Phạm Bá Nha
Chiều chúa nhật 05.10.2014, giáo xứ VN Paris vui khác thường trong sự mong đợi của mọi người, có ''Chiều Thơ Nhạc'', giới thiệu Tuyển Tập Thơ Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II do Gs Lê Đình Thông dịch. Thông báo cả mấy tháng trước.
Qua chiều nay, mới biết nguồn và dịch thơ Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II phong phú đa dạng và được mọi nơi nhiệt tình hưởng ứng đón nhận. Quá hợp thời.
Giới thiệu chương trình, người trình bày tập thơ và phông văn nghệ chiều nay là họa sỹ Trúc Tiên. Trưởng ban tổ chức : Anh Nguyễn Kim Tuấn, với sự có mặt Gs Phương Oanh và Như Mai, ca sỹ Lệ Thanh, Mỹ Ly, Vân Trang, và Quốc Khánh.
Tác phầm, Dịch Giả và Nhạc THơ
Song song với chương trình vân nghệ, vợ chồng nhà văn Vũ Hạ và Trúc Tiên vừa giới thiệu vừa phỏng vấn GS Lê Đình Thông tác giả Tuyển Tập Thơ, cho biết :
+ Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II vừa là kịch sỹ và thi sỹ, ngài chủ trương dùng văn hóa đem Tin Mừng cho mọi người. Gs Lê Đình Thông có công nghiên viết ''Triết học nhân bản cùa Thánh Giáo Hoàng Phaolô II, biến đổi cục diện thế giới'' (tóm lược luận án tiến sỹ Thần Học), cùng mục đích như Thánh Nhân nên đã dịch thơ của ngài : văn hoá và Tin Mừng song đôi.
Cuốn sách gồm 3 phần : tiểu sử thánh Giáo Hoàng, Triết học nhân bản và hoạt động biến đổi cục diện thế giới
+ Thơ của thánh GH đã được dịch ra nhiều thứ tiếng, Dịch khó hơn viết thơ nhiều, vì phải đối chiếu với tiếng gốc (Balan) và tiếng khác, rồi mới chọn tiếng Việt. Phải chăng người dịch có hồn thơ không khác người làm thơ.
Tuyển tập Thơ gồm hai phần : Thơ Karol Wojtyla, Thi nhạc giao duyên
THƠ NHẠC giao duyên
Trọng tâm của ngày hội là phần độc đáo này. Song song với ca sỹ hát trên sân khấu, bên phải hội trường còn có màn ảnh chiếu hình ảnh ít nét cuộc đời thánh Giáo Hoàng (Anh Lương Công Bình)
Phần trình diễn nhạc thơ qua các tiết mục :
-Hợp xướng ''Theo Ngài'' :
Nhạc : Văn Duy Tùng.
Hợp xướng : Ca đoàn GX, anh Trần Đức Huy và Anh Thơ.
Cuộc đời trình gập ghềnh trắc trở
Cuối chặng đường còn ở xa xôi
Qua từng dãy phố bồi hồi
Dẫn lên triền dốc núi đồi quanh co
-Hợp tấu ''Mẹ Ơi'' :
Nhạc : Nguyễn Văn Viên.
Hợp tấu : Nhóm Phượng ca, Gs. Phương Oanh và Như Mai
Dòng đời trôi nổi bấp bênh
Qua bao năm tháng lênh đênh nỗi sầu
Mẹ tôi mất cũng đã lâu
Làm sao quên được niềm đau vật vờ
Ngày xưa bập bẹ con thơ
''Mẹ ơi'' ngõ vắng lờ mờ sớm trưa
Bao nhiêu kỷ niệm năm xưa
ầu ơ võng đong đưa điệu thầm.
- Độc sáo ''Hoa trắng'' :
Nhạc : Phạm Vinh Sơn.
Sáo : Mỹ Ly.
Mẹ tôi, mẹ tôi mộ đã trắng ngần
Nở bông hoa trắng xoay vần đời con
Vành tang, vành tang mắt mẹ mỏi mòn
Bao năm xa cách một lòng nhớ thương
- Song ca ''Mùa Lúa Mới'' :
- Nhạc : Nguyễn Văn Hiển.
- Song ca : vợ chồng Vân Trang và Nguyễn xuân Chương
Nào cùng ngắm kỹ công tạo hóa
Nghe cỏ cây hoa lá xôn xao
Núi non cao thác nước dạt dào
Chim rừng vui hót chào nắng mai
- Đơn ca ''Giếng Nước Đầu Làng'' :
- Nhạc : Phạm Đức Huyến.
- Đơn ca : Lệ Thanh. Saxophone : Xuân Giao
Giếng nước đầu làng, luôn trầm ngâm nước bạc
Dưới đáy sâu nghe run rẩu van nài
Rơi từng tiếng kinh cầu trong đáy huyệt
Mắt quầng thâm là đáy nước về khuya
- Múa ''Theo Ngài và Mưa Xuân'' :
''Theo Ngài''.
Nhạc : Nguyễn Long.
''Mưa Xuân''.
Nhạc : Vũ Thái Hòa.
Múa : Thiếu Nhi Thánh Thể, và Chị Anh Tú
1. Giọt mưa nặng chĩu cây cành lả lơi
Thiên Mưa hoài cành lá xuân xanh
Thiên nhiên đẹp đẽ tuyệt vời
Bao nhiêu ý nghĩ chơi vơi thuyền đò
- Đơn ca '' Mưa xuân'' :
Nhạc : Vũ Thái Hòa.
Đơn ca : Quốc Khánh
2. Này thôi đừng nói quanh co
Hãy như em bé mở to mắt nhìn
Trí ta thăm thẳm nài xin
Thấy chăng đến niềm tin đất trời
-Hợp xướng ''Mầu Nhiệm Vượt Qua'' :
Nhạc : Chung Nhiễu Ca.
Hợp xướng : Ca đoàn Giáo Xứ, anh Trần Đức Huy
Lễ vượt qua tử sinh nhiệm lạ
Từ nhà mồ sống lại vinh quang
Từ trong tăm tối khải hoàn
Bên ngoài ánh sáng chói chang nắng lùa.
Hưởng Ứng nồng nhiệt
Chưa tác phẩm nào được sự hưởng ứng ủng hộ nồng nhiệt bằng Tuyển Tập Thơ này :
- Đức cha Đa Minh Mai Thanh Lương, giám mục phụ tá Orange, California, Hoa Kỳ, cho phép imprimatur, sau khi căn cứ vào Nihil Obstat của Đức ông Mai Đức Vinh... theo đó tập thơ hoàn toàn phù hợp với học thuyết công giáo. (Imprimatur. Tuyển Tập Thơ Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II, trang đầu)
- Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt, giám mục Bắc Ninh, Tổng Thư Ký HĐGM. VN : Trong thi tuyển Wojtyla do Gs Lê Đình Thông nguyên quán Bắc Ninh dịch sang thơ quốc ngữ. Nhiều bài là lục bát, song thất lục bát, cũng có bài là thơ Đường, thơ mới... (Lời giới thiệu. sđd tr. 10)
- Đức Ông Giuse Mai Đúc Vinh, giám đốc GXVN Paris :
Thán phục một luật gia thường quen những ''nguyên tắc cứng nhắc'' lại có khả năng và ngòi bút văn chương đa dạng ...rất được thính giả và độc giả ái mộ. Vì thế tôi không chỉ thán phục tác giả của 25 bài thơ mà còn thán phục người đã có tài, có công hoàn thành ''Tuyển Tập Thơ Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II'' này. (Lời tựa. sđd tr 11)
Chiều Thơ Nhạc là vinh dự lớn cho người sáng tác là thi sỹ Karol Jozeph Vojyla, thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II cũng như người đã chuyển thơ qua văn hóa VN là luật sư Lê Đình Thông và cho các nhạc sỹ tên tuổi Vũ Thái Hòa, Vũ Mộng Thơ, Nguyễn Anh ThơẨQuả thật, những ý thơ tình người tình Chúa quyện nhau của người sáng tác, cũng như tài văn chương dịch thuật của người chuyển ngữ đã làm dung động và thu hồn các nhạc sỹ, khiến qúi vị thi nhau cống hiến những bản nhạc tuyệt tác. (Lời khai mạc Chiều Thơ Nhạc, 5,10.2014).
- Linh mục Jean François Petit, giáo sư Đại Học Công Giáo Paris : Gs Lê Đình Thông dấn thân thực hiện nghệ thuật khó khăn này đã có giá tri cao là làm hiểu bản chất của những vần thơ, trong sự sáng sủa mà chúng ta khó thẩm định nơi đây. Chính việc làm này tự nó mang một giá trị. (Lời tựa, sđd, tr. 16)
- Gs Vũ Quốc Thúc : Chúng ta đều biết ĐGH Gioan Phaolo II là mục tử nhân lành, triết gia hiện tượng học. nhưng không mấy ai biết đến vần thơ của ngài ở Balan. Thơ Wojyla nhẹ nhàng, siêu thoát như làn sương sớm, không trầm luân khổ đau của kiếp người. Người chuyển thơ của Đức cGioan Phaolô II sang Việt là Gs Lê Đình Thông. Thay vì dịch sang văn xuôi như bản dịch tiếng Pháp và tiếng Anh, dịch giả đã chuyển sang các thể thơ quen thuộc trong văn học nước nhà. Hai mươi lăm bài thơ dịch từ thơ Đức Phaolo II có trong tập thơ này thật nhẹ nhàng, siêu thoát. Tuy vẫn là cõi trần nhưng không vướng bụi trần. (Lời tựa, sđd, tr. 17)
- Linh mục nhạc sỹ Vũ Văn Thơ, cha sở Sainte Maurice de Touraine Ste Maure / St Epain, giúp đỡ tài chánh ấn loát hai tác phẩm này. (sđd. trang bìa 3)
- Tất cả các nhạc sỹ phổ nhạc thơ dịch của Lê Đình Thông đều bày tỏ ''ngưỡng mộ'' vần thơ và nhiệt tình với văn hóa VN của tác tác giả, như :
Linh mục Vũ Văn Thơ : sau khi suy nghĩ và cầu nguyện : Tôi đồng ý. Hiện tôi có trong đầu tựa đề ''Mẹ ơi''. Tác phẩm của giáo sư rất hay và đúng lúc : thật là tuyệt tác. (sđd, tr.71)
Linh mục Vũ Thái Hòa : Sáng nay Hòa đã hoàn thành 4 bài để kính dâng Đức Gioan Phaolo II và cũng để tỏ lòng ngưỡng mộ anh với những vần thơ thật điêu luyện. (sđd, tr.71)
- Được biết, sẽ có buổi giới thiệu hai tác phẩm này tại San José : Thứ Bẩy, ngày 08 tháng 11 năm 2014 tạ Hội Trường (Theater) Trung học YB (Yerba Buena) - 1855 Lucretia Ave. San Jose, CA 95122, USA do bạn hữu tác giả tổ chức
- Ngoài ra, trong thời gian qua, nhiều báo tiếng Việt tại Mỹ, Canada viết bài tán dương hoạt động văn hóa của tác giả qua việc xuất bản Tuyển Tập Thơ có một không hai này
- Hơn nữa, tác giả đã gửi sách tặng các giám mục ở VN. Tại Giáo Xứ VN Paris, ngày văn nghệ, 5.10 vừa qua, có người mua 12 cuốn một lúc : giữ trong gia đình và gửi về VN.
Phó Tế Phạm Bá Nha
Bài viết khác
Âm Nhạc Công Giáo trong Văn Hóa Việt Nam - Gs Lê Đình Thông
Vidéo : NGÀY VĂN HÓA THƯ VIỆN GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS - Chúa Nhật 07/04/2024
Thư mời Ngày Văn Hóa Thư Viện Giáo Xứ VN Paris 07-04-2024
The Chosen : Đấng được chọn - Công Bình
Rogations, nghi thức Cầu Mùa đang được hồi sinh tại giáo xứ Moissac - Công Bình
Chúc Thọ & Chúc Thêm - Cung Chi
Vâng Phục Qua Giấc Mơ - Anê Thùy Dung
Nhìn và Ngắm - Nguyễn Đăng Quế
Mùa Chay 2023 : Mùa Cháy – Mùa Chạy – Mùa Chảy - Lm Nguyễn Thanh Hiền, OSB
Đức Thánh Cha Phanxicô và chuyến công du đầu năm 2023 - Công Bình
Chuyện Yếu Đuối - Trầm Thiên Thu
Suối nước chữa lành - Sr. Maria Thúy Nga, FMA
Đôi lời tri ân độc giả Báo Giáo Xứ Việt Nam Paris - Giang Minh Đức
Vè Tết Quý Mão - Anna Trương Thị Lâm Sang