QUA THÁNH GIÁ ĐẾN ÁNH SÁNG
THÉRÈSE
TRINH
‘‘Qua
Thánh Giá đến Ánh Sáng’’ (Per Crucem ad Lucem) là khẩu hiệu của Dòng Mến Thánh Giá VN. Đến bất
cứ tu viện MTG nào, người ta cũng thấy khẩu hiệu này ghi khắc trên tường cao
nhiều nơi, như kim chỉ nam cho người tu sỹ. Thánh Giá là con đường thánh hóa.
Từ ngày thành lập đến nay (1670-2017) dòng MTG đã trải qua 347 năm, hơn 3 thế
kỷ. Từ vị sáng lập là ĐC Pierre Lambert de la Motte (Pháp, sinh 1624. giám mục
1658. U1679), hai chị Anê và Paola, tại
Phố Hiến (Hưng Yên) người khấn đầu tiên
(14.2.1670)…đến các chị đang tu luyện ngày nay. Chưa đếm được hết con số nữ tu
tận hiến cuộc đời cho lý tưởng Thánh Giá ? Gần 500 năm, biết bao nhiêu
người nữ VN cùng theo mục đích tu thân phục vụ tha nhân theo con đường Thánh
Giá Chúa Kitô. Các chị Dòng MTG đã chọn đi đúng đường, con đường duy nhất, là
vác Thánh Giá mỗi ngày để say mê hoan lạc trong Ánh Sáng muôn đời.
Lịch
sử Dòng MTG đã để lại những chặng đường Thánh Gía có bắt bớ, tù đầy, chông gai,
gươm giáo và nước mắt hòa với máu đổ chan hòa trên toàn quê hương VN ta.
SINH
TRƯỞNG TỪ LÒNG DÂN TỘC
K |
hi tới VN, các vị Thừa Sai
dòng Tên thấy có nhiều người xin theo đạo. Một mình các Ngài không thể làm nổi
và xuể việc thu hoạch mùa màng, khi cánh đồng đầy lúa chín vàng, tới ngày chín
rục. Theo tinh thần truyền giáo Thánh Phaolo ‘‘dùng người địa phương giảng
đạo cho người địa phương’’. Nên, các ngài đã nghĩ đến việc đào tạo ‘‘tông
đồ địa phương’’. Các cha đã lập Nhà Đức Chúa Trời (1628), Hội Thày Giảng
(1629), Ban Qúi Chức (1642) mở chủng viện Nổi trên sông Hồng (1666) xin phong
chức linh mực VN (1668). Năm 1670, mới mở dòng MTG. Nhà MTG đầu tiên tại Kiên
Lao, Nam Định (1670), Thái Lan (1672), Caomiên (1772).
Mục đích, bản luật đầu tiên (26.2.1670)
ghi : chuyên chú tưởng nhớ và noi theo cuộc Thương Khó của Chúa Kitô
mỗi ngày như phương thế thuận lợi nhất để đạt tới sự hiểu biết và yêu mến Người
Nhiệm vụ : Suy gẩm cầu nguyện, hãm
mình để xin cho lương dân trở lại. Dạy Giáo lý. Rửa
tội. Săn sóc bệnh nhân. Kêu gọi phụ
nữ trụy lạc trở về sống thánh thiện.
Thực hành qui luật nhiệm nhặt, khắt
khe :
1. Ba lời khấn : Nghèo khó,
vâng phục, khiết tịnh (đ 1)
2. Sùng kính Thánh Giá (đ 10)
3. Thánh Giuse là Bổn Mạng (đ 14)
4. Mỗi ngày dạy 4g : Đọc kinh, suy gẫm. Đọc
Thánh Vịnh (đ 8). Ngưng làm việc lúc 9g30, xét mình, đọc kinh chung (đ 7)
5. Ngoài giờ phục vụ tha nhân, chọn giờ lần chuỗi,
đọc sách thiêng liêng (đ 6)
6. Ăn chay mỗi thứ Sáu (đ 12). Kiêng thịt suốt đời
(đ 11)
7. Trong tuần Thánh, đánh tội gấp đôi (đ 9)
(Dòng MTG
Những năm đầu. Đỗ Quang Chính, SJ. ttr.96- 101. Hoa K ỳ, 2007)
Kèm theo Luật, ĐC sáng lập còn
khuyên các Chị dấn thân phục vụ cho cánh đồng truyền giáo :
Khi chưa biết chị em và chưa hề
nghe nói đến chị em, thì từ trước đã lâu ơn thúc dục trong lòng, soạn thảo Quy
Luật này cho một số linh hồn được Thiên Chúa sủng ái khác thường. Vậy chị em
hãy nhận lấy quy luật này là do Thiên Chúa hơn do Thày. Và vững tin rằng nếu
chị em đi con đường hoàn thiện này, chị em sẽ đạt tới cao độ hiểu biết Chúa
Giêsu Kitô, nguồn hạnh phúc đời này và đời sau.
Theo thống kê 2014, VN có tất cả 24 nhà :
1. Hội dòng MTG Bùi Chu Kiên Lao, (lập 1670, cải tổ 1953).
Gồm 12 cộng đoàn. Nhân sự : 70.
2. Hà Nội (1670, cải tổ 1957). 29 cđ. Nhân sự : 369
3. Hưng Hóa (1945). 34 cđ. Nhân sự : 270.
4. Phát Diệm (1902). 21 cđ. Nhân sự : 257
5. Thanh Hóa (1932). 19 cđ. Nhân sự : 238
6. Vinh (1924). 53 cđ. Nhân sự : 566
7. Huế (1719). 61 cđ. Nhân sự : 414
8. Nha Trang (1955)
56 cđ. Nhân sự : 427
9. Qui Nhơn (1671). 58 cđ. Nhân sự : 415
10. Bà Rịa (2007) 20 cđ. Nhân sự : 198
11. Cái Mơn (1844) 70 cđ. Nhân sự : 358
12. Cái Nhum (1800) 43 cđ. Nhân sự : 217
13. Cần Thơ (1971)
21 cđ. Nhân sự : 129
14. Chợ Quán (1852)
63 cđ. Nhân sự : 400
15. Gò Vấp (Phát Diệm, 1954) 39 cđ. Nhân sự : 601
16. Đà Lạt (1932) 45
cđ. Nhân sự : 479
17. Khiết Tâm, Thủ Đức (1938) 23 cđ. Nhân
sự : 174
18. Phan Thiết (1983) 68 cđ. Nhân
sự : 406
19. Tân An (1965) 15 cđ. Nhân
sự : 87
20. Tân Lập (1960) 24 cđ. Nhân
sự : 195
21. Tân Việt (1976) 18 cđ. Nhân
sự : 151
22. Thủ Đức (1965) 23 cđ. Nhân
sự : 209
23. Thủ Thiêm (1840) 65 cđ. Nhân
sự : 558
24. Xuân Lộc (1963) 24 cđ. Nhân
sự : 230
(GHCGVN.
Niên Giám 2016, ttr. 370-372)
Như vậy, Dòng MTG được khai sinh từ nhu cầu truyền giáo thời sơ khai của
GH VN, tuyển chọn những ái nữ trổi vượt trong hàng phụ nữ. Dòng đã phát sinh từ lòng dân tộc và GH VN.
Hoạt động của Dòng đi vào mầu nhiệm Cứu Chuộc.
QUA THÁNH GIÁ
Thời bắt đạo, các Chị MTG là người
đắc lực nhất trong việc duy trì và giữ vững đức tin của dòng và tín hữu. Vua Tự
Đức ra hai sắc lệnh vào 1.7.186, nhắm vào các Chị : ‘‘Nữ tu không được
cấp giấy đi lại. Ai không tuân sẽ bị tù trung thân hay bắt làm con ở cho các
quan’’.Thời Tây Sơn, ‘‘dùng vải cuốn vào đầu ngón tay phụ nữ rồi đốt’’.
Nhiều nhà MTG bị bách hại khủng
khiếp, lùng đuổi, cấm đi lại, tịch thu tài sản, cúp lương thực, bắt giữ, đốt
phá. Năm 1749, toàn miền Nam chỉ còn một nhà. Chúng ta mở trang sử đẫm máu oanh
liệt của :
1. Dòng M T G
Huế
Nhà MTG đầu tiên của Huế ở Thọ Đức,
gần Huế, năm 1719, do Thừa Sai Sennemand. Thọ Đức hồi ấy, khu hẻo lánh và có
tới 500 giáo dân, thường ẩn trốn vì
Đạo. Sau Thọ Đức, 13 nhà
khác : Di Loan, Phú Cam, Nhu Lý, Bố Liêu, Kẻ Bảng, Trung Quán, Mỹ Hương,
Sào Bùn, Dương Kim, Kim Long, Cổ Vưu và Tam Tòa.
Năm
1798, vua Cảnh Thịnh ra lệnh cấm đạo và bắt ĐC Jean Labarette (Pháp, 1744,1793,
1823). Dòng Thọ Đức bị cướp phá, các Chị Dòng bị bắt và bị hành hung đánh đập
tàn nhẫn. Thánh Emmanuel Nguyễn Văn Tiệu đang ẩn trốn quanh khu, đâu đấy, không
chịu nổi cảnh đau lòng đã xin nộp mình, để cứu thoát các Chị Dòng MTG. Chủ
chiên hy sinh mạng sống cho đoàn chiên. Cũng năm này, 1798, ĐM Lavang đã hiện
ra an ủi giáo dân. Năm 1833, thời Minh Mạng, Thọ Đức là pháp trường kết án
Thánh Tống Viết Bường và Thánh Joseph Marchand Du (Pháp 1803, 1829, 1835). Sau
đó, Dòng ở Thọ Đức bắt buộc giải tán. Năm 1828, Thánh François Jaccard Phan
(1799, 1823, 1838) đem một số chị MTG từ Di Loan vào nhà dòng tại Dương Sơn.
Từ
1885, hai nhà MTG bị bao vây phong tỏa và bị giải tán vĩnh viễn. Các nữ tu bị
đuổi về gia đình. Nhà ở Nhu Lý có 58 Chị. bị nhốt và bị đâm chém hay đốt
cháy cùng với 200 giáo dân ở Duơng Lộc,
Quảng Trị. Nhà MTG và viện cô nhi ở Bố Liêu có 40 chị bị đuổi bắt, khiến các
chị phải chạy về phía biển hay vào Huế. Một số Chị bi thiêu sống với 200 tín
hữu khác. Nhà Dòng bị đốt phá bình địa hoàn toàn. Sau Văn Thân, phân sáp và còn
hoạt động đến nay là Phú Cam, Dương Sơn, Cổ Vưu, Tam Tòa, Di Loan và Kẻ Bảng.
2. Dòng MTG Cái Nhum
Vào
năm 1836, Thánh linh mục Etienne Théodore Guénot Thể (Pháp 1802. 1825. 1861) cử
cha Dominique Lefèvre Ngãi làm cha sở Cái Nhum kiêm giám đốc tiểu chủng viện và
Dòng MTG, nhà Dòng có khoảng 30 chị. Năm 1841, Cha Ngãi được chọn làm Giám Mục
và được ĐC Thể tấn phong tại Gò Thị. Nhân dịp này, tân Giám Mục xin ĐC Thể cử
một Chị MTG vào Nam lập dòng. Năm Chị : Tim, Tạ, Nghĩa, Búp, và Hề tình nguyện
từ Bình Định lên đường lập cơ sở mới. Vào Sài Gòn, các Chị trú trọ ở nhà Bà
Điểm ở Chợ Quán. Thấy người lạ mặt, các hương chức trong khu hay tin, đến làm
khó dễ với Bà Điểm. Bà đứng ra nhận các Chị là bà con đến thăm. Đến sau,
để bảo toàn cho các Chị, ĐC Ngãi đề nghị các Chị lên Tân Triều lập nhà khác.
Năm 1843, tình hình bắt bớ lan rộng khắp nơi, nhắm vào các nữ tu. Nhà ở Tân
Triều và Lái Thiêu bị bao vây và bách hại nặng. Các Chị phải lánh nạn nhiều
nơi. Một số Chị chạy về Cái Mơn và Cái Nhum.
Năm 1909, giai đoạn Chan Ernest
Emile Hay (Pháop, 1868. 1891.1927) làm bề trên. Nhà Cái Nhum gặp khủng hoảng vì
bề trên là người ngoại quốc, ít hòa hợp với các Chị, vốn hiền hòa. Hai bên
thiếu thông cảm và hiểu biết. Nhà Dòng bị giải tán. Nhiều Chị bắt buộc hồi tục.
Cha tuyển chọn một số tín cẩn, chỉnh đốn lại nhà Dòng. Mãi tới 1915, tình hình Cái Nhum mới ổn định
khi cha VN là Đa Minh Cơ làm bề trên. Lại nhờ khôn khéo của bà Nhất Maria Thi.
Năm 1945, lại gặp thử thách khác,
quân đội Đồng Minh đến và bắt không lý do nhiều Chị điều tra và hành hạ nhiều
ngày. Dòng Cái Nhum lại giải tán lần nữa. Chỉ còn 8 Chị, không cho ở đông, vì
an ninh. Các Chị chui rúc, cả năm sau mới với nhà Dòng bên trong. Năm 1965, hai
Chị Lịch và Hoa đang làm việc ở Rạch
Chiếu, bị người lạ mặt vào bắt… hơn năm sau hai Chị mới đượcc tự do.
3. Dòng MTG Chợ Quán
Năm
1830, ĐC Jean Louis Tabert Từ (Pháp, 1794. 1827.184) giám mục Đàng Trong xin
bốn
Chị : Tim, Tạ, Mi và Sang từ MTG
Bình Định vào lập hai nhà ở Tân Triều và Lái Thiêu. Năm 1833, thời Minh
Mạng, hai nhà này bị thiêu hủy, chị em chạy tán loạn. Đến 1843, các hị em gặp nhau, một nhóm lập nhà Cái Nhum,
nhóm khác trở lại nhà Lái Thiêu. Năm 1847, nhà ở Cái Mơn được tái thiết. Năm
1952, năm Chị khác : Quyền, Vui, Qúi, Sửu và Thọ lên Chợ Quán lập nhà
khác, gần nhà thờ. Lúc đầu, các chị ở nhà bà Điểm, thiếu phụ giầu có, đạo đức
và bác ái. Nhìn thấy đúng tinh thần Thánh Giá, các thiếu phụ xin nhập tu, được
20 người. Ngôi nhà lá, trong đất bà Điểm, với tận tình giáo dân. Các Chị nuôi
tằm, ươm tơ, dệt vải. Chị Quyền được chọn làm bề trên. Hết nhiệm kỳ, bà
Quyền trở về Cái Mơn. Bà Bạch người Chợ Quán thay. Sau bà Bạch đi lập nhà Bà
Rịa, bà Đồng làm bà Nhất thay, điều khiển Chợ Quán. Năm 1867, cha bề trên
Charles Joseph Gernot Qùi (Pháp, 1836.1861. 1912) Các Chị mới có tu phục :
áo và lúp đen với Thánh Giá trước ngực, như nay.
Năm 1859, lịch sử đau thương, của
Chợ Quán. Vin lẽ quân đội Pháp chiếm Sài Gòn, lệnh cấm , đạo gắt gao hơn. Giáo
dân và các Chị MTG Chợ Quán bị bắt và bị đánh tàn nhẫn. Các Chị chạ qua trọ nhà
ĐC Ngãi Xóm Chiếu, rồi chuyển về Cầu Chuông, Khánh Hội. Năm 1862, Cha sở Đoan
đem hết về Chợ Quán. Từ nhà lá, gỗ, cổng kín tường cao, đẹp ...tới nay.
Năm 1945, Sài Gòn bị tàn phá,
trường học bị trưng dụng làm căn cứ quân sự. Các Chị MTG có mặt khắp nơi để cứu
thương, giúp đỡ nạn nhân. Nhà Dòng bị phong tỏa ba tháng, lo sợ. Phiến loạn
ghép các Chị tội ‘’Thanh Niên Tiền Phong’’ , bị tra khảo. Hai chỉ em, Maria
Nương và Catharina Tường, cùng bị bắt, đang vdạy học ở Cái Bè, Định Tường.
Ngoài nhà chính, Chợ Quán
còn : Bình Đức, Lâm Đồng, Long
Toàn, Long Hải. Trước 1975, Chợ Quán có trường Thánh Linh nổi tiếng thi đậu
cao. Cô nhi viện Thủ Đức cũng do MTG trông coi.
4.
Dòng MTG Thủ Thiêm
Năm
1836, Minh Mạng thi hành gắt gao lệnh cấm đạo. Giáo sỹ, tu sỹ và tín hũu bị bắt
giam cầm cực khổ. Một số nữ tu, hồi đó chỉ có MTG bỏ đất miền trung rủ nhau vào
Nam tiếp tục trung thành với Phúc Âm và mở Dòng. Mấy Chị dừng chân ở Tân Triều
và Lái Thiêu. Tốp khác ở Bà Rịa và khoảng 10 người ghé Thủ Thiêm. Đây là những
‘‘người mẹ’’ khai sinh Dòng MTG Thủ Thiêm. Giữa miếng đất sình lầy ba bề sóng
vỗ của dòng nước, một ngôi nhà tranh mọc lên, khai mùa cho những người nữ đi
gieo Tin Mừng. Ban ngày các Chị cày sâu cuốc bẫm, nuôi tằm, ươm tơ và dệt vải,
kiếm tiền nuôi thân và dựng nhà ở. Ban đêm, len lỏi ra các xóm thăm hỏi, dạy
giáo lý, rửa tội trẻ em, an ủi, nâng đỡ và dạy nghề cho phụ nữ neo đơn. Tiếng
lành đồn xa và được 12 em xin vào nhà Tập. Bà Nhất đầu tiên là Maria Phước
với nhân số hơn 20 Chị. Năm 1859, thời cha sở Gabriel Nguyễn Khắc Thành, nhà
Dòng chính thức hoạt động theo qui luật dòng về đào tạo tu sinh và truyền giáo.
Các chi nhánh được lập ở Tha La và Đất Đỏ (1873), trường Câm Điếc Lái Thiêu và
Cô Nhi viện Thủ Thiêm (1900)
Năm
1944, những trận mưa bom đổ xuống Sài
gòn, cũng như Dòng Chợ Quán. Thủ Thiêm bị bom bắn phá tư bề. ‘‘Mẹ con’’ bồng bế
lên Búng lánh nạn. Nhà Thủ Thiêm bị trưng dụng làm đồn trú cho Đồng Minh. Người
dân, một mặt sợ bom đạn, một mặt bị bệnh dịch, tê thấp và phù thủng. Các Chị ở
Thủ Thiêm không quản ngại đi giữa lằn đạn băng bó vết thương cho nạn nhân. Tình
hình ngày bi đát. Sau chiến tranh, Dòng Thủ Thiêm bình phục và phát triển mạnh.
Năm 1957, trung học Thánh Anna được thành lập do các Chị Thủ Thiêm điều hành.
Nổi tiếng có thày giỏi, trò ngoan. Trước 1975, các Chị phụ trách 61 trường,
tại : Gia Định, Bình Dương, Biên Hòa, Long Khánh, Phước Tuy, Phước Thàng, Phước Long, Bình Thuận, Bình
Tuy, Tây Ninh, Đà Lạt…Người ta không quên, vào Tết Mậu Thân, 1968, bà bề trên
Maria Tú bị tử thương trong khi thi hành nhiệm vụ tông đồ.
Người
khách qua bến đò Thủ Thiêm xưa, nay qua bằng nhịp cầu mới, nhìn dòng sông hiền
hòa, không bao giờ quên các Chị Dòng áo đen quên mình để yêu Chúa và yêu người,
dù thời gian hay lòng người thay đổi.
5.
Dòng M T G Phát Diệm,
có
ba nhà MTG kỳ cựu : Bạch Bát, Bạch Liên (1749) Phúc Nhạc (1788) và Cách
Tâm (1823). Khi Giáo phận được thành lập,1902,
nhà mới MTG lập ở Lưu Phương. Sau trở thành nhà mẹ, vì gần nhà thờ chính
tòa và toà giám mục. Đức Cha Louis Cooman Hành coi sóc giáo phận. Cải tổ, viết
lại Luật Dòng, mở nhà Tập, 1912, các Chị mặc tu phục. Thống nhất MTG. Ban
quản trị : Bà Nhất, bà Nhì (phụ tá), tổng Quản Lý (chị Cai)
Lễ
khấn đầu tiên, ngày 2.2. 1925, dược 61 nữ tu. Trước 1954, Phát Diệm đã có
14 nhà MTG trong 14 xứ. Sau 1954, còn lại 9, 4 bị đóng cửa.
Năm 1954, di cư, tại
Lưu Phương, Phát Diệm, còn 30 chị, Bà Anê Nguyễn Thị Toàn, bà nhất, bị cải
tạo 7 năm. Bà Vũ thị Sáng, 2 năm. Phần đất nhà Lưu Phương bị chiếm, các nhà
Thành Đức, Hướng Đạo bị kiểm soát chặt chẽ. Năm 1968, bom rơi trúng Dòng MTG,
24 căn nhà bị sập, còn lại tháp chuông. Bà Toàn và 4 chị khác chết. 10 chị trẻ
phải về gia đình. Nhà Dòng còn lại 3 chị già và 3 hộ tu. ĐC Bùi Chu Tạo là
người an ủi nâng đỡ và xin cho một số trở về nhà Dòng, tiếp tục tu và tuyển
sinh. Năm 1991, đổi mới, bà Anna Đinh
Thị Hiền, khấn trọn đời, làm đại diện.
Năm 1993, nhà Dòng tái
thiết và năm 1995, được lớp khấn sau 32 năm gián đoạn. Hiện nay, Phát Diệm
có 14 cộng đoàn ở các xứ.
Di cư vào Nam, ngày 29.6.1954, đoàn di cư bỏ Phát Diệm ra Hải Phòng, tạm trú ở Chợ Quán,
rồi Phú Nhuận, đến lập trụ sở ở Xóm Mới, Gò Vấp. Hiện có 39 cộng đoàn ở các xứ
miền nam.
Di cư qua Hoa Kỳ, ngày 30.4.1975, có 28 từ Bạch Đằng, Phước Tỉnh, Rạch Giá 28 chị ra khỏi
nước, ở trại tỵ nạn... rồi định cư lập nhà tại Los Angeles.
ĐẾN
VINH QUANG
D |
òng MTG làm nổi
bật vai trò người chứng giữa đời của Chúa Kitô. Làm vinh danh Chúa, GH hoàn vũ
và VN. Ngày 1.6.1833, trong thư từ Qui Nhơn, ĐC Charles Hurbert Khiêm (Pháp
1792, 1818, 1866) viết : Các nhà Dòng MTG ở đây có thể song song với
các dòng gương mẫu bên Pháp, về phương diện cầu nguyện, hy sinh, vâng lời, giữ
chay và khiêm nhường. Thật là gương sáng mọi mặt.
Công
Đồng Đông Dương lần thứ nhất (Hà Nội,
1934) đánh giá hai dòng MTG và Đa Minh tại VN :
Thời gian thay đổi, GH lại được bình an, nên Tòa Thánh mong ước các tu
viện này trở thành Dòng có lời khấn và sinh sống bình thường, như Đấng sáng lập
dòng các Chị MTG đã muốn và ấn định như vậy (105)
Công
đồng ca ngợi Đấng bản quyền đã thành công trong việc canh tân như vậy, đồng
thời ước mong các Đấng khác cũng cố gắng thiết lập cho thành Dòng địa phận, có
nhà tập và lời khấn tạm trước, rồi khấn trọn đời sau, theo Giáo Luật (106)
Theo
tinh thần Công Đồng Vatican II, trong sắc lệnh Canh Tân Thích Nghi Dòng
Tu (Perfectae Critatis) mong muốn thay đổi các dòng tu cho hợp với nhu cầu
thời đại.
Việc canh tân thích nghi các hội dòng lệ thuộc rất nhiềub vào việc huấn
luyện tu sỹ. Vì thề, không được cho tu sỹ không phải là giáo sỹ hay các nữ tu
ra làm việc tông đồ ngay khi mãn nhà tập, nhưng phải tiếp tục huấn luyện họ
thích đáng về mặt tu trì, tông đồ, giáo lý và kỹ thuật trong những nhà có đủ
điều kiện cũng nên cho họ thi lấy văn bằng thích hợp.
Nhưng, để thích nghi đời dòng tu với đòi hỏi thời đại, không chỉ hời hợt
bên ngoài và để những tu sỹ chuyên lo việc tông đồ bên ngoài theo hiến chương
khỏi thiếu khả năng chu toàn nhiệm vụ, phải cho học biết cách thích đáng những
lối sống, cảm nghĩ và suy tư đang thịnh hành trong xã hội. Mỗi người theo khả
năng trí thức và tâm tình riêng. Phải biết hòa hợp các yếu tố của việc huấn
luyện sao cho người tu sỹ có đời sống thuần nhất.
Suốt đời, các tu sỹ chuyên chăm hoàn bị việc huấn luyện tu đức, giáo lý,
kỹ thuật. Còn các Bề Trên hãy tùy sức lo cho họ có cơ hội, phương tiện và thời
giờ để chu toàn bổn phận. (18)
Trong
tự sắc Ecclesiae Sanctae của ĐGH Phaolo VI, càng khuyến khích canh tân Dòng
MTG : Giáo sỹ VN và Dòng MTG hầu như đã sinh cùng thời gian và cùng làm
vườn nho của Chúa tại VN này. Hôm nay, mừng 300 năm ngày thành lập Dòng, các
chị em vẫn cần nhìn vào quá khứ, theo bước chân của tiền nhân, quyết tâm duy
trì cũng một tinh thần, mục đích, để luôn cộng tác chặt chẽ với Hàng Giáo Phẩm
và Giáo sỹ hầu vinh danh Chúa và mưu ích cho các linh hồn. (33-37)
Trong
chiều hướng canh tân đến hoàn hảo và tìm đến Ánh Sáng, dòng MTG đã dầy công và
bền chí cho phù hợp với đòi hỏi của xã hội mới. Chị MTG cận đại và hiện nay
không còn vừa ươm tầm vừa đọc kinh. Nghĩa là Chị phải ra khỏi bức tường cổng
kín mà đi vào giữa đời. Vì thế, tầm hoạt động tông đồ đã được mở rộng và đa
diện, không nhắm vào riêng cho nữ giới, mà cho tất cả, như : giúp các linh
mục trong phụng vụ, điều hành các hội đoàn CG TH , dạy giáo lý trẻ em và tân
tòng. Chuẩn bị cho các em xưng tội lần đầu và Thêm Sức. Mở trường học, cô nhi
viện, ký nhi viện, viện dưỡng lão, phòng
phát thuốc, coi nhà thương, hoạt động truyền giá ở những nơi xa, hẻo lánh thiếu
linh mục.
Bất cứ thời nào, ở đâu, Chị Dòng
MTG vẫn sống những ngày ‘‘Qua Thánh Giá’’. Người nữ tu áo đen hôm nay can đảm
lạ thường không kém các Chị tiền bối. Cao qúi và đáng thán phục khi người ta bỏ
chạy, thì Chị MTG ở lại, tiếp tục bằng nghề đánh đay, dệt chiếu. Người ta ghê
tởm không dám đến gần, ruồng rẫy người cùi. Khinh chê, loại bỏ người nhiễm VHI,
Sida, thì người tu sỹ áo đen sống chết ngày đêm với họ. Đẹp, quảng đại biết bao
khi thấy một nữ tu không áo dòng, chỉ có Thánh Giá trước ngực, còng lưng đẩy xe
ba bánh đầy rau muống, giữa trưa hè đem bán qua phố dốc, đầy ổ gà. Thế mà các
Chị vẫn tươi cười vui vẻ. Còn nhiều, rất nhiều, không kể hết các Chị MTG say mê
Thánh Giá qua bổn phận.
Ngày nay các Chị MTG VN
có mặt rải rác trên thế giới : Hoa Kỳ, Pháp, Đức, Bỉ, Ý, Úc... Vừa
rồi, 12.5. 2017, tại Úc, nữ tu Têrêxa Trần Kim Dung, 74 tuổi, khấn trọn đời.
Trong Giáo phận Perth, sau khi đã hoàn tất nhiệm vụ với mẹ và em trai. Được
biết Sr Kim Dung đã khấn trọn đời, 1973, thuộc dòng MTG Thủ Thiêm, cùng gia
đình định cư tại Úc, nuôi mẹ già và em. Nay cả hai đã qua đời, Chị trở về
đời tu, và tuyên khấn lại. (Vietcatholique.net. 17.5.2017)
Các
chị MTG âm thầm tu thân vừa chuẩn bị tương lai. Bên cạnh, những quyến rũ thế
tục. Đó mới thực là nguồn hy vọng ĐẾN ÁNH SÁNG của GH và quê hương ngày mai.
Tất cả, cùng các Chị, chung lời nguyện trong bản Thánh ca ‘‘Dưới bóng Thánh
Giá’’
Dưới
bóng Thánh Giá dấu hiệu cứu độ dấu hiệu vinh quang và trường sinh. Con dâng
trót cả đời làm rạng danh Chúa. Con dâng trót đời theo gót chân Chúa xưa.
Dưới
bóng Thánh Giá con dâng trót cả đời trung trinh và đời hy sinh, giảng dạy lẽ
đạo mở mang
Nước Chúa muôn phương kết đoàn đường sáng tiến lên.
Giáo
Hội trần gian. Chúa đã hy sinh, chuốc mọi khổ hèn Chúa đã quên mình. Khi người
treo cao. Mọi sự thánh hóa được kéo lên theo
Khấu
đầu nguyện xin Cha ban ơn Thánh ân
Giúp
con chu toàn nhiệm vụ dưới trần
Đem
nguồn Ánh Sáng Chúa cho mọi nơi.
(Hùng
Lân. 3.6.1970)
Sách tham khảo
- L. Lauray : Histoire de la Mission du Tonkin. Paris, 1924
- Tam bách chu niên từ khi
thành lập Dòng MTG.1670-1970. Thanh Bình. Sai Gòn
-
Lược sử Dòng MTG Phát Diệm 1670- 1970. Sai Gòn 1970
- Dòng MTG Những năm đầu. Đỗ Quang
Chính, SJ. Hoa K ỳ, 2007)
- Tuần San Nam Kỳ Địa Phận,
số 51 năm 1909 ; số 1096 và 1070 năm 1929. Tân Định. Sai Gòn, 1909.
- 1975-2000. 25 năm hoạt động tại
Hoa Kỳ. Dòng MTG. Los Angeles. 2000
-
Việt Nam Công Giáo. Niên Giám 1964. Sarcerdos. Saigon
-
Giáo Hội Công Giáo VN. Niên Giám 2004, 2016. Hà Nội
Bài viết khác
Âm Nhạc Công Giáo trong Văn Hóa Việt Nam - Gs Lê Đình Thông
Vidéo : NGÀY VĂN HÓA THƯ VIỆN GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS - Chúa Nhật 07/04/2024
Thư mời Ngày Văn Hóa Thư Viện Giáo Xứ VN Paris 07-04-2024
The Chosen : Đấng được chọn - Công Bình
Rogations, nghi thức Cầu Mùa đang được hồi sinh tại giáo xứ Moissac - Công Bình
Chúc Thọ & Chúc Thêm - Cung Chi
Vâng Phục Qua Giấc Mơ - Anê Thùy Dung
Nhìn và Ngắm - Nguyễn Đăng Quế
Mùa Chay 2023 : Mùa Cháy – Mùa Chạy – Mùa Chảy - Lm Nguyễn Thanh Hiền, OSB
Đức Thánh Cha Phanxicô và chuyến công du đầu năm 2023 - Công Bình
Chuyện Yếu Đuối - Trầm Thiên Thu
Suối nước chữa lành - Sr. Maria Thúy Nga, FMA
Đôi lời tri ân độc giả Báo Giáo Xứ Việt Nam Paris - Giang Minh Đức
Vè Tết Quý Mão - Anna Trương Thị Lâm Sang