Lời chúa

rong những ngày Hè vừa qua, từ 3 đến 5/8/2018 tại Lộ Đức, Tuyên úy đoàn Việt Nam tại Pháp đã tổ chức Đại Hội  mừng Kỷ niệm 30 năm ngày Đức Thánh Giáo hoàng Gioan-Phaolô II phong Hiển Thánh cho 117 vị Anh hùng Tử đạo Việt Nam tại Rôma (1998-2018). Khi chứng kiến hơn ngàn người Công Giáo Việt Nam khắp nơi, đủ mọi thành phần, lứa tuổi, tựu về nơi Linh Địa Thánh Mẫu với một trái tim đầy hân hoan, đầy niềm sốt mến kính yêu dành cho Mẹ Maria và tình nồng thắm trao cho nhau của những người đồng hương viễn xứ, lòng tôi chan chứa niềm vui, một niềm vui mà tôi không sao diễn tả hết được. Hơn thế nữa, tôi còn nhận thấy lòng đạo đức và Đức Tin sâu sắc của người Công Giáo Việt Nam, dù ở nơi đất khách quê người nhưng vẫn không mai một. Đó thật sự là một niềm vui lớn và là niềm tự hào cho mỗi con dân Nước Việt trên  mảnh đất tha hương này. Lòng kính mến Mẹ Maria và lòng sùng kính các Thánh Tử đạo Việt Nam luôn đầy tràn nơi tâm hồn của họ. Chính tình yêu và lòng sùng kính đó đã thúc đẩy nhiều người, nhiều gia đình, đã không quản ngại đường xá xa xôi, vượt hàng trăm cây số để đến Lộ Đức như nguồn hồng ân và sống những ngày linh thiêng với đoàn người hành hương.

Trong Thư Mục vụ gửi Cộng đồng Dân Chúa ngày 13/10/2017 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, các ngài đã nhấn mạnh rằng : « Nhân dịp này, chúng tôi muốn hướng anh chị em tới một gia đình lớn hơn là Giáo Hội Công giáo Việt Nam, trải dài trong suốt bề dày lịch sử truyền bá đức tin. Năm 2018, chúng ta sẽ kỷ niệm 30 năm Toà Thánh nâng 117 vị Tử Đạo lên hàng hiển thánh. Đây là một dấu son trong lịch sử và là niềm tự hào của Giáo Hội Việt Nam. Chúng ta hãy tạ ơn Chúa đã ban cho Giáo Hội những chứng nhân anh dũng, dám sống mầu nhiệm hạt lúa được gieo vào lòng đất, chấp nhận chết đi để mang lại nhiều hoa trái (x. Ga 12,23-25). Thật vậy, trong lễ phong thánh tại Rôma, ngày 19-6-1988, Thánh Giáo Hoàng Gioan-Phaolô II đã nhắn nhủ: « Hỡi các Kitô hữu Việt Nam, chúng tôi có thể nói rằng máu Các Thánh Tử Đạo là cho anh chị em, là nguồn ân sủng để tăng trưởng đức tin. Nơi anh chị em, đức tin của cha ông chúng ta tiếp tục được thông truyền cho những thế hệ mới. Đức tin này là nền tảng giúp cho anh chị em, vừa trung thành với quê hương Việt-Nam, vừa tiếp tục là những môn đệ đích thực của Đức Kitô.

Mừng kỷ niệm biến cố phong Thánh Tử Đạo là dịp để mỗi người chúng ta ôn lại đời sống chứng nhân của các ngài, noi gương các ngài, sống tinh thần Phúc Âm trong mọi hoàn cảnh, cộng tác phần mình xây dựng một Giáo Hội vững mạnh và một xã hội công bằng và nhân ái. Để kỷ niệm biến cố quan trọng này, chúng tôi (các Giám mục Việt Nam) sẽ bàn thảo và đưa ra những đề nghị, nhằm hướng tới một chương trình bao gồm cử hành, học hỏi và sống đức tin. Cử hành để tạ ơn Chúa, tôn vinh các bậc Tiền Nhân và xin các ngài bầu cử cho Giáo Hội và Quê Hương ; học hỏi để hiểu biết cuộc đời và ý nghĩa sự hy sinh cao cả của các ngài; sống đức tin theo gương các Thánh Tử Đạo là những người trước khi chết vì Đạo thì đã sống cho Đạo, đạo làm người và Đạo làm con cái Chúa. »

« Các Thánh Tử Đạo là những người trước khi chết vì Đạo thì đã sống cho Đạo, đạo làm người và đạo làm con cái Chúa ». Lời nói nầy nhắc nhở chúng ta không chỉ sống vì Chúa và  sống cho Chúa mà thôi, nhưng cũng phải sống vì người và sống cho người. Chính Chúa Giêsu cũng đã từng nói : « Không phải tất cả những ai nói với Thầy: "Lạy Chúa, Lạy Chúa", là được vào nước trời, nhưng chỉ có người thực hiện ý Cha Thầy ở trên trời, kẻ ấy mới được vào nước trời. » (Mathêô 7,21). Con đường dẫn chúng ta đến Chúa cũng là con đường đưa chúng ta đến với người anh em. Sống Đạo là phải sống cùng lúc hai chiều kích đó : yêu Chúa và yêu người, hai mặt của một giới luật duy nhất. Đó là giới luật Yêu thương. Yêu Chúa mà không yêu người thân cận và người lận cận của mình thì đó là tình yêu giả hình. Yêu Chúa mà không muốn nhìn người nghèo đói, bần cùng, ốm đau thì tinh yêu đó là tình yêu rỗng tuếch như thánh Phao-lô đã nói : « Nếu có mọi thứ tài, mà không có lòng mến, thì chỉ như thùng rỗng kêu to. Nếu có nhiều ơn, cả những ơn trọng đại, mà không có lòng mến, thì vẫn là số không. Nếu cho đi tất cả, hy sinh mạng sống, mà không có lòng mến, cũng chỉ là hư vô. » (1 Côrintô 13,1-3)

Khi còn sinh tiền, các Thánh Tử Đạo Việt Nam cũng đã luôn sống theo hai chiều kích đó, như thánh Micae Nguyễn Huy Mỹ (1804-1838). Ngài đã sống tốt khi còn bé, có tiếng là nết na, nghiêm trang. Đến khi được Đức Cha Jean-Marie Havard Du gọi làm Lý trưởng, ngài càng sống tốt đạo hơn nữa. Không rượu chè cờ bạc, ngài chăm lo giữ đạo và chăm sóc gia đình. Vợ chống hòa thuận yêu thương nhau, chẳng nói nặng lời bao giờ. Ngài thương kẻ khó khăn và thường hay bố thí cho họ. Khi đã giúp ai việc gì thì ông không bao giờ lấy của tạ ơn của họ ... Cũng thế, thánh Đaminh Phạm Trọng Khảm (1780-159), khi còn sống, dù là quan án dưới thời vua Tự Đức, rất có uy tín, ngài luôn sống đức độ, gương mẫu cho mọi người. Đầy tình bác ái nhân hậu, ngài luôn tìm cách chăm sóc mọi người dân trong làng, nhất là người nghèo. Ngài cũng là chánh trương trong giáo xứ, nên giúp đỡ mọi người và thường hay cung cấp chỗ ở cho các vị đạo trưởng, các thầy giảng trong những ngày khó khăn giữa cơn cấm cách bách hại đạo. (trích Hạnh các Thánh TĐVN 2018 – HĐGMVN)

Như vậy, các Thánh Tử Đạo Việt Nam đã để lại cho chúng ta những tấm gương sáng về sống Đạo ngày hôm nay, sống « đạo làm người và đạo làm con cái Chúa ». Hạt giống Tin Mừng mà các Thánh Tử đạo gieo trồng đã được vun tưới bằng chính máu của các ngài. Nhờ dòng máu các ngài đổ ra mà hạt giống ấy đã phát triển và lớn mạnh. Chúng ta là con cháu đã được thừa hưởng hạt giống ấy vàhạt giống ấy đã nẩy mầm trong tâm hồn chúng ta.  Nếu mỗi tâm hồn chúng ta đã được gieo trồng hạt giống ấy, thì chúng ta  phải làm cho nó luôn đơm bông kết trái, qua đời sống đạo đức, gương mẫu và thắm tình bác ái trong gia đình, trong công đoàn, trong xã hội. Hay nói một cách khác, đó là sống cụ thể và đúng với Ơn gọi Kitô hữu của chúng ta trong cuộc lữ hành trần thế này để khi chúng ta đã hoàn tất cuộc hành trình kiếp người, chúng ta cũng sẽ được Thiên Chúa thưởng ban cho hạnh phúc vĩnh cửu trên Thiên đình nơi mà các Thánh Tử Đạo đang chung hưởng bên Chúa. Không phải vì các ngài ở trên thiên đàng nên mới được tôn phong là thánh, mà vì các ngài đã sống thánh thiện ngay còn lúc sinh tiền ở nơi trần thế nên các ngài đã được Chúa ban thưởng phúc trường sinh trên thiên quốc và được Giáo Hội tôn phong để các tín hữu noi gương và sống như các ngài.

Trong Tông Huấn “Hãy Vui mừng và Hân hoan” (Gaudete et Exsultate), ĐGH Phanxicô đã nhắc nhở chúng ta đừng quên ơn gọi nên thánh của mình. Chắc hẳn, ngày nay không còn cảnh « đầu rơi máu chảy » như thuở xưa, nhưng sống « Đạo làm con Chúa » cũng gặp nhiều thách đố cần phải vượt qua và sống « Đạo làm người » cần nhiều cố gắng để xây dựng chính mình, xây dựng gia đình, cộng đoàn và xã hội bằng Đức Ái. Sống như thế là chúng ta đang tiến bước trên con đường nên thánh như ĐGH Phanxicô đã viết : « Tôi thích chiêm ngắm sự thánh thiện nơi sự kiên trì của Dân Thiên Chúa : nơi những người cha người mẹ nuôi dưỡng con cái với tình thương bao la, nơi những người nam và nữ làm việc vất vả để lo cho gia đình, nơi những bệnh nhân và các tu sĩ cao niên không bao giờ đánh mất nụ cười. Trong sự kiên trung hằng ngày của họ, tôi nhìn thấy được sự thánh thiện của Hội Thánh đang chiến đấu … » (số 7)

Ngày Chúa nhật 18/11/2018, Cộng đoàn Giáo Xứ Việt Nam Paris chúng ta sẽ mừng lễ các Thánh Tử đạo Việt Nam. Đây là dịp để chúng ta quyết tâm sống theo gương sáng của các  ngài. Có như thế chúng ta mới có thể hiên ngang cất tiếng hát : " Đây bài ca ngàn trùng dâng về Thiên Chúa, bài ca thấm nhuộm máu hồng,từng đoàn người anh dũng tiến lên hy sinh vì Tinh yêu "

Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf