Trinh Nguyên
BÁC ÁI BẰNG LỜI NÓI
'' Nếu khi anh em sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hòa với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình.'' (Mt 5, 23)
Tin mừng theo Thánh Matthêu (5, 21-26)
Đừng xét đoán
Anh em nghe Luật dạy người xưa rằng: chớ giết người. Ai giết người, thì đáng bị đưa ra tòa. Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: ai giận anh em mình, thì phải bị đưa ra tòa. Ai mắng anh em mình là đồ ngốc, thì phải bị đưa ra trước Thượng Hội Đồng. Còn ai chửi anh em mình là quân phản đạo, thì phải bị lửa hỏa ngục thiêu đốt. Vậy, nếu khi anh em sắp dâng lễ vật trước bàn thở, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hòa với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình. Anh hãy mau mau dàn xếp với đối phương, khi còn đang trên đường đi với người ấy tới cửa công, kẻo người ấy nộp anh cho quan tòa, quan tòa lại giao anh cho thuộc hạ, và anh sẽ bị tống ngục. Thầy bảo thật cho anh biết: anh sẽ không ra khỏi đó, trước khi trả hết đồng xu cuối cùng.
Nghe qua đoạn Phúc Âm này, chúng ta đâm ra lo ngại. Nhưng là sự thật và rất quan trọng trong đời sống bác ái với nhau. Xin nhắc lại Lời Chúa để cùng nhau tìm hiểu những thiếu đức bác ái khi chúng ta chưa thận trọng đủ trong lời ăn tiếng nói.
Luật xưa: giết người sẽ bị ra tòa
Luật mới về bác ái của Chúa:
- giận anh em cũng phải ra toà.
- mắng anh em là đồ ngốc, phải ra trước Thượng Hội Đồng. (có thể là cảnh cáo)
- chửi anh em là phản đạo, bị hỏa ngục thiêu đốt.
Thực tế và nhiều người vấp phạm, chúng ta cần suy ngẫm trong ngày hôm nay:
" Nếu khi anh em sắp dâng lễ vật trước bàn thở, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hòa với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình." (c. 23)
Ý nghĩa câu trên là sống bác ái bằng lời nói
1. Làm hòa ngay bây giờ
Đừng đợi gần chết mới làm hòa với nhau. Chúa Kitô đã làm gương về tha thứ cho nhân loại trên thánh giá: Lạy Cha, xin Cha tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm. (Lc, 23,34) Chúa tha vô điều kiện và chúc phúc cho người trộm lành: Hôm nay, anh sẽ ở trên thiên đàng với tôi (Lc, 23, 43)
Chúa vạch cho chúng ta con đường rất thuận tình thuận lý cư xứ khi bất hoà.
- Anh em đừng xét đoán để khỏi phải xét đoán. Đừng soi bói cái rác trong mắt anh em, đang khi cái xà trong mắt mình thì không để ý tới. (Mt 7, 1-3)
- Xin tha tội chúng con, như chúng con cũng tha kẻ có lỗi với chúng con (Kinh Lạy Cha, Mt 6, 12)
- Nếu người anh em xúc phạm đến anh, mà biết hối hận thì hãy tha cho họ. Dù họ có xúc phạm trong một ngày bảy lần, mà bảy lần họ trở lại nói với anh: tôi hối hận, thì cũng phải tha cho họ. (Lc 17, 3-4)
- Chúa nhấn mạnh hơn khi trả lời Thánh Phêrô phải tha cho anh em nếu họ cứ xúc phạm, phải tha 70 x 7. (Mt 18, 21-22). Nghĩa là nhiều nhất, con số người Do Thái thường dùng để đếm
Đừng tức tối khi bị phê bình, chỉ trích mình. Trái lại, cám ơn họ vì còn nhiều điều tồi bại khác của mình họ chưa tiện nói ra
Trong một cộng đoàn nữ tu đã bày trò chơi "vẽ chân dung", như sau: Tất cả các chị đều ngồi trong phòng chơi. Bốc thăm trúng tên chị nào thì chị ấy ra khỏi phòng. Trong phòng các chị hoàn toàn tự do và bác ái, nói hết những đức tính, khả năng, nết xấu của chị ra ngoài. Cử một chị ghi những gì chị em trong phòng nói về chị kia, lên một "bức chân dung" và tuyệt đối bí mật không cho biết ai đã nói những điều ghi trên bức chân dung. Khi vẽ xong, mời chị kia vào. Chị này tự đọc bức chân dung một cách rất vui vẻ và chị nhận hợp tác vẽ chân dung chị khác. Mỗi lần chơi như vậy vẽ được một số ít người. Phải có tinh thần bác ái mới thực hiện được trò chơi này. (LH HY. tr.420)
2. Cần bác ái tình thương
Nhiều người không cần cho tiền bạc qùa cáp, mà cần hiểu và tình thương, cần tấm lòng. Bác ái của nụ cười, bắt tay, thông cảm, thăm viếng và của cầu nguyện. Tại sao tiếc một nụ cười, giè xẻn một lời thăm hỏi, hà tiện một lần xiết tay.
Đừng trách người ta vô ơn. Vì "Ai làm việc nhỏ cho người hèn mọn là làm cho Chúa"
Ca dao VN khuyên :
Tin mừng theo Thánh Matthêu (5, 21-26)
Đừng xét đoán
Anh em nghe Luật dạy người xưa rằng: chớ giết người. Ai giết người, thì đáng bị đưa ra tòa. Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: ai giận anh em mình, thì phải bị đưa ra tòa. Ai mắng anh em mình là đồ ngốc, thì phải bị đưa ra trước Thượng Hội Đồng. Còn ai chửi anh em mình là quân phản đạo, thì phải bị lửa hỏa ngục thiêu đốt. Vậy, nếu khi anh em sắp dâng lễ vật trước bàn thở, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hòa với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình. Anh hãy mau mau dàn xếp với đối phương, khi còn đang trên đường đi với người ấy tới cửa công, kẻo người ấy nộp anh cho quan tòa, quan tòa lại giao anh cho thuộc hạ, và anh sẽ bị tống ngục. Thầy bảo thật cho anh biết: anh sẽ không ra khỏi đó, trước khi trả hết đồng xu cuối cùng.
Nghe qua đoạn Phúc Âm này, chúng ta đâm ra lo ngại. Nhưng là sự thật và rất quan trọng trong đời sống bác ái với nhau. Xin nhắc lại Lời Chúa để cùng nhau tìm hiểu những thiếu đức bác ái khi chúng ta chưa thận trọng đủ trong lời ăn tiếng nói.
Luật xưa: giết người sẽ bị ra tòa
Luật mới về bác ái của Chúa:
- giận anh em cũng phải ra toà.
- mắng anh em là đồ ngốc, phải ra trước Thượng Hội Đồng. (có thể là cảnh cáo)
- chửi anh em là phản đạo, bị hỏa ngục thiêu đốt.
Thực tế và nhiều người vấp phạm, chúng ta cần suy ngẫm trong ngày hôm nay:
" Nếu khi anh em sắp dâng lễ vật trước bàn thở, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hòa với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình." (c. 23)
Ý nghĩa câu trên là sống bác ái bằng lời nói
1. Làm hòa ngay bây giờ
Đừng đợi gần chết mới làm hòa với nhau. Chúa Kitô đã làm gương về tha thứ cho nhân loại trên thánh giá: Lạy Cha, xin Cha tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm. (Lc, 23,34) Chúa tha vô điều kiện và chúc phúc cho người trộm lành: Hôm nay, anh sẽ ở trên thiên đàng với tôi (Lc, 23, 43)
Chúa vạch cho chúng ta con đường rất thuận tình thuận lý cư xứ khi bất hoà.
- Anh em đừng xét đoán để khỏi phải xét đoán. Đừng soi bói cái rác trong mắt anh em, đang khi cái xà trong mắt mình thì không để ý tới. (Mt 7, 1-3)
- Xin tha tội chúng con, như chúng con cũng tha kẻ có lỗi với chúng con (Kinh Lạy Cha, Mt 6, 12)
- Nếu người anh em xúc phạm đến anh, mà biết hối hận thì hãy tha cho họ. Dù họ có xúc phạm trong một ngày bảy lần, mà bảy lần họ trở lại nói với anh: tôi hối hận, thì cũng phải tha cho họ. (Lc 17, 3-4)
- Chúa nhấn mạnh hơn khi trả lời Thánh Phêrô phải tha cho anh em nếu họ cứ xúc phạm, phải tha 70 x 7. (Mt 18, 21-22). Nghĩa là nhiều nhất, con số người Do Thái thường dùng để đếm
Đừng tức tối khi bị phê bình, chỉ trích mình. Trái lại, cám ơn họ vì còn nhiều điều tồi bại khác của mình họ chưa tiện nói ra
Trong một cộng đoàn nữ tu đã bày trò chơi "vẽ chân dung", như sau: Tất cả các chị đều ngồi trong phòng chơi. Bốc thăm trúng tên chị nào thì chị ấy ra khỏi phòng. Trong phòng các chị hoàn toàn tự do và bác ái, nói hết những đức tính, khả năng, nết xấu của chị ra ngoài. Cử một chị ghi những gì chị em trong phòng nói về chị kia, lên một "bức chân dung" và tuyệt đối bí mật không cho biết ai đã nói những điều ghi trên bức chân dung. Khi vẽ xong, mời chị kia vào. Chị này tự đọc bức chân dung một cách rất vui vẻ và chị nhận hợp tác vẽ chân dung chị khác. Mỗi lần chơi như vậy vẽ được một số ít người. Phải có tinh thần bác ái mới thực hiện được trò chơi này. (LH HY. tr.420)
2. Cần bác ái tình thương
Nhiều người không cần cho tiền bạc qùa cáp, mà cần hiểu và tình thương, cần tấm lòng. Bác ái của nụ cười, bắt tay, thông cảm, thăm viếng và của cầu nguyện. Tại sao tiếc một nụ cười, giè xẻn một lời thăm hỏi, hà tiện một lần xiết tay.
Đừng trách người ta vô ơn. Vì "Ai làm việc nhỏ cho người hèn mọn là làm cho Chúa"
Ca dao VN khuyên :
- Lời nói không mất tiên mua,
Lựa lời mà nói, cho vừa lòng nhau
Lựa lời mà nói, cho vừa lòng nhau
Joneyed là vị thánh của Hồi giáo. Ngày kia ông đi hành hương thánh địa Mecca. Ông ăn mặc rách rưới, đầu tóc bù xù.Trên đường ông gặp một thợ đang hớt tóc cho một người giàu sang. Ông dừng lại xin người thợ hớt tóc và cạo râu cho mình. Bác thợ bỏ dở công việc với người giầu, mà làm ngay cho Joneyed. Sau đó, thay vì lấy tiền, bác thợ tặng cho Joneyed một số tiền đi đường. Joneyed cảm động quyết sẽ tặng cho người thợ có lòng tốt, những gì mình xin được trong ngày hôm đó, để đền ơn. Câu truyện được truyền tai mọi người. Khách hành hương đến gặp và tặng Joneyed đầy một giỏ. Joneyed đem lại tặng cho bác thợ hớt tóc. Mở ra thì giỏ đầy vàng. Người thợ hớt tóc tức giận la lên: Ông làm gì thế? Ông không biết mắc cỡ sao khi ông trả tiền cho một dịch vụ tình yêu hay sao? (Bài ca của loài chim, của Lm Anthony De Mollo, SJ) DCÂC, số 181, 11/97. tr. 40-41)
Nếu chúng ta muốn phần thưởng cho công việc bác ái, thì nó sẽ trở thành món hàng trao đổi. Tấm lòng là phần thưởng qúi giá hơn ngàn vàng.
3. Sống cộng đoàn,
như chúng ta, cần tình anh em, như cây trên rừng che đỡ nhau khỏi mưa bão.
Lm Emmanuel Loutil, người Pháp, một người viết báo và tác giả nhiều sách được giới trẻ thích, mê đọc đã giới thiệu một số nguyên tắc đơn giản sống bác ái bằng lời nói:
Chấp nhận nhau
Không xét đoán ai
Không chỉ trích ai
Không bè phái
Nghĩ tốt về người khác
Nói tốt về người khác
Sửa lỗi cho nhau
Cùng nhau suy nghĩ
Luôn luôn tha thứ
Cùng nhau hành động
Liên đới trách nhiệm
Cùng nhau giải trí
Và cùng nhau cầu nguyện
Không xét đoán ai
Không chỉ trích ai
Không bè phái
Nghĩ tốt về người khác
Nói tốt về người khác
Sửa lỗi cho nhau
Cùng nhau suy nghĩ
Luôn luôn tha thứ
Cùng nhau hành động
Liên đới trách nhiệm
Cùng nhau giải trí
Và cùng nhau cầu nguyện
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết mở rộng tấm lòng, đôi mắt để tìm thấy nhu cầu của anh em và sẵng sàng chia sẻ những gì con có bằng tình yêu chân thật, bằng thông cảm của tình anh em. Vì Chúa không đo bác ái bằng lượng mà phảm là tinh yêu đồng loại.
Kết luận bằng lời nhắn nhủ của Thánh Phaolô gửi Êphêsô (4, 29-32)
Anh em đừng bao giờ thốt ra những lời độc địa. Nhưng nếu cần hãy nói những lời tốt đẹp, để xây dựng và làm ích cho người nghe. Anh em chớ làm phiền lòng Thánh Thần của Thiên Chúa. Vì chính Người là dấu ấn ghi trên anh em, để chờ ngày cứu chuộc. Đừng bao giờ chua cay gắt gỏng, nóng nảy giận hờn, hay la lối thóa mạ, mà hãy loại trừ mọi hành vi gian ác. Trái lại, phải đối xử tốt với nhau, phải có lòng thương xót và biết tha thứ cho nhau, như Thiên Chúa đã tha thứ cho anh em trong Đức Kitô
Trinh Nguyên
Bài viết khác
Âm Nhạc Công Giáo trong Văn Hóa Việt Nam - Gs Lê Đình Thông
Vidéo : NGÀY VĂN HÓA THƯ VIỆN GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS - Chúa Nhật 07/04/2024
Thư mời Ngày Văn Hóa Thư Viện Giáo Xứ VN Paris 07-04-2024
The Chosen : Đấng được chọn - Công Bình
Rogations, nghi thức Cầu Mùa đang được hồi sinh tại giáo xứ Moissac - Công Bình
Chúc Thọ & Chúc Thêm - Cung Chi
Vâng Phục Qua Giấc Mơ - Anê Thùy Dung
Nhìn và Ngắm - Nguyễn Đăng Quế
Mùa Chay 2023 : Mùa Cháy – Mùa Chạy – Mùa Chảy - Lm Nguyễn Thanh Hiền, OSB
Đức Thánh Cha Phanxicô và chuyến công du đầu năm 2023 - Công Bình
Chuyện Yếu Đuối - Trầm Thiên Thu
Suối nước chữa lành - Sr. Maria Thúy Nga, FMA
Đôi lời tri ân độc giả Báo Giáo Xứ Việt Nam Paris - Giang Minh Đức
Vè Tết Quý Mão - Anna Trương Thị Lâm Sang