 1675, kinh lý
Đàng Trong lần thứ hai, giàn xếp ổn thỏa sự chống đối của các Thừa Sai.
Tại Thái Lan, Đức Cha mở Chủng viên tại Yuthia cho các chủng
sinh ba giáo phận Trung Hoa, Thái Lan và Việt Nam (1664), Dòng Mến Thánh Giá
(1675) và nhiều cơ sở bác ái từ thiện. Đặc biệt cùng với Đức Cha François Pallu
và nhiều vị khác lập Chủng Viện Thừa Sai Paris, (MEP), năm 1652.
Sự nghiệp cửa Đức Cha Pierre Lambert là làm tròn sứ mạng Đại
diện Tông Tòa mà Tòa Thánh ủy thác, thiết lập Hàng Giáo Sỹ (1668), thầy giảng,
nữ tu Việt Nam (1670) và tổ chức giáo xứ. Thao thức suốt đời Ngài là có người
Việt Nam thay thế Thừa sai. Và Ngài đã toại nguyện khi nhắm mắt lìa đời vào
ngày 15-6-1679 tại thủ đô Thái Lan, với sự thương tiếc của vua Phanarai, chúa
Nguyễn Hiền Vương, toàn thể tín hữu Đàng Trong và Đàng Ngoài. (DCÂC. 4/1997, tr. 23.)
Bài viết khác
Anh lính Cứu Hỏa được hoán cải sau trận hỏa hoạn tại nhà thờ Đức Bà Paris - Công Bình
Âm Nhạc Công Giáo trong Văn Hóa Việt Nam - Gs Lê Đình Thông
Vidéo : NGÀY VĂN HÓA THƯ VIỆN GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS - Chúa Nhật 07/04/2024
Thư mời Ngày Văn Hóa Thư Viện Giáo Xứ VN Paris 07-04-2024
The Chosen : Đấng được chọn - Công Bình
Rogations, nghi thức Cầu Mùa đang được hồi sinh tại giáo xứ Moissac - Công Bình
Chúc Thọ & Chúc Thêm - Cung Chi
Vâng Phục Qua Giấc Mơ - Anê Thùy Dung
Nhìn và Ngắm - Nguyễn Đăng Quế
Mùa Chay 2023 : Mùa Cháy – Mùa Chạy – Mùa Chảy - Lm Nguyễn Thanh Hiền, OSB
Đức Thánh Cha Phanxicô và chuyến công du đầu năm 2023 - Công Bình
Chuyện Yếu Đuối - Trầm Thiên Thu
Suối nước chữa lành - Sr. Maria Thúy Nga, FMA
Đôi lời tri ân độc giả Báo Giáo Xứ Việt Nam Paris - Giang Minh Đức
Vè Tết Quý Mão - Anna Trương Thị Lâm Sang