MÙA TƯỞNG NIỆM
Vào cuối năm 2010, nhiều người trong chúng ta đã xem phim « Des hommes et des dieux », tạm dịch là « Những con người và những thần thánh », mô tả cuộc sống của tám đan sĩ xi-tô tại làng Tibhirine ở Algérie. Khi có cuộc thảm sát những nhân công ngoại quốc trong vùng, quân đội Algérien có đề nghị các đan sĩ rời khỏi tu viện và đi nơi khác để được an toàn tánh mạng, nhưng các đan sĩ đã quyết định ở lại với dân làng địa phương, mà đa số là người Hồi giáo. Sống chết có nhau. Cuối cùng, ngoài một đan sĩ may mắn sống sót, tất cả các đan sĩ đều bị thảm sát, và cho đến nay, người ta vẫn không biết thủ phạm là ai ? Trong đoạn kết của phim, để mô tả cái chết bi thương và bí ẩn của các đan sĩ, đạo diễn Xavier Beauvois đã cho thấy các đan sĩ lần lần tiến lên một ngọn đồi và khuất bóng sau một đám sương mù … Các đan sĩ đó đã đi về đâu ?
Câu hỏi nầy cũng là câu hỏi mà chúng ta đặt ra khi chúng ta đứng trước thi hài của một người thân của chúng ta hay nói chung, khi chúng ta đứng trước một quan tài trong một buổi lễ tiễn biệt. Họ đi về đâu ? Họ đang ở đâu ?
Thánh Phaolô trong thư thứ nhất gửi giáo đoàn Thessalonique đã viết : « Vì nếu chúng ta tin rằng Đức Giêsu đã chết mà đã sống lại thì Thiên Chúa cũng sẽ đem những kẻ đã chết vì Đức Giêsu đến cùng Ngài » (1 Thes 4,14). Như thế, dưới ánh sáng mầu nhiệm Phục sinh của Chúa Giêsu và trong niềm tin Kitô giáo, chúng ta tin là những người quá cố và khuất bóng như các đan sĩ xi-tô đã về với Thiên Chúa. Như « lá rụng về cội », sau cuộc sống ở trần đời nầy, con người, xuất thân từ Thìên Chúa, cũng sẽ trở về với Ngài.
Trở về với Thiên Chúa, nhưng họ đang ở đâu ? Ngoài các vị đã được Giáo hội tôn phong Hiển thánh hay Chân phước mà chúng ta biết chắc là các ngài đang được hưởng nhan thánh Chúa, chúng ta không biết được những người quá cố đang ở đâu ? Họ đang hưởng hạnh phúc thiên đàng hay bị trầm luân nơi luyện hình ? Vì thế, chúng ta có nhiệm vụ cầu nguyện cho họ để Thiên Chúa, vì lòng từ bi và nhân hậu của Ngài, rước họ về với Ngài và ban cho họ ánh sáng ngàn thu. Đây cũng là một cử chỉ mang tính yêu thương và phục vụ, vì những người quá cố, giờ đây, chỉ còn biết trông nhờ vào lời cầu chủa chúng ta mà thôi.
Tháng 11, tháng cầu cho những người quá cố, tháng tưởng niệm những người thân đã ra đi về bên kia thế giới, nếu không muốn nói là về với Chúa. Họ xa lìa chúng ta, nhưng vẫn gần kề chúng ta để đồng hành với chúng ta trong cuộc sống thường nhật, vì cái chết không cắt đứt được sợi giây tình cảm yêu thương mà họ đã se thắt trong suốt chuỗi ngày chung sống với chúng ta, không xóa bỏ được lòng yêu mến thiêng liêng đã liên kết họ với chúng ta. Xin lễ, cầu nguyện cho họ để nói lên lòng thương mến của chúng ta. Viếng mộ của họ để tiếp tục sống tình hiệp thông trong gia đình. Một nén hương thắp trên bàn thờ tổ tiên để bày tỏ lòng tri ân của chúng ta với những đấng sinh thành và có công nuôi dưỡng chúng ta.
Chết không phải là hết. Chết là về với Chúa, là bước lên tầng lầu trên nhà để rồi tiếng kêu réo gọi nhau vẫn vang vọng trong mái ấm gia đinh và ngày nào đó, chúng ta sẽ gặp lại những người thân của chúng ta trong ánh sáng của Thiên Chúa khi chúng ta bước lên nấc thang cuối cùng của đời mình.
Mùa tưởng niệm. Mùa hiệp thông. Mùa hy vọng.
Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf