Trang chủ
  • Trang chủ
  • Giáo xứ
    • Ban Giám Đốc
    • Ban Thường Vụ
    • Vài dòng lịch sử Giáo Xứ
    • Các Cộng đoàn
      • Cộng đoàn Villiers-le-Bel
      • Cộng đoàn Sarcelles-Garges
      • Cộng Đoàn Seine Saint Denis
      • Cộng đoàn Ermont
      • Cộng đoàn Marne-la-Vallée
    • Các Đoàn thể
      • Hội các bà mẹ Công giáo
      • Bữa cơm chủ nhật
      • Sinh hoạt Giới trẻ Giáo Xứ
      • Legio Mariae
      • Liên Đới Nghề Nghiệp
      • Hội yễm trợ ơn gọi
      • Nhóm Gia đình trẻ & Du ca
      • Thư viện giáo xứ
      • Ban báo chí
      • Nhóm internet giáo xứ
      • Ban Tu thư
      • Phong trào TNTT - Đoàn Kitô Vua GXVN Paris
      • Phong trào Cursillo
    • Các Ca đoàn
      • Ca đoàn Trinh Vương
      • Ca đoàn Lê Bảo Tịnh
      • Ca đoàn Triều dâng
      • Ca đoàn Giáo xứ
      • Ca đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể
    • Các Lớp học
      • Lớp Dự bị Hôn nhân
      • Lớp Ðàn tranh
      • Lớp Pháp văn
      • Lớp tiếng Việt
      • Lớp Giáo Lý
  • Tin tức
    • Thông Tin
      • SINH HOẠT THƯỜNG XUYÊN
      • BẢN ĐỒ ĐẾN GIÁO XỨ PARIS
    • Sinh hoạt Cộng đoàn
      • Vidéo và Hình ảnh Thánh Lễ Mừng kính Thánh Giuse - Quan thầy Giáo xứ & Mừng thượng thọ và ngân khánh thầy phó tế vĩnh viễn Phêrô Phạm Bá Nha
      • Các Quy Định Của Toà Thánh Về Chức Vụ Phó Tế Vĩnh Viễn - Lê Đình Thông
      • Thơ chúc mừng Thánh Lễ Tạ Ơn Thánh Lễ Tạ Ơn Thầy Phêrô Phạm Bá Nha (Giáo Xứ 19/03/2023) - Lê Đình Thông
      • Khai Giảng Khoá 2 Dự Bị Hôn Nhân
      • Hình : Tết Quý Mão 2023 - Tiệc Tết Cao Niên
      • Hành Hương Thánh Địa : Cùng Mẹ La Vang Bước Theo Dấu Chân Chúa Từ 23 Đến 30/04/2023
      • Hình : Gia Đình Liên Tu Sĩ tại Pháp mừng Xuân Quý Mão 2023 tại GXVN Paris - Ngọc Huy
      • Hình : Tết Quý Mão 2023 - Tiệc Thân Hữu Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Vidéo : Tết Quý Mão 2023 - Tiệc Thân Hữu Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Hình : Lễ Thánh Gia - Kỷ Niệm Hôn Phối và Họp Mặt Gia Đình Louis-Zélie
      • Hình : Diễn Nguyện và Thánh Lễ Giáng Sinh 2022
      • Chúc mừng Kim Khánh Cha Giuse Đinh Đồng Thượng Sách - (Noel 1972-2022)
      • Tĩnh Tâm Mùa Vọng 2022 - Phạm Bá Nha
      • Lịch Mục Vụ Giáo Xứ 2022-2023
      • Hình : Đại Lễ Kính 117 Vị Thánh Tử Đạo Việt Nam tại GXVNParis ngày 13/11/2022
      • Cáo Phó và Chương Trình Lễ An Táng Sơ Marie-Sophie Nguyễn Thị Phú
      • Giáo Xứ Việt Nam Paris Cử Hành Đại Lễ Kính 117 Vị Thánh Tử Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Tiễn Biệt - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Văn Nghệ ngày Liên Đới Nghề Nghiệp 23/10
      • Hình : Giáo Xứ Cử Hành Thánh Lễ Mừng Kính 75 năm Thành Lập Cộng Đoàn
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức cho 24 em tại Giáo Xứ VN Chúa nhật 29/05/2022
      • Kết Quả Giải Tombola Kermesse 04/05/2022
      • Hình : Hành Hương Giáo Xứ Với Hội Thân Hữu Taxi Tại Paray-Le-Monialngày 28-29/05/2022 01/05/2022
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức cho 24 em tại Giáo Xứ VN Chúa nhật 29/05/2022
      • Vidéo : Mừng Kỷ Niệm 75 năm ngày thành lập Giáo Xứ VN Paris - Huy Quyên
      • Giáo Xứ Paris Cử Hành Thánh Lễ Mừng Kính 75 năm Thành Lập Cộng Đoàn - Lê Đình Thông
      • Hình : Tiệc Liên Đới Nghề nghiệp tại Giáo Xứ VN Paris Chúa nhật 01/05/2022 - Phang Nguyễn
      • Hình : Thánh Lễ Lá tại Giáo Xứ VN Paris Chúa nhật 10/04/2022
      • Vidéo : 2 Bài Giảng Tĩnh Tâm Mùa Chay ngày Chúa Nhật 20-03-2022 tại Giáo xứ VN Paris - Lm Vincent Đoàn Minh Phúc
      • Chương trình Tuần Thánh 2022 tại Giáo xứ Việt Nam Paris
      • Vidéo & Hình : Thánh Lễ Kính Thánh Giuse Quan Thầy Giáo Xứ ngày Chúa Nhật 20/03/2022
      • Cáo Phó : Giáo sư Trương Công Cừu
      • Hình ảnh Trùng Tu Nhà Nguyện Giáo Xứ Tuần Lễ 21-25/02/2022 & Lời Tri Ân Của Cha Giám Đốc
      • Vidéo & Hình : Liên Tu Sĩ VN tại Pháp Mừng Xuân Nhâm Dần tại Giáo Xứ Paris
      • Chương Trình Tĩnh Tâm Mùa Chay tại Giáo Xứ Chúa Nhật 20/03/2022
      • Hình - Tiệc Xuân Nhâm Dần tại Giáo Xứ ngày 13/02/2022
      • Nắng Xuân - Tiệc Xuân Nhâm Dần (13/02/2022) - Lê Đình Thông
      • Chúc mừng -Lê Đình Thông
      • XUÂN GIÁO XỨ & ỦNG HỘ NHÓM NHÀ BẾP
      • Hình : Những Hang Đá Dự Thi tại Giáo Xứ
      • Trực tuyến : Thánh Lễ Vọng Giáng Sinh lúc 20g00 ngày 24-12-2021 tại Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Hành Trình Bê Lem - Lê Đình Thông
      • Mừng Lễ Kỷ Niệm Hôn Phối - Cha Giám Đốc
      • Giáo Sư Vũ Quốc Thúc Vừa Thiên Thu Vĩnh Biệt - Lê Đình Thông
      • Hình : Đại Lễ các thánh Tử đạo Việt Nam ngày 14/11/2021 - Ngọc Huy
      • Giáo Xứ Paris Cử Hành Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • KHÓA DỰ BỊ HÔN NHÂN LỊCH TRÌNH KHÓA GIÁNG SINH 2021
      • Lịch Mục Vụ Giáo Xứ 2021-2022
      • Bình Minh - Lê Đình Thông
      • Vidéo Thánh Lễ cầu cho linh hồn Ông Cố Gioan Maria Vianê VŨ CÔNG PHÁP
      • Bạch Hoa Lucia Đoàn Kim Hường - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức tại Giáo Xứ Việt Nam Paris lúc 11g30 ngày 20/06/2021
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức của Đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể được cử hành lúc 11g30 ngày 20/06/2021
      • Vidéo : Thánh Lễ RLTT và Tuyên Xưng Đức Tin của Đoàn TNTT ngày 16/05/2021
      • Vidéo : Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang Chúa Nhật 09/05/2021
      • Hình : Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang - Chúa Nhật 09/05/2021
      • HOA TRẮNG Tiễn Biệt Maria Đỗ Thị Thường (1930-2021) - Lê Đình Thông
      • Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang ngày 09/05/2021- Ban Mục Vụ
      • Hình : Thánh Lễ Phục Sinh Giáo Xứ Paris 2021/04/04
      • Thánh Lễ Phục Sinh sẽ được trực tuyến trên kênh youtube GX Chúa Nhật 04/04/2021 lúc 11g30
      • Hình : Thánh Lễ Lá Giáo Xứ Paris 2021/03/28
      • Thánh Lễ Lá sẽ được trực tuyến trên kênh youtube GX Chúa Nhật 28/03 lúc 15g
      • 21/03 : Giáo Xứ Paris cử hành Lễ Kính Thánh Cả Giuse : Bổn Mạng Cộng Đoàn-Lê Đình Thông
      • Hình : Thánh Lễ Xuân Tân Sửu Giáo Xứ Paris 2021/02/14
      • 10 Lời Khuyên Để Sống Tốt Mùa Chay
      • Thánh Lễ Mồng Ba Tết Tân Sửu : Bài Giảng Của Kinh Sĩ Richard ESCUDIER - Lê Đình Thông
      • LỊCH TRÌNH KHÓA HÔN NHÂN PHỤC SINH 2021
      • Tuần Cửu Nhật Xin Thiên Chúa Cứu Chữa Nhân Loại - TGP Paris
      • TNTT - LỄ QUAN THẦY ĐOÀN KITÔ VUA - Thánh Lễ Trực Tuyến thứ bảy 21/11/2020
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức cho 27 em Thiếu Nhi Giáo Xứ ngày 10/10/2020
      • Lời Cảm Ơn Của Thầy Phó Tế André Tạ Đình Chung
      • Ban Mục Vụ Hôn nhân : Lịch trình Khoá Giáng Sinh 2020
      • Hình : Tân phó tế Antôn Vũ Đình Khiêm lãnh nhận bí tích truyền chức cho Giáo phận Pontoise.
      • NHẤT CỬ ĐA TIỆN - Mai Đức Vinh
      • Vidéo : Thánh Lễ Tạ Ơn của Tân Phó Tế Michel Nguyễn Anh Hải tại Giáo Xứ ngày 04/10/2020
      • Hình : Thánh Lễ Tạ Ơn của Tân Phó Tế Michel Nguyễn Anh Hải tại Giáo Xứ ngày 04/10/2020
      • Giáo Xứ Việt Nam Paris Có Thêm Phó Tế Vĩnh Viễn - Lê Đình Thông
      • Lịch Mục vụ Giáo Xứ 2020-2021 - Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
      • Vidéo & Hình ảnh Thánh Lễ An Táng Đức Ông Giuese Mai Đức Vinh
      • 12/09 : THÁNH LỄ CẦU NGUYỆN CHO ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH - Lê Đình Thông
      • NGÀY 05/09 : HỌP CHUNG BAN GIÁM ĐỐC BAN MỤC VỤ - BAN KINH TẾ - Lê Đình Thông
      • THÁNH LỄ AN TÁNG ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH (ÉGLISE SAINT-SULPICE PARIS) - 10-09-2020 - Lê Đình Thông
      • Hình : Thánh Lễ An Táng Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh ngày 10-09-2020 tại nhà thờ Saint Sulpice
      • Cáo Phó - Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh - GXVN Paris
      • GIÁO XỨ PARIS TỔ CHỨC TĨNH TÂM KHAI GIẢNG NĂM MỤC VỤ 2020-2021 - Lê Đình Thông
      • ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH (1935-2020) NGUYÊN GIÁM ĐỐC GIÁO XỨ PARIS TỪ TRẦN - Lê Đình Thông
      • Hình : Xem lại ngày Kỷ Niệm Kim Khánh Linh Mục của Đức Ông Mai Đức Vinh 12/04/2015
      • [Đọc Lại] GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS DÂNG LỄ TẠ ƠN CHÚA VÀ CÁM ƠN ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH - Trần Văn Cảnh
      • Thân Hữu Taxi Mừng Kỷ Niệm 25 Năm Thành Lập Hội (1995-2020) - Lê Đình Thông
      • Hình : Thánh Lễ Rửa Tội Tân Tòng ngày Lễ Kính Thánh Tâm Chúa 21/06/2020
      • Giáo Xứ Mừng Lễ Thánh Gilbert - Bổn Mạng Cha Giám Đốc Nguyễn Kim Sang - Lê Đình Thông
      • Thánh Gilbert de Neuffonts (1076-1152) - Bổn mạng Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang - Lê Đình Thông
      • Ban Thường Vụ Họp Thường Kỳ Lần 3/2020 - Lê Đình Thông
      • Cử Hành Lời Chúa Trong Gia Đình - Chúa Nhật Thứ 7 PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 24 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - Lễ Chúa Thăng Thiên – NĂM A - Thứ 5 21/05/2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT VI MÙA PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 17 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT V MÙA PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 10 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT IV MÙA PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 03 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT III PHỤC SINH – NĂM A Chúa nhật 26 / 04 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT KÍNH LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA – NĂM A Chúa nhật 19 / 04 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT LỄ PHỤC SINH – NĂM A Chúa nhật 12 / 04 / 2020
      • GIÁO XỨ PARIS CỬ HÀNH LỄ LÁ TRỰC TUYẾN - Lê Đình Thông
      • Bông Huệ Trắng tưởng nhớ bà Maria Phạm Thị Huệ - Lê Đình Thông
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT LỄ LÁ – NĂM A - 05 / 04 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT THỨ V MÙA CHAY - 29/03/2020
      • THỨ TƯ SAU CHÚA NHẬT THỨ IV MÙA CHAY – NĂM A Lễ Truyền Tin 25 / 03 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT THỨ IV MÙA CHAY - 22/03/2020
      • THÔNG BÁO KHẨN CẤP
      • Hình : Cộng Đoàn Seine St Denis - GXVN Paris Mừng Tết Canh Tý 2020
      • BAN MỤC VỤ HỌP THƯỜNG KỲ LẦN II/20 ngày 08/03/2020
      • Hình : Văn Nghệ - Liên Tu sĩ Việt Nam tại Pháp vui Tết Canh Tý 2020 tại GXVN Paris
      • Vidéo : Văn Nghệ - Liên Tu sĩ Việt Nam tại Pháp vui Tết Canh Tý 2020 tại GXVN Paris
      • Hình : Tiệc Xuân Tết Cao Niên Canh Tý - Giáo Xứ Paris 2020/02/02
      • Hình : Tiệc Xuân Canh Tý Giáo Xứ Paris 2020/01/19
      • Vidéo : Tiệc Xuân Giáo Xứ Paris - Mừng Xuân Canh Tý 2020
      • Tiệc Xuân Giáo Xứ Paris - Mừng Xuân Canh Tý 2020 - Lê Đình Thông
      • Hành Hương NEVERS
      • Chúc Tết Cộng Đoàn - Lê Đình Thông
      • Ban Mục Vụ Họp Lấn 1/2020 - Lê Đình Thông
      • Chương Trình Dự Bị Hôn Phối năm 2020 - Ban Mục Vụ Hôn Nhân
      • Cảm Hứng từ Những Hang Đá Dự Thi tại Giáo Xứ - Lê Đình Thông
      • Hình : Ngày Tĩnh Tâm Giáo Xứ & Thánh Lễ mở tay của 3 tân linh mục thuộc Giáo phận Thanh Hoá : Giuse Lê Văn Ngọc, Phêrô Nguyễn Văn Tiện và Phaolô Ngô Ngọc Thắng
      • Tĩnh Tâm Mùa Vọng tại Giáo Xứ Paris - Đức Ông Hoàng Minh Thắng thuyết Giảng - Lê Đình Thông
      • Vidéo và Hình : ĐẠI LỄ MỪNG KÍNH CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT-NAM
      • PHIÊN HỌP NGÀY 10/11/2019 CỦA BAN MỤC VỤ - Lê Đình Thông
      • Hình : Tiệc Liên Đới Nghề Nghiệp 03/11/2019 tại Giáo Xứ
      • Đại Hội Tuyên Úy Đoàn Việt Nam tại Pháp - Kỳ 42 - Ptvv Giuse Giang Minh Đức
      • Giáo Xứ Paris : Cơm Thân Hữu "Liên Đới Nghề Nghiệp" - Lê Đình Thông
      • THƯ MỜI THI HANG ĐÁ GIÁNG SINH 2019 - Cha Giám Đốc
      • Cháo Lòng : Kính nhớ hương hồn Bà Hai Thân - Lê Đình Thông
      • Giáo Xứ Paris Tĩnh Tâm Mở Đầu Năm Mục Vụ Mới - Lê Đình Thông
      • Hình : Nhóm Thân Hữu Taxi Gáo Xứ họp mặt Hè và Dâng Thánh Lễ tạ Ơn 06/07/2019
      • Hình: Kermesse Hai Ngày Thân Hữu Giáo Xứ 08-09/06/2019
      • Nhạc Kịch Đàn Ca Tài Tử Diễn Tuồng Lục Vân Tiên - Lê Đình Thôing
      • Trận Hoả Hoạn Nhà Thờ Đức Bà Paris Làm Bừng Cháy Lửa Tin Yêu Công Giáo - Lê Đình Thông
      • Lễ Chứng Nhân Đức Tin của 9 em TNTT - Giáo Xứ Paris 18/05/2019
      • Thư Luân lưu Của Đức Tổng Giám Mục Michel Aupetit về trường hợp Bệnh Nhân Vicent Lambert- Lê Đình Thông
      • Hình: Giáo Xứ Hành Hương hai ngày 04-05/05/2019 tại Pont Marie và Mont Saint Michel
      • Vidéo : Chương Trình Thánh Nhạc Vui Đời Thánh Hiến tại GXVN Paris
      • Hội Diễn Thánh Nhạc Vui Đời Thánh Hiến tại GXVN Paris - Lê Đình Thông
      • Chia Buồn cùng anh chị Triển Lan - Cha Giám Đốc
      • Vidéo : Tình Con Yêu Chúa - Lm Vincent Đoàn Minh Phúc
      • Mùa Hồng Ân 2019
      • Sống Đạo "Tin Cậy Mến " của Một Ca Viên Giáo Xứ - Lê Đình Thông
      • Hình : Giáo Xứ Paris cử hành Thánh Lễ Lá
      • Vidéo : Nghi thức làm Phép Lá và Bài Thương Khó trong Thánh Lễ Lá tại GXVN Paris
      • Lễ Lá tại Giáo Xứ Việt Nam Paris - Lê Đình Thông
      • Những thách đố trong đời sống hôn nhân của đôi bạn - gia đình ngày nay - Đỗ Thục Hiền & Giang Minh Đức
      • BAN MỤC VỤ HỌP THƯỜNG KỲ (07/4/2019) - Lê Đình Thông
      • CHƯƠNG TRÌNH LỄ NGHI TUẦN THÁNH 2019
      • Khoá Dự Bị Hôn Nhân 2019
      • Hình : Ngày Tĩnh Tâm Giáo Xứ Paris 31/03/2019 - Nguyễn Phang
      • Ngày Tĩnh Tâm Giáo Xứ Paris 31/03/2019 - Lê Đình Thông
      • Hình : Đại Lễ ACIES Legio Maria & Ngày Họp Mặt Gia Đình Công Giáo lần thứ XIX
      • Hình: Tết Liên Tu Sỹ tại Pháp - Giáo xứ Paris 23/02/2019
      • Hình : Tết Cao Niên Kỷ Hợi 2019 Giáo Xứ VN Paris
      • Cao Niên Vui Xuân Kỷ Hợi - Đoàn Thị
      • Vidéo : Tiệc Xuân Kỷ Hợi 2019 tại Giáo xứ Paris ngày 03/02/2019
      • Ngày Gia Đình Lần thứ XIX - Ptvv Giang Minh Đức
      • Lời Tiễn Biệt và Phân Ưu - Võ Tri Văn
      • Chương trình Tiệc Xuân Giáo Xứ 2019
      • Tiễn Bạn Legio - Đoàn Thị
      • THÁNH LỄ VÀ NHỮNG LỜI TIỄN BIỆT BÁC SĨ TẠ THANH MINH - Trần Văn Cảnh
      • Nỗi Nhớ Nơi Đây - Đoàn Thị
      • BS TẠ THANH MINH vị lương y giầu lòng nhân ái - Lê Đình Thông
      • Tĩnh Tâm Mùa Vọng Giáo Xứ Paris : Vui Mừng và Hoan Hỉ - Lê Đình Thông
      • Hội YỂM TRỢ ƠN GỌI Tĩnh tâm hàng năm - Một Hội Viên
      • Vidéo : LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM 2018/11/18
      • Hình : LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM 2018/11/18
      • Giáo Xứ Paris cửa hành Lễ Kính Các Thánh Tửa Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Hành Hương Montligeon - 3/11/2018 - Một người Hành Hương
      • Đại Hội Lộ Đức : Nữ Vương Các Thánh Tử Đạo VN
      • Đại hội Tuyên Uý Đoàn Việt Nam kỳ 41 tại Pháp - Phạm Bá Nha
      • Lịch Mục Vụ Giáo Xứ năm 2018-2019
      • Vidéo và Hình ảnh Đại Hội Hành Hương Lô Đức 03-05/08/2018
      • Kính biệt Cố Thi sĩ Phương Du - Lê Đình Thông
      • Giáo Xứ Cử Hành Lễ An Táng Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Cẩn - Lê Đình Thông
      • Hình : Đại Hội Hành Hương Lộ Đức 03-05/08/2018 của các CĐCGVN tại Pháp
      • Hình : Thánh Lễ An Táng Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Cẩn - Nguyễn Văn Mẫn
      • Thánh Lễ Sai Đi của Hai Ban Mục Vụ và Kinh Tế Giáo Xứ Việt Nam Paris - Phạm Bá Nha
      • Cáo Phó : Bác Sĩ Nguyễn Văn Hậu
      • Cáo Phó : Lm Vincent Nguyễn Văn Cẩn
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 - Đêm Giã Từ Đức Mẹ 05/08/2018
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 (03-05/08/2018) Đêm Diễn Nguyện Thánh Ca 04/05/2018
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 (03-05/08/2018) - Nghi Thức Tôn Vinh CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VN
      • Đại Hội ’’Nữ Vương các Thánh Tử Đạo Việt Nam’’ - Xuân Anh
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 (03-05/08/2018) Rước Kiệu Đức Mẹ
      • Tang Lễ Cha Samuel Trương Đình Hoè - Lê Đình Thông
      • CÁO PHÓ - Linh mục Samuel TRƯƠNG ĐÌNH HÒE
      • Kiệu Đức Mẹ Lộ Đức Cầu Cho Đất Nước Việt Nam - Lê Đình Thông
      • ĐẠI HỘI CÔNG GIÁO TẠI LỘ ĐỨC : ĐỨC TGM NGUYỄN CHÍ LINH DIỄN GIẢNG VỀ ĐỨC MẸ VỚI CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM - Lê Đình Thông
      • ĐẠI HỘI CÁC CỘNG ĐOÀN CÔNG GIÁO VIỆT NAM TẠI PHÁP - Lê Đình Thông
      • Đại Hội Nữ Vương Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức - Thứ Bảy 09/06/2018
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức - Thứ Bảy 09/06/2018
      • Hình : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu - Thứ bảy 02/06/2018
      • Vidéo : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu của 24 em TNTT tại Giáo Xứ chiều thứ bảy 02/06/2016
      • Hành Hương Pontmain và Mont Saint Michel (12-13.5.2018) - Một Người Hành Hương
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu Kermesse Giáo Xứ 19-20/05/2018
      • Kết Quả Tombola Ngày Thân Hữu 20.5.2018 - Phạm Bá Nha
      • Hình : Đại Hội Mục Vụ ngày 06/05/2018 tại Giáo Xứ
      • Ngày gặp gỡ các tham dự viên khóa Ca Trưởng Phụng Vụ 28 & 29/04/2018 tại giáo xứ Việt Nam, Paris
      • Hai Ngày Thân Hữu - Kermess Giáo Xứ 19-20/05
      • Đường Hướng Mới : Thành Lập Ban Mục Vụ và Ban Kinh Tế của Giáo Xứ - Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang
      • Hình : Lễ Phục Sinh và Nghi thức Rửa Tội Tân Tòng 01/04/2018
      • Hình : Lễ Thánh Giuse Thợ & Ngày Liên Đới Nghề Nghiệp 01/05
      • Ngày Gia Đình tại Giáo Xứ Paris : Hội Luận về Chủ Đề Di Dân và Tịn Nạn - Đinh Đức Huy
      • Hình : Ngày Gia Đình thứ XVII Chúa nhật 15/04/2018
      • Ngày Gia Đình thứ XVII : Chúa nhật 15/04/2018
      • Giáo Xứ Paris mừng chặng đường dài Phó Tế của hai Thầy Phạm Bá Nha và Tạ Đình Chung - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Nghi Thức Vọng Phục Sinh đêm thứ bảy 31/03/2018 - Quỳnh Châu
      • Vidéo : Lễ Lá & Nghi thức làm phép Lá - Chúa nhật 25/03/2018
      • Hình : Lễ Lá Chúa nhật 25/03/2018
      • Đức Cha Châu Ngọc Tri Cử Hành Lễ Lá tại Giáo Xứ VN Paris - Lê Đình Thông
      • Hình : Cộng Đoàn Antony mừng Xuân Mậu Tuất 2018 - 11/03/2018
      • Vidéo : Thánh Lễ mừng kính Thánh Giuse quan thầy Giáo xứ
      • Hình : Cộng Đoàn Cergy mừng Xuân Mậu Tuất 2018 - 11/03/2018
      • Hình : Tết Cao Niên Mậu Tuất 2018 - 11/03/2018
      • Lớp Chuẩn Bị Hôn Nhân Khoá Phục Sinh 2018 - Lê Đình Thông
      • Tết Cao Niên Giáo Xứ Việt Nam Paris 11/03/2018 - Trọng Nghĩa
      • Hình : Cộng Đoàn Seine Saint Denis mừng Xuân Mậu Tuất 2018
      • Chiều Xuân 93 - Đoàn Thị
      • Xông Đất - Đoàn Thị
      • Hình : Tiệc Thân Hữu Tết Mậu Tuất Giáo Xứ 11/02/2018
      • Hoa Xuân Giáo Xứ - Đoàn Thị
      • Lời Phúng Chị Maria Nguyễn Thị Minh Phượng của Đức Ông Linh Hướng Mai Đức Vinh Ngày Lễ An Táng
      • Thương Tiếc Thày Ignace NGUYỄN VĂN THẠCH - Phạm Bá Nha
      • CÁO PHÓ BÀ MARIA TRẦN VĂN CẢNH
      • Kết Quả Cuộc Thi Hang Đá Giáng Sinh 2017
      • Thơ : Giáo Xứ Thi Hang Đá (19 Hang Đá) - Lê Đình Thông
      • THÔNG BÁO KHAI GIẢNG LỚP GIÁO LÝ HÔN NHÂN
      • Hình : Diễn Nguyện Thánh Ca và Thánh Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - Chúa nhật 19/11/2017
      • Vidéo : Diễn Nguyện Thánh Ca & Thánh Lễ Mừng Kính Các Thánh Tử Đạo VN
      • Histoire et Activités de la Mission Catholique Vietnamienne de Paris - Trần Văn Cảnh
      • 17 năm Liên Đới Nghề Nghiệp Giáo xứ Việt Nam Paris - Trần Văn Cảnh
      • Hình: Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp tại Giáo Xứ ngày 29/10/2017
      • Vidéo : Thánh Lễ Truyền chức và Tạ Ơn của Thầy Giang Minh Đức
      • Gia Đình Nôi ươm ơn gọi Phó tế vĩnh viễn - Mai Đức Vinh
      • Một chút tâm tình của người giáo lý viên - Đôi Mắt Ngọc
      • Vidéo Thánh Lễ : Giáo xứ hành hương kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra tại Fatima
      • Năm Điều Thăng Tiến - Lê Đình Thông
      • Hình : Giáo xứ hành hương kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra tại Fatima
      • Vidéo : TNTT & Giới Trẻ Ephata Giáo xứ dâng hoa Đức Mẹ nhân ngày GX hành hương kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra tại Fatima
      • Đại Hội Thường Niên Tuyên Úy Đoàn Việt Nam tại Pháp - Pt Phạm Bá Nha
      • Vài hàng Tiểu sử của Cha Gilbert Nguyễn Kim Sang - Tân Giám Đốc Giáo Xứ - Trần Văn Cảnh
      • Hình : Thánh Lễ truyền chức Phó Tế Vĩnh Viễn của Thầy Giuse Giang Minh Đức
      • Một Thuyền Nhân năm 1980 vừa trở thành Phó Tế Vĩnh Viễn tại Paris - Lê Đình Thông
      • Tân Phó Tế - Đoàn Thị
      • Thiệp mời tham dự lễ phong chức Phó Tế Vĩnh Viễn_Giang Minh Đức_TB 07.10.2017_ND de Paris - Giang Minh Đức
      • Lá Thư Mục Vụ Tháng 10
      • Thánh Lễ Nhậm Chức của Cha Tân Chánh xứ Gilbert Nguyễn Kim Sang chúa nhật 10/09/2017 - Trần Văn Cảnh
      • TÓM LƯỢC THỜI KỲ TRƯỞNG THÀNH 1980-2017 CỦA GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS -
      • Vidéo : Thánh Lễ Tạ Ơn và Tri Ân Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh - 03/09/2017
      • Hình : Nghi thức nhận xứ và Thánh Lễ nhậm chức của Cha Tân Chánh Xứ Gilbert Nguyễn Kim Sang
      • Đúc Kết : CHƯƠNG TRÌNH KHÓA GẶP GỠ XVII Mục Vụ Trưởng Thành CGVN tại Pháp - Đoàn Quốc Khánh
      • Đức Ông Mai Đức Vinh tháp Bạch Lạp - Cộng Đoàn Giáo Xứ Trước Thiên Toà - Lê Đình Thông
      • Mục Tử - Lê Đình Thông
      • Bản Tường Trình về Đại Hội Mục Vụ kỳ I năm 2017 lần thứ 66 - Chúa Nhật 11-06-2017 tại Giáo Xứ
      • ĐỨC TGM GIUSE NGUYỄN CHÍ LINH DÂNG THÁNH LỄ TẠ ƠN KỶ NIỆM 70 THÀNH LẬP GIÁO XỨ VIỆT NAM TẠI PARIS
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức cho 33 em Thiếu Nhi thuộc cộng đoàn Paris và Cergy
      • Tổng Giáo Phận Paris tán dương công đức của Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh - Giám Đốc Giáo Xứ - Nguyễn văn Thơm
      • Photos & Vidéos của Khóa gặp gỡ Giới Trưởng Thành XVII (2017) - Linh Đan
      • HAI NGÀY GIÁO XỨ - Thiên Hương
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu Giáo Xứ 03-04/06/2017
      • Giáo Xứ của tôi
      • Tư Tưởng Thần Học và Đức Tin của Tân Tỗng Thống Emmanuelle Macron - Lê Đình Thông
      • Tường Thuật Hành Hương Fatima - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Văn Nghệ Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp 01/05/2017
      • ĐẠI HỘI LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP GXVN PARIS LẦN THỨ 18, NGÀY 01.05.2017
      • Hình : Bữa Tiệc Liên Đới Nghề Nghiệp 01/05/2017
      • Phong Trào Curcillo Âu Châu tham dự Đại Hội Vultreya thế giới tại Fatima - Lê Đình Thông
      • Linh Đạo Liên Đới Nghề Nghiệp
      • Hình : Thánh Lễ Phụs Sinh : Đón nhận 4 tân tòng gia nhập Cộng Đoàn
      • Hình : Nghi thức làm phép Lá & Thánh Lễ Lá - Mùa Chay 2017
      • Vidéo : Lễ Lá & Nghi thức làm phép Lá - Chúa nhật 09/04/2017 GXVN Paris
      • 17 NĂM SINH HOẠT LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP TẠI GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS
      • Phụng Vụ Thánh Ca - Phạm Bá Nha
      • Linh Đạo Hội Legio Mariae (Đạo Binh Đức Mẹ) - Trần Huynh
      • Cộng Đoàn là viên đá sống động
      • Ba năm số 7 ghi dấu ba thời kỳ quan trọng trong lịch sử GXVN Paris - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Thánh Lễ mừng sinh nhật thứ 70 của Giáo Xứ và mừng Thánh Giuse bổn mạng 19/03
      • GXVN Paris mừng sinh nhật năm thứ 70, 1947-2017 - Trần Văn Cảnh
      • Hình : Giáo Xứ cử hành trọng thể kỷ niệm 70 năm thành lập và Lễ Thánh Giuse bổn mạng
      • Giáo Xứ Paris cử hành trọng thể kỷ niệm 70 năm thành lập và lễ Thánh Giuse bổn mạng Giáo Xứ - Lê Đình Thông
      • Linh Đạo Hôn Nhân Gia Đình - Trần Văn Cảnh
      • Giáo Xứ Thất Thập Chu Niên - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Cộng Đoàn Garges-Sarcelles vui Tết Đinh Dậu 2017
      • Hình : Cộng Đoàn Saint Denis mừng Tết Đinh Dậu ngày 26/02/2017
      • NGÀY GIA ĐÌNH XVI - Giang Minh Đức
      • Hình : Tết Cao Niên Đinh Dậu 2017 Tại Giáo Xứ VN Paris
      • VIDEO : Tết Cao Niên Đinh Dậu 2017 tại Giáo Xứ VN Paris
      • Tết Cao Niên 2017 - Trần Văn Cảnh
      • Quân Binh Legio - Đoàn Thị
      • Duyên Nợ 77 - Đoàn Thị
      • Hình : Thánh Lễ & Tiệc Xuân Thân Hữu GX : Xuân Ca Đinh Dậu
      • Câu đối Tết Giáo Xứ Việt Nam Paris - Trần Văn Cảnh
      • Ba năm số 7 ghi dấu ba thời kỳ quan trọng Trong lịch sử GXVN Paris
      • Vidéo : Tiệc Xuân Đinh Dậu 2017 - Phần 2 : XUÂN & TÌNH YÊU
      • Vidéo : Tiệc Xuân Đinh Dậu 2017 - Phần 1. TRƯỜNG CA MÚA NHẠC KỊCH
      • Tĩnh Tâm Đầu Năm Với Nhóm Gia Đình Trẻ - Đỗ Thục Hiền
      • Vài Hình ảnh Thánh Lễ Giao Thừa 27/01/2017
      • Vidéo : Thánh Lễ & Tiệc Xuân Đinh Dậu 2017 cùa Giáo Xứ
      • Tiệc Khai Xuân Đinh Dậu 2017 - Trần Văn Cảnh
      • Kịch bản « Xuân Ca Đinh Dậu » Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Tết Đinh Dậu 2017 tại Giáo Xứ Việt Nam Paris - Trần Văn Cảnh
      • Tết Thân Hữu Giáo Xứ - Xuân Ca Đinh Dậu
      • Bỉ Du Đầu Năm 2017 - Đoàn Thị
      • Giáo Xứ Việt Nam Paris trong năm Bính Thân 2016 - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh chủ tế Thánh Lễ tại GX Chúa nhật 18/12/2016
      • Chiều Nhạc « Chúa Đến » với « Vào Đời » 2016 - Đoàn Thị
      • Vidéo : Thánh Lễ Tôn Vinh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - 13/11/2016
      • Tưởng Niệm Cụ Trần Louis - Đức Ông Mai Đức Vinh
      • Bữa Cơm Liên Đới - Vũ Huyên Thuyên
      • Hình : Bữa Tiệc Gây quỹ xây dựng Cơ Sở Mới - Ngọc Huy
      • Vidéo : Bài giảng của ĐC Giuse Nguyễn Tấn Tước - GM Giáo phận Phú Cường tại GX ngày 18/09/2016
      • Hành trình Đại Hội Giới Trẻ Thế Giới 2016 tại Cracovie (Ba Lan)
      • Hành hương Paray-le-Monial - Nguyễn Hữu Tấn Đức
      • Nỗi Lòng Đầu Bếp - Đoàn Thị
      • Hành hương Roma - Tấn Đức
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức 28 em trong Cộng Đoàn Giáo Xứ - Thứ bảy11/06/2016
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức của 28 em GX ngày 11/06/2016
      • Vidéo : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu của 26 em TNTT tại Giáo Xứ chiều thứ bảy 04/06/2016
      • Cáo Phó cụ Cố Giuse Trần Văn Hợp - Thân phụ Gs Trần Văn Cảnh
      • Hình : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu Của 26 Em TNTT Tại Giáo Xứ Chiều Thứ Bảy 04/06/2016
      • Vidéo : Thánh Lễ lãnh nhận Ơn Toàn Xá tại Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp - 29/05/2016
      • Vidéo : Dâng Hoa tại Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp - 29/05/2016
      • Hình : Giáo Xứ hành hương lãnh ơn Toàn Xá Năm Thánh tại Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp - 29/05/2016
      • Hành Hương Năm Thánh Lòng Thương xót chúa Chúa nhật 29.05. 2016
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu - Kermesse Giáo Xứ - 14-15/05/2016
      • Liên Đới Nghề Nghiệp (LĐNN) tròn 15 tuổi - Trần Văn Cảnh
      • Bich chương - Hai ngày Thân Hữu Giáo Xứ 2016 - Trúc Tiên
      • TÌNH ANH CHỊ EM trong Liên Đới Nghề Nghiệp - Du Sinh
      • NHÓM XÂY DỰNG - Rừu Khoan Đục
      • NHÓM DOANH THƯƠNG - Mõ Doanh Thương
      • NGÀNH DỊCH VỤ - Hội viên X
      • THĂN HỮU TAXI - Võ Hoàng Thanh
      • NHÓM CHUYÊN GIA TRONG LIÊN ĐỚI - Cao Trọng Nghĩa
      • Linh Đạo CủA LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP - Đ.Ô Mai Đức Vinh
      • TIỆC TRUYỀN GIÁO CỦA PHONG THÀO LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP GXVN PARIS - Trần Văn Cảnh
      • Ngày Gia Đình XV - Giang Minh Đức
      • 17 NĂM SINH HOẠT LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Nghi thức làm phép lá & Thánh lễ Lá - 20/03/2016
      • Hình : Nghi thức làm Phép lá & Thánh Lễ Lá
      • Tiệc Xuân Cao Niên - Vũ Hạ
      • Hình - Lễ Thánh Giuse (Quan Thầy GX) & Diễn Nguyện Thánh Ca 13/03/2016
      • DIỄN NGUYỆN THÁNH CA - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Thánh Lễ kính Thánh Giuse-Quan Thầy GX và buổi diễn nguyện Thánh Ca
      • TẾT CAO NIÊN BÍNH THÂN 2016 - Trần Văn Cảnh
      • Dạo Tết Bính Thân - Đoàn Thị
      • Hình : GXVN PARIS mừng Tết Cao Niên - Bính Thân 2016
      • Ngày Gia Đình 15 - Giang Minh Đức
      • Chuyện Ăn Tết Thân Hữu GX - Bính Thân 2016 - Vũ Hạ
      • Vidéo : Tiệc Xuân Bính Thân 2016 Giáo Xứ Paris
      • Hình Tiệc Xuân Bính Thân 2016 Giáo Xứ - Nhóm nhiếp ảnh
      • Kết quả cuộc thi Hang Đá GX - Lê Đình Thông
      • Hình : Các Hang Đá tham dự cuộc thi Hang Đá năm nay 2015
      • Chiều Nhạc Giáng Sinh - Đoàn Thị
      • Hình : Thánh Lễ Mừng kính Các Thánh Tử Đạo Việt Nam
      • Vidéo : ĐẠI LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM
      • ĐẠI LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM
      • TIỆC LIÊN ĐỚI XÂY DỰNG CƠ SỞ GIÁO XỨ
      • Hình : TIỆC LIÊN ĐỚI XÂY DỰNG CƠ SỞ GIÁO XỨ
      • Đại Hội Tuyên úy Vn tại Pháp 2015
      • Phó tế vĩnh viễn dưới góc nhìn của Người giáo dân
      • Thư Mời Thi Hang Đá lần thứ VII : Giáng Sinh 2015
      • Hình : Thánh Lễ Tạ Ơn Của Thầy Phó Tế Vĩnh Viễn Phêrô Cao Trọng Nghĩa Tại Giáo Xứ
      • Vidéo Thánh Lễ Tạ Ơn của Thầy Phó Tế Vĩnh Viễn Phêrô Cao Trọng Nghĩa tại Giáo xư
      • Vidéo Thánh Lễ Truyền chức Phó Tế Vĩnh Viễn cho Thầy Phêrô Cao Trọng Nghĩa Tại Vương Cung Thánh Đường Notre Dame de Paris
      • Đôi dòng về tân Phó tế vĩnh viễn Phêrô Cao Trọng Nghĩa
      • TƯỞNG NIỆM NHÀ THƠ VÂN UYÊN NGUYỄN VĂN ÁI
      • Điếu văn đọc trong tang lễ GS Nguyễn Văn Ái
      • TƯỞNG NIỆM BÁC SĨ MAURICE NGUYỄN VĂN ÁI
      • GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS DÂNG LỄ TIỄN CHÂN BÁC SĨ MAURICE NGUYỄN VĂN ÁI
      • THÀNH QUẢ 35 NĂM MỤC VỤ THIÊNG LIÊNG
      • Cơ Sở Giáo Xứ & Những Đề Nghị của Toà TGM
      • Cơ Sở Giáo Xứ & những lá thư viết lên ĐHY Lustiger
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 16 năm thời Liên Đoàn (1942-1958)
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ LẦN THỨ 62 GXVN PARIS - QUYẾT ĐỊNH VỀ DỰ ÁN CƠ SỞ MỚI
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 2 Villa des Epinettes, 75017 Paris
      • Thỉnh Nguyện Thư - GS Trần Văn Cảnh
      • Cơ Sở Giáo Xứ 30 Năm tại Boissonnade (1968-1998)
      • Thánh Lễ An Táng Cụ Cố Gioan NGUYỄN VĂN HỘ
      • Cáo Phó : Ông Cố Gioan Nguyễn Văn Hộ - Cựu Chủ Tịch HĐMV GXVN PARIS
      • Hành Hương TORINO 27- 30.04.2015
      • Đó là sự huyền nhiệm - Lời chia sẽ của 1 phụ huynh sau Thánh Lẽ RLLĐ
      • Hai ngày Hội Chợ thân hữu
      • SỐNG MẦU NHIỆM CHÚA BA NGÔI DÂNG HOA KÍNH ĐỨC MẸ
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu-Kermesse Giáo Xứ
      • BẢN ĐÚC KẾT KHÓA GẶP GỠ XVI - Giới Trưởng Thành CGVN tại Pháp
      • Vidéo : Văn Nghệ Kermesse 2015 với thầy Phó Tế Nhạc Sĩ Vũ Thành An
      • Phần II : Chương Trình Văn Nghệ Mừng Kim Khánh Đức Ông Mai Đức Vinh
      • Phần I : Vidéo Chương trình Văn Nghệ Mừng Kim Khánh Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh
      • Đại hội Liên Đới Nghề Nghiệp XVI - Phần II: Sinh hoạt văn nghệ
      • Đại hội Liên Đới Nghề Nghiệp XVI - Phần I: Thánh Lễ
      • Hình ảnh : Ngân Khánh Thư Viện GX & buổi ra mắt CD Thương Ngàn Thương của thi sĩ Cung Chi
      • Hình : Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp lần thứ XVI
      • DÂNG LỄ CẦU NGUYỆN CHO ĐỨC ÔNG PHÊRÔ NGUYỄN VĂN TÀI
      • Vidéo Thánh Lễ Mừng Kim Khánh Linh Mục Đức Ông Mai Đức Vinh
      • Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp XVI_Thứ sáu 01.05.2015
      • Thư mời : Tĩnh tâm « Năm Truyền Giáo » - Nhóm Gia Đình Trẻ
      • Hình : Giáo Xứ mừng Kim Khánh Linh Mục và Thượng Thọ Bát Tuần Đức Ông Mai Đức Vinh
      • LỄ LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA - MỪNG KIM KHÁNH LINH MỤC ĐÔ MAI ĐỨC VINH
      • Cảm Nghiệm của các Hội viên Chi Hội Yểm Trợ Ơn Gọi - Phạm Bá Nha
      • TIỂU SỬ ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH
      • Vidéo : Thánh Lễ Lá tại Giáo Xứ VN Paris Chúa Nhật 29/03/2015
      • Vidéo Bài Thuơng Khó Chúa Giêsu và Hình Thánh Lễ Lá 2015
      • Hình : Giáo Xứ mừng kính Lễ Thánh Giuse : Quan Thầy Giáo Xứ
      • BỐN CÁI TẾT CỘNG ĐOÀN ẤN TƯỢNG Ở GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS
      • BỐN CÁI TẾT CỘNG ĐOÀN ẤN TƯỢNG Ở GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS (2)
      • ĐẠI HỘI HÀNH HƯƠNG LỘ ĐỨC CỦA CÁC CỘNG ĐOÀN Công Giáo VIỆT NAM TẠI PHÁP 2013
      • Các sự kiện nổi bật của Giáo xứ Việt Nam Paris trong năm 2014
      • ĐẠI LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM TẠI GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS
      • Lễ Chúa Giêsu Kitô Vua
      • Hình THÁNH LỄ MỪNG KÍNH CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ 62
    • Dự Án Cơ Sở
      • CƠ SỞ MỚI
      • GỢI Ý CHIA SẺ VỀ DỰ ÁN CƠ SỞ GXVN PARIS VỚI « NHÓM GIÁO XỨ NGÀY MAI »
      • 12 Bến Nước - Đoàn Thị
      • Ông Cha Nhảy Dù - Đoàn Thị
      • KIÊN TRÌ VÀ CAN ĐẢM GIỮ Ý CHÍ TẠO DỰNG CƠ SỞ GIÁO XỨ VN PARIS
      • Đất Hứa - Đoàn Thị (CơSở GX)
      • Ao Ta - Đoàn Thị (CoSở GX)
      • EMARAINVILLE 2 : THĂM LẦN HAI CÙNG 2 CỐ V ẤN XÂY DỰNG
      • EMERAINVILLE 2 CHÚNG TÔI ĐÃ ĐI, ĐÃ ĐẾN XEM VÀ ĐÃ BẰNG LÒNG
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ ĐẶC BIỆT VỀ CƠ SỞ-270915
      • Bữa Cơm Liên Đới Xây Dựng Giáo Xứ
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 2 Villa des Epinettes, 75017 Paris
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 16 năm thời Liên Đoàn (1942-1958)
      • Cơ Sở Giáo Xứ & những lá thư viết lên ĐHY Lustiger
      • Cơ Sở Giáo Xứ & Những Đề Nghị của Toà TGM
      • Cơ Sở Giáo Xứ 30 Năm tại Boissonnade (1968-1998)
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ LẦN THỨ 62 GXVN PARIS - QUYẾT ĐỊNH VỀ DỰ ÁN CƠ SỞ MỚI
    • Giáo Hội Hoàn vũ
      • Bổ Nhiệm Giám Mục Chính Toà Giáo phận Hà Tĩnh và Phát Diệm, Giám Mục Phó Giáo Phận Cần Thơ - HĐGMVN
      • Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ : 90 Năm hiện diện tại Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Thơ của ĐTGM Paris Laurent Ulrich gởi tín hữu Paris ngày Đức Giáo hoàng Danh Dự Bênêđictô XVI từ trần
      • Đức Giáo Hoàng Danh Dự BÊNÊĐICTÔ XVI và Tiểu Sử - Công Bình
      • Giới thiệu kênh Youtube “LỜI CHÚA LÀ ÁNH SÁNG” - Lm Giuse Vũ Thái Hoà
      • TÂN GIÁM MỤC GỐC VIỆT NAM TẠI HOA KỲ
      • Đại hội lần thứ XV của Hội đồng Giám mục Việt Nam
      • Sứ điệp Khánh Nhật Truyền Giáo - Đức Thánh Cha Phanxicô.
      • Linh mục người dân tộc thiểu số Khmer Pnong đầu tiên và Dòng Thánh Gia Việt Nam - Công Bình
      • Lễ Nhậm Chức Của Đức Cha Laurent ULRICH - Tân Tổng Giám Mục Paris - Lê Đình Thông
      • ĐTC Tôn Phong 10 Chân phước lên bậc Hiển Thánh - Chúa nhật 15/05/2022 - Công Bình
      • Thánh Charles de Foucauld (1858-1916) - Ptvv Phạm Bá Nha
      • 26/04 : ĐTC PHANXICÔ Bổ Nhiệm Vị Tân Tổng Giám Mục Paris
      • ĐTC Phanxicô Thăm Các Trẻ Em Ukraine Tại Bệnh Viện Nhi Đồng 'Bambino Gesù ' - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô Gửi Hai Sứ Giả Hoà Bình Sang UKRAINE - Lê Đình Thông
      • Ngày 3/3 : Các Thánh Đường Châu Âu Rung Chuông Hiệp Nhất Với UKRAINE
      • Ngày 17-04-2022 Toà Thánh Công Bố Danh Tính Tân Tổng Giám Mục Paris - Lê Đình Thông
      • 02/03/2022 : Ngày Chay Tịnh Cầu Nguyện Cho Hoà Bình Sớm Vãn Hồi Ở UKRAINE - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Tiếp Kiến Đức TGM Michel Aupetit - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ CHÚC TẾT NHÂM DẦN 2022 - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô : Đức TGM Aupetit là Nạn Nhân Của Điều Tiếng Thị Phi
      • ĐTC Phanxicô Chấp Nhận Đơn Từ Chức Của Đức TGM Paris Michel AUPETIT - Lê Đình Thông
      • Thánh Lễ Khai Mạc 90 Năm Hồng Ân Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ - Lê Đình Thông
      • 13/11/2021 : Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ - Năm Hồng Ân 90 Năm Hiện Diện Tại Việt Nam - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ VỪA BỔ NHIỆM MỘT NỮ TU LÀM TỔNG THƯ KÝ CƠ QUAN QUẢN TRỊ TÒA THÁNH - Lê Đình Thông
      • SỨ ĐIỆP CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ CHO NGÀY THẾ GIỚI DI DÂN VÀ TỴ NẠN LẦN THỨ 107 NGÀY 26-09- 2021 HƯỚNG ĐẾN MỘT CHÚNG TA NGÀY CÀNG RỘNG LỚN HƠN
      • Thương Tiếc Cha Gioan Trần Công Nghị - Giám Đốc VietCatholic - Lê Đình Thông
      • Tổng Thống Macron Thị Sát Tiến Trình Tái Thiết Nhà Thờ Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • Giáo Hội Nhật Bản - Lm FX Hồng Kim Linh PSS
      • ĐTGM Michel AUPETIT Cử Hành Nghi Lễ Rửa Chân Trong Nhà Thờ Đức Bà Paris Hồi Sinh - Lê Đình Thông
      • Thánh Giuse, Quan Thầy Giáo Hội hoàn vũ và Giáo Hội Việt Nam - Lm Giuse Hoàng Minh Thắng
      • TT Pháp Macron : Cuộc Tông Du Của ĐTC Phanxicô Tại Irac Là Bước Ngoặt Làm Xoay Đổi Tình Hình - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô : Vị Mục Tử Nhân Lành Che Chở Đàn Chiên Khỏi Bầy Sói DAECH - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Trước Hoang Tàn Tại Mossoul : Vị Sứ Giả Của Chúa thực Thi Tâm Nguyện Kinh Hoà Bình - Lê Đình Thông
      • Giáo Chủ Ali Sistani Đoan Chắc Với ĐTC Phanxicô : Người Công Giáo IRAK Phải Được Sống An Bình - Lê Đình Thông
      • 05/03 : ĐTC Tông Du IRAK Và Sự Tích Cây Sồi FATIMA - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Đảm Bảo Nguyên Tắc Độc Lập Của Hệ Thống Tư Pháp Toà Thánh - Lê Đình Thông
      • THÁNG 11/2021 ĐTC PHANXICÔ TÔNG DU NƯỚC PHÁP - Lê Đình Thông
      • Sứ điệp Mùa Chay 2021 của Đức Thánh Cha Phanxicô
      • ĐTC Phanxicô Bổ Nhiệm Nữ Tu Nathalie BECQUARD làm Phó Ủy Ban Thư Ký Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới - Lê Đình Thông
      • Toà Thánh Cải Tổ Sâu Rộng Hệ Thống Tư Pháp - Lê Đình Thông
      • Lm O Donovan Dòng Tên Đọc Kinh Cầu Xin Chúa Trong Lễ Tuyên Thệ Nhậm Chức Của TT Joe Biden - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Tuyên Bố Sẽ Chích Ngừa COVID-19 - Lê Đình Thông
      • ĐHY George Pelle Tiên Đoán Đức TGM Paris Michel AUPETIT Sẽ Là Giáo Hoàng - Lê Đình Thông
      • Năm Thánh Giuse 8/12/2020 - 8/12/2021
      • Chủ Mưu và ba Tòng Phạm Sát Hại Cha Hamel Ra Trước Toà Đại Hình - Lê Đình Thông
      • 13 Tân Hồng Y của Giáo Hội - Công Bình
      • Các Vị Giám Mục Pháp họp Đại Hội Đồng Trực Tuyến - Khoá Mùa Thu - Lê Đình Thông
      • Khủng bố hồi giáo gây tội ác tại Thánh đường Notre Dame de Nice - Lê Đình Thông
      • Tân Tổng Giám mục Lyon : Đức Cha Olivier de Germay - Lê Đình Thông
      • Giáo Phận Pontoise Có Thêm Phó Tế Người Việt - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA TIẾP KIẾN PHÁI ĐOÀN 16 NGƯỜI BẢO VỆ MÔI SINH - SÁNG 03/09
      • ĐHY PAROLIN, Quốc Vụ Khanh Toà Thánh Cử Hành Đại Lễ Đức Mẹ Lên Trời Tại Lộ Đức ngày 15/08 - Lê Đình Thông
      • Việt Nam Nơi Có Tiếng Gọi Của Chúa - Liễu Trương
      • Thông Báo Giáo Phận Paris Dịp Lễ Mông Triệu
      • Hành Hương Chữ M của Mẹ Maria Tại Paris Từ 12 đến 17 tháng 8 - 2020 - Cao Trọng Nghĩa
      • Từ 31/07/2020 : Tạm Ngưng Các Sinh Hoạt Mục Vụ Thuộc TGP Sài Gòn
      • Thánh Lễ Cung Hiến Nguyện Đường Regina Mundi Của Dòng Đức Bà Kinh Sĩ Thánh Âu Tinh Sài Gòn - Lê Đình Thông
      • Thủ Phạm Phóng Hoả Nhà Thờ Chính Toà Nantes đã Bị Câu Lưu -Lê Đình Thông
      • Lễ Giỗ Cha Jacques Hamel : Vị Tử Đạo Anh Dũng Của Thời Đại -
      • Lộ Đức : 80 Triệu Người Trên Khắp Thế Giới Hành Hương Trực Tuyến - Lê Đình Thông
      • Quan Điểm Của Hội Đồng Giám Mục Pháp Về Dự Luật Sinh Học - Lê Đình Thông
      • Nhà Thờ Chính Toà Nantes Bốc Cháy - Lê Đình Thông
      • Hội Thánh Sẽ Có Thánh Bổn Mạng Hệ Thống Điện Toán Toàn Cầu - Lê Đình Thông
      • HƠN 6 NGÀN TRANH VẼ THIẾU NHI NÓI LÊN LÒNG YÊU MẾN NHÀ THỜ ĐỨC BÀ PARIS - Lê Đình Thông
      • Phép Lạ Một Em Bé Việt Nam Được Chị Pauline Jarico Chữa Lành - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Ban Hành Tự Sắc Chống Tham Nhũng, Cöng Khai Hoá Ngân Sách Toà Thánh - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô : Sau Đại Dịch, Thế Giới Không Còn Như Trước Nữa - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Kỷ Niệm 25 Năm Thông Điệp Đại Kết Xin Tất Cả Nên Một - Lê Đình Thông
      • Phán Quyết Của Tham Chính Viện Cho Phép Cử Hành Thánh Lễ Tại Các Thánh Đường - Lê Đình Thông
      • Đền Thánh Phêrô Mở Cửa Lại sáng 18/05 - Lê Đình Thông
      • Ngân Sách Toà Thánh Bị Thâm Thủng Vì Đại Dịch - Lê Đình Thông
      • Thánh Địa Lộ Đức Sẽ Mở Lại vào ngày 16/05 - Lê Đình Thông
      • Chúa Nhật 31-05 : Các Nhà Thờ tại Pháp Có Khả Năng Cử Hành Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống
      • HĐGM Pháp Họp Trực Tuyến Thảo Luận Về Nhiều Vấn Đề Quan Trọng - Lê Đình Thông
      • TT Pháp Macron Điện Đàm Với Đức Thánh Cha 21/04/2020 - Lê Đình Thông
      • 1 NĂM SAU HỎA HOẠN : ĐẠI HỒNG CHUNG NOTRE-DAME DE PARIS LẠI NGÂN VANG - Lê Đình Thông
      • Đức TGM AUPETIT Cử Hành Nghi Lễ Tôn Thờ Mão Gai Chúa Kitô - Lê Đình Thông
      • Giáo Hội Pháp Tổ Chức Hành Hương Lộ Đưc Tại Gia Cho Người Khuyết Tật - Lê Đình Thông
      • NGÀY 27/03/2020 : ĐỨC THÁNH CHA BAN PHÉP LÀNH URBI ET ORBI - Lê Đình Thông
      • TÍN HỮU THẮP NẾN NGOÀI CỬA SỔ CẦU ƠN BÌNH AN - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ BAN PHÉP LÀNH URBI ET ORBI - Lê Đình Thông
      • TỔNG THỐNG PHÁP NÓI VỀ VIỆC CỬ HÀNH LỄ PHỤC SINH TRONG TÌNH HÌNH DỊCH BỆNH - Lê Đình Thông
      • ƠN TOÀN XÁ TRONG MÙA ĐẠI DỊCH COVID-19
      • THÔNG ĐIỆP CỦA CÁC GIÁM MỤC PHÁP GỞI CÁC TÍN HỮU VÀ TOÀN DÂN PHÁP
      • Tổng Giáo Phận Paris Tạm Ngưng Các Thánh Lễ Chúa Nhật từ ngày 15/03/ - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Thánh Lễ Kỷ Niệm 350 Năm Thành Lập Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam
      • Hình : Thánh Lễ Kỷ niệm 350 năm thành lập Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam
      • NĂM THÁNH CỦA LIÊN DÒNG MẾN THÁNH GIÁ TẠI ÂU CHÂU KỶ NIỆM 350 NĂM THÀNH LẬP - Lê Đình Thông
      • 350 NĂM DÒNG MẾN THÁNH GIÁ - Lê Đình Thông
      • SŒUR ANDRÉ 115 TUỔI VỊ CAO NIÊN NHẤT ÂU CHÂU VÀ THỨ NHÌ THẾ GIỚI - Lê Đình Thông
      • Đức Phanxico Tông Du Thái Lan và Nhật Bản - Báo Giáo Xứ
      • ĐTC Phanxicô: Các Ý Chỉ trong Năm 2020 - Lê Đình Thông
      • ĐTC PHANXICÔ Lời Huấn Chúc Giáng Sinh Giáo Triều Roma
      • 5 NĂM SAU HỎA HOẠN : THÁNH LỄ TẠ ƠN SẼ CỬ HÀNH NGÀY 16/04/2024 - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Sứ Điệp cho Ngày Hòa Bình Thế Giới 1-1-2020
      • Bổ nhiệm Giám mục giáo phận Phan Thiết - HĐGMVN
      • 500 Người Trả Lời Câu Hỏi "Chấn Hưng Giáo Hội " của Nhật Báo La Croix - Lê Đình Thông
      • Bổ nhiệm Tổng Giám mục Tổng Giáo phận Tp. Hồ Chí Minh
      • Bốn Trăm Năm Hình Thành & Phát Triển Chữ Quốc Ngữ - Lê Đình Thông
      • Ngày 06/10/2019 : Công Giáo Pháp biểu tình rầm rộ phản đối dư luật đạo đức sinh học - Lê Đình Thông
      • Tổng Thống Macron đã Chính Thức Mời Đức Thnáh Cha Phanxicô Thánh Du Paris - Lê Đình Thông
      • Hoả Hoạn Notre Dame de Paris đã dập tắt ; Cung Thánh và Vương Miện Chúa Kitô vô sự - Lê Đình Thông
      • Cháy Lớn Tại Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • 118 Vị Giám Mục Pháp Họp Đại Hội Mùa Xuân Tại Lộ Đức - Lê Đình Thông
      • Canh Thức "Chứng Nhân Tử Đạo Thời Đạị " Tại Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • Tổ Chức Khủng Bố Daech Bị Khai Tử - Lê Đình Thông
      • Thượng Hội Đồng Giám Mục về giới trẻ. 2018 - Phạm Bá Nha
      • Thông Điệp Giáng Sinh của Đức Cha Pascal Delannoy Giám mục Saint Denis-en-France - Lê Đình Thông
      • Khủng Bố Hồi Giáo Cực Đoan Gieo Tang Tóc tại Hội Hoa Đăng Giáng Sinh Strasbourg - Lê Đình Thông
      • Các Vị Tử Đạo Thế Kỷ XX Trên Xứ Sở Hồi Giáo Được Tôn Phong Chân Phước - Lê Đình Thông
      • Vidéo : : Thánh Lễ Mừng Kính Các Thánh Tử Đạo VN Tại MEP : Hội Thừa Sai Paris - Kỷ Niệm 30 Năm Phong Thánh Chủ Tế Bởi Đức Tân TGM Giuse Vũ Văn Thiên
      • Hình : Thánh Lễ Mừng kính các Thánh Tử Đạo VN tại MEP : Hội Thừa Sai Paris - Kỷ Niệm 30 năm phong Thánh chủ tế bởi Đức Tân TGM Giuse Vũ Văn Thiên - Ngọc Huy
      • Đài Truyền Hình Công Giáo Kitô trình chiếu phóng sự 30 năm phong Thánh Tửa Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Thông Báo - Tòa Thánh bổ nhiệm Tân Tổng Giám Mục cho Tổng Giáo Phận Hà Nội
      • Phỏng vấn RFI ngày 08/11/2018 nhân dịp 100 năm kết thúc Thế chiến thứ nhất (1914-1918) - Lê Đình Thông
      • Mùa Thánh Hiến tại Việt Nam 2018 - Thérèse Trinh
      • Đức Phanxicô viếng thăm Ái Nhĩ Lan - Báo Giáo Xứ
      • Lũ Lụt 15/10 ở Miền Nam Nước Pháp - Lê Đình Thông
      • Huấn Quyền Của Đức Thánh Cha Phanxicô Về Mùa Hè Đỏ Lửa 2018
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ TIẾP TỔNG THỐNG PHÁP EMMANUEL MACRON - Lê Đình Thông
      • Thư công bố Năm thánh Tôn vinh các Thánh Tử đạo Việt Nam
      • DIỄN TỪ CỦA TỔNG THỐNG PHÁP TRƯỚC HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC PHÁP - Lê Đình Thông
      • Đêm Canh Thức Lần thứ X tại Nhà Thờ Đức Bà Paris cầu nguyện cho Sự Sống - Lê Đình Thông
      • Quan Hệ Giữa Nhà Nước Pháp và Giáo Hội bắt đầu Cải Tiến - Lê Đình Thông
      • Tổng thống Pháp Emmanuel Macron Mong Muốn Cải Thiện Mối Quan Hệ Giữa Nhà Nước Và Giáo Hội - Lê Đình Thông
      • Triều Phanxicô thời gian qua
      • CÁC GIÁM MỤC VIỆT NAM Visita ‘‘Ad Limina’‘ Apostolorum Từ 2 đến 11.3. 2018 tại Roma
      • Cáo Phó và Tiểu Sử : Đức Tổng Giám Mục Phaolô Bùi Vắn Đọc
      • Trang báo Giáo Hội Á Châu phỏng vấn ĐTGM Nguyễn Chí Linh - Công Bình
      • Vidéo Thánh Lễ : HĐGM VN dâng Thánh Lễ tại nhà nguyện Hiển Linh của Hội Thừa sai Paris (MEP)
      • Phép Lạ Lộ Đức Thứ 70 : Một Nữ Tu Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ Được Khỏi Bệnh - Lê Đình Thông
      • Dòng Tên tại Việt Nam
      • Đức Phanxicô thăm Miến Điện và Bangcladesh từ 27.11 đến 2.12.2017
      • Dòng Tên : từ Đắc Lộ đến Giáo xứ Việt Nam
      • TÔNG SẮC 17/01/2018 CÔNG NHẬN TÔN PHONG 7 ĐAN SĨ TIBHIRINE LÊN HÀNG CHÂN PHƯỚC - Lê Đình Thông
      • Vấn đề Di dân : đi tìm một giải pháp chung - Lê Đình Thông
      • Lễ Nhậm Chức của Đức Cha Michel Aupetit Tân TGM Giáo Phận Paris - Lê Đình Thông
      • Thông Điệp của Đức Hồng Y Vingt-Trois
      • Đức ông Phanxicô Borgia Trần Văn Khả (1938-2017) Và Kỷ Niệm - Phạm Bá Nha
      • GIÁNG SINH 2017 : từ Bethleem đến Quy chế quốc tế Jerusalem - Lê Đình Thông
      • Đức TGM Paris Vingt-Trois cửa hành Thánh Lễ Tạ Ơn trước khi nghỉ Hưu - Lê Đình Thông
      • Đức Cha Michel Aupetit : Tân Tổng giám mục Paris - Lê Đình Thông
      • Vua nhạc Rock Johnny Hallyday tuyên xưng Đức Tin qua âm nhạc - Lê Đình Thông
      • Cha Jean Maïs suốt đời dùng ngòi bút phục vụ giáo hội - Lê Đình Thông
      • Nén Bạc vào Đời - Đoàn Thị
      • Kính Biệt Cha Jean Maïs (1935 - 2017) - Lê Đình Thông
      • Tinh thần liên đới trong thời bách hại – 2
      • Tinh thần liên đới trong thời bách hại
      • Thánh Lễ Khai Giảng Năm Học Mới tại nhà thờ Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • Bức Hoạ Salvator Mundi phá kỷ lục bán đấu giá - Lê Đình Thông
      • Hội Đồng Giám Mục Pháp quyết định sửa lại một câu trong kinh Lạy Cha - Lê Đình Thông
      • Đức Bà Paris mang danh hiệu Từ Mẫu giữa một thế giới nhiễu nhương bạo lực - Lê Đình Thông
      • Bão Tố - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha đàm đạo với sáu Phi Hành Gia - Lê Đình Thông
      • Hội đồng Giám mục Việt Nam bế mạc Hội nghị Thường niên kỳ II/2017
      • THƯ MỤC VỤ HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM GỬI CỘNG ĐỒNG DÂN CHÚA
      • Hội đồng Giám mục Việt Nam: Tâm thư gửi các gia đình Công giáo
      • Nhật Báo La Croix bàn về khả năng Giới Hạn Tự Do Tôn Giáo ở Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Phỏng vấn VOA (ngày 07/08/2017) - Lê Đình Thông
      • LỄ GIỖ ĐẦU CHA JACQUES HAMEL - Lê Đình Thông
      • Nhị Vị Đệ Nhất Phu Nhân MELANIA TRUMP và BRIGITTE MACRON kính viếng Nhà Thờ Đức Bà - Lê Đình Thông
      • ABOU BAKR Abou Baka Thủ Lãnh Hồi giáo cực đoan Daesh thiệt mạng - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô chấp thuận tiến hành án phong chân phước cho triết gia Blaise Pascal - Lê Đình Thông
      • Đức Phanxicô viếng thăm mục vụ Fatima - Ước vọng Hòa Bình - Pt Phạm Bá Nha
      • Nhà Thờ Đức Bà Paris bị khủng bố Hồi Giáo tấn công - Lê Đình Thông
      • Thành phần Hồi Giáo cực đoan đốn ngã cây Thánh Giá trên mộ Tướng De Gaule - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô viếng thăm mục vụ Fatima, ước vọng hoà bình - Phạm Bá Nha
      • ĐTC PHANXICÔ hành hương Fatima cầu nguyện cho Hoà Bình thế giới - Lê Đình Thông
      • CHUYẾN VIẾNG THĂM AI CẬP ‘‘HIỆP NHẤT và HUYNH ĐỆ’’ CỦA ĐGH PHANXICÔ 28 và 29. 4. 2017 - Phạm Bá Nha
      • Đức Thánh Cha hành hương Fatima trong hai ngày 12-13/05/2017 - Lê Đình Thông
      • PHÁI ĐOÀN VIỆT NAM THAM DỰ NHÓM CHÂU Á THÁI BÌNH DƯƠNG CURSILLO - Lê Đình Thông
      • Giáo Hội Pháp ủng hộ Tân Tổng Thống Macron - Lê Đình Thông
      • Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ Sẽ Thắng - Lê Đình Thông
      • Nói Về Một Giáp Mèo Hoang (1963-1975) - Lê Đình Thông
      • Tổng Giáo Phận Rouen công bố tiến hành án phong chân phước cho linh mục HAMEL - Lê Đình Thông
      • CHUYẾN HÀNH HƯƠNG LỘ ĐỨC - Lê Đình Thông
      • Tổng Giáo Phận Paris hành hương Đức Mẹ Mân Côi tại Lộ Đức - Lê Đình Thông
      • Hàng trăm ngàn Tín hữu phương đông bị tổ chức hồi giáo cực đoan Daech bách hại - Lê Đình Thông
      • Tiếng Vọng Từ Địa Ngục Của Kassim - Lê Đình Thông
      • Kẻ Chủ Mưu Sát Hại Linh Mục Hamel Bị Bắn Hạ - Lê Đình Thông
      • Chân Phước TAKAYAMA Vị Kiếm Sĩ Của Đức Kitô - Lê Đình Thông
      • VƯƠNG CUNG THÁNH ĐƯỜNG PARIS CỬ HÀNH LỄ TẠ ƠN 17 CHÂN PHƯỚC LÀO TỬ ĐẠO TỪ 1954 ĐẾN 1970 - Lê Đình Thông
      • GIÁO HỘI VIỆT NAM TRONG NĂM 2016 - Trần Văn Cảnh
      • Noël Bên Trời Xa - Đoàn Thị
      • Vidéo : Gs Trần Văn Cảnh nhân dịp mừng 20 năm VietCatholic
      • Thiết lập nhà nước Pháp trị - Lê Đình Thông
      • vidéo : ĐTC cử hành nghi thức Kết thúc Năm Thánh và Công Nghị tấn phong Hồng Y
      • Xem Công Nghị, nhớ đến một người - Công Bình
      • NGÀY 13/11 : Giáo Phận Paris cầu nguyện - Lê Đình Thông
      • Gặp Gỡ Liên Tôn tại ÁtSi - ĐÔ Mai Đức Vinh
      • Đức Thánh Cha Phanxicô thăm Thụy Điển
      • Đức Giáo Hoàng thăm Georgia và Azerbaigian - Thi Chương
      • Đại hội Tuyên Úy Đoàn Việt nam tại Pháp - Phạm Bá Nha
      • Hội Đồng Giám Mục VN nhiệm kỳ 2016-2019
      • Nghi Thức Tẩy Rửa Ngôi Thánh Đường Từng bị khủng bố Hồi giáo xúc phạm - Lê Đình Thông
      • THÔNG ĐIỆP YÊU THƯƠNG CỦA ĐTC PHANXICÔ TRÊN TWITTER - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô tiếp kiến các nạn nhân khủng bố hồi giáo - Lê Đình Thông
      • Học viện Công giáo Việt Nam : Khai giảng Khóa cao học Thần học đầu tiên
      • Quốc Nạn của Nước Pháp - Hà Bắc
      • Đức Thánh Cha Phanxicô : ‘‘ Giết người nhân danh Thượng Đế đúng là ác quỷ Satan’’ - Lê Đình Thông
      • Con Trai 20 tuổi hành quyết mẹ chỉ vì khuyên con từ bỏ đạo Hồi cực đoan - Lê Đình Thông
      • Mẹ Teresa Calcutta Được Phong Hiển Thánh - Phạm Bá Nha
      • Nhà thờ Saint Eustache Paris - Hà Bác
      • Người Mẹ Của Biên Giới Sống Và Chết - Lm Nguyễn Tầm Thường
      • Mẹ Thánh Têrêsa Giải Nobel Hoà Bình - Lê Đình Thông
      • Nhà thờ Saint Gervais - Hà Bắc
      • LỄ ĐỨC MẸ HỒN XÁC LÊN TRỜI TẠI NHÀ THỜ ĐỨC BÀ PARIS - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ HÀNH HƯƠNG ASSISI - Lê Đình Thông
      • TỔNG GIÁO PHẬN ROUEN CỬ HÀNH THÁNH LỄ TIỄN BIỆT CHA JACQUES HAMEL TRONG MƯA DẦM THÁNG TÁM
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ SUY NIỆM VỀ LAO CẢI AUSCHWITZ - BIRKENAU - Lê Đình Thông
      • NHÀ THỜ ĐỨC BÀ PARIS CỬ HÀNH THÁNH LỄ TƯỞNG NIỆM CỐ LINH MỤC GEORGES HAMEL - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Thánh Lễ khai mạc Đại Hội Giới Trẻ Thế Giới lần thứ XXXI tại Cracovie, Balan
      • Tin Vui : Một linh mục Việt Nam được bổ nhiệm làm giám mục tại Canada
      • Thư chung của Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp
      • Dự Kiện Mới Về Người Công Giáo Pháp - Du Sinh
      • Thoáng nhìn HÀNG GIÁM MỤC PHÁP - Du Sinh
      • Phục Vụ Tuổi Trẻ NgoàI Lề Xã Hội - Du Sinh
      • FRAT 2016 tại LỘ ĐỨC - Lê Đình Thông
      • TÔNG HUẤN AMOR LAETTIA - Lê Đình Thông
      • Việt Nam : Một Ơn Gọi Hy vọng - L.M. Clément NGUYỄN An Dũng, s.j.
      • Cha Giuse Nguyễn Tiến Lãng Mừng Kim Khánh Linh Mục - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA TÔNG DU PHI CHÂU - Du Sinh
      • TGP PARIS MỞ CỬA VƯƠNG CUNG THÁNH ĐƯỜNG - Lê Đình Thông
      • Chuyện Thánh Ca - Vũ Hạ
      • Năm Thánh Lòng Thương Xót
      • TÂN GIÁM MỤC EMMANUEL NGUYỄN HỒNG SƠN
      • Nhà Thờ Đức Bà : THÁNH LỄ CẦU NGUYỆN CHO CÁC NẠN NHÂN KHỦNG BỐ
      • Hai tân giám mục thứ 112 và 113 cho Giáo hội Việt Nam
      • Thánh Lễ Truyền chức 13 Tân Linh Mục tại Nhà Thờ Đức Bà Paris
      • viết về Chân Phước Giáo Hoàng PHAOLÔ VI
      • Chân Phước Phaolo VI tuổi thơ và ơn gọi
      • Thân phận Kitô hữu tại Pakistan.
      • Tại sao Hồi giáo làm cho người Pháp hoảng sợ?
  • Thiếu nhi
  • Giới trẻ
  • Sinh hoạt văn hoá

Lời chúa

  • Theo phụng vụ
  • Lời Cha Chung
  • Chứng nhân
  • Giáo lý
    • Giáo lý công giáo
    • Giáo lý Hôn nhân
  • Lá Thư Mục Vụ

VĂN HÓA & GIA ĐÌNH

  • Giáo dục và gia đình
  • Xã hội và liên đới
  • Văn hóa

SÁCH báo GIÁO XỨ

  • SÁCH BAN TU THƯ GIÁO XỨ XUẤT BẢN
  • BÌA BÁO GIÁO XỨ
  • BỘ TÂN LỊCH SỬ GIÁO HỘI
  • LỊCH SỬ BIÊN NIÊN GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS 1787-2013
  • LỊCH SỬ LIÊN TU SĨ VIỆT NAM TẠI PHÁP 1945-2005
  • VĂN HOÁ VÀ ĐỨC TIN
  • VĂN HOÁ GIA ĐÌNH
  • TIỀN GIÚP GIÁO XỨ
  • CÁC CỘNG ĐOÀN VN TẠI PHÁP
  • PAROISSE VIETNAMIENNE
  • KẾT NỐI MẠNG

HÌNH ẢNH SINH HOẠT

  • Hình : Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam Ngày 14/11/2021 - Ngọc Huy
  • Hình : Thánh Lễ Rước Lễ TT & Tuyên Xưng Đức Tin ngày 16/05/2021
  • Hình : Thánh Lễ Kỷ Niệm 350 Năm Thành Lập Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam
  • Hình : Tiệc Xuân Tết Cao Niên Canh Tý - Giáo Xứ Paris 2020/02/02
  • Tiệc Xuân Canh Tý Giáo Xứ Paris 2020/01/19

VIDEO

  • Vidéo : Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo VN tại GXVN Paris 13/11/2022
  • Chương trình 75 năm hành trình đức tin Gia Đình Giáo Xứ Việt Nam Paris - 22/05/2022
  • Ngược dòng lịch sử - 75 năm hành trình đức tin Gia Đình Giáo Xứ Việt Nam
  • Vidéo : Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo VN tại GXVN Paris 14/11/2021
  • Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha GĐ Gilbert Nguyễn Kim Sang
tìm kiếm

CHƯƠNG XXIII

NGHỆ THUẬT VÀ ÂM NHẠC 
600-1150 
 
 


CHƯƠNG XXIII

NGHỆ THUẬT VÀ ÂM NHẠC  

600-1150
 
I. CÁC NGHỆ THUẬT TẠO HÌNH
 Theo nghĩa rộng nhất của từ ngữ, nghệ thuật là một hoạt động của con người mọi thời và mọi nơi. Tự nó, nó không nằm trong khuôn khổ lịch sử Giáo Hội. Nhưng có điều chắc chắn là bao giờ con người cũng xử dụng nghệ thuật để minh họa và bày tỏ những nguyện vọng cao quý của mình và để tôn kính đối tượng mình thờ kính. Vì thế cái mà người ta gọi là nghệ thuật thánh, tức là việc dùng nhiều nghệ thuật khác nhau trong việc phụng tự công và tư, là một khía cạnh quan trong của lịch sử tôn giáo mọi thời đại. Khi tôn giáo, đặc biệt Kitô giáo, chỉ liên quan về một khía cạnh nào đó với một văn hóa hay quốc gia - như trường hợp trong những văn hóa cổ xưa và trong thế giới hiện đại - thì nghệ thuật thánh cũng chỉ là một phần phụ của lịch sử nghệ thuật. Những trào lưu cảm hứng chính yếu và sáng tạo phát sinh từ xã hội thế tục hay không có tính cách Kitô giáo của thời đại. Nhưng trong thời Trung Cổ, kể từ năm 500 tới 1400, trong Kitô giáo Ðông phương và Tây phương, các nghệ thuật, một cách ưu tiên - và nhiều khi độc quyền - là biểu tượng tâm tình và trực giác tôn giáo, hoặc đối tượng của nghệ thuật là kiến thiết và trang trí các nơi thờ tự. Vì thế lịch sử Giáo Hội thời Trung Cổ không thể gạt ra ngoài địa giới của mình công việc khảo cứu về các ngành nghệ thuật.

 Trong chương này chúng ta chỉ chú ý riêng tới Giáo Hội Tây phương mà thôi. Người ta có thể nói được rằng: tại Âu châu, các ngành nghệ thuật chính yếu (hội họa, kiến trúc, điêu khắc và âm nhạc) và cả phần lớn các nghệ thuật thứ yếu (vẽ trang trí sách, thợ kim hoàn) chỉ sản xuất những công trình trực tiếp liên quan tới tôn giáo và lấy cảm hứng trong những tập tục và đề tài tôn giáo, ít ra từ đầu thời kỳ chúng ta nghiên cứu cho tới lúc phát triển xã hội dân sự và cho tới buổi bình minh phục hưng Ý, đầu thế kỷ XIV. Trong tất cả thời kỳ này, kiến trúc là nghệ thuật lan rộng nhất, quan trọng nhất và đặc sắc nhất. Ðối với câu hỏi, kiệt tác nào đẹp nhất và tiêu biểu nhất của nền văn minh Trung Cổ, thì không còn ai do dự trả lời bằng kể tên một đại giáo đường nào đó. Thực ra, kiến trúc và một mình nó mà thôi, mỗi thời trong thời Trung Cổ, đều đã để lại cho chúng ta những công trình mà hầu hết đều chứa chấp những yếu tố rất đẹp và nhiều lâu đài được kể vào loại những đại kiệt tác do trí óc và bàn tay con người sáng tạo ra. Trong một nghìn năm, người ta đã kiến thiết và tái kiến thiết những thánh đường trong khắp Âu Châu. Ðiêu khắc, âm nhạc và hội họa là những hoạt động thuộc địa phương hơn nhưng rất phổ biến.

 Sự tiến triển của kiến trúc Tây phương đã theo một nhịp điệu tương tự như nhịp điệu tiến triển tư tưởng và văn chương. Nó phát hiện hầu như cùng một lúc. Nhưng, trong cách xây cất, có những sửa đổi chậm hơn. Những ảnh hưởng địa  phương thuộc mọi thứ loại thì rõ rệt... và mạnh mẽ trong các công trình xây cất hơn trong sách vở. Vì thế, việc biến chuyển lớn lao đưa kiểu rômăng cổ truyền, mô phỏng và thuộc miền địa trung hải, tới kiểu gôtích độc đáo, thuộc phương bắc và đa dạng, thì đã từ từ xảy ra và vào những thời kỳ khác nhau tùy theo từng miền. Sự tiến triển này bắt đầu ở  Pháp và ở Anh vào đầu thế kỷ XII, thế nhưng nó hoàn toàn triển nở ở Ðức vào giữa thế kỷ XIII. Trong thời kỳ roman, người ta có thể phân biệt ít ra ba giai đoạn. Từ 600 tới 800, có lẽ trừ Roma và trong một vài ”đô thị” Ý, tất cả những công trình xây cất đều có những kích thước khiêm tốn. Ký ức về quá khứ bớt dần đi. Từ khoảng 800 cho tới 975, trong nhiều nơi là một thời kỳ phát triển và khởi sự (mà nhiều nơi sẽ sản xuất những hoa trái quan trọng và lâu bền). Từ khoảng 975 tới 1100 là một thời kỳ thăng hoa ngành kiến trúc khổng lồ, khắp nơi đều thực hiện những kỳ công chóp đỉnh. Thời gôtích có thể còn được chia nhỏ thêm thành nhiều giai đoạn nữa, theo thời gian và địa hạt. Nhưng nói chung, người ta phân làm ba: giai đoạn chuyển tiếp, giai đoạn chín muồi và giai đoạn khoa trương những mẫu hình và cách trang trí.

 Trong hai thế kỷ giữa Grégoire I và Charlemagne, ít có những dấu hiệu thay đổi hay tiến triển về ngành kiến trúc. Trong các ”đô thị” và thành phố là những trung tâm lớn vào thời hoàng triều, thì thánh đường quá đủ cho dân chúng đang giảm bớt. Xứ Gaule một phần còn là đất thừa sai, thì chỉ cần những thánh đường nhỏ với kiến trúc đơn sơ. Cũng vậy đối với Anh quốc anglo-saxon. Nhưng ở các xứ xa xôi ấy, dân còn thưa thớt, một nhà thờ như nhà thờ Brixworth (Northamptonshire) mà bây giờ người ta cho là xây vào khoảng 680, đã có thể được kể là một công trình đồ sộ rồi. Một thay đổi lớn đã xảy ra dưới triều đại Charlemagne. Một thời đại lớn bao giờ cũng được đánh dấu bởi nghệ thuật kiến trúc. Nhờ được hoàng đế che chở và những thiên tài thuộc tứ xứ hiện diện trong triều Charlemagne, một thời kỳ sáng tạo kiến trúc đã điểm, mà nhiều kiệt tác còn lưu lại cho tới ngày nay. Nhà nguyện của điện đài Aix-la-Chapelle mà tác giả đã lấy mẫu từ Saint-Vital de Ravenne, vẫn là một kiệt tác độc đáo có ảnh hưởng; thánh đường Théodulf ở Germigny-des-Prés, trực tiếp lấy mẫu Tây Ban Nha và gián tiếp theo mẫu Arménien; những đại thánh đường ở Saint-Riquier (799) ở Corbie, ở Reims và những nơi khác, đại môn xinh xắn ở Lorsch và những công trình khác, tất cả những kiệt tác ấy vẫn còn nguyên vẹn hoặc có thể đã được xây cất lại theo những bài mô tả hoặc bản họa của thời đại, hoặc nhờ những vụ đào bới tìm tòi. Ða số những xây cất trên đã được thành hình trong miền Bắc các nước của Charlemagne như Neustrie, Austrasie (Lorraine) và Alémanie (tây nam Ðức). Bề ngoài, chúng có những khác biệt là có nhiều tháp nhỏ và nhiều khối vuông lớn. Nhưng trong những miền trước đây đã được nhận tin lành từ Boniface, thì các mẫu thịnh hành vẫn còn là vương cung thánh đường thánh Phêrô cổ xưa ở Roma. Mặt tiền gian giữa (Westwerdt) là một nét riêng ở miền này: đó là một khối lắp lại gần giống khối đối diện bên kia ở phía Ðông, và dùng làm cổng lớn hay nơi để xác, nơi cho ca đoàn và là cung thánh thứ hai, hoặc còn là nơi trưng bày các hài cốt thánh. Việc phát triển ngành kiến trúc vẫn chưa ngừng. Phong trào kiến trúc mới theo kiểu roman ồ ạt ở miền Lombardie. Lần đầu tiên nó nẩy nở khác thường theo dọc bờ biển Ðịa Trung Hải và ở vùng quê phía Bắc và phía Nam dãy núi Pyrénées. Ở Tây Ban Nha, từ năm 800, các thánh đường đơn giản nhưng có nhiều khác biệt, đã được xây cất tại những thành phố ở mãi xa về phía tây như Oviedo và Naranjo. Ở Cuxa trong miền Pyrénées thuộc Pháp, người ta thấy một đại thánh đường vẽ theo họa đồ hoàn toàn theo lối roman và đã có vào khoảng năm 950. Ở Anh, Brixworth cũng có một họa đồ vương cung thánh đường. Earls Barton có một tháp đồ sộ tuy chưa xây xong. Vào thời Otton Cả, tại Ðức (936-973) các thánh đường được xây cất hoàn toàn theo lối Ðức: hai cánh ngang, một Ðông và một Tây, có nhiều tháp ở chỗ hai cánh giao nhau, tường cao thẳng đứng và các cửa sổ nhỏ. Những công trình kiến trúc này thường rất lớn, bề dài và bề cao vượt quá những lối kiến thiết trong thời đế quốc Roma. Hildesheim (khoảng 1000), Gernrode (961) và thánh đường chính tòa Spire (1030-1060) vẫn được người ta tấm tắc khen ngợi, cho dù họ đã chiêm ngắm những kiệt tác của nghệ thuật gôtích Tây âu.

 Từ khoảng năm 1000 trở đi, có rất nhiều sáng tạo kiến trúc mọc lên ở Âu Châu, ở Pháp, Tây Ban Nha và trung tâm nước Ðức. Nếu không kể một số lâu đài rất đặc biệt, nhưng ít có ảnh hưởng, như Saint Marc ở Venise (1066), thì kiểu mẫu roman trở thành mô phạm: một gian giữa và một hậu cung quay về hướng Ðông. Các đại thánh đường lại có một cánh ngang và các hậu cung nhỏ, bên trên có tháp với những lỗ cửa tròn, như còn thấy ở miền Lombardie, miền Nam Pháp và Bắc Tây Ban Nha. Kiến trúc đã tiến triển nhanh chóng. Vào giữa thế kỷ, các thánh đường nguy nga và huy hoàng mọc lên khắp nơi. Trong sáu chục năm giữa 1040 và1081, người ta xây cất nhiều thánh đường khác, như thánh đường thứ hai ở Cluny (1043), San Miniato ở Florence (1062), thánh đường dòng ở Pomposa (1063), thánh đường chính tòa ở Jaca (Tây Ban Nha 1063), Pise (từ 1063) và Silos; rồi đến những đại thánh đường Normand ở Caen (1062-1068), ở Jumièges (1037-1066); và sau cùng, thánh đường của các tu viện, như tu viện Westminster theo kiểu roman thuần túy. Thực ra, một loạt khá nhiều tu viện normand được kiến thiết giữa 1000 và 1070. Người ta tiếp tục theo kiểu normand ở Anh trong năm chục năm sau cuộc chiếm đóng (1075-1125). Thế là đã thiết lập xong một họa đồ kiểu mẫu và một kích thước không bao giờ đi xa hơn. Hình thức thông thường thì như sau: một gian chính giữa dài với những gian bên, một gian ngang với hậu cung hướng về phía Ðông, tất cả được phủ bằng một trần gỗ và một tháp thấp ở bên chỗ gian chính và gian ngang giao nhau. Gian giữa thường dài 55 thước hoặc hơn nữa như ở Winchester và ở Saint-Albans, dùng làm nơi rước sách của những cộng đồng quan trọng hay đón tiếp dân chúng, nếu là một thánh đường hành hương. Thánh đường có chiều cao cân xứng. Năm chục năm sau thời các tu viện Normand, người ta còn chế ra một họa đồ huy hoàng và đẹp hơn, như còn thấy rải rắc dọc những còn đường hành hương, từ miền Bắc và miền Trung Pháp cho tới Compostelle. Tours, Limoges, Toulouse và saint Jacques de Compostelle là những thí dụ kiểu mẫu. Những thánh đường ấy có những gian ngang lớn và rộng hơn những thánh đường normand, với bốn bàn thờ hậu cung hướng về phía Ðông; hậu cung ngay sau cung thánh được bao vây bằng một hành lang với một mặt ngoài gian giữa có năm tiểu hậu cung. Ðó là cách xếp đặt cuối cùng và cổ điển của hết các thánh đường tu viện hay chính tòa quan trọng; nó được các kiến trúc gia gôtích công nhận: họ không thay đổi gì quan trọng mà chỉ kéo dài cung thánh, nới rộng và cho làm thêm số gian bên cạnh, đến nỗi về mặt nằm thì không nhận ra gian ngang nữa. Ở Anh thì cung thánh chính là hậu cung và hình vuông. Thánh đường thứ ba ở Cluny (1086-1121) đã đạt tới mức độ hoàn hảo nhất theo mẫu roman: một mái hiên dài dẫn tới một gian giữa dài và rộng với hai gian bên, hai gian ngang, mỗi gian có bốn bàn thờ hậu cung, một hành lang với một mặt ngoài gian giữa với năm tiểu hậu cung. Tương phản với các nhà thờ gôtích, đa số các thánh đường roman đã được hoàn thành theo họa đồ nguyên thủy của nó! Cluny với bảy tháp và bảy tiểu hậu cung, gian giữa dài và nối thêm hai gian bên cạnh và hai gian ngang, với chiều dài quá kích thước sánh với bất cứ thánh đường nào kể cả đền thánh Phêrô ở Roma. Ðây là ngôi thánh đường đẹp nhất và vĩ đại nhất của Âu Châu Tây phương, ai đến tham quan cũng phải tấm tắc khen ngợi và cảm phục.

 Thường không mấy ai đủ khả năng nhận thấy điều chúng ta gọi là ”thái độ của người Trung Cổ đối với các mỹ thuật. Nhưng chúng ta có một dịp may và cảm động vào đầu thế kỷ XII. Vào thời này, nghệ thuật và kiến trúc đã đạt tới mức độ huy hoàng mà chưa bao giờ người ta được biết ở Âu Châu phía Bắc núi Alpes. Các tu sĩ Cluny và hết các người đồng thời, đã hiên ngang gán cho mình những lời ca vịnh :”Lạy Chúa, tôi yêu mến nhà Chúa và nơi vinh quang Chúa ngự”. Không có thí dụ nào tốt đẹp hơn để chỉ thái độ tự hào đó bằng bản văn mà Théophile, có thể là tu sĩ Roger de Helmarshausen, đã bắt đầu bài biên khảo của ông (khoảng 1125) về những thực hiện trên các kim khí, thủy tinh và kim hoàn. Bản văn này chỉ là một trong nhiều bản văn khác. Không thể nghi ngờ lòng thành thực của ông. ”Hãy hăm hở và tỷ mỉ ngắm nhìn tác phẩm  nhỏ mọn này về nhiều nghệ thuật khác nhau... nếu anh nghiêm chỉnh khảo sát nó, anh sẽ tìm thấy hết các loại màu và hết các pha trộn mầu sắc khác nhau mà Hilạp (nghĩa là Byzance) đã có hết những gì người Nga biết về hổ phách và các loại men huyền; tất cả những gì xứ Ả Rập trang trí, đúc khuôn và khắc nổi; hết những đồ trang trí bằng vàng mà nước Ý gắn trên các loại bình, những khung bằng đá quí và ngà voi chạm trổ, tất cả những gì nước Pháp đánh giá cao hơn hết ở những cửa sổ muôn màu ngàn sắc, tất cả những gì mà người thợ thủ công khéo léo ở Ðức làm cho chúng ta cảm phục, nghệ thuật xoắn rối vàng, bạc, đồng, thép, gỗ và đá... Mỗi lần anh biết xử dụng tác phẩm của tôi, anh hãy khẩn cầu Chúa toàn năng đã thương tôi. Ngài biết tôi đã viết những giáo huấn ngắn ngủi này không phải vì ham được người ta chuẩn y, hay muốn được lợi lộc trần thế, nhưng chỉ vì vinh quang danh Ngài mà tôi cung cấp cho nhu cầu của đa số và tôi đã chú ý tới lợi ích của họ!” (1).

 Ðại tu viện trưởng Pierre Le Vénérable đã vỗ tay khen ngợi những lời viết đó, ông sung sướng khi chỉ cho tác giả thấy ngôi thánh đường của ông. Nhưng thánh Bernard thì không. Chắc chắn, thánh nhân đã nhắm vào các nhà dòng khi nói với các tu sĩ quá mê sự xa hoa. Ông trách họ về ”nhà nguyện của họ quá cao, kích thước quá dài, quá rộng, trang trí lộng lẫy và các bức họa kỳ khôi, mà hậu quả chỉ là làm cho các tín hữu chia trí và bớt sự chăm chú (...). Khi nói với các tu sĩ như tôi, tôi dùng cùng một thứ ngôn ngữ mà một người ngoại giáo muốn cho những kẻ ngoại giáo như mình nghe mà thôi. Hắn nói, nào có ích gì, hỡi các giáo trưởng, số vàng này trong cung thánh (Perse, Satires, II)?” 

 Bernard biết lắm :”Thế là người ta dùng vàng để thu vàng và lấy bạc để nhặt bạc. Khi đôi con mắt mở ra cảm phục để ngắm những hòm dựng di hài các thánh chạm trổ đầy vàng, thì các túi tiền cũng mở ra để ném vàng vào (...) Người ta treo trong thánh đường những bánh xe hơn là những triều thiên nạm ngọc trai, có đèn nến bao quanh và trạm đá quí (...) Thay vì những chân nến nhiều ngọn, người ta làm những cây bằng đồng uốn nắn với một nghệ thuật tuyệt hảo. Những cây đồng thau chạm trổ thật đẹp (...) Với tất cả những cái đó, người ta muốn làm gì, có phải là người ta muốn gì, có phải để làm nảy sinh tâm tình sám hối không? (...) Ôi! phù vân, quả là phù vân, nhưng phù vân ngu xuẩn hơn là phù vân hư ảo”.

 Thánh Bernard còn tiếp: “Thật ra, người ta có thể đáp lại bằng câu ca vịnh này rằng :”Lạy Chúa, con mến yêu ngôi nhà Chúa ngự, con mến yêu nơi rạng ngời vinh quang Chúa ngự” (Tv 25,8). Tôi muốn đọc những lời ấy với anh em, nhưng với điều kiện là những sự sang trọng trong thánh đường không di hại cho các tâm hồn đơn sơ và đạo hạnh, không tác hại những kẻ thích hư ảo và có lòng tham lam. Nhưng có ý nghĩa gì trong nhà dòng anh em, nơi các tu sĩ đọc sách, những con quái vật kỳ dị kia, những sắc đẹp ghê tởm và những ghê tởm đẹp đẽ kia? Nào có ích chi trong những nơi này, những con khỉ nhơ bẩn kia, những con sư tử độc dữ kia, những con đầu người mình ngựa ảo tưởng kia, những con quái vật nửa người nửa thú kia, những con hổ báo sặc sỡ kia, những tên lính giao chiến và những người đi săn thổi kèn kia? (...) Số những con thú đó nhiều và với muôn hình ngàn sắc đến nỗi người ta thích nhìn ngắm đá hoa hơn đọc sách, và để ra suốt ngày ngắm nghía hơn là suy ngẫm luật Chúa. Chúa cao cả ơi! nếu họ không xấu hổ về những sự phù phiếm như thế này, thì ít ra họ cũng phải tiếc tiền bạc bỏ ra mua chúng” (2).  Chúng ta tự hỏi phải chăng tài hùng biện của thánh Bernard đã làm lu mờ niềm xác tín sâu xa của ông: Thiên Chúa phải được tôn thờ trong tinh thần và chân lý. Khi mới bước vào chức nghiệp, chính Suger đã cảm nghiệm thế nào về lá thư của thánh Bernard rồi. Ông công nhận sự khắt khe luân lý của tu viện trưởng là có lý. Cả hai đã trở thành bạn tri âm. Nhưng về vẻ đẹp của những ký hiệu tượng trưng thì Suger không bao giờ nhượng bộ. Hẳn là ông đã nhớ đến thánh Bernard, khi ông viết lời ca tụng hùng biện này: ”Khi tôi cảm thấy thích thú trước vẻ đẹp của nhà Chúa, thì những ngọc châu đá quí óng ánh làm cho tôi thoát khỏi những lo âu áy náy bên ngoài, tôi sốt sắng suy gẫm và chăm chú nghĩ tới những nhân đức thiêng liêng, từ bỏ những sự vật chất để quyến luyến những sự vô hình. Thế là hình như tôi đứng ở bờ bên ngoài cõi đời, không hoàn toàn đầm mình trong bùn lầy cõi đất, cũng không hoàn toàn tắm mình trong tinh ròng thượng giới. Nhờ ơn Chúa, tôi nâng mình lên cao, nâng mình lên cỡ linh thiêng. Tôi thú nhận điều này, tôi luôn luôn xác tín rằng tất cả những sự quí báu nhất, và cái gì còn quí hơn những sự ấy nữa, phải được dùng vào việc cử hành thánh lễ Misa... Nếu có một sự sáng tạo mới, bản chất con người của chúng ta được thay thế bằng bản chất các thiên thần Sêraphim và Kêrubim, thì vẫn chỉ là một sự phục vụ bất toàn và bất xứng đối với một Ðấng hy sinh rất lớn lao và rất cao cả... Có những người bảo rằng: một tinh thần thánh thiện, một tâm hồn trong sạch và một ý hướng thẳng thắn ngay lành thì đủ để cử hành phép bí tích. Tôi công nhận đó là những đức tính chủ yếu, trong lành và đặc biệt. Nhưng tôi chủ trương rằng chúng ta cũng phải tỏ lòng tôn trọng nghi thức thánh lễ, đặc biệt hơn tất cả những sự gì khác trong thế giới, nhờ vào sự huy hoàng rực rỡ bề ngoài của bình thánh, nhờ vào hết các thứ trong sạch nội tâm và rực rỡ bên ngoài” (3).  

 Thực ra, hai lý tưởng, hai quan điểm chống đối nhau một cách triệt để. Theo Cluny, không tiêu pha nào quá cao, không trang trí nào quá xa hoa đối với nhà Chúa. Sự đẹp thụ tạo hướng tâm hồn lên tới Ðấng Tạo Hóa. Còn theo Citeaux, tất cả những gì làm khoái con mắt, tất cả những gì làm thỏa mãn cảm giác đều là kiêu ngạo và quyến luyến cõi trần. Thiên Chúa vô hình không được tôn thờ theo đúng cách thế dành riêng cho một mình Ngài; tinh thần bị lệch xa khỏi đối tượng đích thực của mình.

 Sự đồng đều mà Hiến chương Tình Ái (Carta Caritatis) đòi hỏi, được nghiêm chỉnh tuân theo. Họa đồ phải giữ để xây cất phần lớn các tu viện của các thầy dòng áo trắng, nói chung thì bao giờ cũng giống nhau. Hơn nữa, kiểu kiến trúc lan tràn đồng thời với họa đồ. Citeaux, Claivaux và nhiều nhà dòng tiên khởi đều ở vùng Bourgogne, vùng có một lối kiến trúc đặc biệt. Về kiểu mẫu họa đồ thì có Fontenay, nhà phụ thuộc của Clairvaux. Thế là vào giai đoạn phát triển đầu tiên trong năm chục năm, kiểu Bourguignon chuyển tiếp đã được mô phỏng từ Ecosse cho tới Pyrénées, từ Scandinavie tới Tây Ban Nha. Các tu viện đầu tiên hay những tu viện nhỏ, có một thánh đường không có các gian bên, nhiều khi giống như một kho lúa. Nhưng cái mẫu thông thường là một nhà lớn có nhiều gian dọc, một gian ngang thong với hai cánh có hai bàn thờ hướng về phía Ðông và một cung thánh nhỏ. Các thánh đường Citeaux đơn sơ mà đẹp, thường rất cân đối; chúng thường nằm hẻo lánh dưới chân một ngọn đồi hay giữa rừng già; chúng soi bóng trong lòng sông trong trẻo bao vây nền móng. Còn nguyên vẹn hay đã hoang tàn, chúng là kho tàng quí báu trong phong cảnh trời Âu. Thế nhưng, có thể là ngày nay chúng ta nhìn thấy chúng dưới cái vẻ đẹp nhất của chúng. Nhưng khi chúng còn thịnh hành (khi xưa) thì tường những thánh đường ấy quét vôi trắng. Tất cả các cửa để nhìn xem phong cảnh đều được đóng kín với những tấm ván gỗ. Thánh giá bằng gỗ. Ðồ trang trí bằng đồng thau.  Trong các hoạt động nghệ thuật sáng tạo để phục vụ quần chúng, chỉ ngành kiến trúc, ít ra trên một tỷ lệ nhỏ và tại một vài miền ở Âu Châu, là được thực hiện liên tục trong suốt thời kỳ. Về sau, điêu khắc và hội họa được coi như hai nghệ thuật lớn, nhưng cả hai hầu như bị bỏ quên trong hơn ba thế kỷ, trừ tại mấy trung tâm lẻ loi ở Ý. Tại các nơi khác, trong Âu Châu tiền Trung Cổ, nghệ thuật chỉ thu vào một vài kỹ thuật không cần phương tiện lớn, các cá nhân có thể thực hiện cách lẻ loi. Nghệ thuật cơ bản của thời tiền Trung Cổ là biên chép và trang trí sách. Trong việc trang trí này, có nhiều hình thức nghệ thuật khá điêu luyện, như vẽ trên lụa và những đồ vật quí du nhập từ Ba Tư hay Byzance. Từ đó các mẫu hình được chuyển qua hàng kim hoàn và chạm trổ trên những đồ kỷ niệm bé nhỏ; cuối cùng được đưa vào hội họa, điêu khắc và chạm vẽ trên thủy tinh. Vì lý do này mà các tu sĩ, Hy Lạp, Tây Ban Nha, Celtes, Pháp hay Ðức, đều giữ vai trò quan trọng trong việc sáng tạo và lưu truyền các hình thức nghệ thuật vẽ tranh ảnh thánh ”icôn”. Chúng ta thấy tại Âu Châu có cả một hệ thống nghiên cứu và lưu truyền: Tây Ban Nha mozarabe chịu ảnh hưởng của Hồi giáo và Ba Tư. Ý không những tiếp nhận những hình thức Byzance mà còn cả những kiểu mẫu từ Tiểu Á và Transcaucasie. Khi nhập vào Tây phương, các dòng tu cũng đem theo những kiểu mẫu Ai cập. Người ta đã chứng minh rằng kiểu mẫu Celte rất đặc biệt và độc đáo, nhưng vẫn đậm kiểu mẫu đông phương. Thỉnh thoảng, nghệ thuật tự do, trừu tượng, không tượng hình, lại trình bày chân dung của một tác giả Phúc âm theo kiểu mẫu Ý hay Hy Lạp có từ cổ xưa. Ðến lượt kiểu ”hải đảo”, tổng hợp giữa kiểu Celte và kiểu Scandinavie, từ Anh quốc du nhập vào các tu viện thời Charlemagne (do các khách hành hương Ái Nhĩ Lan hoặc dưới hình thức kỷ vật dâng cúng) rồi gây ảnh hưởng tới nghệ thuật lục địa. Trong nhiều thế kỷ, ba trào lưu hướng cả về Pháp và Ðức: trào lưu Celtique-hải đảo Anh, trào lưu Byzance cổ điển đến từ Ý và trào lưu Ðông phương mozarabe từ Tây Ban Nha tới do hai đầu chót dãy núi Pyrénée.  

 Hầu hết hoạt động sản xuất và trang trí sách là việc của các thày dòng. Người ta bỡ ngỡ khi thấy chế độ dòng tu Celte, không có những công trình kiến trúc lớn, không có điều kiện kinh tế, phải chịu những khắc nghiệt thiên nhiên, không có trình độ trí thức cao, không được nằm trong một chính thể hoàn bị, thế mà đã có khả năng sáng tạo những tác phẩm được coi như kiệt tác do nét vẽ và mầu sắc mà hiện nay còn sót lại một số ít. Mặc dầu chưa biết xuất xứ từ đâu, cuốn sách của Kelles và sách đọc Phúc âm của Lindisfarne (4) vốn được liệt vào số những đại kiệt tác của Tây phương. Các kiểu mẫu Celte tiếp tục phát triển tại Ái Nhĩ Lan và Anh quốc cho tới cuộc xâm chiếm Ðan Mạch và Viking. Khách hành hương và các thừa sai đã truyền bá các kiểu mẫu Celte qua Âu Châu. Cuối cùng, vào thời Charlemagne, để phong phú hóa nghệ thuật, Alcuin và các cộng sự đã cố ý ứng dụng kiểu mẫu Celtique vào nghệ thuật lục địa. Kiểu hải đảo thì không tượng hình, trừ một số vẽ hình người như các tác giả Phúc âm hay Ðức Kitô. Thường, kiểu hải đảo không có nội dung tôn giáo, nhưng có một ý nghĩa tôn giáo nào đó, khi người ta dùng nó để trình bày các sách phụng tự, sách đọc Phúc âm, sách các bí tích, sách ca vịnh và các nhiều sách khác. Nếu chúng ta phải dùng trí tưởng tượng mà kiến thiết lại một tu viện hay một thánh đường lớn kiểu Celte, chúng ta phải miêu tả các sách và các đồ trang trí như chén thánh, bình hương và chân nến thật đẹp. Nhưng kiến trúc thì còn thô sơ và hầu như chưa có hình thức nhất định. Thiên tài Celte không bao giờ được biểu lộ trong các công trình xây cất lớn. Những nghệ sĩ đầu tiên thời Charlemagne chịu ảnh hưởng các kiểu mẫu Celte. Nhưng trào lưu Phúc âm từ phương bắc tới và những sách dùng trong phụng tự từ Ý tới, tất cả đều bắt chước cái cổ xưa, đặc biệt là từ vùng Rhénanie. Trường phái Alcuin ở Tours đã gây ảnh hưởng nhất và sống lâu dài nhất. Cạnh chữ viết hải đảo được biết dưới cái tên là ”chữ nhỏ carolinh”, một kiểu trang trí sách mới được phát triển, dựa theo các mẫu cổ, đặc biệt Hilạp và vì thế hướng về hội họa hơn. Cũng vào thời kỳ này, tại Reims vào đời Ebbon và Hincmar, đã sáng tạo một kiệt tác mang tên là Tập Thánh vịnh Utrecht. (Psautier d'Utrecht). Ðó là một sách chú giải Thánh vịnh bằng hình vẽ, theo một tác phẩm Byzantin. Cuốn này độc đáo, không những vì cách giải thích các Thánh vịnh theo quan điểm ”hiện sinh” mà còn về tính cách rất linh hoạt và đầy óc thực tế của nó. Nước Anh đã giữ cuốn sách này trong hơn sáu trăm năm. Nó đã ảnh hưởng nhiều tới các họa sĩ Anh từ 1000 tới 1150.

 Trong gần hai thế kỷ sau khi Ðế quốc Charlemagne suy tàn, hoạt động nghệ thuật cũng bắt đầu xuống dốc. Một cuộc canh tân được thành hình ở Ðức. Dưới triều Otton II (973-893), mà phu nhân là công chúa Hy Lạp Theophano, xuất hiện một hình thức hội họa mới, dựa vào những kiểu mẫu Hy Lạp và hai trung tâm chính là Reichenau (5) và Echtermach. Từ trào lưu này, hoạt động nghệ thuật tràn ra khắp nơi, đặc biệt tại Ý (ở Mont-Cassin và ở Lucques), tại Anh với các nét vẽ và mầu sắc pha trộn khéo léo của ”trường phái Winschester” (miền Nam nước Anh). Vào thời này người ta thấy phát triển một lối minh họa về các đề tài của sách Khải Huyền. Người thực hiện nổi tiếng là tu sĩ Beatus, người Tây Ban Nha, mỗi đề tài ông vẽ thành một bức tranh treo tường. Nét sắc nhọn và mầu sặc sỡ dần dần được dịu lại ở Pháp, dưới ảnh hưởng của Anh và của Otton. Tại Anh, chóp đỉnh tuyệt hảo được đạt tới sau năm 1000. Tuy có phần sút kém, trường phái Anh năm 1066 còn khá hơn tất cả những trường phái Pháp và đặc biệt hơn các kiểu vẽ Normand. Các kiểu vẽ này là con đẻ của trường phái Anh và đã thay thế hẳn nghệ thuật truyền thống bản xứ trong những năm 1120-1130. Một thời kỳ khác xuất sắc hơn đã bắt đầu và nổi tiếng vì những sách Kinh Thánh đồ sộ và những tập Thánh vịnh của Winschester, của Saint-Albans, của Bury và của Cantorbéry. Ở đây, một lần nữa lại thêm phong phú vì có sự giao thoa hỗ trương. Kiểu minh họa đặc biệt thời Otton đã gợi hứng cho tác giả nổi tiếng tập Thánh Vịnh Saint-Albans, quen gọi là ”Albani” hay ”sách chép lại Hildesheinn” vào giữa thế kỷ XII.
 
 Mặc dầu gặp nhiều may rủi của thời gian, số những sách chép tay minh họa vẫn còn lại khá nhiều để làm chứng cho thời đại ấy: một số còn duy trì nguyên vẹn sự huy hoàng và tinh tế như cũ. Nhưng về hội họa thì không được như vậy. Trong thời kỳ roman hầu như chỉ có mặt trong của các công trình xây cất, bằng đá hay bằng thạch cao, được sơn bằng màu keo. Các thánh đường nhỏ và lớn thì được vẽ từ hầm tới trần. Sau nhiều phen biến đổi kiến trúc, sau sức tấn công của thời khí và sự sói mòn của thời gian, kho tàng phong phú xưa chỉ còn lại rất ít. Hơn nữa, các chất liệu không tốt và kỹ thuật chưa vững. Thế nhưng, chúng ta phải tưởng tượng ra là hầu hết các thánh đường, trừ những thánh đường thuộc mấy dòng tu, đều rậm rạp mầu sắc và như người ta quen gọi chúng là những ”sách thánh được vẽ” thành hình ảnh cho dân chúng học hỏi. Phán xét chung trên vòm cung thánh, Ðức Kitô hoặc Ðức Trinh Nữ trong hậu cung, các thánh và những phong cảnh Cựu ước và Tân ước trên tường, tất cả, qua năm tháng, đã thấm sâu vào tâm tư tín hữu. Nhất là những bức vẽ đơn sơ và chất phác, các nhân vật được tŕnh bày và câu truyện không phức tạp, quanh co. Bức tranh rộng lớn này đã mượn mẫu ở các thủ bút, như ở sách minh họa khải huyền của Beatus. Về sau hội họa và điêu khắc đã ảnh hưởng lẫn nhau.  

 Bên cạnh ngành trang trí sách, chúng ta phải nói tới một kỹ thuật khác, là điêu khắc trên xương, nghĩa là điêu khắc trên ngà voi hay ngà con hải mã (morse). ở vào một thời kỳ mà xưởng làm việc yên tĩnh là nhà dòng hay phòng làm việc của tu viện, thì nghệ thuật này đã thu hút nhiều nhân tài quay về với môn điêu khắc. Từ lâu, ngà voi vẫn là vật liệu được các nghệ sĩ Byzantin trọng dụng. Các tu sĩ thời Charlemagne đã bắt chước những kiểu mẫu cổ xưa. Về sau các nghệ sĩ điêu khắc trên những vật bé nhỏ, thường lấy kiểu trong các thủ bản chép tay. Ở Anh, có một trường phái rất tài nghệ, đã đạt tới cấp kỹ thuật cao, thường điêu khắc hoàn hảo những chân dung hay phong cảnh khó, ít ai làm nổi. Nghệ phẩm của họ còn lưu truyền lại cho tới ngày nay thì rất ít: một số kiệt tác đã vượt qua các thể kỷ đến với chúng ta, như các hình trang trí gậy của tu viện trưởng hoặc các ảnh phủ hết diện tích cây thánh giá. Khắc trên kim khí, tráng men và kim hoàn cũng thuộc về những kỹ thuật làm trong nhà dòng. Trong phạm vi này, các nghệ sĩ thời Otton nổi tiếng nhất. Ở Hildensheim một trường đúc đồng được phát triển trong hai thế kỷ. Yên sách, giếng rửa tội, chân nến và đồ trang hoàng bàn thờ ngày nay còn cho thấy rõ sự huy hoàng của ngành nghệ thuật này. Những công trình lớn thường được thực hiện bởi các nghệ sĩ ”đô thị”. Nhưng cuốn sách của Theophile lại cho biết, các tu sĩ có tài đã bắt tay làm những đồ vật nhỏ bằng kim khí và cho rằng mọi vẻ đẹp thụ tạo có chủ đích phục vụ Thiên Chúa và trang trí các thánh đường của Ngài. Tại Anh, trong hai thế kỷ tiếp sau thời Dunstan (950-1150), là nơi có nhiều tu sĩ khéo léo trong ngành kim khí và chạm trổ, trong số đó, nhiều vị cũng là những nhà lãnh đạo thời danh. Thực ra, từ giữa thế kỷ XII, nếu không là trước hơn nữa, đại thánh đường dòng có nhiều chân nến, nhiều đèn và những đồ vật trang trí khác, cùng những bình bằng kim khí quí đủ loại. Ða số được làm ngay trong nhà dòng phụ thuộc thánh đường, hoặc trong một nhà dòng khác. Thế là, những kỹ thuật tiểu công nghệ như ngành tô chữ và trang trí sách, rơi vào tay người đời và nhập vào thị trường: người giáo dân là nghệ sĩ hay nghệ nhân làm những kiệt tác rồi đem bán ra thị trường. Tới thế kỷ XI, còn một nghệ thuật khác có mục đích trang trí nhà thờ. 

 Từ cuối thế kỷ VI người ta đã thấy nói qua tới việc vẽ trên thủy tinh. Nhưng không có một chứng cớ nào trước thế kỷ XII, thời kỳ mà kỹ thuật nấu thủy tinh và kỹ thuật vẽ trên thủy tinh đạt tới giai đoạn toàn hảo. Cũng ở đây, Suger, tu viện trưởng saint Denis đã khai trương cho thời đại. Ông đã dùng một loạt các cửa sổ để trình bày giáo lý của Denys l'Aréopagite hay minh họa thần học Cứu Ðộ. Tấm kính ghép màu nguyên thủy ở Le Mans và ở Chartres đã thành công toàn hảo, chủ yếu là nhờ vào việc ghép nhiều mãnh nhỏ có vẽ mầu sặc sỡ và gắn lại bằng những dây chỉ nấu lỏng. Bức vẽ như vậy giống như những tranh trang trí sách của thời đại: những nhóm nhỏ gồm các nhân vật có hình thù tượng trưng. Sau nghệ thuật làm hình thu nhỏ, thì kính ghép và tạc tượng đã ảnh hưởng tới ngành vẽ ảnh thánh cho tới giữa thế kỷ XIII.

 Chúng tôi nói đến điêu khắc sau cùng vì nghệ thuật này đã đạt tới tuyệt đỉnh sau những nghệ thuật khác, trong kiểu roman. Ở Tây Ban Nha và cả ở Lombardie (chúng tôi chưa nói tới miền này vì nó tiêu biểu cho một trào lưu khác), nghệ thuật điêu khắc đã đứng vững sau khi đế quốc sụp đỗ và quân Hồi xâm lược. Nó đặc biệt tiếp tục ở miền Bắc Tây Ban Nha, sản xuất những tác phẩm thô kệch nhưng vẫn được chú ý, cho tới khi các nghệ sĩ lành nghề đã cải thiện ngành này.

 Những nghệ sĩ này đã xuất hiện hầu như cùng một thời ở miền Bourgogne, miền Languedoc và Bắc Tây Ban Nha. Vấn đề về xuất xứ của họ cho tới nay chưa được giải quyết. Chủ yếu là phải xác định ngành điêu khắc chung quanh thánh đường Cluny đã ra đời vào năm nào. Dẫu sao các tác phẩm trứ danh nhất đã ra đời ở Tây Ban Nha, ở Leon, Silos, Compostelle, vào cuối thế kỷ XI. Những ô trán lớn ở Moissac và ở Vézelay, những cửa kính ở Aulnay, những tấm điêu khắc ở Toulouse và ở Poitiers thì thuộc vào đầu thế kỷ XII. Từ nay cho tới giữa thế kỷ XII, ở Pháp (và cho tới ba chục năm sau ở Anh, thí dụ như ở Rochester và ở Malmesbury) người ta đã dựng những ô trán đồ sộ, những cửa chính và những hành lang tu viện chạm trổ tinh vi và theo kiểu hoàn toàn roman, gồm có rất nhiều hình người nho nhỏ trong khung cảnh cuộc phán xét chung hay Ðức Thánh Linh hiện xuống. Cả ở những thánh đường nhỏ bé như ở Kilpeck (Hereford) hay ở Barfreston (Kent), điêu khắc và trang trí rất phong phú. Những nhân vật cao lớn và những súc vật thì dần dần cởi bỏ cái bề thế man rợ để mặc lấy vẻ uy nghiêm của con người. Chúng bắt chước những thái độ, cử chỉ và đường nét của những hình vẽ trên các thủ bút vào những thập niên trước đó. Những kiệt tác này đều vô danh. Nhưng mới đây người ta đã khám phá nơi Gislebertus miền Autun một bậc thày có thiên tài.  Cũng vào thời kỳ này, điêu khắc được phát triển ở Trung Ý xứ Lombardie và xứ Provence. Nhưng lối điêu khắc này dung hòa và cổ điển hơn, với những tác phẩm chín muồi hơn nhưng thiếu duyên dáng hấp dẫn, thiếu vẻ đẹp thiên nhiên của buổi ban mai thường có nơi những tác phẩm lớn ở Pháp và ở Tây Ban Nha. Người ta thấy phất phơ những ảnh hưởng của kiểu mẫu cổ điển. Ðiêu khắc Lombard thuộc kiểu roman, vào giai đoạn sau, đã có nhiều pha trộn làm hư hỏng vẻ đẹp tinh tuyền, như ở Pise và ở Roma. Trong miền Provence, ở saint Trophine thành Arles và saint Gilles thành Gard, những đầu cột và một số nhân vật có thể là những vết tích thời cổ hoàng đế. Chúng tôi phải nhắc lại rằng: nhờ những kiến trúc gia và nghệ sĩ tài ba, nước Ý đời Hildebrand và miền Lombardie đời Henri IV nổi bật những công trình kiến trúc mới mẻ và lớn lao, chất đầy sinh lực. Trong khi cuộc tranh chấp giữa đế quốc và Giáo triều lên tới tột độ, thì hai tổng bộ kiến trúc đẹp nhất của Ý Trung Cổ, là công trường saint Marc ở Venise và khu vực nhà thờ chính tòa ở Pise đã phô diễn vẻ huy hoàng mới mẻ của mình.

II. ÂM NHẠC.

 Về âm nhạc, còn hơn cả kiến trúc, điêu khắc và hội họa, các giáo sĩ và tu sĩ đã đóng một vai trò ưu biệt, nếu không phải là chuyên nhất, trên hai mặt sáng tác và thực hành. Phải nhớ rằng, thời Trung Cổ, âm nhạc (musica) còn giữ một phần ý nghĩa trong tứ khoa (quadrivium) của người xưa, dụng ý chỉ một môn khoa, gần như toán học, có liên quan tới hòa âm. Là nghệ thuật, hình thức âm nhạc độc nhất có một sự quan trọng lịch sử, giữa thời suy thoái của âm nhạc cổ xưa và thế kỷ XI, đó là lối hát ở nhà thờ, sau này gọi là hát Grégorien hay bình ca. Nguồn gốc nghệ thuật này rất quen thuộc với tai người thời nay sau khi đã được canh tân và được nghiêm chỉnh hồi phục trong vòng bảy chục năm mới đây, vẫn còn mù mịt. Bản thủ bút cổ xưa nhất có mang dòng kẻ nốt nhạc (gọi là ”neumes”) mà người ta đã khám phá ra được, thuộc vào cuối thế kỷ IX. Trong thời kỳ này, không có  nguồn tài liệu nào đáng tin cậy cho chúng ta biết về kỹ thuật và hoạt động âm nhạc của đức Grégoire Cả. Ðàng khác, khoa phê bình ngày nay phỏng đoán là những bài hát trong sách hát Roma xuất xứ từ phương Bắc và có từ thế kỷ VIII. Nhưng sự phỏng đoán này chưa cắt nghĩa được một số sự việc mà lịch sử âm nhạc đã cho thấy: khoảng trước 850 hết các bài hát đều được giữ lại bằng truyền khẩu; người ta chỉ chuyên chú kiểm soát xem các thừa sai và các nhà cải cách có truyền bá việc hát các bài hát Roma và dùng bản văn Roma hay không mà thôi. Ðặc biệt, theo những nguồn lịch sử cổ xưa ở Anh, giữa Bède và học trò của ông là Egberl, giữa khoảng 593 và 750, người ta thường du nhập từ Roma các sách phụng tự và các ca đoàn trưởng. Pépins và Charlemagne cũng theo phương cách đó khi các ông dự tính thống nhất và thanh lọc phụng vụ và thánh ca. Vào thời này, một bản nhạc chỉ được lưu truyền lại nhờ người đích thân đem ra phổ biến. Vì thế, cho tới nay, có thể nói được rằng giả thuyết sau đây vẫn được coi là đúng: Tại Anh và trong những miền các thừa sai Anh đến truyền giáo, người ta chỉ truyền bá một điệu hát thăng cấp là cổ điệu Roma tại Metz dưới triều Chrodegang và tại Corbie dưới thời Amalaire. Chắc chắn những điệu hát thăng cấp ấy đã pha những yếu tố phụng vụ và âm nhạc Gallican, nhưng nhờ các nhạc sĩ thời Charlemagne, chúng vẫn giữ được yếu tố cơ bản của Roma. Những yếu tố này đã trở về Roma và như vậy đã trở thành di sản chung của Âu Châu. Thế nhưng, một thời kỳ sau đức Grégoire Cả, việc hát kinh nguyện và đặc biệt những đối ca ngày lễ và bộ lễ các thánh đã thành hình, nhất là ở Bắc nước Pháp. Cũng vào thời kỳ này những phần hát bộ chung sau này được gọi bằng những đơn vị âm nhạc là Kyrie, Gloria, Sanctus và Agnus Dei (Xin Chúa thương xót, Vinh danh Chúa, Thánh Thánh và Lạy Chiên Thiên Chúa) đã được viết theo nhiều hình thức lộng lẫy khác nhau; chỉ một bộ Kyrie rex splendens (Lạy vua huy hoàng, xin thương xót) được biết rõ tác giả là thánh Dunstan thành Cantorbery (khoảng 960-970). Theo giả thuyết có thể nhận được, nếu thế kỷ VII và VIII là hoàng kim thời đại của âm nhạc Roma, thì thế kỷ IX và X là thời kỳ những ca đoàn trưởng tu viện đã sáng tác những tác phẩm đẹp nhất. Thế là đã phát sinh một âm nhạc thánh đường trang trọng, phong phú, dịu dàng, uyển chuyển với các âm giọng của nam giới và của thiếu nhi chưa từng có. Phong phú về các bài độc ca, các đáp ca và đồng ca, thứ âm nhạc này đã cung cấp cho thời đại những nguồn thích thú thẩm mỹ rất cao cả. Người ta đã cho thấy rằng những vòm hình cái nôi trong thánh đường là như khuôn mặt cái trống làm vang dội tiếng hát của ca đoàn. Thế là, trong hai thế kỷ, các tu sĩ đã đi tiên phong: họ sáng tác, họ canh cải và khám phá ra những kỹ thuật mới. Khám phá quan trọng nhất trong số đó là những hàng kẻ nốt nhạc, được từ từ đem ra thực hành trong những thập niên trước và sau năm 1000. Tu sĩ Gui d'Arezzo (khoảng 990-1050) không sáng tác nhưng đã cho phổ biến. Có thể chính ông đã ấn định tên gọi các nốt nhạc trong bát âm ut (đô), rê, mi, pha, sol, la, si, lấy từ những chữ đầu của bài thơ Ut queant laxis kính thánh Gioan Tẩy Giả. Thời kỳ trong đó kinh nguyện dòng tu là một trọng điểm sáng tác (cả lời cả bình ca), kéo dài cho tới cuối thế kỷ XII. Rồi người ta sáng tác các bộ lễ mới và các kinh nguyện mới, hoặc bằng cách phối hợp những lời cũ hoặc thêm vào những câu mới thiếu hẳn tinh thần và nghệ thuật tính buổi đầu. Chắc chắn trong các nhà dòng, bài hát còn trung thành với truyền thống và chưa bị lệch lạc trước đầu thế kỷ XIII, ít ra về phần riêng thánh lễ và phần kinh nguyện. Nhưng với các tu sĩ Citeaux thì lại khác: Etienne Harding và thánh Bernard đã cố gắng cho đơn giản hóa mà hậu quả rất tai hại. Về sau, bình ca đã suy thoái dần dần. Thời gian mà bình ca được thay thế bằng những hình thức mới hơn của lối hát ca đoàn, đã kéo dài mãi tới thế kỷ XV.

 Tại Tây phương, từ thế kỷ IX, thói quen ngâm nga ở vần cuối, bản văn, thói quen này đã bắt đầu có ở Roma mấy thế kỷ trước đây trong phần hát Alleluia sau bài ca Thăng Cấp, đã được phổ biến trong những phần khác của thánh lễ như bài Kyrie. Lối ngâm nga này, thường kéo rất dài và có tên là ”trope”, vào đầu thì có mấy lời ngâm nga, sau thì là một bài thơ lấy tên là ”prose” hay ”séquence” (ca tiếp liên). Sau cùng, những yếu tố đó tách ra khỏi Alleluia và làm thành một thể nhạc riêng biệt chỉ chú trọng tới âm điệu mà thôi. Ðồng thời, hầu hết các phần của thánh lễ và mấy phần của kinh nguyện cũng được sáng tác thành ”tropes” (trường ca) với ngâm nga dồi dào tùy theo sự quan trọng của ngày lễ. Trong giai đoạn thịnh hành nhất của trào lưu này, nghĩa là vào thế kỷ XI và XII, bài hát theo ”trường ca” này đã kéo dài quá độ thời gian cử hành phụng vụ. Ðó là một điểm trong những điểm được đưa ra, khi các tu sĩ Citeaux lên án dòng Biển Ðức. Còn về nhiều bài ca liên tiếp, thì vẫn còn thấy trong sách lễ cho tới cuộc cải cách của đức Sixte V, chỉ còn giữ năm bài trong nghi thứcRoma.

 Song song với các ”trường ca” và ca tiếp liên, chỉ là một lối quảng diễn của bình ca, một hình thức mới đã xuất hiện: ”organum” (đệm). Từ bước đầu, một thứ giọng nữ cao (soprano) hát vào quãng tám trên ca đoàn. Rồi một tiếng đệm âm điệu vào quãng năm hay quãng bốn về dưới. Rồi đến sự phối hợp cả hai lối hát. Cuối cùng là một tiếng hay nhiều tiếng tự do hát để hòa âm với âm điệu. Thế là lối hát đa âm đã ra đời. Sau đó người ra đã khai thác các khả năng trong những ca đoàn của nhà thờ chính tòa và các tu viện và người ta xử dụng tiếng của thiếu nhi cho hòa hợp với tiếng các tu sĩ và linh mục. Cho tới nay, âm nhạc được phát triển đặc biệt trong các tu viện. Những hoạt động của các nhà cải cách và sự suy giảm qui chế các trẻ em tự nguyện đã làm ngưng trệ việc tiến triển. Việc bành trướng lối hát ”phản đối âm” (déchant) và theo nhịp, chắc chắn là công trình của những nhạc sĩ đời. Nhưng những hình thức mới đã tiếp tục thâm nhập vào ca đoàn tu sĩ và trở thành cái bia (chỉ trích) cho các người đi thanh tra và phái ”duy thuần túy” (puristes). Về âm nhạc, cũng như về mọi hoạt động nghệ thuật và trí thức khác, các tu viện đã mất tinh thần sáng kiến ngay trước thời đức Innocent III. Bây giờ đến lượt các anh em dòng và sau này nhờ lòng đạo đức của người đời, các bài ca tụng và thánh ca được phổ biến sâu rộng và được coi là thành phần di sản của thời Trung Cổ.  
 
 

Bài viết khác

    CHƯƠNG XXIII

    CHƯƠNG XXII

    CHƯƠNG XXI

    CHƯƠNG XX

    CHƯƠNG XIX

    CHƯƠNG XVIII

    CHƯƠNG XVII

    CHƯƠNG XVI

    CHƯƠNG XV

    CHƯƠNG XIV

    CHƯƠNG XIII

    CHƯƠNG XII

    CHƯƠNG XI

    CHƯƠNG X

    CHƯƠNG IX

    CHƯƠNG VIII

    CHƯƠNG VII

    CHƯƠNG VI

    CHƯƠNG V

    CHƯƠNG IV

BÀI MỚI

  • Thông báo mục vụ hàng tuần
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ V MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 26/03/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ IV MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 19/03/2023
  • Lá Thư Mục Vụ Tháng 03 - 2023 - Lm Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ III MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 12/03/2023
  • Bìa : Báo Giáo Xứ tháng 02 năm 2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ II MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 05/03/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ I MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 26/02/2023
  • Lá Thư Mục Vụ Tháng 02 - 2023 - Lm Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ VII THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 19/02/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ VI THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 12/02/2023
  • Bìa : Báo Giáo Xứ tháng 01 năm 2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ V THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 05/02/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ IV THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 29/01/2023
  • Lá Thư Mục Vụ Tháng 01 - 2023 - Lm Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ III THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 22/01/2023
 Giáo xứ Việt Nam Paris : 38 Rue des Épinettes - 75017 Paris
(Entrée: 2 Villa des Épinettes) - Xem Bản đồ đến Giáo Xứ
website : http://www.giaoxuvnparis.org - email : giaoxuvnparis@gmail.com
Số Điện thoại liên lạc với các cha khi cần :
Cha Gilbert Nguyễn Kim Sang : 06 72 10 56 38 - Cha Gioan Vũ Minh Sinh : 06 28 92 07 71