Lời chúa

VĂN HÓA & GIA ĐÌNH

SÁCH báo GIÁO XỨ

HÌNH ẢNH SINH HOẠT

VIDEO

Các Quy Định Của Toà Thánh Về Chức Vụ Phó Tế Vĩnh Viễn - Lê Đình Thông

CÁC QUY ĐỊNH CỦA TÒA THÁNH

VỀ CHỨC VỤ PHÓ TẾ VĨNH VIỄN

hó Tế (diacre) nguyên ngữ hy lạp διάκονος (diakonos) có nghĩa là người phục vụ, là chức thánh có nhiệm vụ giúp vị giám đốc giáo xứ. Việc truyền chức phó tế (ordination diaconale) là giai đoạn đầu của việc truyền chức (consécration), giai đoạn hai là truyền chức linh mục (prêtrise), giai đoạn ba là truyền chức giám mục (épiscopat).

Chức vụ linh mục là hình ảnh Chúa Kitô tập hợp (Christ rassembleur), trong khi phó tế là hình ảnh của Chúa Kitô phục vụ (Christ serviteur). Nhiệm vụ thiêng liêng của chức vụ phó tế là thuyết giảng (prédication), dịch từ chữ hy lạp μαρτυρία (marturia) có nghĩa là chứng từ (témoignage) ; và thờ phượng (culte), dịch từ chữ hy lạp λειτουργία (leitourgia) liturgie : phụng vụ.

Sách Tông đồ Công vụ trình thuật việc thiết lập bảy vị phó tế khởi nguyên của Giáo hội Công giáo như sau : ‘‘Vậy, thưa anh em, anh em hãy tìm trong cộng đoàn bảy người được tiếng tốt, đầy Thần Khí và khôn ngoan, rồi chúng tôi sẽ cắt đặt họ làm công việc đó.Còn chúng tôi, chúng tôi sẽ chuyên lo cầu nguyện và phục vụ Lời Thiên Chúa."Đề nghị trên được mọi người tán thành. Họ chọn ông Tê-pha-nô, một người đầy lòng tin và đầy Thánh Thần, cùng với các ông Phi-líp-phê, Pơ-rô-khô-rô, Ni-ca-no, Ti-môn, Pác-mê-na và ông Ni-cô-la, một người ngoại quê An-ti-ô-khi-a đã theo đạo Do-thái.Họ đưa các ông ra trước mặt các Tông Đồ. Sau khi cầu nguyện, các Tông Đồ đặt tay trên các ông.’’ (Cv 6,1-6)

Truyền chức phó tế (thủ bản thế ký IX)

Vào thế kỷ thứ V, chức vụ phó tế chỉ tồn tại trong các Giáo hội Công giáo Đông phương. Sau hiến chế tín lý Lumen Gentium, vào năm 1967, Thánh Giáo hoàng Phaolô VI đã công bố tự sắc Sacrum diaconatus ordinem thiết lập chức vụ phó tế, được gọi là phó tế vĩnh viễn (diacre permanent). Chức vụ phó tế vĩnh viễn là bí tích truyền chức bậc 1 trong Hội thánh Công giáo, vì vậy được gọi là giáo sĩ (clerc), không còn là giáo dân (laïc) và được đọc thần tụng (office divin).

Hiến chế Ánh sáng muôn dân đã quy định nhiệm vụ của phó tế là cử hành phép rửa tội, phân phát phép Thánh thể (Eucharistie), cử hành phép hôn phối, ban phép lành và ban của ăn đàng (viatique) cho người hấp hối, đọc Phúc âm, rao giảng lời Chúa, chủ sự việc thờ phượng, thừa tác viên các phép bí tích, chủ sự nghi tễ an táng (sépulture) và thánh hiến các sứ vụ bác ái. Ngoài ra, phó tế còn xướng kinh công bố phục sinh (exultet) trong vọng lễ Phục sinh.

Theo Giáo luật điều 1031-2, ứng viên phải có ít nhất 25 tuổi nếu còn đôc thân và 35 tuổi nếu đã có gia đình. Hội đồng Giám mục Pháp quy định các ứng viên phải có 10 năm lập gia đình. Sau đó là một năm thực tập kinh nguyện, từ 4 đến 5 năm đào tạo, và 1 năm sau truyền chức. Các ứng viên học về triết học, thần học, chú giải (exégèse), giảng thuyết (homilétique), thần học bí tích, giáo hội học (ecclésiologie), mục vụ. Sau khi bổ nhiệm về giáo xứ, vị giám đốc giáo xứ phụ trách việc giám sát.

Trong thánh lễ, phó tế tuyên đọc phúc âm, cho rước lễ và thuyết giảng. Trong nghi lễ la tinh, phó tế mặc áo trắng dài (aube), đeo giây các phép (étole), mặc áo lễ phó tế (dalmatique).

Theo tự sắc Omnium in mentem ngày 26/10/2009, Đức Thánh Cha Bênêdictô XVI sửa đổi điều khoản của bộ Giáo luật năm 1983 theo đó các nhiệm vụ giáo dục, thánh hóa và quản trị từ nay dành riêng cho các giám mục và linh mục. Quy định này nhằm phân biệt giữa nhiệm vụ Chúa Kitô mục tử (Christ pasteur) của giám mục và linh mục ; Chúa Kitô phục vụ (Christ serviteur) của phó tế.

Theo thống kê của site diaconat.catholique, số phó tế vĩnh viễn tại Pháp hiện nay là 2883. Trong số các phó tế, 51% vị đã nghỉ hưu, 49% còn hoạt động. Tại Giáo xứ Việt Nam Paris, giám đốc là cha Gilbert Nguyễn Kim Sang, thầy Phêrô Phạm Bá Nha phụ trách thăm viếng các bệnh nhân và cao niên và ban tu thư, Thầy Gioan Nguyễn Sơn phụ trách hồ sơ dự tòng và cộng đoàn Villiers-le-Bel, thầy Phêrô Cao Trọng Nghĩa phụ trách site internet, thư viện và cộng đoàn Cergy-Pontoise, thầy Giuse Giang Minh Đức chủ bút báo Giáo Xứ, thầy Michel Nguyễn Anh Hải giúp cộng đoàn Marne-la-Vallée.

Lê Đình Thông