CN 3 MÙA CHAY - Năm C
28.02.2016
"Đã ba năm nay tôi ra cây vả này tìm trái,
mà không thấy. Anh chặt nó đi."
BÀI ĐỌC I
Bài trích sách Xuất Hành (3,1-8b;13-15).
Bấy giờ ông Mô-sê đang chăn chiên cho bố vợ là Gít-rô, tư tế Ma-đi-an. Ông dẫn đàn chiên qua bên kia sa mạc, đến núi của Thiên Chúa, là núi Khô-rếp. Thiên sứ của Ðức Chúa hiện ra với ông trong đám lửa từ giữa bụi cây. Ông Mô-sê nhìn thì thấy bụi cây cháy bừng, nhưng bụi cây không bị thiêu rụi. Ông tự bảo : "Mình phải lại xem cảnh tượng kỳ lạ này mới được: vì sao bụi cây lại không cháy rụi ?" Ðức Chúa thấy ông lại xem, thì từ giữa bụi cây Thiên Chúa gọi ông: "Mô-sê! Mô-sê!" Ông thưa: "Dạ, tôi đây !" Người phán : "Chớ lại gần! Cởi dép ở chân ra, vì nơi ngươi đang đứng là đất thánh." Người lại phán : "Ta là Thiên Chúa của cha ngươi, Thiên Chúa của Áp-ra-ham, Thiên Chúa của I-xa-ác, Thiên Chúa của Gia-cóp." Ông Mô-sê che mặt đi, vì sợ nhìn phải Thiên Chúa. Ðức Chúa phán : "Ta đã thấy rõ cảnh khổ cực của dân Ta bên Ai-cập, Ta đã nghe tiếng chúng kêu than vì bọn cai hành hạ. Phải, Ta biết các nỗi đau khổ của chúng. Ta xuống giải thoát chúng khỏi tay người Ai-cập, và đưa chúng từ đất ấy lên một miền đất tốt tươi, rộng lớn, miền đất tràn trề sữa và mật, xứ sở của người Ca-na-an. Bây giờ, ngươi hãy đi ! Ta sai ngươi đến với Pha-ra-ô để đưa dân Ta là con cái Ít-ra-en ra khỏi Ai-cập."
Ông Mô-sê thưa với Thiên Chúa : "Bây giờ, con đến gặp con cái Ít-ra-en và nói với họ : Thiên Chúa của cha ông anh em sai tôi đến với anh em. Vậy nếu họ hỏi con : Tên Ðấng ấy là gì ? Thì con sẽ nói với họ làm sao ?" Thiên Chúa phán với ông Mô-sê : "Ta là Ðấng Hiện Hữu." Người phán: "Ngươi nói với con cái Ít-ra-en thế này : "Ðấng Hiện Hữu sai tôi đến với anh em." Thiên Chúa lại phán với ông Mô-sê : "Ngươi sẽ nói với con cái Ít-ra-en thế này : Ðức Chúa, Thiên Chúa của cha ông anh em, Thiên Chúa của Áp-ra-ham, Thiên Chúa của I-xa-ác, Thiên Chúa của Gia-cóp, sai tôi đến với anh em. Ðó là danh Ta cho đến muôn thuở, đó là danh hiệu các ngươi sẽ dùng mà kêu cầu Ta từ đời nọ đến đời kia."
THÁNH VỊNH 103
Chúa là Đấng thương xót và nhân ái.
Chúc tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi,
toàn thân tôi, hãy chúc tụng Thánh Danh!
Chúc tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi,
chớ khá quên mọi ân huệ của Người.
Chúa tha cho ngươi muôn ngàn tội lỗi,
thương chữa lành các bệnh tật ngươi.
Cứu ngươi khỏi chôn vùi đáy huyệt,
bao bọc ngươi bằng ân nghĩa với lượng hải hà,
Chúa phân xử công minh,
bênh quyền lợi những ai bị áp bức,
mặc khải cho Mô-sê biết đường lối của Người,
cho con cái Ít-ra-en thấy những kỳ công của Người.
Chúa là Đấng từ bi nhân hậu,
Người chậm giận và giàu tình thương,
Như trời xanh trổi cao hơn mặt đất,
Chúa cũng chạnh lòng thương kẻ kính tôn.
BÀI ĐỌC II
Bài trích thơ thứ nhất thánh Phaolô gửi tín hữu Côrintô (10,1-6.10-12)
Thưa anh em, tôi không muốn để anh em chẳng hay biết gì về việc này: là tất cả cha ông chúng ta đều được ở dưới cột mây, tất cả đều vượt qua Biển Đỏ. Tất cả cùng được chịu phép rửa dưới đám mây và trong lòng biển, để theo ông Mô-sê. Tất cả cùng ăn một thức ăn linh thiêng, tất cả cùng uống một thức uống linh thiêng, vì họ cùng uống nước chảy ra từ tảng đá linh thiêng vẫn đi theo họ. Tảng đá ấy chính là Đức Ki-tô. Nhưng phần đông họ không đẹp lòng Thiên Chúa, bằng chứng là họ đã quỵ ngã trong sa mạc. Những sự việc ấy xảy ra để làm bài học, răn dạy chúng ta đừng chiều theo những dục vọng xấu xa như cha ông chúng ta. Anh em đừng lẩm bẩm kêu trách, như một số trong nhóm họ đã lẩm bẩm kêu trách: họ đã chết bởi tay Thần Tru Diệt. Những sự việc này xảy ra cho họ để làm bài học, và đã được chép lại để răn dạy chúng ta, là những người đang sống trong thời sau hết này. Bởi vậy, ai tưởng mình đang đứng vững, thì hãy coi chừng kẻo ngã.
TIN MỪNG
Bài trích Phúc âm theo Thánh Luca (13, 1-9).
Lúc ấy, có mấy người đến kể lại cho Ðức Giêsu nghe chuyện những người Galilê bị tổng trấn Philatô giết, khiến máu đổ ra hoà lẫn với máu tế vật họ đang dâng. Ðức Giêsu đáp lại rằng : "Các ông tưởng mấy người Galilê đó có tội lỗi hơn hết mọi người Galilê khác bởi lẽ họ đã chịu đau khổ như vậy sao ? Tôi nói cho các ông biết, không phải thế đâu ; nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy. Cũng như mười tám người kia bị tháp Silôa đổ xuống đè chết, các ông tưởng họ là những người mắc tội nặng hơn tất cả mọi người ở thành Giêrusalem sao ? Tôi nói cho các ông biết, không phải thế đâu; nhưng nếu các ông không chịu sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết y như vậy".
Rồi Ðức Giêsu kể dụ ngôn này : "Người kia có một cây vả trồng trong vườn nho mình. Bác ta ra cây tìm trái mà không thấy, nên bảo người làm vườn : "Anh coi, đã ba năm nay tôi ra cây vả này tìm trái, mà không thấy. Vậy anh chặt nó đi, để làm gì cho hại đất ?" Nhưng người làm vườn đáp : "Thưa ông, xin cứ để nó lại năm nay nữa. Tôi sẽ vun xới chung quanh, và bón phân cho nó. May ra sang năm nó có trái, nếu không thì ông sẽ chặt nó đi".
SUY NIỆM LỜI CHÚA
Lm. Gioan Vũ Minh Sinh
Chúa Mời Gọi Ăn Năn Hối Cải
Phụng vụ dành cho chúng ta 40 ngày của Mùa Chay để chúng ta nhận thức tình trạng tội lỗi của mình mà ăn năn sám hối. Chúng ta đã bước sang tuần thứ 3 của mùa Chay, nên Lời Chúa xem ra càng khẩn thiết hơn: “Nếu các ngươi không sám hối, các ngươi sẽ phải chết.”
Luca ghi lại việc người ta báo tin cho Chúa Giêsu biết vụ Philatô giết một số người Galilê khi họ đến Giêrusalem dâng lễ tế, chắc họ đã gây ra một vài hỗn loạn trong khuôn viên Đền thờ, vì họ vốn có tiếng là có tinh thần dân tộc mạnh mẽ và bị chính quyền Rôma coi như những hạt nhân cách mạng, họ thường tranh đấu và gây ra những cuộc nổi loạn chống lại đế quốc La mã. Philatô, khi đó là tổng trấn đại diện chính quyền La mã, đã thẳng tay đàn áp mọi âm mưu phản loạn. Các sử gia xác nhận ông đã dùng những cực hình tàn bạo và lấy máu của họ hoà vào máu các lễ vật của họ. Khi hay tin, Chúa Giêsu hỏi: “Các ngươi tưởng những người Galilê ấy là hạng tội lỗi hơn mọi người Galilê khác vì đã phải khốn như thế sao?”.
Đứng trước những biến cố đem lại tai hoạ và chết chóc cho con người, Chúa Giêsu không bình luận theo quan điểm của người Do Thái thời đó. Họ cho rằng những ai bị tai hoạ đó là do tội của chính họ, nên bị Thiên Chúa giáng phạt. Còn những người khác được bình yên vô sự, thì cho rằng mình vô tội, nên dễ tự hào về sự thánh thiện của mình. Không phải chỉ người Do Thái, mà ta cũng vậy, trước những bất hạnh của người khác, ta hay tìm xem đâu là lỗi lầm của họ. Như người ta hay nói: Trời phạt nó! Hoặc chúng ta dễ lạm dụng kiểu nói “Trời có mắt” để nói rằng ai có bị sao thì ấy là do tội lỗi của họ mà đáng lãnh hình phạt. Khi ấy, một cách nào đó, ta tự cho mình là công chính vì đã không bị nạn như những người kia.
Chúa Giêsu không nghĩ thế. Ngài không cho rằng những người bị nạn đó tội lỗi hơn người khác. Ngài không phủ nhận mối tương quan giữa tội lỗi và hình phạt. Tuy nhiên, những tai ương, ôn dịch, chiến tranh, đói kém, động đất không nhất thiết giáng trên những người tội lỗi hơn. Vì thế, Chúa Giêsu quả quyết những người Galilê bị Philatô tàn sát không phải là những người có tội hơn những người Galilê khác. Ngài muốn nhấn mạnh rằng mọi người đều là tội nhân, đều bị Thiên Chúa phán xét, đều đáng chịu án phạt của Thiên Chúa, vì vậy mọi người phải lo ăn năn sám hối, nếu muốn thoát khỏi cơn thịnh nộ và án phạt của ngày Chung thẩm. Nên thay vì an tâm nghĩ rằng mình thánh thiện hơn những người bị nạn thì người ta hãy biết nhận ra mình tội lỗi và mau mắn hối cải. “Vì nếu các ngươi không hối cải, các ngươi hết thảy cũng sẽ bị tiêu diệt như thế”. Chúa Giêsu còn xác nhận lời cảnh cáo nghiêm trọng của Ngài bằng một ví dụ khác mà các nạn nhân bây giờ là những người ở Giêrusalem. Tháp Siloê ở phía tây nam Giêrusalem, đổ xuống, đè chết 18 người. Có phải họ là những người có tội hơn những người khác cư ngụ ở Giêrusalem không? Thay vì trả lời, Đức Giêsu kết luận bằng cách nhắc lại lời cảnh báo trên: "Ta bảo cho các ngươi biết: nếu các ngươi không hoán cải, các ngươi cũng sẽ chết như họ".
Như thế, Đức Giêsu đã đưa ra một lối giải thích các biến cố theo ý nghĩa tôn giáo, chứ không phải theo ý nghĩa chính trị hay lịch sử. Lối giải thích của Ngài cũng khác với lối giải thích của truyền thống xưa cũ quan niệm rằng Thiên Chúa chúc lành và thưởng công những người công chính, Người trừng phạt kẻ tội lỗi. Thành công và giàu sang là những dấu chỉ rõ ràng của sự ưu ái của Thiên Chúa. Thất bại và nghèo khổ đúng là phần thưởng cho những kẻ tội lỗi. Không hẳn là như thế. Thiên Chúa không phải là một "ông chủ" khắc nghiệt và nóng vội trừng phạt tức khắc. Hình phạt và phần thưởng, sẽ có, nhưng không phải theo cái lối mau chóng tức thời ấy. Vì thế, hai kiểu chết khốc liệt nói trên phải là lời cảnh báo cho những ai không mau mắn thay đổi đời sống, không xét lại những lầm lạc của mình. Người ta không gặp hoạn nạn không có nghĩa là người ta vô tội. Mọi người đều là tội nhân và cần hoán cải trước khi bị Thiên Chúa phán xét. Trước khi gặp tai nạn, khi mà cuộc đời xem ra tươi sáng, thì đã cần phải sám hối rồi. Để sau, e rằng quá muộn!
--------------
Ð.ô. Mai Ðức Vinh (2013)
Chúa từ bi, chậm giận và khoan dung
Một trong những ý tưởng nổi bật của các bài Thánh Kinh lễ hôm nay, là ‘Thiên Chúa giàu lòng từ bi và hay thương xót, Ngài chậm giận và hết sức khoan dung’. Quả vậy:
Theo bài đọc một, Thiên Chúa động lòng trắc ẩn khi thấy dân Chúa khổ cực, bị áp bức tư bề tại Ai Cập, Chúa thương xót họ và Chúa muốn sai Maisen đi giải cứu họ…
Trong bài đọc thứ hai, thánh Phaolô nhắc lại cho giáo dân Corintô những cách thức Thiên Chúa tỏ bày lòng thương xót của Ngài cho dân Chúa suốt thời gian họ lang thang trong sa mạc: Chúa dùng áng mây che chở họ, cho họ đủ cơm ăn, nước uống… mặc dầu phần đông họ ngỗ nghịch với Chúa, đáng bị hủy diệt… Từ đó thánh Phaolô dẫn chúng ta đến với Đức Kitô, là Maisen mới, là tảng đá an toàn, là áng mây cứu độ…
Riêng bài Tin Mừng: Chính chúa Giêsu đã dùng hai sự kiện cụ thể: ‘Mấy người Galilê bị quan Philatô ngược đãi và giết chết’ và ‘Mười tám người bị tháp Siloê đè chết’, rồi sau cùng dụ ngôn ‘cây vả không sinh quả’ để khẳng định: Thiên Chúa luôn nhẫn nại và giầu tình thương với các tội nhân…
Vâng, Thiên Chúa luôn yêu thương mọi người kể cả các tội nhân, Chúa nhẫn nại với họ, Chúa ‘chờ đợi và cho họ thời gian hối cải và sinh hoa kết quả…(bài Tin Mừng); Chúa nhắn nhủ họ phải luôn tỉnh thức và bền vững đến cùng, ‘cả khi thấy mình đứng vững cũng phải coi chừng kẻo ngã’ (bài đọc hai), nhất là cho đến muôn đời ‘phải tin nhận và tôn thờ Thiên Chúa, Thiên Chúa của Abraham và của các Tổ Phụ chúng ta…(bài đọc một). Đồng thời, mỗi ngày không quên dâng lên Thiên Chúa những lời chúc tụng và cảm tạ về lòng từ bi và thương xót của Ngài:
Chúc tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi,
Toàn thân tôi hãy chúc tụng Thánh Danh.
Chúc tụng Chúa đi hồn tôi hỡi,
Chớ nỡ quên mọi ân huệ của Người!
Chúa tha cho ngươi muôn vàn tội lỗi,
Thương chữa lành các bệnh tật ngươi,
Cứu ngươi khỏi chốn vùi đáy huyệt,
Bao bọc ngươi bằng ân nghĩa với lượng hải hà,
Ban cho đời ngươi chứa chan hạnh phúc,
Khiến tuổi xuân ngươi mạnh mẽ như chim bằng…
Chúa là Đấng từ bi nhân hậu,
Chúa chậm giận và giàu tình thương.
(Tv 102)