Lời chúa

VĂN HÓA & GIA ĐÌNH

SÁCH báo GIÁO XỨ

HÌNH ẢNH SINH HOẠT

VIDEO

Thánh Trẻ Dominico Savio (Ý, 1842-1858)

15 tuổi, Ðệ tử Salésiens Don Bosco

Michel Phạm Mỹ

Gia đình Salésiens được nhiều vị thánh. Ðấng sáng lập là thánh Gioan Don Bosco, có sức thu hút, chuyển đạt đức tin và trao truyền phương pháp giáo dục cho những ai đến với ngài, như :

1. Thánh linh mục Giuseppe Cafasso (Turin 1811-1960) cùng quê d’Asti với Don Bosco. Từ nhỏ, ý chí mạnh làm thánh. Học chủng viện, thần học ở Chieri. Thụ phong linh mục 1833. Bốn tháng sau xin gia nhập dòng Collège Ecclesiatique, được tín nhiệm làm giám đốc, đào tạo linh mục tông đồ theo thánh Ignace. Làm linh hướng cho trường thần học Alphonse Marie de Liguori. Ngài tìm hiểu sâu xa linh đạo Thánh François de Sales và đi theo đường giáo dục của Don Bosco. Sau cơn bệnh bệnh nhẹ, cha qua đời, 23.06.1860. 49 tuổi. ÐGH Pio XI phong chân phước, 1925. ÐGH Pio XII phong thánh cho ngài, 22.06.1947.

2. Thánh nữ Marie-Dominique Mazzarello (Mornesse, Turin, 1837-1881) cùng sáng lập Dòng Nữ Salésiens. Marie trong gia đình 10 người. Cha là Giuse Mazzarello, mẹ là Madalena Calisagno. Nông dân nhưng giáo dục đức tin. Năm 15 tuổi cô sinh hoat trong trường Dòng Ðức Mẹ Vô Nhiễm. Năm 1860, cô bị bệnh dịch nặng, do đang giúp gia đình cậu. Bước ngoặt, ảnh hưởng tới lòng đạo đức. Khấn Dòng Vô Nhiễm. Ý Chúa thúc đẩy, năm 1864, gặp cha Bosco, tại Mornesse, đang khi cha muốn mở dòng Salésiens nữ. Dòng phát sinh do sáng kiến của Don Bosco, và kiên trì của Marie-Dominique. Dòng mang tên ‘’ Con Ðức Mẹ Phù Hộ Giáo Hữu’’. Bosco lo giáo dục thanh nữ. Marie dạy nghề may. Năm 1872, nhóm thanh nữ khấn đầu tiên. Mẹ qua đời 14.05.1881, 44 tuổi.

ÐGH Pio XII phong Mẹ lên bậc chân phước 20.11.1938, và hiển thánh 24.06.1951.

3. Thánh linh mục Leonardo Mulrialdo (Turin, 1828-1900) sau khi cha mất, cậu xin tu học ở Savone. Năm 1845, trở về Turin. Thụ phong linh mục 1851. sáng lập Dòng Thánh Giuse huấn luyện giới trẻ. Làm giám đốc Collegio Artigianelli dành cho người trẻ đang đi làm.

Gặp cha Don Bosco, say mê giáo dục Thanh Thiếu Niên. Mở văn phòng tiếp đón người thất nghiệp, Mở trường dạy nghề cho giới trẻ. Lập hiệp hội Người thợ công giáo. Tái lập Hiệp hội Báo Chí (1876) gốc là La Voce dell ’Operaio (La voix de l’Ouvrier). Nay còn hoạt động mang tên La Voce del Popolo Năm 1857, Cha Don Bosco tín nhiệm cử trông coi thêm nguyện đường Thánh Louis.

Năm 1868, cha qua Paris, dạy thần học cho Xuân Bích, mở hội Vincent de Paul. Năm 1865, trở lại Turin, cha khôi phục dòng Thánh Giuse. Mở Học Viện Linh Mục. Lo giáo dục văn hóa và kỹ thuật giớI trẻ, trẻ mồ côi và ăn xin.

Cha qua đời vì ung thư máu, 30.03.1900. Ðức Phaolo VI phong chân phước, 02.11.1963, và hiển Thánh 03.05.1970. Cha từng nói : Người cầu nguyện là người mạnh nhất thế giới (L’homme qui prie est le plus piussant du monde)

4. Thánh Thừa Sai Tử Ðạo giám mục Louis Versiglia (Pavie, 1873 - Chine 1930) sinh ngày 05.06.1873, tại Oliva Gessi, Pavie. 12 tuổi theo học trường Don Bosco. Năm 16 tuổi nhập tu Salésiens, tại Turin, được gửi học triết tại Roma. Và chịu chức linh mục tại Roma, 1895. Ðược bổ làm giám đốc Ðệ tử viện Genzano, trong 9 năm. Năm 1909, đi truyền giáo bên Trung Hoa, vùng Macao. Năm 1921, được đặt cử làm giám mục giáo phận Shiu Chow, Macao, nam Trung Hoa. Dù gặp khó khăn, đức cha mở được lớp giáo lý, trường học, chủng viện. Tháng 02.1930, Ngài đi công du mục vụ, phái đoàn có linh mục trẻ Callisto Caravario, dòng Salésiens, 3 nữ tu. Phái đoàn đi các vùng Lin-Chow, trên sông Pak-Kong. Trên đường đi từ Ling-Kong-How, về phía Li-thau-Tseul. Tới giữa trưa, phái đoàn đang đọc kinh Angelus, thì có nhóm khủng bố đến vây, uy hiếp 3 nữ tu. Ðức Cha Louis và cha Salésiens bị giết thảm khốc, tại chỗ.

Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II phong Chân phước cho Ðức Cha Louis với danh xưng tử đạo, năm 1983, và hiển thánh 2000. Thánh Giáo Hoàng nói khi phong thánh cho hai người con của Salésiens : Chết như các ngài là chết cho đức tin. Mục tử chết cho đoàn chiên. Tử đạo của hai thánh nhân là thực hiện nguyện ước của vị sáng lập Salésiens Don Bosco. Ðúng là ‘‘Chén đầy máu con chiên’’ (calices pleins de sang).

5. Thánh Thừa Sai Tử Ðạo linh mục Callistus Caravario (Turin 1903 - Chine 1930) sinh năm 1903, tại làng quê Cuorgné. Ðược hai tuổi, gia đình chuyển về Turin. Học giỏi nhất lớp. Năm 1921, Gia nhập Salésiens, và năm sau xin theo cha Louis Versiglia qua Trung Hoa truyền giáo. Ðược Ðức cha Versiglia truyền chức linh mục cho, năm 1929. Từ đây cha luôn bên cạnh Ðức cha Louis Versiglia, Năm 1930, tháp tùng Ðức Cha Louis Versiglia đi kinh lý và được phúc tử đạo như trên. Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II phong Chân phước cho Ðức Cha Louis và cha Caravario với danh xưng tử đạo, năm 1983, và hiển thánh, 2000.

6. Chân Phước linh mục Luigi Orione (Tortona, 1872-1940) sinh 23.06.1872, tại Ponteccurone, giáo phận Tortona. Năm 13 tuổi nhập tu đệ tử Phanxico. Từ 1886, xin vào Salésiens Don Bosco. Và 1889, tu chủng viện Tortona. Năm 1895, thụ phong linh mục. Ðặc trách giới trẻ, mở các trung tâm tiếp nhận và giáo dục giới trẻ ở Morbico Losana (Pavie), ở Sicile, San Remo và Roma. Năm 1909, với khuyến khích và phép của giám mục, Cha lập ra tu hội cho riêng linh mục ‘‘Con Chúa Quan Phòng’’ (Fils de la Divine Providence) có thêm lời khấn thứ tư : trung thành với Giáo Hoàng (fidélité au Pape). Năm 1904, cha tổ chức công nghị và thành công, thảo luận : hợp nhất giáo hội ly khai (Obtenir l’union des Eglises séparées). Năm 1915, cha mở thêm dòng ‘Tiểu Muội Truyền Giáo Bác Ái ‘’ (Petites Sỵurs missionaires de la Charité) chuyên chầu Thánh Thể và chiêm ngắm Chúa Chịu Ðóng Ðinh.

Mùa Ðông, 12.03.1940, cha qua đời vì đau tim, sau ba ngày. Miệng tươi cười, kêu xin : Giêsu, Giêsu.. Xin đến với con. Cha hằng ao ước sống chết bên người nghèo khổ. Vì họ là Chúa Giêsu (Les pauvres qui sont Jésus Christ)

Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II tuyên phong ngài là chân phước, 26.10.1980.

7. Chân phước linh mục Michael Rua (Turin, 1837-1910), một trong đệ tử Salésiens khấn đầu tiên, sau là người kế vị thánh Don Bosco, từ khi ngài qua đời đến 04.1910. Don Bosco phát triển Dòng bên trong, còn Michael Rua khuếch trương ra ngoại quốc.

Cha thụ phong linh mục năm 1860, giữ chức giám đốc Salésiens ở Mirabello (1863-65), và làm phó giám đốc Dòng Nữ Salésiens. Khi nào Don Bosco cần, là có Michael Rua ngay. Cha phụ trách thành lập, đi thăm các nhà bên âu châu. Cha qua đời 1910, thọ 73 tuổi.

Ðức Giáo Hoàng PhaoLo VI phong chân Phước cho Cha Michael Rua, 29.01.1972, nói : Khai sinh là Don Bosco, củng cố làm vững mạnh Salésiens là Cha Michael Rua. Cha là gương mẫu trong dòng. Giữ kỷ luật nghiêm minh. Ðời sống tâm linh trầm lặng và thâm sâu.

8. Chân phước linh mục Philippe Rinaldi (1856-1931) người thứ ba Bề trên tổng quyền Salésiens thay thế thay thánh Don Bosco từ 16.02.1922 đến 05.12.1931. Ðược Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II phong chân phước 29.04.1990.

Và dưới đây là thánh trẻ, nổi tiếng trong hàng thánh của Salésiens.

THÁNH TRẺ DOMINICO SAVIO

Là hoa quả vườn xuân Salésiens, Dominico Savio sinh 02.04.1842, làng Murialdo, cha là thợ rèn Cario Savio. Gia đình nghèo với 12 người con. Từ 5 tuổi đã theo cha mẹ đến nhà thờ. Còn sớm, nhà thờ chưa mở, thì Savio qùi ngay ngưỡng cửa đọc kinh. Học xong tiểu học, mới 10 tuổi, Savio đã thuộc giáo lý xưng tội lần đầu. Ðủ điều kiện rước Chúa.

Có lần, khoảng 10 tuổi, một ông già thấy Savio đi bộ 18 cây số đến trường. Ông hỏi :

- Ðường vắng, con đi một mình, không sợ à ?

- Cháu đâu có đi một mình. Có thiên thần Bản Mạnh đi cùng.

Năm Savio lên 12, gia đình dọn về Mondonio, làng nhỏ thuộc Castelnuovo d’Asti. May mắn Savio gặp cha Don Bosco. Lần đầu tiên gặp, Savio bày tỏ với nhà giáo dục tài ba, xin uốn nắn thành tông đồ nhỏ cho vườn nho Chúa. Chính vì vậy, Savio khám phá ra đường lối nên thánh và giáo dục ‘‘ Phụng vụ Chúa trong vui vẻ’’. Savio cố gắng chu toàn bổn phận sách đèn và gây tình đồng bạn.

1. Ðến Nguyện xá Don Bosco ở Valdocco

Năm 14 tuổI, Savio được nhận nộI trú trường Phanxico de Salê ở Torono. Niên khóa (1954-55). Ngày đầu vào nguyện xá, đập vào mắt câu Da mihi animas,cetera tolle. Savio nghĩ miên man không ngừng. Ở đây không buôn bán, tiền bạc, mà buôn bán các linh hồn. Con hy vọng con cũng có phần trong vụ buôn bán này.

Trong trường, Savio được phép mở hội ‘’Ðức Mẹ Vô Nhiễm’’ (08.06.1956), sau này, có 22 em gia nhập, khấn Dòng. Hội có tôn chỉ riêng : Năng nhận Bí tích, noi gương Chúa Giêsu, lui tớI bạn bè kém gương mẫu, lôi kéo hội viên thăng tiến đạo đức.

Trường không có lớp trung học, Savio đi học ngoài. Cha Bosco viết về Savio : Ở lứa tuổi học trò, ham chơi, bạn bè hay rủ đi chơi sau giờ học, hoặc trốn học. Savio từ chối, lấy lý do về xin phép mẹ. Làm cớ không đi.

Một hôm, trong lớp có hai bạn xung khác nhau. Ðịnh đánh nhau cho chết. Savio biết. Rủ hai người đến khu vắng, Savio trao cho mỗi người 5 cục đá. Savio giơ Thánh Giá có Chúa Giêsu Chết, nói với hai người : Trước khi hai bạn định thanh toán nhau, Ðiềm đạm bình tĩnh nhìn thẳng vào mặt Chúa, và thưa : Chúa vô tội, tha thứ cho kẻ đóng đinh. Tôi kẻ có tội, lại xúc phạm đến Ngài sao? Là toan báo thù nghiêm trọng này à ! Nói xong, một trong hai hầm hầm cầm đá, đến trước ngườI kia :

- Anh ném tôi trước đi.

Người đối diện trả lời :

- Không bao giờ…

Thấy vậy, Savio bỡ ngỡ. Hai người ôm nhau, thành bạn thân thiết, hơn bao giờ. Sự vự này trong trường ai cũng biết.

Savio hay cầm tay hai bạn : xin bạn làm dấu Thánh Giá đàng hoàng.

Khi các bạn hay tụm 5 tụm 3, kể chuyện không đứng đắn chỉ trích bạn bè, các cha giáo, bài bác giáo hội hay xúc phạm đến Chúa. Savio xen ngay vào kể chuyện đạo đức, vui tươi lành mạnh. Ai cũng cảm thấy thoải mái dễ chịu. Trong túi hay có bánh kẹo, cây Thánh Giá nhỏ, Savio hay đố các bạn giáo lý. Ai trả lời trúng, Savio tặng liền. Nên ai cũng thích chạy theo. Savio năng xưng tội, rước lễ. Ðối với những ai bỏ lâu xưng tội, hay không xưng vào cuối tuần, Savio biết, ghé tai nói với anh đó : Bạn thua satan rồi. Giờ chơi, nhóm nào có Savio, thì mấy phút đầu, nhóm cùng Savio đọc kinh hay lời nguyện ngắn, rồi mới chơi.

2. Quyết tâm nên thánh

Savio có lòng sùng kính Ðức Mẹ Vô Nhiễm, tự làm mỗi ngày vài hy sinh dâng riêng vì lòng hiếu thảo tôn kính Mẹ hiền. Ðặc biệt khi đi đường, Savio giữ con mắt nết na, không nhìn cảnh đẹp thiên nhiên, hay hình mẫu trong tủ kiếng. Bạn bè hỏi, thì cậu trả lời mắt để nhìn dung nhan Ðức Mẹ chúng ta trên trời. Nhờ Thiên Chúa, chúng ta xứng đáng đến Thiên Ðàng tìm Ðức Mẹ.

Chiều 08.12.1854, ÐGH công bố tín điều ‘‘Ðức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội’’, qua lờI khuyên của cha giải tội, Savio đến trước tòa Ðức Mẹ, tuyên đọc lại lờI khi xưng tội lần đầu : Lạy Mẹ Maria, con xin dâng trái tim con. Xin Mẹ làm cho nó thuộc về Mẹ. Giêsu Maria, xin luôn là bạn con. Xin thương để con chết hơn là phạm tội.

Một hôm thấy các bạn túm nhau xem tờ báo có hình thô tục, Savio chạy lại xé nát tờ báo, liệng đi. Và cắt nghĩa : Chỉ nhìn xấu xa là đủ làm dơ bẩn tâm hồn bằng một tội phạm. (x. Mt 5, 28)

Vào dịp lễ thánh Gioan Baotixita, Cha giám đốc Don Bosco hay cho học sinh muốn qùa gì, ghi vào giấy (quần áo, dụng cụ học sinh) Dominico ghi : Xin Cha cứu linh hồn con và làm cho con nên thánh. Vì tên ‘’ Domino’’ là ‘‘con của Chúa’’

3. Ơn lạ khi Savio còn sống

Cha Don Bosco kể lại:

- Savio xuất thần trước Thánh Thể. Buổi sáng nọ, ngày nào Savio cũng chịu Lễ, thường xảy ra như vậy. Sau Lễ, Savio tự ở nán trễ, có khi tới 2 giờ chiều, hay vắng học cả ngày, một mình trong nhà thờ quanh quẩn nơi ca đoàn, mắt đăm chiêu, miệng nói nho nhỏ. Chỉ cha Gioan Bosco nghe thấy. Nói đi nói lại : Lạy Chúa Giêsu, con yêu mến Chúa, cho đến chết. Nếu được hỏi sao ở trong tình trạng như vậy, thì Savio trả lời : Con bị chia trí và cắt ngang các kinh đang đọc theo luật dòng. Savio được thấy những sự thật đẹp trên trời. Thời gian xuất thần qua như chốc lát.

- Lâu lâu, Savio mờI cha Gioan đi theo. Ra phố, hai cha con đi quanh quanh, hết đường này tới đường khác. Sau cùng đến căn nhà, Savio chỉ :Thưa cha, trong này có người đau nặng, cần gặp cha, gõ cửa, vào đi. Rồi Savio bỏ đi. Nhiều lần Cha Bosco định hỏi : sao con biết, có người bệnh ở trong. Chưa kịp hỏi, thì Savio đâu mất.

- Ðôi khi, đang chơi, Savio bỏ anh em, đi hướng khác, mắt ngước lên cao. Nếu hỏi, Savio cho hay : bị chia trí xâm lấn, thấy thiên đàng mở ra. Buộc bỏ các bạn, bỏ chơi...

4. Savio chuẩn bị về Thiên Ðàng

Ðời sống Savio như lúc nào cũng chuẩn bị ra đi tìm nguồn sống. Cha Don Bosco nói, không biết Chúa có cho biết trước, hay linh cảm. Thấy Savio hay nói giữa bạn bè :

- Tôi phải chạy, nếu không đêm đến chụp tôi ngay trên đường.

- Em phải mau làm việc thiện, chỉ còn thời gian ngắn nữa thôi.

- Giờ kinh tối, Savio xin phép đọc kinh Kính Mừng, Xin cho Savio được chỉ định chết trước anh em chết tại đây.

- Savio xin với cha Don Bosco : Xin với Trinh Nữ cho con chết lành và ơn làm thánh.

5. Phép lạ sau khi Savio qua đời

Savio chết trẻ và thánh thiện, nên nhiều người đến cầu cứu khấn xin. Nhất là các bạn trẻ, độc thân hay có gia đình. Từ trời cao, Savio nhận lời, tại chỗ. Cha Don Bosco chứng kiến, kể lại :

- Nhiều bạn trẻ, hay đệ tử khỏi đau răng dữ dội, hay cảm nặng.

- Năm 1858, tu sinh Vaschetti, bạn thân Savio, càng gần ngày thi, bệnh tình ngày trầm trọng. Anh làm tuần 9 ngày khấn với Savio. Mới tới ngày thứ 5, bệnh thuyên giảm, bình thường và tiếp tục học. Sau Vaschetti làm linh mục, phục vụ tại Volpiano.

- Thầy Luy Castellano đau nặng, chuẩn bị về với Chúa, đã xin xưng tội lần chót với cha Bosco, xức dầu. Cha nói với Savio, thầy này cần làm việc với cha. Ðến chiều, thầy khỏi.

Tại ngoại ô Torino, ngay trong ngã tư khu phố, có nhà nguyện nhỏ tôn kính thánh trẻ. Khoảng 30 ghế ngồi, tường bên phải có dán đầy thư, hình các em, mà cha mẹ tạ ơn vì hiếm muộn hay con khó nuôi. Con trai ghi trong phiếu mầu xanh, con gái mầu hồng. Ðầu nhà nguyện, bên ngoài, dưới gốc cây còn huyệt trống của Savio. Xa độ 300 thước trên đồi còn căn nhà gỗ gia đình Savio.

Ðể kết thúc bài viết về Thánh sáng lập Gioan Bosco và Thánh trẻ đệ tử Salésiens Dominico Savio, xin hợp với gia đình Salésiens khắp nơi đọc, thường ngày, kinh cầu với Thánh Gioan Bosco :

Lạy thánh Gioan Bosco

Là Cha và là thầy của bạn trẻ

Cha đã chịu biết sao khó nhọc

Ðể cứu các linh hồn

Xin cha hướng dẫn chúng con

Biết tìm lợi linh hồn chúng con

Và phần rỗi anh chị em chúng con

Xin giúp chúng con

Yêu mến Chúa Giêsu Thánh Thể

Mẹ Maria Phù hộ

Và Ðức Thánh Cha

Xin cầu cho chúng con ơn chết lành