BS TẠ THANH MINH vị lương y giầu lòng nhân ái - Lê Đình Thông

ăm 1964, chúng tôi hân hạnh được gặp BS Tạ Thanh Minh trong Trại Hè do Hiệp Hội Thánh Mẫu Sinh Viên (Congrégation Mariale Universitaire) tổ chức tại Viện Đại Học Đà Lạt, có linh mục Bửu Dưỡng thuyết trình. BS Tạ Thanh Minh là chủ tịch hiệp hội này. Sau này, tôi có dịp gặp lại BS Minh trong khuôn khổ sinh hoạt của ban Mục vụ Hôn nhân Giáo Xứ Paris. BS Minh thay BS Nguyễn Văn Ái làm trưởng ban. Sau đó đến lượt tôi tiếp tục công việc của hai vị tiền nhiệm. ‘‘Cảnh đấy người đấy người đây luống đoạn trường’’ gợi ý chúng tôi làm một chứng từ về quãng đời hoạt động của bác sĩ Tạ Thanh Minh.

Sau đây, tôi xin kể năm giai thoại về vị bác sĩ khá kính này. Mỗi giai thoại là một bông hoa nhỏ, như những Fioretti của thánh Phanxicô.

1) Fioretti thứ nhất là hoạt động y tế của BS Minh, trong khuôn khổ Hiệp Hội CMU nói trên. Quốc Văn Giáo Khoa Thư có câu thơ :   

Thấy người hoạn nạn thì thương,

Thấy người tàn tật lại càng trông nom.

Thấy người già yếu ốm mòn,

Thuốc thang cứu giúp, cháo cơm đỡ đần.

Bác sĩ Tạ Thanh Minh là hiện thân của bốn câu thơ lục bát này. Theo các quy định hành nghề y khoa trước 1975, các vị bác sĩ mang quốc tịch Pháp không được mở phòng mạch. Vị tuyên úy CMU là cha Đỗ Minh Lý nhờ bác sĩ Tạ Thanh Minh có trách nhiệm về pháp lý tại chẩn ý viện CMU Hòa Hưng. Bác sĩ Trẩn Lữ Y là tổng trưởng Y tế đã ký nghị định cho phép bác sĩ Minh đáp ứng được ý kiến của cha Lý. Ngoài công việc giảng dạy tại Trường Đại học Y khoa Saigon, bác sĩ Minh tiếp tục công việc bác ái ở khu phố nghèo Hòa Hưng mãi đến năm 1975. Đó là Fioretti thứ nhất trong sinh hoạt y khoa của bác sĩ Minh.

2) Sau năm 1975, trong khuôn khổ Hội Y Giới Việt Nam Tự Do, bác sĩ Minh đã hỗ trợ nhiều người trong số 27 ngàn thuyền nhân tỵ nạn định cư tại Pháp. Năm 1980, BS Minh cộng tác với Ủy ban Cứu trợ Thuyền nhân (Boat People SOS : BPSOS), cùng với tổ chức này can thiệp giúp các thuyền nhân không bị cưỡng  bách hồi hương, giúp các thuyền nhân tại đảo KoKra (Thái Lan) qua trung gian của hội Enfants du Mékong do nhân sĩ Jean-Claude Diderot và BS Christine Lortholary Nguyễn điều hành ; và tại Phi Luật Tân, qua trung gian của sœur Pascale Lê Thị Tríu. Ngoài ra, BS còn tham gia việc cứu trợ các thương phế binh VNCH.

3) Ngoài việc giúp đỡ người tỵ nạn, BS Tạ Thanh Minh không quên các thuyền nhân đã chết ngoài biển cả. Theo số liệu của Liên Hiệp Quốc, 10% trên khoảng 839 000 thuyền nhân đã thiệt mạng. Bà Sadako Ogata, Cao ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc vinh danh các thuyền nhân là những người sống sót vĩ đại của thế kỷ XX.

Bác sĩ Minh có công thực hiện một tượng đài tại Évry, tưởng niệm các thuyền nhân chết ngoài biển cả. Tượng đài tại Pháp có trong số các công trình điêu khắc được dựng trên khắp thế giới : Ottawa (Canada), Hambourg (Đức), Victoria (Úc), Santa Ana (Hoa Kỳ), Thụy Sĩ, Galang (Indonexia) và Bidong (Malaxia).  

BS Tạ Thanh Minh đọc diễn văn trong buổi lễ khánh thành tượng đài.

4) BS Tạ Thanh Minh có trong số các vị sáng lập khóa Mục vụ Hôn nhân. Ngoài việc giảng dạy, BS Minh kế nhiệm BS Nguyễn Văn Ái đảm nhận chức vụ Trưởng ban. Các khóa học bắt đầu năm 1995, mỗi năm có hai khóa, đến nay vẫn còn tiếp tục. Khóa học bao gồm nhiều môn học về giáo lý, y học, luật học, giáo dục, tâm lý v.v. nhằm giúp các bạn trẻ thấu triệt ý nghĩa của hôn nhân, ý thức được trách nhiệm vợ chồng.

5)  BS Tạ Thanh Minh từ trần lúc 17 giờ 30 ngày 03/01/2019. Lúc 3 giờ 40 ngày 04/01/2019, hai giác mạc (cornée) trên mắt được lấy ra, hiến cho người mù tìm lại được ánh sáng. Tuy đã mất đi, BS Minh vẫn để lại một phần cơ thể để giúp bệnh nhân.

“Hãy đến, hỡi những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy lãnh lấy phần gia nghiệp là Nước Trời đã chuẩn bị cho các ngươi từ khi tạo dựng vũ trụ. Vì xưa Ta đói, các ngươi cho ăn; Ta khát, các ngươi đã cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước; Ta mình trần, các ngươi đã cho mặc; Ta đau yếu các ngươi đã viếng thăm; Ta bị tù đầy, các ngươi đã đến với Ta”.  (Mt 25, 31-45).

Năm bông hoa nhỏ của BS Tạ Thanh Minh chính là hương hoa của bài thơ ngũ ngôn sau đây :

Cuộc đời : Tạ Thanh Minh

Tôn chỉ một chữ ‘‘Tình’’

Đời đạo chung một lối

Ái Nhân (愛仁) dạ trung trinh

Hiệp hội vì Thánh mẫu

Y Khoa mãi quên mình

Hoa mai đời năm cánh

Kính dâng Chúa Thiên đình.