Trang chủ
  • Trang chủ
  • Giáo xứ
    • Ban Giám Đốc
    • Ban Thường Vụ
    • Vài dòng lịch sử Giáo Xứ
    • Các Cộng đoàn
      • Cộng đoàn Villiers-le-Bel
      • Cộng đoàn Sarcelles-Garges
      • Cộng Đoàn Seine Saint Denis
      • Cộng đoàn Ermont
      • Cộng đoàn Marne-la-Vallée
    • Các Đoàn thể
      • Hội các bà mẹ Công giáo
      • Bữa cơm chủ nhật
      • Sinh hoạt Giới trẻ Giáo Xứ
      • Legio Mariae
      • Liên Đới Nghề Nghiệp
      • Hội yễm trợ ơn gọi
      • Nhóm Gia đình trẻ & Du ca
      • Thư viện giáo xứ
      • Ban báo chí
      • Nhóm internet giáo xứ
      • Ban Tu thư
      • Phong trào TNTT - Đoàn Kitô Vua GXVN Paris
      • Phong trào Cursillo
    • Các Ca đoàn
      • Ca đoàn Trinh Vương
      • Ca đoàn Lê Bảo Tịnh
      • Ca đoàn Triều dâng
      • Ca đoàn Giáo xứ
      • Ca đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể
    • Các Lớp học
      • Lớp Dự bị Hôn nhân
      • Lớp Ðàn tranh
      • Lớp Pháp văn
      • Lớp tiếng Việt
      • Lớp Giáo Lý
  • Tin tức
    • Thông Tin
      • SINH HOẠT THƯỜNG XUYÊN
      • BẢN ĐỒ ĐẾN GIÁO XỨ PARIS
    • Sinh hoạt Cộng đoàn
      • Vidéo và Hình ảnh Thánh Lễ Mừng kính Thánh Giuse - Quan thầy Giáo xứ & Mừng thượng thọ và ngân khánh thầy phó tế vĩnh viễn Phêrô Phạm Bá Nha
      • Các Quy Định Của Toà Thánh Về Chức Vụ Phó Tế Vĩnh Viễn - Lê Đình Thông
      • Thơ chúc mừng Thánh Lễ Tạ Ơn Thánh Lễ Tạ Ơn Thầy Phêrô Phạm Bá Nha (Giáo Xứ 19/03/2023) - Lê Đình Thông
      • Khai Giảng Khoá 2 Dự Bị Hôn Nhân
      • Hình : Tết Quý Mão 2023 - Tiệc Tết Cao Niên
      • Hành Hương Thánh Địa : Cùng Mẹ La Vang Bước Theo Dấu Chân Chúa Từ 23 Đến 30/04/2023
      • Hình : Gia Đình Liên Tu Sĩ tại Pháp mừng Xuân Quý Mão 2023 tại GXVN Paris - Ngọc Huy
      • Hình : Tết Quý Mão 2023 - Tiệc Thân Hữu Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Vidéo : Tết Quý Mão 2023 - Tiệc Thân Hữu Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Hình : Lễ Thánh Gia - Kỷ Niệm Hôn Phối và Họp Mặt Gia Đình Louis-Zélie
      • Hình : Diễn Nguyện và Thánh Lễ Giáng Sinh 2022
      • Chúc mừng Kim Khánh Cha Giuse Đinh Đồng Thượng Sách - (Noel 1972-2022)
      • Tĩnh Tâm Mùa Vọng 2022 - Phạm Bá Nha
      • Lịch Mục Vụ Giáo Xứ 2022-2023
      • Hình : Đại Lễ Kính 117 Vị Thánh Tử Đạo Việt Nam tại GXVNParis ngày 13/11/2022
      • Cáo Phó và Chương Trình Lễ An Táng Sơ Marie-Sophie Nguyễn Thị Phú
      • Giáo Xứ Việt Nam Paris Cử Hành Đại Lễ Kính 117 Vị Thánh Tử Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Tiễn Biệt - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Văn Nghệ ngày Liên Đới Nghề Nghiệp 23/10
      • Hình : Giáo Xứ Cử Hành Thánh Lễ Mừng Kính 75 năm Thành Lập Cộng Đoàn
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức cho 24 em tại Giáo Xứ VN Chúa nhật 29/05/2022
      • Kết Quả Giải Tombola Kermesse 04/05/2022
      • Hình : Hành Hương Giáo Xứ Với Hội Thân Hữu Taxi Tại Paray-Le-Monialngày 28-29/05/2022 01/05/2022
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức cho 24 em tại Giáo Xứ VN Chúa nhật 29/05/2022
      • Vidéo : Mừng Kỷ Niệm 75 năm ngày thành lập Giáo Xứ VN Paris - Huy Quyên
      • Giáo Xứ Paris Cử Hành Thánh Lễ Mừng Kính 75 năm Thành Lập Cộng Đoàn - Lê Đình Thông
      • Hình : Tiệc Liên Đới Nghề nghiệp tại Giáo Xứ VN Paris Chúa nhật 01/05/2022 - Phang Nguyễn
      • Hình : Thánh Lễ Lá tại Giáo Xứ VN Paris Chúa nhật 10/04/2022
      • Vidéo : 2 Bài Giảng Tĩnh Tâm Mùa Chay ngày Chúa Nhật 20-03-2022 tại Giáo xứ VN Paris - Lm Vincent Đoàn Minh Phúc
      • Chương trình Tuần Thánh 2022 tại Giáo xứ Việt Nam Paris
      • Vidéo & Hình : Thánh Lễ Kính Thánh Giuse Quan Thầy Giáo Xứ ngày Chúa Nhật 20/03/2022
      • Cáo Phó : Giáo sư Trương Công Cừu
      • Hình ảnh Trùng Tu Nhà Nguyện Giáo Xứ Tuần Lễ 21-25/02/2022 & Lời Tri Ân Của Cha Giám Đốc
      • Vidéo & Hình : Liên Tu Sĩ VN tại Pháp Mừng Xuân Nhâm Dần tại Giáo Xứ Paris
      • Chương Trình Tĩnh Tâm Mùa Chay tại Giáo Xứ Chúa Nhật 20/03/2022
      • Hình - Tiệc Xuân Nhâm Dần tại Giáo Xứ ngày 13/02/2022
      • Nắng Xuân - Tiệc Xuân Nhâm Dần (13/02/2022) - Lê Đình Thông
      • Chúc mừng -Lê Đình Thông
      • XUÂN GIÁO XỨ & ỦNG HỘ NHÓM NHÀ BẾP
      • Hình : Những Hang Đá Dự Thi tại Giáo Xứ
      • Trực tuyến : Thánh Lễ Vọng Giáng Sinh lúc 20g00 ngày 24-12-2021 tại Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Hành Trình Bê Lem - Lê Đình Thông
      • Mừng Lễ Kỷ Niệm Hôn Phối - Cha Giám Đốc
      • Giáo Sư Vũ Quốc Thúc Vừa Thiên Thu Vĩnh Biệt - Lê Đình Thông
      • Hình : Đại Lễ các thánh Tử đạo Việt Nam ngày 14/11/2021 - Ngọc Huy
      • Giáo Xứ Paris Cử Hành Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • KHÓA DỰ BỊ HÔN NHÂN LỊCH TRÌNH KHÓA GIÁNG SINH 2021
      • Lịch Mục Vụ Giáo Xứ 2021-2022
      • Bình Minh - Lê Đình Thông
      • Vidéo Thánh Lễ cầu cho linh hồn Ông Cố Gioan Maria Vianê VŨ CÔNG PHÁP
      • Bạch Hoa Lucia Đoàn Kim Hường - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức tại Giáo Xứ Việt Nam Paris lúc 11g30 ngày 20/06/2021
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức của Đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể được cử hành lúc 11g30 ngày 20/06/2021
      • Vidéo : Thánh Lễ RLTT và Tuyên Xưng Đức Tin của Đoàn TNTT ngày 16/05/2021
      • Vidéo : Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang Chúa Nhật 09/05/2021
      • Hình : Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang - Chúa Nhật 09/05/2021
      • HOA TRẮNG Tiễn Biệt Maria Đỗ Thị Thường (1930-2021) - Lê Đình Thông
      • Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang ngày 09/05/2021- Ban Mục Vụ
      • Hình : Thánh Lễ Phục Sinh Giáo Xứ Paris 2021/04/04
      • Thánh Lễ Phục Sinh sẽ được trực tuyến trên kênh youtube GX Chúa Nhật 04/04/2021 lúc 11g30
      • Hình : Thánh Lễ Lá Giáo Xứ Paris 2021/03/28
      • Thánh Lễ Lá sẽ được trực tuyến trên kênh youtube GX Chúa Nhật 28/03 lúc 15g
      • 21/03 : Giáo Xứ Paris cử hành Lễ Kính Thánh Cả Giuse : Bổn Mạng Cộng Đoàn-Lê Đình Thông
      • Hình : Thánh Lễ Xuân Tân Sửu Giáo Xứ Paris 2021/02/14
      • 10 Lời Khuyên Để Sống Tốt Mùa Chay
      • Thánh Lễ Mồng Ba Tết Tân Sửu : Bài Giảng Của Kinh Sĩ Richard ESCUDIER - Lê Đình Thông
      • LỊCH TRÌNH KHÓA HÔN NHÂN PHỤC SINH 2021
      • Tuần Cửu Nhật Xin Thiên Chúa Cứu Chữa Nhân Loại - TGP Paris
      • TNTT - LỄ QUAN THẦY ĐOÀN KITÔ VUA - Thánh Lễ Trực Tuyến thứ bảy 21/11/2020
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức cho 27 em Thiếu Nhi Giáo Xứ ngày 10/10/2020
      • Lời Cảm Ơn Của Thầy Phó Tế André Tạ Đình Chung
      • Ban Mục Vụ Hôn nhân : Lịch trình Khoá Giáng Sinh 2020
      • Hình : Tân phó tế Antôn Vũ Đình Khiêm lãnh nhận bí tích truyền chức cho Giáo phận Pontoise.
      • NHẤT CỬ ĐA TIỆN - Mai Đức Vinh
      • Vidéo : Thánh Lễ Tạ Ơn của Tân Phó Tế Michel Nguyễn Anh Hải tại Giáo Xứ ngày 04/10/2020
      • Hình : Thánh Lễ Tạ Ơn của Tân Phó Tế Michel Nguyễn Anh Hải tại Giáo Xứ ngày 04/10/2020
      • Giáo Xứ Việt Nam Paris Có Thêm Phó Tế Vĩnh Viễn - Lê Đình Thông
      • Lịch Mục vụ Giáo Xứ 2020-2021 - Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
      • Vidéo & Hình ảnh Thánh Lễ An Táng Đức Ông Giuese Mai Đức Vinh
      • 12/09 : THÁNH LỄ CẦU NGUYỆN CHO ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH - Lê Đình Thông
      • NGÀY 05/09 : HỌP CHUNG BAN GIÁM ĐỐC BAN MỤC VỤ - BAN KINH TẾ - Lê Đình Thông
      • THÁNH LỄ AN TÁNG ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH (ÉGLISE SAINT-SULPICE PARIS) - 10-09-2020 - Lê Đình Thông
      • Hình : Thánh Lễ An Táng Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh ngày 10-09-2020 tại nhà thờ Saint Sulpice
      • Cáo Phó - Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh - GXVN Paris
      • GIÁO XỨ PARIS TỔ CHỨC TĨNH TÂM KHAI GIẢNG NĂM MỤC VỤ 2020-2021 - Lê Đình Thông
      • ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH (1935-2020) NGUYÊN GIÁM ĐỐC GIÁO XỨ PARIS TỪ TRẦN - Lê Đình Thông
      • Hình : Xem lại ngày Kỷ Niệm Kim Khánh Linh Mục của Đức Ông Mai Đức Vinh 12/04/2015
      • [Đọc Lại] GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS DÂNG LỄ TẠ ƠN CHÚA VÀ CÁM ƠN ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH - Trần Văn Cảnh
      • Thân Hữu Taxi Mừng Kỷ Niệm 25 Năm Thành Lập Hội (1995-2020) - Lê Đình Thông
      • Hình : Thánh Lễ Rửa Tội Tân Tòng ngày Lễ Kính Thánh Tâm Chúa 21/06/2020
      • Giáo Xứ Mừng Lễ Thánh Gilbert - Bổn Mạng Cha Giám Đốc Nguyễn Kim Sang - Lê Đình Thông
      • Thánh Gilbert de Neuffonts (1076-1152) - Bổn mạng Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang - Lê Đình Thông
      • Ban Thường Vụ Họp Thường Kỳ Lần 3/2020 - Lê Đình Thông
      • Cử Hành Lời Chúa Trong Gia Đình - Chúa Nhật Thứ 7 PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 24 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - Lễ Chúa Thăng Thiên – NĂM A - Thứ 5 21/05/2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT VI MÙA PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 17 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT V MÙA PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 10 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT IV MÙA PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 03 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT III PHỤC SINH – NĂM A Chúa nhật 26 / 04 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT KÍNH LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA – NĂM A Chúa nhật 19 / 04 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT LỄ PHỤC SINH – NĂM A Chúa nhật 12 / 04 / 2020
      • GIÁO XỨ PARIS CỬ HÀNH LỄ LÁ TRỰC TUYẾN - Lê Đình Thông
      • Bông Huệ Trắng tưởng nhớ bà Maria Phạm Thị Huệ - Lê Đình Thông
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT LỄ LÁ – NĂM A - 05 / 04 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT THỨ V MÙA CHAY - 29/03/2020
      • THỨ TƯ SAU CHÚA NHẬT THỨ IV MÙA CHAY – NĂM A Lễ Truyền Tin 25 / 03 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT THỨ IV MÙA CHAY - 22/03/2020
      • THÔNG BÁO KHẨN CẤP
      • Hình : Cộng Đoàn Seine St Denis - GXVN Paris Mừng Tết Canh Tý 2020
      • BAN MỤC VỤ HỌP THƯỜNG KỲ LẦN II/20 ngày 08/03/2020
      • Hình : Văn Nghệ - Liên Tu sĩ Việt Nam tại Pháp vui Tết Canh Tý 2020 tại GXVN Paris
      • Vidéo : Văn Nghệ - Liên Tu sĩ Việt Nam tại Pháp vui Tết Canh Tý 2020 tại GXVN Paris
      • Hình : Tiệc Xuân Tết Cao Niên Canh Tý - Giáo Xứ Paris 2020/02/02
      • Hình : Tiệc Xuân Canh Tý Giáo Xứ Paris 2020/01/19
      • Vidéo : Tiệc Xuân Giáo Xứ Paris - Mừng Xuân Canh Tý 2020
      • Tiệc Xuân Giáo Xứ Paris - Mừng Xuân Canh Tý 2020 - Lê Đình Thông
      • Hành Hương NEVERS
      • Chúc Tết Cộng Đoàn - Lê Đình Thông
      • Ban Mục Vụ Họp Lấn 1/2020 - Lê Đình Thông
      • Chương Trình Dự Bị Hôn Phối năm 2020 - Ban Mục Vụ Hôn Nhân
      • Cảm Hứng từ Những Hang Đá Dự Thi tại Giáo Xứ - Lê Đình Thông
      • Hình : Ngày Tĩnh Tâm Giáo Xứ & Thánh Lễ mở tay của 3 tân linh mục thuộc Giáo phận Thanh Hoá : Giuse Lê Văn Ngọc, Phêrô Nguyễn Văn Tiện và Phaolô Ngô Ngọc Thắng
      • Tĩnh Tâm Mùa Vọng tại Giáo Xứ Paris - Đức Ông Hoàng Minh Thắng thuyết Giảng - Lê Đình Thông
      • Vidéo và Hình : ĐẠI LỄ MỪNG KÍNH CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT-NAM
      • PHIÊN HỌP NGÀY 10/11/2019 CỦA BAN MỤC VỤ - Lê Đình Thông
      • Hình : Tiệc Liên Đới Nghề Nghiệp 03/11/2019 tại Giáo Xứ
      • Đại Hội Tuyên Úy Đoàn Việt Nam tại Pháp - Kỳ 42 - Ptvv Giuse Giang Minh Đức
      • Giáo Xứ Paris : Cơm Thân Hữu "Liên Đới Nghề Nghiệp" - Lê Đình Thông
      • THƯ MỜI THI HANG ĐÁ GIÁNG SINH 2019 - Cha Giám Đốc
      • Cháo Lòng : Kính nhớ hương hồn Bà Hai Thân - Lê Đình Thông
      • Giáo Xứ Paris Tĩnh Tâm Mở Đầu Năm Mục Vụ Mới - Lê Đình Thông
      • Hình : Nhóm Thân Hữu Taxi Gáo Xứ họp mặt Hè và Dâng Thánh Lễ tạ Ơn 06/07/2019
      • Hình: Kermesse Hai Ngày Thân Hữu Giáo Xứ 08-09/06/2019
      • Nhạc Kịch Đàn Ca Tài Tử Diễn Tuồng Lục Vân Tiên - Lê Đình Thôing
      • Trận Hoả Hoạn Nhà Thờ Đức Bà Paris Làm Bừng Cháy Lửa Tin Yêu Công Giáo - Lê Đình Thông
      • Lễ Chứng Nhân Đức Tin của 9 em TNTT - Giáo Xứ Paris 18/05/2019
      • Thư Luân lưu Của Đức Tổng Giám Mục Michel Aupetit về trường hợp Bệnh Nhân Vicent Lambert- Lê Đình Thông
      • Hình: Giáo Xứ Hành Hương hai ngày 04-05/05/2019 tại Pont Marie và Mont Saint Michel
      • Vidéo : Chương Trình Thánh Nhạc Vui Đời Thánh Hiến tại GXVN Paris
      • Hội Diễn Thánh Nhạc Vui Đời Thánh Hiến tại GXVN Paris - Lê Đình Thông
      • Chia Buồn cùng anh chị Triển Lan - Cha Giám Đốc
      • Vidéo : Tình Con Yêu Chúa - Lm Vincent Đoàn Minh Phúc
      • Mùa Hồng Ân 2019
      • Sống Đạo "Tin Cậy Mến " của Một Ca Viên Giáo Xứ - Lê Đình Thông
      • Hình : Giáo Xứ Paris cử hành Thánh Lễ Lá
      • Vidéo : Nghi thức làm Phép Lá và Bài Thương Khó trong Thánh Lễ Lá tại GXVN Paris
      • Lễ Lá tại Giáo Xứ Việt Nam Paris - Lê Đình Thông
      • Những thách đố trong đời sống hôn nhân của đôi bạn - gia đình ngày nay - Đỗ Thục Hiền & Giang Minh Đức
      • BAN MỤC VỤ HỌP THƯỜNG KỲ (07/4/2019) - Lê Đình Thông
      • CHƯƠNG TRÌNH LỄ NGHI TUẦN THÁNH 2019
      • Khoá Dự Bị Hôn Nhân 2019
      • Hình : Ngày Tĩnh Tâm Giáo Xứ Paris 31/03/2019 - Nguyễn Phang
      • Ngày Tĩnh Tâm Giáo Xứ Paris 31/03/2019 - Lê Đình Thông
      • Hình : Đại Lễ ACIES Legio Maria & Ngày Họp Mặt Gia Đình Công Giáo lần thứ XIX
      • Hình: Tết Liên Tu Sỹ tại Pháp - Giáo xứ Paris 23/02/2019
      • Hình : Tết Cao Niên Kỷ Hợi 2019 Giáo Xứ VN Paris
      • Cao Niên Vui Xuân Kỷ Hợi - Đoàn Thị
      • Vidéo : Tiệc Xuân Kỷ Hợi 2019 tại Giáo xứ Paris ngày 03/02/2019
      • Ngày Gia Đình Lần thứ XIX - Ptvv Giang Minh Đức
      • Lời Tiễn Biệt và Phân Ưu - Võ Tri Văn
      • Chương trình Tiệc Xuân Giáo Xứ 2019
      • Tiễn Bạn Legio - Đoàn Thị
      • THÁNH LỄ VÀ NHỮNG LỜI TIỄN BIỆT BÁC SĨ TẠ THANH MINH - Trần Văn Cảnh
      • Nỗi Nhớ Nơi Đây - Đoàn Thị
      • BS TẠ THANH MINH vị lương y giầu lòng nhân ái - Lê Đình Thông
      • Tĩnh Tâm Mùa Vọng Giáo Xứ Paris : Vui Mừng và Hoan Hỉ - Lê Đình Thông
      • Hội YỂM TRỢ ƠN GỌI Tĩnh tâm hàng năm - Một Hội Viên
      • Vidéo : LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM 2018/11/18
      • Hình : LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM 2018/11/18
      • Giáo Xứ Paris cửa hành Lễ Kính Các Thánh Tửa Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Hành Hương Montligeon - 3/11/2018 - Một người Hành Hương
      • Đại Hội Lộ Đức : Nữ Vương Các Thánh Tử Đạo VN
      • Đại hội Tuyên Uý Đoàn Việt Nam kỳ 41 tại Pháp - Phạm Bá Nha
      • Lịch Mục Vụ Giáo Xứ năm 2018-2019
      • Vidéo và Hình ảnh Đại Hội Hành Hương Lô Đức 03-05/08/2018
      • Kính biệt Cố Thi sĩ Phương Du - Lê Đình Thông
      • Giáo Xứ Cử Hành Lễ An Táng Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Cẩn - Lê Đình Thông
      • Hình : Đại Hội Hành Hương Lộ Đức 03-05/08/2018 của các CĐCGVN tại Pháp
      • Hình : Thánh Lễ An Táng Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Cẩn - Nguyễn Văn Mẫn
      • Thánh Lễ Sai Đi của Hai Ban Mục Vụ và Kinh Tế Giáo Xứ Việt Nam Paris - Phạm Bá Nha
      • Cáo Phó : Bác Sĩ Nguyễn Văn Hậu
      • Cáo Phó : Lm Vincent Nguyễn Văn Cẩn
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 - Đêm Giã Từ Đức Mẹ 05/08/2018
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 (03-05/08/2018) Đêm Diễn Nguyện Thánh Ca 04/05/2018
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 (03-05/08/2018) - Nghi Thức Tôn Vinh CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VN
      • Đại Hội ’’Nữ Vương các Thánh Tử Đạo Việt Nam’’ - Xuân Anh
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 (03-05/08/2018) Rước Kiệu Đức Mẹ
      • Tang Lễ Cha Samuel Trương Đình Hoè - Lê Đình Thông
      • CÁO PHÓ - Linh mục Samuel TRƯƠNG ĐÌNH HÒE
      • Kiệu Đức Mẹ Lộ Đức Cầu Cho Đất Nước Việt Nam - Lê Đình Thông
      • ĐẠI HỘI CÔNG GIÁO TẠI LỘ ĐỨC : ĐỨC TGM NGUYỄN CHÍ LINH DIỄN GIẢNG VỀ ĐỨC MẸ VỚI CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM - Lê Đình Thông
      • ĐẠI HỘI CÁC CỘNG ĐOÀN CÔNG GIÁO VIỆT NAM TẠI PHÁP - Lê Đình Thông
      • Đại Hội Nữ Vương Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức - Thứ Bảy 09/06/2018
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức - Thứ Bảy 09/06/2018
      • Hình : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu - Thứ bảy 02/06/2018
      • Vidéo : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu của 24 em TNTT tại Giáo Xứ chiều thứ bảy 02/06/2016
      • Hành Hương Pontmain và Mont Saint Michel (12-13.5.2018) - Một Người Hành Hương
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu Kermesse Giáo Xứ 19-20/05/2018
      • Kết Quả Tombola Ngày Thân Hữu 20.5.2018 - Phạm Bá Nha
      • Hình : Đại Hội Mục Vụ ngày 06/05/2018 tại Giáo Xứ
      • Ngày gặp gỡ các tham dự viên khóa Ca Trưởng Phụng Vụ 28 & 29/04/2018 tại giáo xứ Việt Nam, Paris
      • Hai Ngày Thân Hữu - Kermess Giáo Xứ 19-20/05
      • Đường Hướng Mới : Thành Lập Ban Mục Vụ và Ban Kinh Tế của Giáo Xứ - Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang
      • Hình : Lễ Phục Sinh và Nghi thức Rửa Tội Tân Tòng 01/04/2018
      • Hình : Lễ Thánh Giuse Thợ & Ngày Liên Đới Nghề Nghiệp 01/05
      • Ngày Gia Đình tại Giáo Xứ Paris : Hội Luận về Chủ Đề Di Dân và Tịn Nạn - Đinh Đức Huy
      • Hình : Ngày Gia Đình thứ XVII Chúa nhật 15/04/2018
      • Ngày Gia Đình thứ XVII : Chúa nhật 15/04/2018
      • Giáo Xứ Paris mừng chặng đường dài Phó Tế của hai Thầy Phạm Bá Nha và Tạ Đình Chung - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Nghi Thức Vọng Phục Sinh đêm thứ bảy 31/03/2018 - Quỳnh Châu
      • Vidéo : Lễ Lá & Nghi thức làm phép Lá - Chúa nhật 25/03/2018
      • Hình : Lễ Lá Chúa nhật 25/03/2018
      • Đức Cha Châu Ngọc Tri Cử Hành Lễ Lá tại Giáo Xứ VN Paris - Lê Đình Thông
      • Hình : Cộng Đoàn Antony mừng Xuân Mậu Tuất 2018 - 11/03/2018
      • Vidéo : Thánh Lễ mừng kính Thánh Giuse quan thầy Giáo xứ
      • Hình : Cộng Đoàn Cergy mừng Xuân Mậu Tuất 2018 - 11/03/2018
      • Hình : Tết Cao Niên Mậu Tuất 2018 - 11/03/2018
      • Lớp Chuẩn Bị Hôn Nhân Khoá Phục Sinh 2018 - Lê Đình Thông
      • Tết Cao Niên Giáo Xứ Việt Nam Paris 11/03/2018 - Trọng Nghĩa
      • Hình : Cộng Đoàn Seine Saint Denis mừng Xuân Mậu Tuất 2018
      • Chiều Xuân 93 - Đoàn Thị
      • Xông Đất - Đoàn Thị
      • Hình : Tiệc Thân Hữu Tết Mậu Tuất Giáo Xứ 11/02/2018
      • Hoa Xuân Giáo Xứ - Đoàn Thị
      • Lời Phúng Chị Maria Nguyễn Thị Minh Phượng của Đức Ông Linh Hướng Mai Đức Vinh Ngày Lễ An Táng
      • Thương Tiếc Thày Ignace NGUYỄN VĂN THẠCH - Phạm Bá Nha
      • CÁO PHÓ BÀ MARIA TRẦN VĂN CẢNH
      • Kết Quả Cuộc Thi Hang Đá Giáng Sinh 2017
      • Thơ : Giáo Xứ Thi Hang Đá (19 Hang Đá) - Lê Đình Thông
      • THÔNG BÁO KHAI GIẢNG LỚP GIÁO LÝ HÔN NHÂN
      • Hình : Diễn Nguyện Thánh Ca và Thánh Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - Chúa nhật 19/11/2017
      • Vidéo : Diễn Nguyện Thánh Ca & Thánh Lễ Mừng Kính Các Thánh Tử Đạo VN
      • Histoire et Activités de la Mission Catholique Vietnamienne de Paris - Trần Văn Cảnh
      • 17 năm Liên Đới Nghề Nghiệp Giáo xứ Việt Nam Paris - Trần Văn Cảnh
      • Hình: Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp tại Giáo Xứ ngày 29/10/2017
      • Vidéo : Thánh Lễ Truyền chức và Tạ Ơn của Thầy Giang Minh Đức
      • Gia Đình Nôi ươm ơn gọi Phó tế vĩnh viễn - Mai Đức Vinh
      • Một chút tâm tình của người giáo lý viên - Đôi Mắt Ngọc
      • Vidéo Thánh Lễ : Giáo xứ hành hương kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra tại Fatima
      • Năm Điều Thăng Tiến - Lê Đình Thông
      • Hình : Giáo xứ hành hương kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra tại Fatima
      • Vidéo : TNTT & Giới Trẻ Ephata Giáo xứ dâng hoa Đức Mẹ nhân ngày GX hành hương kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra tại Fatima
      • Đại Hội Thường Niên Tuyên Úy Đoàn Việt Nam tại Pháp - Pt Phạm Bá Nha
      • Vài hàng Tiểu sử của Cha Gilbert Nguyễn Kim Sang - Tân Giám Đốc Giáo Xứ - Trần Văn Cảnh
      • Hình : Thánh Lễ truyền chức Phó Tế Vĩnh Viễn của Thầy Giuse Giang Minh Đức
      • Một Thuyền Nhân năm 1980 vừa trở thành Phó Tế Vĩnh Viễn tại Paris - Lê Đình Thông
      • Tân Phó Tế - Đoàn Thị
      • Thiệp mời tham dự lễ phong chức Phó Tế Vĩnh Viễn_Giang Minh Đức_TB 07.10.2017_ND de Paris - Giang Minh Đức
      • Lá Thư Mục Vụ Tháng 10
      • Thánh Lễ Nhậm Chức của Cha Tân Chánh xứ Gilbert Nguyễn Kim Sang chúa nhật 10/09/2017 - Trần Văn Cảnh
      • TÓM LƯỢC THỜI KỲ TRƯỞNG THÀNH 1980-2017 CỦA GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS -
      • Vidéo : Thánh Lễ Tạ Ơn và Tri Ân Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh - 03/09/2017
      • Hình : Nghi thức nhận xứ và Thánh Lễ nhậm chức của Cha Tân Chánh Xứ Gilbert Nguyễn Kim Sang
      • Đúc Kết : CHƯƠNG TRÌNH KHÓA GẶP GỠ XVII Mục Vụ Trưởng Thành CGVN tại Pháp - Đoàn Quốc Khánh
      • Đức Ông Mai Đức Vinh tháp Bạch Lạp - Cộng Đoàn Giáo Xứ Trước Thiên Toà - Lê Đình Thông
      • Mục Tử - Lê Đình Thông
      • Bản Tường Trình về Đại Hội Mục Vụ kỳ I năm 2017 lần thứ 66 - Chúa Nhật 11-06-2017 tại Giáo Xứ
      • ĐỨC TGM GIUSE NGUYỄN CHÍ LINH DÂNG THÁNH LỄ TẠ ƠN KỶ NIỆM 70 THÀNH LẬP GIÁO XỨ VIỆT NAM TẠI PARIS
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức cho 33 em Thiếu Nhi thuộc cộng đoàn Paris và Cergy
      • Tổng Giáo Phận Paris tán dương công đức của Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh - Giám Đốc Giáo Xứ - Nguyễn văn Thơm
      • Photos & Vidéos của Khóa gặp gỡ Giới Trưởng Thành XVII (2017) - Linh Đan
      • HAI NGÀY GIÁO XỨ - Thiên Hương
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu Giáo Xứ 03-04/06/2017
      • Giáo Xứ của tôi
      • Tư Tưởng Thần Học và Đức Tin của Tân Tỗng Thống Emmanuelle Macron - Lê Đình Thông
      • Tường Thuật Hành Hương Fatima - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Văn Nghệ Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp 01/05/2017
      • ĐẠI HỘI LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP GXVN PARIS LẦN THỨ 18, NGÀY 01.05.2017
      • Hình : Bữa Tiệc Liên Đới Nghề Nghiệp 01/05/2017
      • Phong Trào Curcillo Âu Châu tham dự Đại Hội Vultreya thế giới tại Fatima - Lê Đình Thông
      • Linh Đạo Liên Đới Nghề Nghiệp
      • Hình : Thánh Lễ Phụs Sinh : Đón nhận 4 tân tòng gia nhập Cộng Đoàn
      • Hình : Nghi thức làm phép Lá & Thánh Lễ Lá - Mùa Chay 2017
      • Vidéo : Lễ Lá & Nghi thức làm phép Lá - Chúa nhật 09/04/2017 GXVN Paris
      • 17 NĂM SINH HOẠT LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP TẠI GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS
      • Phụng Vụ Thánh Ca - Phạm Bá Nha
      • Linh Đạo Hội Legio Mariae (Đạo Binh Đức Mẹ) - Trần Huynh
      • Cộng Đoàn là viên đá sống động
      • Ba năm số 7 ghi dấu ba thời kỳ quan trọng trong lịch sử GXVN Paris - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Thánh Lễ mừng sinh nhật thứ 70 của Giáo Xứ và mừng Thánh Giuse bổn mạng 19/03
      • GXVN Paris mừng sinh nhật năm thứ 70, 1947-2017 - Trần Văn Cảnh
      • Hình : Giáo Xứ cử hành trọng thể kỷ niệm 70 năm thành lập và Lễ Thánh Giuse bổn mạng
      • Giáo Xứ Paris cử hành trọng thể kỷ niệm 70 năm thành lập và lễ Thánh Giuse bổn mạng Giáo Xứ - Lê Đình Thông
      • Linh Đạo Hôn Nhân Gia Đình - Trần Văn Cảnh
      • Giáo Xứ Thất Thập Chu Niên - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Cộng Đoàn Garges-Sarcelles vui Tết Đinh Dậu 2017
      • Hình : Cộng Đoàn Saint Denis mừng Tết Đinh Dậu ngày 26/02/2017
      • NGÀY GIA ĐÌNH XVI - Giang Minh Đức
      • Hình : Tết Cao Niên Đinh Dậu 2017 Tại Giáo Xứ VN Paris
      • VIDEO : Tết Cao Niên Đinh Dậu 2017 tại Giáo Xứ VN Paris
      • Tết Cao Niên 2017 - Trần Văn Cảnh
      • Quân Binh Legio - Đoàn Thị
      • Duyên Nợ 77 - Đoàn Thị
      • Hình : Thánh Lễ & Tiệc Xuân Thân Hữu GX : Xuân Ca Đinh Dậu
      • Câu đối Tết Giáo Xứ Việt Nam Paris - Trần Văn Cảnh
      • Ba năm số 7 ghi dấu ba thời kỳ quan trọng Trong lịch sử GXVN Paris
      • Vidéo : Tiệc Xuân Đinh Dậu 2017 - Phần 2 : XUÂN & TÌNH YÊU
      • Vidéo : Tiệc Xuân Đinh Dậu 2017 - Phần 1. TRƯỜNG CA MÚA NHẠC KỊCH
      • Tĩnh Tâm Đầu Năm Với Nhóm Gia Đình Trẻ - Đỗ Thục Hiền
      • Vài Hình ảnh Thánh Lễ Giao Thừa 27/01/2017
      • Vidéo : Thánh Lễ & Tiệc Xuân Đinh Dậu 2017 cùa Giáo Xứ
      • Tiệc Khai Xuân Đinh Dậu 2017 - Trần Văn Cảnh
      • Kịch bản « Xuân Ca Đinh Dậu » Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Tết Đinh Dậu 2017 tại Giáo Xứ Việt Nam Paris - Trần Văn Cảnh
      • Tết Thân Hữu Giáo Xứ - Xuân Ca Đinh Dậu
      • Bỉ Du Đầu Năm 2017 - Đoàn Thị
      • Giáo Xứ Việt Nam Paris trong năm Bính Thân 2016 - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh chủ tế Thánh Lễ tại GX Chúa nhật 18/12/2016
      • Chiều Nhạc « Chúa Đến » với « Vào Đời » 2016 - Đoàn Thị
      • Vidéo : Thánh Lễ Tôn Vinh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - 13/11/2016
      • Tưởng Niệm Cụ Trần Louis - Đức Ông Mai Đức Vinh
      • Bữa Cơm Liên Đới - Vũ Huyên Thuyên
      • Hình : Bữa Tiệc Gây quỹ xây dựng Cơ Sở Mới - Ngọc Huy
      • Vidéo : Bài giảng của ĐC Giuse Nguyễn Tấn Tước - GM Giáo phận Phú Cường tại GX ngày 18/09/2016
      • Hành trình Đại Hội Giới Trẻ Thế Giới 2016 tại Cracovie (Ba Lan)
      • Hành hương Paray-le-Monial - Nguyễn Hữu Tấn Đức
      • Nỗi Lòng Đầu Bếp - Đoàn Thị
      • Hành hương Roma - Tấn Đức
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức 28 em trong Cộng Đoàn Giáo Xứ - Thứ bảy11/06/2016
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức của 28 em GX ngày 11/06/2016
      • Vidéo : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu của 26 em TNTT tại Giáo Xứ chiều thứ bảy 04/06/2016
      • Cáo Phó cụ Cố Giuse Trần Văn Hợp - Thân phụ Gs Trần Văn Cảnh
      • Hình : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu Của 26 Em TNTT Tại Giáo Xứ Chiều Thứ Bảy 04/06/2016
      • Vidéo : Thánh Lễ lãnh nhận Ơn Toàn Xá tại Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp - 29/05/2016
      • Vidéo : Dâng Hoa tại Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp - 29/05/2016
      • Hình : Giáo Xứ hành hương lãnh ơn Toàn Xá Năm Thánh tại Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp - 29/05/2016
      • Hành Hương Năm Thánh Lòng Thương xót chúa Chúa nhật 29.05. 2016
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu - Kermesse Giáo Xứ - 14-15/05/2016
      • Liên Đới Nghề Nghiệp (LĐNN) tròn 15 tuổi - Trần Văn Cảnh
      • Bich chương - Hai ngày Thân Hữu Giáo Xứ 2016 - Trúc Tiên
      • TÌNH ANH CHỊ EM trong Liên Đới Nghề Nghiệp - Du Sinh
      • NHÓM XÂY DỰNG - Rừu Khoan Đục
      • NHÓM DOANH THƯƠNG - Mõ Doanh Thương
      • NGÀNH DỊCH VỤ - Hội viên X
      • THĂN HỮU TAXI - Võ Hoàng Thanh
      • NHÓM CHUYÊN GIA TRONG LIÊN ĐỚI - Cao Trọng Nghĩa
      • Linh Đạo CủA LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP - Đ.Ô Mai Đức Vinh
      • TIỆC TRUYỀN GIÁO CỦA PHONG THÀO LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP GXVN PARIS - Trần Văn Cảnh
      • Ngày Gia Đình XV - Giang Minh Đức
      • 17 NĂM SINH HOẠT LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Nghi thức làm phép lá & Thánh lễ Lá - 20/03/2016
      • Hình : Nghi thức làm Phép lá & Thánh Lễ Lá
      • Tiệc Xuân Cao Niên - Vũ Hạ
      • Hình - Lễ Thánh Giuse (Quan Thầy GX) & Diễn Nguyện Thánh Ca 13/03/2016
      • DIỄN NGUYỆN THÁNH CA - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Thánh Lễ kính Thánh Giuse-Quan Thầy GX và buổi diễn nguyện Thánh Ca
      • TẾT CAO NIÊN BÍNH THÂN 2016 - Trần Văn Cảnh
      • Dạo Tết Bính Thân - Đoàn Thị
      • Hình : GXVN PARIS mừng Tết Cao Niên - Bính Thân 2016
      • Ngày Gia Đình 15 - Giang Minh Đức
      • Chuyện Ăn Tết Thân Hữu GX - Bính Thân 2016 - Vũ Hạ
      • Vidéo : Tiệc Xuân Bính Thân 2016 Giáo Xứ Paris
      • Hình Tiệc Xuân Bính Thân 2016 Giáo Xứ - Nhóm nhiếp ảnh
      • Kết quả cuộc thi Hang Đá GX - Lê Đình Thông
      • Hình : Các Hang Đá tham dự cuộc thi Hang Đá năm nay 2015
      • Chiều Nhạc Giáng Sinh - Đoàn Thị
      • Hình : Thánh Lễ Mừng kính Các Thánh Tử Đạo Việt Nam
      • Vidéo : ĐẠI LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM
      • ĐẠI LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM
      • TIỆC LIÊN ĐỚI XÂY DỰNG CƠ SỞ GIÁO XỨ
      • Hình : TIỆC LIÊN ĐỚI XÂY DỰNG CƠ SỞ GIÁO XỨ
      • Đại Hội Tuyên úy Vn tại Pháp 2015
      • Phó tế vĩnh viễn dưới góc nhìn của Người giáo dân
      • Thư Mời Thi Hang Đá lần thứ VII : Giáng Sinh 2015
      • Hình : Thánh Lễ Tạ Ơn Của Thầy Phó Tế Vĩnh Viễn Phêrô Cao Trọng Nghĩa Tại Giáo Xứ
      • Vidéo Thánh Lễ Tạ Ơn của Thầy Phó Tế Vĩnh Viễn Phêrô Cao Trọng Nghĩa tại Giáo xư
      • Vidéo Thánh Lễ Truyền chức Phó Tế Vĩnh Viễn cho Thầy Phêrô Cao Trọng Nghĩa Tại Vương Cung Thánh Đường Notre Dame de Paris
      • Đôi dòng về tân Phó tế vĩnh viễn Phêrô Cao Trọng Nghĩa
      • TƯỞNG NIỆM NHÀ THƠ VÂN UYÊN NGUYỄN VĂN ÁI
      • Điếu văn đọc trong tang lễ GS Nguyễn Văn Ái
      • TƯỞNG NIỆM BÁC SĨ MAURICE NGUYỄN VĂN ÁI
      • GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS DÂNG LỄ TIỄN CHÂN BÁC SĨ MAURICE NGUYỄN VĂN ÁI
      • THÀNH QUẢ 35 NĂM MỤC VỤ THIÊNG LIÊNG
      • Cơ Sở Giáo Xứ & Những Đề Nghị của Toà TGM
      • Cơ Sở Giáo Xứ & những lá thư viết lên ĐHY Lustiger
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 16 năm thời Liên Đoàn (1942-1958)
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ LẦN THỨ 62 GXVN PARIS - QUYẾT ĐỊNH VỀ DỰ ÁN CƠ SỞ MỚI
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 2 Villa des Epinettes, 75017 Paris
      • Thỉnh Nguyện Thư - GS Trần Văn Cảnh
      • Cơ Sở Giáo Xứ 30 Năm tại Boissonnade (1968-1998)
      • Thánh Lễ An Táng Cụ Cố Gioan NGUYỄN VĂN HỘ
      • Cáo Phó : Ông Cố Gioan Nguyễn Văn Hộ - Cựu Chủ Tịch HĐMV GXVN PARIS
      • Hành Hương TORINO 27- 30.04.2015
      • Đó là sự huyền nhiệm - Lời chia sẽ của 1 phụ huynh sau Thánh Lẽ RLLĐ
      • Hai ngày Hội Chợ thân hữu
      • SỐNG MẦU NHIỆM CHÚA BA NGÔI DÂNG HOA KÍNH ĐỨC MẸ
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu-Kermesse Giáo Xứ
      • BẢN ĐÚC KẾT KHÓA GẶP GỠ XVI - Giới Trưởng Thành CGVN tại Pháp
      • Vidéo : Văn Nghệ Kermesse 2015 với thầy Phó Tế Nhạc Sĩ Vũ Thành An
      • Phần II : Chương Trình Văn Nghệ Mừng Kim Khánh Đức Ông Mai Đức Vinh
      • Phần I : Vidéo Chương trình Văn Nghệ Mừng Kim Khánh Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh
      • Đại hội Liên Đới Nghề Nghiệp XVI - Phần II: Sinh hoạt văn nghệ
      • Đại hội Liên Đới Nghề Nghiệp XVI - Phần I: Thánh Lễ
      • Hình ảnh : Ngân Khánh Thư Viện GX & buổi ra mắt CD Thương Ngàn Thương của thi sĩ Cung Chi
      • Hình : Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp lần thứ XVI
      • DÂNG LỄ CẦU NGUYỆN CHO ĐỨC ÔNG PHÊRÔ NGUYỄN VĂN TÀI
      • Vidéo Thánh Lễ Mừng Kim Khánh Linh Mục Đức Ông Mai Đức Vinh
      • Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp XVI_Thứ sáu 01.05.2015
      • Thư mời : Tĩnh tâm « Năm Truyền Giáo » - Nhóm Gia Đình Trẻ
      • Hình : Giáo Xứ mừng Kim Khánh Linh Mục và Thượng Thọ Bát Tuần Đức Ông Mai Đức Vinh
      • LỄ LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA - MỪNG KIM KHÁNH LINH MỤC ĐÔ MAI ĐỨC VINH
      • Cảm Nghiệm của các Hội viên Chi Hội Yểm Trợ Ơn Gọi - Phạm Bá Nha
      • TIỂU SỬ ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH
      • Vidéo : Thánh Lễ Lá tại Giáo Xứ VN Paris Chúa Nhật 29/03/2015
      • Vidéo Bài Thuơng Khó Chúa Giêsu và Hình Thánh Lễ Lá 2015
      • Hình : Giáo Xứ mừng kính Lễ Thánh Giuse : Quan Thầy Giáo Xứ
      • BỐN CÁI TẾT CỘNG ĐOÀN ẤN TƯỢNG Ở GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS
      • BỐN CÁI TẾT CỘNG ĐOÀN ẤN TƯỢNG Ở GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS (2)
      • ĐẠI HỘI HÀNH HƯƠNG LỘ ĐỨC CỦA CÁC CỘNG ĐOÀN Công Giáo VIỆT NAM TẠI PHÁP 2013
      • Các sự kiện nổi bật của Giáo xứ Việt Nam Paris trong năm 2014
      • ĐẠI LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM TẠI GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS
      • Lễ Chúa Giêsu Kitô Vua
      • Hình THÁNH LỄ MỪNG KÍNH CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ 62
    • Dự Án Cơ Sở
      • CƠ SỞ MỚI
      • GỢI Ý CHIA SẺ VỀ DỰ ÁN CƠ SỞ GXVN PARIS VỚI « NHÓM GIÁO XỨ NGÀY MAI »
      • 12 Bến Nước - Đoàn Thị
      • Ông Cha Nhảy Dù - Đoàn Thị
      • KIÊN TRÌ VÀ CAN ĐẢM GIỮ Ý CHÍ TẠO DỰNG CƠ SỞ GIÁO XỨ VN PARIS
      • Đất Hứa - Đoàn Thị (CơSở GX)
      • Ao Ta - Đoàn Thị (CoSở GX)
      • EMARAINVILLE 2 : THĂM LẦN HAI CÙNG 2 CỐ V ẤN XÂY DỰNG
      • EMERAINVILLE 2 CHÚNG TÔI ĐÃ ĐI, ĐÃ ĐẾN XEM VÀ ĐÃ BẰNG LÒNG
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ ĐẶC BIỆT VỀ CƠ SỞ-270915
      • Bữa Cơm Liên Đới Xây Dựng Giáo Xứ
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 2 Villa des Epinettes, 75017 Paris
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 16 năm thời Liên Đoàn (1942-1958)
      • Cơ Sở Giáo Xứ & những lá thư viết lên ĐHY Lustiger
      • Cơ Sở Giáo Xứ & Những Đề Nghị của Toà TGM
      • Cơ Sở Giáo Xứ 30 Năm tại Boissonnade (1968-1998)
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ LẦN THỨ 62 GXVN PARIS - QUYẾT ĐỊNH VỀ DỰ ÁN CƠ SỞ MỚI
    • Giáo Hội Hoàn vũ
      • Bổ Nhiệm Giám Mục Chính Toà Giáo phận Hà Tĩnh và Phát Diệm, Giám Mục Phó Giáo Phận Cần Thơ - HĐGMVN
      • Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ : 90 Năm hiện diện tại Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Thơ của ĐTGM Paris Laurent Ulrich gởi tín hữu Paris ngày Đức Giáo hoàng Danh Dự Bênêđictô XVI từ trần
      • Đức Giáo Hoàng Danh Dự BÊNÊĐICTÔ XVI và Tiểu Sử - Công Bình
      • Giới thiệu kênh Youtube “LỜI CHÚA LÀ ÁNH SÁNG” - Lm Giuse Vũ Thái Hoà
      • TÂN GIÁM MỤC GỐC VIỆT NAM TẠI HOA KỲ
      • Đại hội lần thứ XV của Hội đồng Giám mục Việt Nam
      • Sứ điệp Khánh Nhật Truyền Giáo - Đức Thánh Cha Phanxicô.
      • Linh mục người dân tộc thiểu số Khmer Pnong đầu tiên và Dòng Thánh Gia Việt Nam - Công Bình
      • Lễ Nhậm Chức Của Đức Cha Laurent ULRICH - Tân Tổng Giám Mục Paris - Lê Đình Thông
      • ĐTC Tôn Phong 10 Chân phước lên bậc Hiển Thánh - Chúa nhật 15/05/2022 - Công Bình
      • Thánh Charles de Foucauld (1858-1916) - Ptvv Phạm Bá Nha
      • 26/04 : ĐTC PHANXICÔ Bổ Nhiệm Vị Tân Tổng Giám Mục Paris
      • ĐTC Phanxicô Thăm Các Trẻ Em Ukraine Tại Bệnh Viện Nhi Đồng 'Bambino Gesù ' - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô Gửi Hai Sứ Giả Hoà Bình Sang UKRAINE - Lê Đình Thông
      • Ngày 3/3 : Các Thánh Đường Châu Âu Rung Chuông Hiệp Nhất Với UKRAINE
      • Ngày 17-04-2022 Toà Thánh Công Bố Danh Tính Tân Tổng Giám Mục Paris - Lê Đình Thông
      • 02/03/2022 : Ngày Chay Tịnh Cầu Nguyện Cho Hoà Bình Sớm Vãn Hồi Ở UKRAINE - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Tiếp Kiến Đức TGM Michel Aupetit - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ CHÚC TẾT NHÂM DẦN 2022 - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô : Đức TGM Aupetit là Nạn Nhân Của Điều Tiếng Thị Phi
      • ĐTC Phanxicô Chấp Nhận Đơn Từ Chức Của Đức TGM Paris Michel AUPETIT - Lê Đình Thông
      • Thánh Lễ Khai Mạc 90 Năm Hồng Ân Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ - Lê Đình Thông
      • 13/11/2021 : Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ - Năm Hồng Ân 90 Năm Hiện Diện Tại Việt Nam - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ VỪA BỔ NHIỆM MỘT NỮ TU LÀM TỔNG THƯ KÝ CƠ QUAN QUẢN TRỊ TÒA THÁNH - Lê Đình Thông
      • SỨ ĐIỆP CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ CHO NGÀY THẾ GIỚI DI DÂN VÀ TỴ NẠN LẦN THỨ 107 NGÀY 26-09- 2021 HƯỚNG ĐẾN MỘT CHÚNG TA NGÀY CÀNG RỘNG LỚN HƠN
      • Thương Tiếc Cha Gioan Trần Công Nghị - Giám Đốc VietCatholic - Lê Đình Thông
      • Tổng Thống Macron Thị Sát Tiến Trình Tái Thiết Nhà Thờ Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • Giáo Hội Nhật Bản - Lm FX Hồng Kim Linh PSS
      • ĐTGM Michel AUPETIT Cử Hành Nghi Lễ Rửa Chân Trong Nhà Thờ Đức Bà Paris Hồi Sinh - Lê Đình Thông
      • Thánh Giuse, Quan Thầy Giáo Hội hoàn vũ và Giáo Hội Việt Nam - Lm Giuse Hoàng Minh Thắng
      • TT Pháp Macron : Cuộc Tông Du Của ĐTC Phanxicô Tại Irac Là Bước Ngoặt Làm Xoay Đổi Tình Hình - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô : Vị Mục Tử Nhân Lành Che Chở Đàn Chiên Khỏi Bầy Sói DAECH - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Trước Hoang Tàn Tại Mossoul : Vị Sứ Giả Của Chúa thực Thi Tâm Nguyện Kinh Hoà Bình - Lê Đình Thông
      • Giáo Chủ Ali Sistani Đoan Chắc Với ĐTC Phanxicô : Người Công Giáo IRAK Phải Được Sống An Bình - Lê Đình Thông
      • 05/03 : ĐTC Tông Du IRAK Và Sự Tích Cây Sồi FATIMA - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Đảm Bảo Nguyên Tắc Độc Lập Của Hệ Thống Tư Pháp Toà Thánh - Lê Đình Thông
      • THÁNG 11/2021 ĐTC PHANXICÔ TÔNG DU NƯỚC PHÁP - Lê Đình Thông
      • Sứ điệp Mùa Chay 2021 của Đức Thánh Cha Phanxicô
      • ĐTC Phanxicô Bổ Nhiệm Nữ Tu Nathalie BECQUARD làm Phó Ủy Ban Thư Ký Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới - Lê Đình Thông
      • Toà Thánh Cải Tổ Sâu Rộng Hệ Thống Tư Pháp - Lê Đình Thông
      • Lm O Donovan Dòng Tên Đọc Kinh Cầu Xin Chúa Trong Lễ Tuyên Thệ Nhậm Chức Của TT Joe Biden - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Tuyên Bố Sẽ Chích Ngừa COVID-19 - Lê Đình Thông
      • ĐHY George Pelle Tiên Đoán Đức TGM Paris Michel AUPETIT Sẽ Là Giáo Hoàng - Lê Đình Thông
      • Năm Thánh Giuse 8/12/2020 - 8/12/2021
      • Chủ Mưu và ba Tòng Phạm Sát Hại Cha Hamel Ra Trước Toà Đại Hình - Lê Đình Thông
      • 13 Tân Hồng Y của Giáo Hội - Công Bình
      • Các Vị Giám Mục Pháp họp Đại Hội Đồng Trực Tuyến - Khoá Mùa Thu - Lê Đình Thông
      • Khủng bố hồi giáo gây tội ác tại Thánh đường Notre Dame de Nice - Lê Đình Thông
      • Tân Tổng Giám mục Lyon : Đức Cha Olivier de Germay - Lê Đình Thông
      • Giáo Phận Pontoise Có Thêm Phó Tế Người Việt - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA TIẾP KIẾN PHÁI ĐOÀN 16 NGƯỜI BẢO VỆ MÔI SINH - SÁNG 03/09
      • ĐHY PAROLIN, Quốc Vụ Khanh Toà Thánh Cử Hành Đại Lễ Đức Mẹ Lên Trời Tại Lộ Đức ngày 15/08 - Lê Đình Thông
      • Việt Nam Nơi Có Tiếng Gọi Của Chúa - Liễu Trương
      • Thông Báo Giáo Phận Paris Dịp Lễ Mông Triệu
      • Hành Hương Chữ M của Mẹ Maria Tại Paris Từ 12 đến 17 tháng 8 - 2020 - Cao Trọng Nghĩa
      • Từ 31/07/2020 : Tạm Ngưng Các Sinh Hoạt Mục Vụ Thuộc TGP Sài Gòn
      • Thánh Lễ Cung Hiến Nguyện Đường Regina Mundi Của Dòng Đức Bà Kinh Sĩ Thánh Âu Tinh Sài Gòn - Lê Đình Thông
      • Thủ Phạm Phóng Hoả Nhà Thờ Chính Toà Nantes đã Bị Câu Lưu -Lê Đình Thông
      • Lễ Giỗ Cha Jacques Hamel : Vị Tử Đạo Anh Dũng Của Thời Đại -
      • Lộ Đức : 80 Triệu Người Trên Khắp Thế Giới Hành Hương Trực Tuyến - Lê Đình Thông
      • Quan Điểm Của Hội Đồng Giám Mục Pháp Về Dự Luật Sinh Học - Lê Đình Thông
      • Nhà Thờ Chính Toà Nantes Bốc Cháy - Lê Đình Thông
      • Hội Thánh Sẽ Có Thánh Bổn Mạng Hệ Thống Điện Toán Toàn Cầu - Lê Đình Thông
      • HƠN 6 NGÀN TRANH VẼ THIẾU NHI NÓI LÊN LÒNG YÊU MẾN NHÀ THỜ ĐỨC BÀ PARIS - Lê Đình Thông
      • Phép Lạ Một Em Bé Việt Nam Được Chị Pauline Jarico Chữa Lành - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Ban Hành Tự Sắc Chống Tham Nhũng, Cöng Khai Hoá Ngân Sách Toà Thánh - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô : Sau Đại Dịch, Thế Giới Không Còn Như Trước Nữa - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Kỷ Niệm 25 Năm Thông Điệp Đại Kết Xin Tất Cả Nên Một - Lê Đình Thông
      • Phán Quyết Của Tham Chính Viện Cho Phép Cử Hành Thánh Lễ Tại Các Thánh Đường - Lê Đình Thông
      • Đền Thánh Phêrô Mở Cửa Lại sáng 18/05 - Lê Đình Thông
      • Ngân Sách Toà Thánh Bị Thâm Thủng Vì Đại Dịch - Lê Đình Thông
      • Thánh Địa Lộ Đức Sẽ Mở Lại vào ngày 16/05 - Lê Đình Thông
      • Chúa Nhật 31-05 : Các Nhà Thờ tại Pháp Có Khả Năng Cử Hành Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống
      • HĐGM Pháp Họp Trực Tuyến Thảo Luận Về Nhiều Vấn Đề Quan Trọng - Lê Đình Thông
      • TT Pháp Macron Điện Đàm Với Đức Thánh Cha 21/04/2020 - Lê Đình Thông
      • 1 NĂM SAU HỎA HOẠN : ĐẠI HỒNG CHUNG NOTRE-DAME DE PARIS LẠI NGÂN VANG - Lê Đình Thông
      • Đức TGM AUPETIT Cử Hành Nghi Lễ Tôn Thờ Mão Gai Chúa Kitô - Lê Đình Thông
      • Giáo Hội Pháp Tổ Chức Hành Hương Lộ Đưc Tại Gia Cho Người Khuyết Tật - Lê Đình Thông
      • NGÀY 27/03/2020 : ĐỨC THÁNH CHA BAN PHÉP LÀNH URBI ET ORBI - Lê Đình Thông
      • TÍN HỮU THẮP NẾN NGOÀI CỬA SỔ CẦU ƠN BÌNH AN - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ BAN PHÉP LÀNH URBI ET ORBI - Lê Đình Thông
      • TỔNG THỐNG PHÁP NÓI VỀ VIỆC CỬ HÀNH LỄ PHỤC SINH TRONG TÌNH HÌNH DỊCH BỆNH - Lê Đình Thông
      • ƠN TOÀN XÁ TRONG MÙA ĐẠI DỊCH COVID-19
      • THÔNG ĐIỆP CỦA CÁC GIÁM MỤC PHÁP GỞI CÁC TÍN HỮU VÀ TOÀN DÂN PHÁP
      • Tổng Giáo Phận Paris Tạm Ngưng Các Thánh Lễ Chúa Nhật từ ngày 15/03/ - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Thánh Lễ Kỷ Niệm 350 Năm Thành Lập Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam
      • Hình : Thánh Lễ Kỷ niệm 350 năm thành lập Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam
      • NĂM THÁNH CỦA LIÊN DÒNG MẾN THÁNH GIÁ TẠI ÂU CHÂU KỶ NIỆM 350 NĂM THÀNH LẬP - Lê Đình Thông
      • 350 NĂM DÒNG MẾN THÁNH GIÁ - Lê Đình Thông
      • SŒUR ANDRÉ 115 TUỔI VỊ CAO NIÊN NHẤT ÂU CHÂU VÀ THỨ NHÌ THẾ GIỚI - Lê Đình Thông
      • Đức Phanxico Tông Du Thái Lan và Nhật Bản - Báo Giáo Xứ
      • ĐTC Phanxicô: Các Ý Chỉ trong Năm 2020 - Lê Đình Thông
      • ĐTC PHANXICÔ Lời Huấn Chúc Giáng Sinh Giáo Triều Roma
      • 5 NĂM SAU HỎA HOẠN : THÁNH LỄ TẠ ƠN SẼ CỬ HÀNH NGÀY 16/04/2024 - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Sứ Điệp cho Ngày Hòa Bình Thế Giới 1-1-2020
      • Bổ nhiệm Giám mục giáo phận Phan Thiết - HĐGMVN
      • 500 Người Trả Lời Câu Hỏi "Chấn Hưng Giáo Hội " của Nhật Báo La Croix - Lê Đình Thông
      • Bổ nhiệm Tổng Giám mục Tổng Giáo phận Tp. Hồ Chí Minh
      • Bốn Trăm Năm Hình Thành & Phát Triển Chữ Quốc Ngữ - Lê Đình Thông
      • Ngày 06/10/2019 : Công Giáo Pháp biểu tình rầm rộ phản đối dư luật đạo đức sinh học - Lê Đình Thông
      • Tổng Thống Macron đã Chính Thức Mời Đức Thnáh Cha Phanxicô Thánh Du Paris - Lê Đình Thông
      • Hoả Hoạn Notre Dame de Paris đã dập tắt ; Cung Thánh và Vương Miện Chúa Kitô vô sự - Lê Đình Thông
      • Cháy Lớn Tại Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • 118 Vị Giám Mục Pháp Họp Đại Hội Mùa Xuân Tại Lộ Đức - Lê Đình Thông
      • Canh Thức "Chứng Nhân Tử Đạo Thời Đạị " Tại Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • Tổ Chức Khủng Bố Daech Bị Khai Tử - Lê Đình Thông
      • Thượng Hội Đồng Giám Mục về giới trẻ. 2018 - Phạm Bá Nha
      • Thông Điệp Giáng Sinh của Đức Cha Pascal Delannoy Giám mục Saint Denis-en-France - Lê Đình Thông
      • Khủng Bố Hồi Giáo Cực Đoan Gieo Tang Tóc tại Hội Hoa Đăng Giáng Sinh Strasbourg - Lê Đình Thông
      • Các Vị Tử Đạo Thế Kỷ XX Trên Xứ Sở Hồi Giáo Được Tôn Phong Chân Phước - Lê Đình Thông
      • Vidéo : : Thánh Lễ Mừng Kính Các Thánh Tử Đạo VN Tại MEP : Hội Thừa Sai Paris - Kỷ Niệm 30 Năm Phong Thánh Chủ Tế Bởi Đức Tân TGM Giuse Vũ Văn Thiên
      • Hình : Thánh Lễ Mừng kính các Thánh Tử Đạo VN tại MEP : Hội Thừa Sai Paris - Kỷ Niệm 30 năm phong Thánh chủ tế bởi Đức Tân TGM Giuse Vũ Văn Thiên - Ngọc Huy
      • Đài Truyền Hình Công Giáo Kitô trình chiếu phóng sự 30 năm phong Thánh Tửa Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Thông Báo - Tòa Thánh bổ nhiệm Tân Tổng Giám Mục cho Tổng Giáo Phận Hà Nội
      • Phỏng vấn RFI ngày 08/11/2018 nhân dịp 100 năm kết thúc Thế chiến thứ nhất (1914-1918) - Lê Đình Thông
      • Mùa Thánh Hiến tại Việt Nam 2018 - Thérèse Trinh
      • Đức Phanxicô viếng thăm Ái Nhĩ Lan - Báo Giáo Xứ
      • Lũ Lụt 15/10 ở Miền Nam Nước Pháp - Lê Đình Thông
      • Huấn Quyền Của Đức Thánh Cha Phanxicô Về Mùa Hè Đỏ Lửa 2018
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ TIẾP TỔNG THỐNG PHÁP EMMANUEL MACRON - Lê Đình Thông
      • Thư công bố Năm thánh Tôn vinh các Thánh Tử đạo Việt Nam
      • DIỄN TỪ CỦA TỔNG THỐNG PHÁP TRƯỚC HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC PHÁP - Lê Đình Thông
      • Đêm Canh Thức Lần thứ X tại Nhà Thờ Đức Bà Paris cầu nguyện cho Sự Sống - Lê Đình Thông
      • Quan Hệ Giữa Nhà Nước Pháp và Giáo Hội bắt đầu Cải Tiến - Lê Đình Thông
      • Tổng thống Pháp Emmanuel Macron Mong Muốn Cải Thiện Mối Quan Hệ Giữa Nhà Nước Và Giáo Hội - Lê Đình Thông
      • Triều Phanxicô thời gian qua
      • CÁC GIÁM MỤC VIỆT NAM Visita ‘‘Ad Limina’‘ Apostolorum Từ 2 đến 11.3. 2018 tại Roma
      • Cáo Phó và Tiểu Sử : Đức Tổng Giám Mục Phaolô Bùi Vắn Đọc
      • Trang báo Giáo Hội Á Châu phỏng vấn ĐTGM Nguyễn Chí Linh - Công Bình
      • Vidéo Thánh Lễ : HĐGM VN dâng Thánh Lễ tại nhà nguyện Hiển Linh của Hội Thừa sai Paris (MEP)
      • Phép Lạ Lộ Đức Thứ 70 : Một Nữ Tu Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ Được Khỏi Bệnh - Lê Đình Thông
      • Dòng Tên tại Việt Nam
      • Đức Phanxicô thăm Miến Điện và Bangcladesh từ 27.11 đến 2.12.2017
      • Dòng Tên : từ Đắc Lộ đến Giáo xứ Việt Nam
      • TÔNG SẮC 17/01/2018 CÔNG NHẬN TÔN PHONG 7 ĐAN SĨ TIBHIRINE LÊN HÀNG CHÂN PHƯỚC - Lê Đình Thông
      • Vấn đề Di dân : đi tìm một giải pháp chung - Lê Đình Thông
      • Lễ Nhậm Chức của Đức Cha Michel Aupetit Tân TGM Giáo Phận Paris - Lê Đình Thông
      • Thông Điệp của Đức Hồng Y Vingt-Trois
      • Đức ông Phanxicô Borgia Trần Văn Khả (1938-2017) Và Kỷ Niệm - Phạm Bá Nha
      • GIÁNG SINH 2017 : từ Bethleem đến Quy chế quốc tế Jerusalem - Lê Đình Thông
      • Đức TGM Paris Vingt-Trois cửa hành Thánh Lễ Tạ Ơn trước khi nghỉ Hưu - Lê Đình Thông
      • Đức Cha Michel Aupetit : Tân Tổng giám mục Paris - Lê Đình Thông
      • Vua nhạc Rock Johnny Hallyday tuyên xưng Đức Tin qua âm nhạc - Lê Đình Thông
      • Cha Jean Maïs suốt đời dùng ngòi bút phục vụ giáo hội - Lê Đình Thông
      • Nén Bạc vào Đời - Đoàn Thị
      • Kính Biệt Cha Jean Maïs (1935 - 2017) - Lê Đình Thông
      • Tinh thần liên đới trong thời bách hại – 2
      • Tinh thần liên đới trong thời bách hại
      • Thánh Lễ Khai Giảng Năm Học Mới tại nhà thờ Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • Bức Hoạ Salvator Mundi phá kỷ lục bán đấu giá - Lê Đình Thông
      • Hội Đồng Giám Mục Pháp quyết định sửa lại một câu trong kinh Lạy Cha - Lê Đình Thông
      • Đức Bà Paris mang danh hiệu Từ Mẫu giữa một thế giới nhiễu nhương bạo lực - Lê Đình Thông
      • Bão Tố - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha đàm đạo với sáu Phi Hành Gia - Lê Đình Thông
      • Hội đồng Giám mục Việt Nam bế mạc Hội nghị Thường niên kỳ II/2017
      • THƯ MỤC VỤ HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM GỬI CỘNG ĐỒNG DÂN CHÚA
      • Hội đồng Giám mục Việt Nam: Tâm thư gửi các gia đình Công giáo
      • Nhật Báo La Croix bàn về khả năng Giới Hạn Tự Do Tôn Giáo ở Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Phỏng vấn VOA (ngày 07/08/2017) - Lê Đình Thông
      • LỄ GIỖ ĐẦU CHA JACQUES HAMEL - Lê Đình Thông
      • Nhị Vị Đệ Nhất Phu Nhân MELANIA TRUMP và BRIGITTE MACRON kính viếng Nhà Thờ Đức Bà - Lê Đình Thông
      • ABOU BAKR Abou Baka Thủ Lãnh Hồi giáo cực đoan Daesh thiệt mạng - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô chấp thuận tiến hành án phong chân phước cho triết gia Blaise Pascal - Lê Đình Thông
      • Đức Phanxicô viếng thăm mục vụ Fatima - Ước vọng Hòa Bình - Pt Phạm Bá Nha
      • Nhà Thờ Đức Bà Paris bị khủng bố Hồi Giáo tấn công - Lê Đình Thông
      • Thành phần Hồi Giáo cực đoan đốn ngã cây Thánh Giá trên mộ Tướng De Gaule - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô viếng thăm mục vụ Fatima, ước vọng hoà bình - Phạm Bá Nha
      • ĐTC PHANXICÔ hành hương Fatima cầu nguyện cho Hoà Bình thế giới - Lê Đình Thông
      • CHUYẾN VIẾNG THĂM AI CẬP ‘‘HIỆP NHẤT và HUYNH ĐỆ’’ CỦA ĐGH PHANXICÔ 28 và 29. 4. 2017 - Phạm Bá Nha
      • Đức Thánh Cha hành hương Fatima trong hai ngày 12-13/05/2017 - Lê Đình Thông
      • PHÁI ĐOÀN VIỆT NAM THAM DỰ NHÓM CHÂU Á THÁI BÌNH DƯƠNG CURSILLO - Lê Đình Thông
      • Giáo Hội Pháp ủng hộ Tân Tổng Thống Macron - Lê Đình Thông
      • Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ Sẽ Thắng - Lê Đình Thông
      • Nói Về Một Giáp Mèo Hoang (1963-1975) - Lê Đình Thông
      • Tổng Giáo Phận Rouen công bố tiến hành án phong chân phước cho linh mục HAMEL - Lê Đình Thông
      • CHUYẾN HÀNH HƯƠNG LỘ ĐỨC - Lê Đình Thông
      • Tổng Giáo Phận Paris hành hương Đức Mẹ Mân Côi tại Lộ Đức - Lê Đình Thông
      • Hàng trăm ngàn Tín hữu phương đông bị tổ chức hồi giáo cực đoan Daech bách hại - Lê Đình Thông
      • Tiếng Vọng Từ Địa Ngục Của Kassim - Lê Đình Thông
      • Kẻ Chủ Mưu Sát Hại Linh Mục Hamel Bị Bắn Hạ - Lê Đình Thông
      • Chân Phước TAKAYAMA Vị Kiếm Sĩ Của Đức Kitô - Lê Đình Thông
      • VƯƠNG CUNG THÁNH ĐƯỜNG PARIS CỬ HÀNH LỄ TẠ ƠN 17 CHÂN PHƯỚC LÀO TỬ ĐẠO TỪ 1954 ĐẾN 1970 - Lê Đình Thông
      • GIÁO HỘI VIỆT NAM TRONG NĂM 2016 - Trần Văn Cảnh
      • Noël Bên Trời Xa - Đoàn Thị
      • Vidéo : Gs Trần Văn Cảnh nhân dịp mừng 20 năm VietCatholic
      • Thiết lập nhà nước Pháp trị - Lê Đình Thông
      • vidéo : ĐTC cử hành nghi thức Kết thúc Năm Thánh và Công Nghị tấn phong Hồng Y
      • Xem Công Nghị, nhớ đến một người - Công Bình
      • NGÀY 13/11 : Giáo Phận Paris cầu nguyện - Lê Đình Thông
      • Gặp Gỡ Liên Tôn tại ÁtSi - ĐÔ Mai Đức Vinh
      • Đức Thánh Cha Phanxicô thăm Thụy Điển
      • Đức Giáo Hoàng thăm Georgia và Azerbaigian - Thi Chương
      • Đại hội Tuyên Úy Đoàn Việt nam tại Pháp - Phạm Bá Nha
      • Hội Đồng Giám Mục VN nhiệm kỳ 2016-2019
      • Nghi Thức Tẩy Rửa Ngôi Thánh Đường Từng bị khủng bố Hồi giáo xúc phạm - Lê Đình Thông
      • THÔNG ĐIỆP YÊU THƯƠNG CỦA ĐTC PHANXICÔ TRÊN TWITTER - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô tiếp kiến các nạn nhân khủng bố hồi giáo - Lê Đình Thông
      • Học viện Công giáo Việt Nam : Khai giảng Khóa cao học Thần học đầu tiên
      • Quốc Nạn của Nước Pháp - Hà Bắc
      • Đức Thánh Cha Phanxicô : ‘‘ Giết người nhân danh Thượng Đế đúng là ác quỷ Satan’’ - Lê Đình Thông
      • Con Trai 20 tuổi hành quyết mẹ chỉ vì khuyên con từ bỏ đạo Hồi cực đoan - Lê Đình Thông
      • Mẹ Teresa Calcutta Được Phong Hiển Thánh - Phạm Bá Nha
      • Nhà thờ Saint Eustache Paris - Hà Bác
      • Người Mẹ Của Biên Giới Sống Và Chết - Lm Nguyễn Tầm Thường
      • Mẹ Thánh Têrêsa Giải Nobel Hoà Bình - Lê Đình Thông
      • Nhà thờ Saint Gervais - Hà Bắc
      • LỄ ĐỨC MẸ HỒN XÁC LÊN TRỜI TẠI NHÀ THỜ ĐỨC BÀ PARIS - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ HÀNH HƯƠNG ASSISI - Lê Đình Thông
      • TỔNG GIÁO PHẬN ROUEN CỬ HÀNH THÁNH LỄ TIỄN BIỆT CHA JACQUES HAMEL TRONG MƯA DẦM THÁNG TÁM
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ SUY NIỆM VỀ LAO CẢI AUSCHWITZ - BIRKENAU - Lê Đình Thông
      • NHÀ THỜ ĐỨC BÀ PARIS CỬ HÀNH THÁNH LỄ TƯỞNG NIỆM CỐ LINH MỤC GEORGES HAMEL - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Thánh Lễ khai mạc Đại Hội Giới Trẻ Thế Giới lần thứ XXXI tại Cracovie, Balan
      • Tin Vui : Một linh mục Việt Nam được bổ nhiệm làm giám mục tại Canada
      • Thư chung của Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp
      • Dự Kiện Mới Về Người Công Giáo Pháp - Du Sinh
      • Thoáng nhìn HÀNG GIÁM MỤC PHÁP - Du Sinh
      • Phục Vụ Tuổi Trẻ NgoàI Lề Xã Hội - Du Sinh
      • FRAT 2016 tại LỘ ĐỨC - Lê Đình Thông
      • TÔNG HUẤN AMOR LAETTIA - Lê Đình Thông
      • Việt Nam : Một Ơn Gọi Hy vọng - L.M. Clément NGUYỄN An Dũng, s.j.
      • Cha Giuse Nguyễn Tiến Lãng Mừng Kim Khánh Linh Mục - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA TÔNG DU PHI CHÂU - Du Sinh
      • TGP PARIS MỞ CỬA VƯƠNG CUNG THÁNH ĐƯỜNG - Lê Đình Thông
      • Chuyện Thánh Ca - Vũ Hạ
      • Năm Thánh Lòng Thương Xót
      • TÂN GIÁM MỤC EMMANUEL NGUYỄN HỒNG SƠN
      • Nhà Thờ Đức Bà : THÁNH LỄ CẦU NGUYỆN CHO CÁC NẠN NHÂN KHỦNG BỐ
      • Hai tân giám mục thứ 112 và 113 cho Giáo hội Việt Nam
      • Thánh Lễ Truyền chức 13 Tân Linh Mục tại Nhà Thờ Đức Bà Paris
      • viết về Chân Phước Giáo Hoàng PHAOLÔ VI
      • Chân Phước Phaolo VI tuổi thơ và ơn gọi
      • Thân phận Kitô hữu tại Pakistan.
      • Tại sao Hồi giáo làm cho người Pháp hoảng sợ?
  • Thiếu nhi
  • Giới trẻ
  • Sinh hoạt văn hoá

Lời chúa

  • Theo phụng vụ
  • Lời Cha Chung
  • Chứng nhân
  • Giáo lý
    • Giáo lý công giáo
    • Giáo lý Hôn nhân
  • Lá Thư Mục Vụ

VĂN HÓA & GIA ĐÌNH

  • Giáo dục và gia đình
  • Xã hội và liên đới
  • Văn hóa

SÁCH báo GIÁO XỨ

  • SÁCH BAN TU THƯ GIÁO XỨ XUẤT BẢN
  • BÌA BÁO GIÁO XỨ
  • BỘ TÂN LỊCH SỬ GIÁO HỘI
  • LỊCH SỬ BIÊN NIÊN GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS 1787-2013
  • LỊCH SỬ LIÊN TU SĨ VIỆT NAM TẠI PHÁP 1945-2005
  • VĂN HOÁ VÀ ĐỨC TIN
  • VĂN HOÁ GIA ĐÌNH
  • TIỀN GIÚP GIÁO XỨ
  • CÁC CỘNG ĐOÀN VN TẠI PHÁP
  • PAROISSE VIETNAMIENNE
  • KẾT NỐI MẠNG

HÌNH ẢNH SINH HOẠT

  • Hình : Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam Ngày 14/11/2021 - Ngọc Huy
  • Hình : Thánh Lễ Rước Lễ TT & Tuyên Xưng Đức Tin ngày 16/05/2021
  • Hình : Thánh Lễ Kỷ Niệm 350 Năm Thành Lập Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam
  • Hình : Tiệc Xuân Tết Cao Niên Canh Tý - Giáo Xứ Paris 2020/02/02
  • Tiệc Xuân Canh Tý Giáo Xứ Paris 2020/01/19

VIDEO

  • Vidéo : Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo VN tại GXVN Paris 13/11/2022
  • Chương trình 75 năm hành trình đức tin Gia Đình Giáo Xứ Việt Nam Paris - 22/05/2022
  • Ngược dòng lịch sử - 75 năm hành trình đức tin Gia Đình Giáo Xứ Việt Nam
  • Vidéo : Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo VN tại GXVN Paris 14/11/2021
  • Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha GĐ Gilbert Nguyễn Kim Sang
tìm kiếm

CHƯƠNG XIV

GIAI ÐOẠN CUỐI THẾ KỶ III  

 
 
 
 

CHƯƠNG XIV
 

GIAI ÐOẠN CUỐI THẾ KỶ III
 

 Hậu bán thế kỷ III là một thời kỳ chuyển tiếp trong mọi lãnh vực. Trên bình diện chính trị, một thời kỳ hỗn loạn bắt đầu xuất hiện sau nhà Sévère, các thể chế cổ truyền Roma sụp đổ và một chế độ mới đang được chuẩn bị. Nền văn minh Hy-La, khởi sự từ Alexandrie, trước kia đã thống trị trên đa số phần đất có người ở, nay tự cảm thấy bị hăm dọa tứ bề, trước những phong trào dân tộc hùng mạnh. Người Goths trên sông Danube, người Batư tại Ðông phương đang tấn công vào các biên giới Hy-La. Các phong trào tự trị chớm nở tại Aicập, bên Phi châu, ở nước Gaule. Giáo hội cảm thấy liên lụy vào các biến cố ấy. Nhưng đồng thời uy thế của Giáo Hội lại tăng lên. Giáo hội trở thành sức mạnh tinh thần lớn nhất của Ðế quốc. Giáo hội đã sẵn sàng để thay thế cho môi trường ngoại đạo cổ xưa, và đôn đốc để nền văn minh mới được thành hình.

I. TỪ DÈCE ÐẾN AURÉLIEN.

Người cuối cùng của nhà Sévère là Alexandre bị ám sát năm 235. Kể từ đấy, một thời kỳ loạn ly bắt đầu bùng nổ, mọi quyền hành tập trung vào tay các tướng lãnh, họ ra công duy trì kỷ luật của Ðế quốc. Nhiều ông sẽ bắt bớ các kitô hữu vì họ cho rằng nhóm này là nguyên nhân gây chia rẽ. Maximin, người kế vị Alexandre, là một đại tướng can trường, nhưng có cái nhìn thiển cận. Ông giết hại các thành phần ưu tú của xã hội Roma. Giữa đoàn thể giáo dân, ông tấn công các giám mục (H.E. VI,28). Vào thời kỳ này giáo hoàng Pontien bị phát vãng. Sau một thời gian vắn do nhà Gordien nắm chủ quyền, Philippe, người Ảrập lại đi vào đường lối chính trị khoan hồng. Chúng ta đã thấy ông có liên lạc thư tín với Origène. Có thể rằng ông là người kitô giáo. Dưới triều đại ông, một cuộc bắt đạo tàn nhẫn đổ xuống trên đầu các giáo dân tại Alexandrie. Nhưng cuộc bắt đạo khởi điểm bằng một trong những cuộc tàn sát địa phương, không ăn nhằm gì với chính sách của triều đình (H.E. VI,40).

 Dèce là hoàng đế thứ nhất thuộc dòng giống Illyrie, lên kế vị Philippe. Dưới thời của Dèce, lần đầu tiên bùng nổ các cuộc bắt đạo do sắc chỉ của triều đình Roma ban hành. Năm 250, để củng cố nền thống nhất Roma chung quanh tôn giáo, Dèce truyền lệnh cho hết mọi công dân phải tham dự vào một cuộc tế lễ toàn diện. Cuộc bắt đạo này là cuộc bắt đạo chúng ta đã nói đến lúc bàn về Cyprien. Rất nhiều kitô hữu phản bội và cử hành lễ cúng. Một số người khác tìm cách xin chứng chỉ, libellus, sau đấy họ được tha bổng. Nhưng có nhiều người đã chịu tử đạo. Ðây là trường hợp giáo hoàng Fabien và linh mục Hippolyte (20 tháng Giêng năm 250). Denys thành Alexandrie, Cyprien thành Carthage trốn tránh để khỏi bị bắt. Origène bị tống ngục và bị tra tấn. Một bức thư của Denys thành Alexandrie gửi Fabius thành Antioche là một tài liệu chủ chốt về cuộc bắt đạo tại Alexandrie (VI,41-42).

 Năm 251, Dèce tạm ngưng cuộc bắt đạo. Chính lúc này người ta cử người kế vị giám mục Fabien, vì tòa Roma đã trống ngôi một năm. Thắng Novatien, Corneille được tuyển chọn vào lúc vấn đề các người lapsi được đặt ra cách sôi nổi. Nhưng Dèce bị tử trận trong bãi lầy Abrittos tại miền Dobrogea, trong lúc chiến đấu với quân Goths. Vibius Trebonianus Gallus tự xưng hoàng đế và liên kết với con của mình là Veldummianus Volusianus. Năm 252, cuộc bắt đạo lại tái diễn. Giáo hoàng Corneille bị phát vãng. Ngài qua đời năm 253 trong lúc đi đày. Lucius, kế vị ngài cũng lại bị phát vãng. Denys thành Alexandrie làm chứng rằng cuộc bắt đạo sau này cũng xảy ra tại Aicập (H.E. VI,1). M. Aemilianus đánh tan Gallus tại Mésie. Nhưng rồi chính ông lại bại trận và bị Valésien giết.

 Valérien lên trị vì từ năm 253 cho đến năm 260. Triều đại của ông bắt đầu đánh dấu bằng cuộc hòa hoãn đối với các kitô hữu. Nhưng sự kiện lại thay đổi vào năm 257. Denys liên đới việc đổi hướng này với ảnh hưởng tác động trên hoàng đế do vị tổng trưởng bộ Tài chánh là Macrien. Hai lý do làm cho ông này gay gắt với các tín hữu. Một đàng, ông là một phần tử quan trọng trong các hội đoàn ngoại giáo bên Aicập. Denys giới thiệu ông như ”vị tổng hội trưởng các thầy phù thủy Aicập” (H.E VII,10,4). Ðây là một đặc điểm mới bắt đầu xuất hiện. Septime Sévère và Dèce đã nhân danh tôn giáo truyền thống của Ðế quốc để bắt bớ các tín hữu. Ðặc điểm mới bắt đầu xuất hiện với Macrien, là phong trào huyền bí ngoại giáo, hun đúc bởi lòng thù ghét Kitô giáo. Ông là người sống đồng thời với Porphyre, là người đã được tiêm nhiễm môn quỉ thuật và đã tấn công các kitô hữu trong một tác phẩm thời danh. Trường hợp của Hiéroclès sau này cũng vậy. Chính phong trào huyền bí ngoại giáo này ít lâu sau lại xuất hiện với Julien và là hình thức đối lập cuối cùng giữa ngoại giáo và Kitô giáo.

 Nhưng những lý do ý thức hệ này không phải là căn cớ duy nhất. Là phù thủy tại Aicập, Macrien còn là tổng trưởng bộ tài chánh. Thế mà dưới triều đại Valérien, tình trạng kinh tế của Ðế quốc rất trầm trọng. Các tổn phí binh bị thật khổng lồ. Ngân khố buộc phải lạm phát. Tổng số kim loại quí bảo đảm cho tiền tệ càng ngày càng sụt xuống. Thế là tiền tệ bị mất giá. Nhà cầm quyền phải ấn định giảm giá tiền tệ. Nhưng còn phải làm thế nào để có tiền vào. Như H. Grégoire đã viết, Macrien là ”một nhà chính trị thứ nhất đã trưng dụng phong trào phản kitô giáo để làm đầy công khố” (1). Ðây lại còn là một bằng chứng khác để biết bất động sản của Giáo Hội quan trọng đến chừng nào và trong đoàn thể giáo dân đã có một cấp quí tộc giầu có. Rất dễ nhận ra là cuộc bắt đạo đã nhằm thẳng vào những vị giáo sĩ cao cấp và các kitô hữu có quyền hành.

 Năm 257, sắc lệnh thứ nhất được công bố, cấm chỉ việc thờ phượng Kitô giáo và những cuộc hội họp tại các nghĩa trang, và bó buộc các giáo sĩ phải cúng trước thần. Ðây là lần thứ nhất việc thờ phượng Kitô giáo bị ngăn cấm. Năm 258 một biện pháp thứ hai truyền phải xử tử tức khắc các phần tử thuộc hàng giáo sĩ khước từ không chịu dâng hương, và phải tịch thu những tài sản của các giáo dân qúi phái. Cuộc bắt đạo này đẫm máu không kém cuộc bắt đạo của Dèce. Tại Aicập, Denys thành Alexandrie bị tống giam ở Kephô và nhiều giáo dân bị tử đạo (H.E. VII,11). Eusèbe cũng nói đến các người tử đạo tại Palestine, tại Carthage. Cyprien bị bắt ngay sau khi có sắc lệnh thứ nhất và bị xử tử với sắc lệnh thứ hai. Chúng ta còn giữ được các văn kiện chính thức vụ án của ông. Tại Roma, Syste II đã chịu tử đạo cùng với các thầy phó tế của ngài (2). Bên Tây-ban-nha, giám mục Fructueux thành Tarragone bị xử tử với hai thầy phó tế.

 Năm 260, Valérien bị Shahpuhr II bắt làm tù và bị giết. Con của ông là Gallien đã được ông liên kết từ năm 253, giữ chức hoàng đế một mình. Các con của Macrien tự xưng là hoàng đế. Nhưng đều bị quân đội hạ sát, một người tại Ðông phương, một người trên sông Danube. Nhờ đấy Gallien vãn hồi được trật tự trong Ðế quốc và bảo vệ bờ cõi trước áp lực của các dân man rợ. Ngay từ năm 260, ông công bố sắc lệnh khoan hồng đối với các giáo dân. Chúng ta biết nội dung của sắc lệnh này là nhờ một bức thư của Denys thành Alexandrie: sắc lệnh này được công bố tại Aicập, năm 262. Sắc lệnh này ban phép được tổ chức việc thờ phượng trong các nhà thờ sắp được trả lại cho các giáo hữu. Một sắc lệnh khác cho phép họ được xử dụng các nghĩa trang. Các sắc lệnh của Gallien có tầm quan trọng rất lớn. Chúng chưa thừa nhận Kitô giáo là một religio licita. Nhưng chúng là sự nhìn nhận trong thực tế. Mặt khác, quyền tư hữu của Giáo hội cũng được mặc nhiên công nhận.

 Ðường lối chính trị của Gallien vẫn được các vị kế tiếp ông, là Claude (268-270) và Aurélien (270-275) noi theo. Aurélien tìm cách cổ vũ việc thờ độc thần mặt trời là hình thái cuối cùng của việc thờ kính hoàng đế. Nhưng ông có lòng khoan hồng với các tín hữu. Dưới triều đại ông xảy ra một giai thoại chứng minh Nhà Nước thừa nhận Giáo Quyền: Giám mục Antioche là Phaolô thành Samosate, sau khi đã bị giáo quyền truất phế, khước từ không chịu rút lui khỏi tòa giám mục. Người ta đệ trường hợp này lên Aurélien lúc ông chiếm cứ lại Antioche từ tay nữ hoàng Zénobie. Ông quyết định rằng tòa giám mục thuộc về ”những ai còn giữ thông hiệp với các vị theo giáo thuyết Kitô ở Roma và tại Ý”.

 Ðây cũng là một hình thức công nhận có một nền giáo quyền hợp pháp. Và hơn nữa chúng ta có một bằng chứng về tiêu chuẩn của sự hợp pháp ấy, là sự thông hiệp với Giáo Hội Roma. Không có một tỉ dụ nào khác cho thấy rõ ràng hơn rằng, liền trước thế kỷ III, Giáo Hội là một thực tại mà chính phủ không thể không biết đến. Constantin sau này cứ việc phê chuẩn bằng pháp lý một tình trạng đã được chấp nhận vào thời đại này. Máu của các vị tử đạo đã mạnh mẽ góp phần kiến tạo một dân kitô.

II. GIÁO HỘI TẠI ÐÔNG PHƯƠNG.

Vào cuối thế kỷ III, Giáo Hội đã ăn rễ chặt chẽ tại Tây phương. Nhưng trừ Roma và Carthage, Giáo Hội chưa vượt ra ngoài môi trường của những thành phố lớn. Hơn nữa, Giáo Hội mới chỉ bắt đầu xâm nhập vào các phạm vi văn hóa và mới phát biểu bằng tiếng la-tinh. Trái lại, tại Ðông phương, Giáo Hội, với hai thế kỷ sau lưng, đã bành trướng một cách khác thường. Miền Asia, miền Cappadoce, miền Syrie, nước Palestine, xứ Aicập phần lớn đã biết Kitô giáo rồi. Hơn nữa Kitô giáo đã có một quá khứ văn chương và thần học. Origène đã mang đến cho tư tưởng kitô một ánh sáng chói lọi khác thường. Chúng ta thấy tại tất cả các Giáo Hội đã hiện hình những nhân vật xuất sắc. Về điểm này, Eusèbe là một nguồn tin trực tiếp rất mực quí giá. Nhờ ông chúng ta mới có phương tiện hiểu biết về môi trường kitô của thời đại.

 Ở giữa thế kỷ III, Alexandrie có vị giám mục thời danh là Denys. Ông kế tiếp Héraklas trong chức giám đốc trường dạy giáo lý khoảng năm 231, lúc Héraclas lên làm giám mục. Vả lại lúc ông này qua đời năm 248, ông kế ngôi Héraclas tại tòa Alexandrie. Ông giữ tòa này cho tới năm 264. Chúng ta đã thấy ông phải trốn tránh Dèce, ông bị bắt dưới đời Valérien, đã có liên lạc với Etienne trong vấn đề làm phép rửa tội lại. Vừa là giám mục lớn, ông cũng còn là một văn gia có giá trị. Những đoạn văn trong tác phẩm của ông chúng ta còn giữ được nhờ ở Eusèbe, rất quan trọng về nhiều phương diện. Thoạt tiên chúng cho ta biết mấy luồng tư tưởng của thời đại. Eusèbe đã lưu truyền cho chúng ta mấy đoạn trong khái luận của ông, Bàn về bản tính, trong đó ông đả kích phái Epicure. Có thể liên kết sự kiện này với việc Arnobe, người Phi châu ít lâu sau cũng lại tấn công thuyết Epicure nữa (3). Tất cả các việc trên cho thấy sức sống của triết thuyết ấy vào cuối thế kỷ III.

 Một khái luận thứ hai của Denys, Bàn về các mối hy vọng, đáng được lưu ý hơn nữa. Eusèbe thuật lại cho chúng ta biết sách đó đã được soạn thảo trong những trường hợp nào. Giám mục Arcinoe là Nepos, đã viết một cuốn sách Ðả kích trường phái dụ ngôn, trong đó ông biện hộ cho thiên niên thuyết trước kia được hầu hết các văn gia Kitô giáo chủ trương trước Origène. Thuyết ấy còn được biện hộ ít lâu sau Nepos bởi Méthode thành Olympe, cũng là đối thủ của Origène, và trong thế kỷ IV, bởi Apollinaire thành Laodicée. Người ta có lẽ để tự hỏi, phải chăng vào thời đại Nêpos, việc phục hưng những niềm hy vọng thiên nên thuyết có liên hệ với ý tưởng là tận thế đã gần kề, cũng là ý tưởng đã được gợi lên bởi những cuộc bắt đạo tàn nhẫn của Dèce và của Valérien? Trường hợp này sau lại tái diễn với Commodien, nhân lúc có cuộc bắt đạo của Dioclétien (4). Sách Khải Huyền chép cho các giáo dân bị bắt bớ dưới đời Néron và Domitien, đã lấy lại được thời sự tính của nó.

 Denys, học trò của Origène (H.E. VI,29,4) theo thâm tâm không sẵn sàng chấp nhận quan điểm quá vật chất về những niềm hy vọng, là quan niệm của Nêpos. Giữa lúc ấy thì Nêpos qua đời, Denys mở cuộc tranh luận với Arsinoe để khảo sát và đả kích những lý lẽ của nhóm môn sinh ông Nêpos, làm họ phải đầu hàng trước các lý lẽ của ông. Trong khái luận ấy, thoạt tiên Denys trình bày các lý luận để đả kích thiên niên thuyết. Phần thứ hai là một cuộc tranh luận để biết sách Khải Huyền có đúng thực là của Gioan hay không. Eusèbe đã lưu truyền lại cho chúng ta phần tranh luận này (H.E. VII,25). Nó làm chúng ta nhớ tới cuộc tranh luận của Origène về nguồn gốc Bức thư gửi giáo dân Dothái. Người ta nhận thấy Denys đã được huấn luyện rất chu đáo. Ông kết luận bằng việc phủ nhận Gioan là tác giả của sách Khải Huyền.

 Phần quan trọng nhất trong tác phẩm của Denys mà nhờ Eusèbe chúng ta biết, là bộ thư tín của ông. Nó gồm nhóm thứ nhất là các Thư Phục Sinh. Eusèbe cho chúng ta biết ”Denys soạn các thư vào dịp lễ trọng, ông dùng kiểu nói cao kỳ vào dịp lễ Phục Sinh” (H.E. VII,20). Mục đích của các bức thư này là để báo trước về ngày tháng mừng lễ Phục Sinh. Ðây là một lối huấn dụ mùa chay. Denys là người thứ nhất đã để lại cho chúng ta những mẫu loại thư ấy. Tục lệ này còn tiếp tục tại Alexandrie. Chúng ta nắm được các Thư Phục Sinh của Athanase, của Phêrô thành Alexandrie, của Cyrille thành Alexandrie.

 Bên cạnh các Thư  Phục Sinh, chúng ta còn giữ được các đoạn trích dẫn các thư Denys gửi cho Roma, chúng làm chứng về mối tình mật thiết giữa Denys và Giáo Hội của ông.Bức thư gửi Fabien (H.E. VI,42,41,44) là một sử liệu bậc nhất về cuộc bắt đạo tại Alexandrie năm 248. Nó cũng đề cập tới vấn đề hòa giải các người lapsi. Rồi đến một bức thư Eusèbe gán cho cái tên là Thư Phó Tế (diaconikè) do Hippolyte viết (VI,45,5). Từ này chỉ gặp thấy nguyên có một lần. J.M. Hanssens cho rằng nó đối lập với Bức Thủ Thư (idia). Từ ngữ ấy có ý chỉ bức thư đã được gửi qua môi giới của Hippolyte. Nhưng ông Hippolyte này là ai? Hanssens cho rằng đây là linh mục Roma đối thủ của Calixte (5). Như vậy thì Hippolyte đã làm môi giới giữa Alexandrie và Roma. Và đây là một chứng cớ để biết ông xuất xứ từ Aicập. Nhưng việc xuất xứ này không lấy gì làm chắc chắn. Vậy có lẽ đây là một Hippolyte khác, là thầy phó tế tại Alexandrie được phái sang Roma. Dính líu tới vụ Novatien thì có một bức thư gửi cho Corneille, hai thư khác gửi cho người Roma, Về Hòa Bình, Về phép giải tội, một bức thư gửi các vị tuyên xưng đạo tại Roma và liên kết với phái Novatien, một bức thư khác cho cùng những vị tuyên xưng đạo ấy sau lúc họ thần phục (46,5). Thêm vào hồ sơ này còn phải kể đến Bức thư cho Novatien (VI,45) (6). Denys còn viết một thư cho Etienne (H.E.,VII, 5, 1-2), cho Xyste (H.E. VII,5,4-6; 9) cho Denys (VII,7,6), và sau cùng cho linh mục Roma tên là Philémon (7).

 Ðiều ích lợi là các thư của Denys cho chúng ta thấy ảnh hưởng của Giáo Hội trong những vấn đề lớn của thời ấy: các cuộc bắt đạo, các vụ tranh luận thần học, các vấn đề kỷ luật của hàng giáo sĩ. Những thư ấy còn nói lên mối băn khoăn về sự thông hiệp giữa các Giáo Hội địa phương, và với Giáo Hội Roma. Chúng là biểu hiệu thông thường của tình liên đới chung trong Giáo Hội trước khi có những đại Công Ðồng trong Giáo Hội. Sau cùng chúng nói lên rằng: Denys là một nhân vật đặc sắc, ông vừa có nền học vấn uyên thâm, vừa có óc thùy mị và hiếu hòa, vừa thận trọng khôn ngoan trong các vụ can thiệp. Chúng ta thấy ông giữ địa vị môi giới giữa Roma và Antioche, môi giới này sẽ còn là một trong những truyền thống của Giáo hội Aicập trong các thế kỷ sau. Denys qua đời năm 264 trong lúc có công đồng tại Antioche. Bức thư cuối cùng của ông là bức thư gửi cho các Nghị Phụ Công Ðồng (H.E. VII,27,2).

 Denys không phải là một nhân vật độc nhất có tên tuổi đã được Alexandre trình bày vào cuối thế kỷ thứ III này. Người ta biết rất ít về hai người kế vị ông trên tòa giám mục là Maxime và Théon. Nhưng người ta biết rõ, ông có những người kế vị rất thời danh tại Huấn Ðường. Chúng ta chỉ biết về Théognoste qua Photius là người đã tóm tắt các bài Hoạt tả của ông ấy. Ông là người thừa kế tư tưởng của Origène trong những vấn đề táo bạo hơn cả, nhất là trong quan điểm về vấn đề vật chất. Photius tán tụng văn thể của ông. Pierius làm giám đốc trường Giáo Lý từ năm 282, dưới đời Théonas. Eusèbe ca ngợi đời sống khó nghèo và những kiến thức triết lý của ông. Jérôme nói ông có một Bài giảng về Ôsée, đọc trong đêm áp lễ Phục sinh (7).

 Bên cạnh Alexandrie, xứ Palestine thời ấy còn có những nhân vật vĩ đại. Origène đã dạy học tại Césarée vào những năm cuối đời và đã lập tại đấy một tủ sách. Năm mươi năm sau, Eusèbe, giám mục Césarée, đã xử dụng các tài liệu ấy và gặp thấy những người kế tiếp tư tưởng của Origène. Khoảng năm 260, giám mục là Théotecne mà Eusèbe nói là môn sinh của Origène (VII,14). Dưới đời người kế vị ông là Agapius, Eusèbe đã gặp Pamphile tại Césarée. Ông này sinh quán tại Phénicie, đã được thụ giáo tại Alexandrie với Pierius. Ông định cư tại Césarée là nơi ông được Agapius truyền chức linh mục cho. Ông mở một trường dạy thần học để tiếp tục truyền thống của Origène. Nhất là ông đã lập nên một tủ sách khổng lồ, là nơi Eusèbe và sau đấy Jérôme đã tra lục được những tài liệu giúp các ông duy trì lại đến đời chúng ta rất nhiều văn kiện của những thế kỷ kitô đầu tiên. Pamphile đã soạn một tập Minh Giáo bào chữa cho Origène, mà cuốn thứ nhất đã được Ruffin dịch ra tiếng latinh.

 Tại Syrie, giáo đoàn Laodicée xem ra có liên lạc mật thiết với Alexandrie khoảng năm 260. Bấy giờ, giám mục Alexandrie là Eusèbe. Eusèbe thành Césarée cho ta biết ông quê quán tại Alexandrie (H.E. VII,32,5). Ông đã làm phó tế tại thành phố này (11,26) và được người ta lưu ý tới dưới đời Valérien vì ông nhiệt thành phụng sự các giáo dân bị cầm tù (11,24). Tới Antioche để dự công đồng năm 264, ông được các người thành Laodicée yêu cầu ông làm giám mục của họ, nhân dịp lúc Socrate qua đời (32,5). Người kế vị ông là Anatole, cũng là người dòng giống Alexandrie (32,6). Tại Alexandrie trước đấy ông đã nổi tiếng rất nhiều vì ông thông thạo tất cả các khoa học đời, như toán pháp, hình học, thiên văn học, vật lý học, biện chứng pháp, tu từ học (32,6). Ðây là những tài liệu quí giá làm chứng việc phục hưng thuyết Aristote vào thời kỳ ấy. Chúng ta sẽ gặp phong trào phục hưng này tại Tyr, với tác phẩm của người ngoại giáo tên là Porphyre tại Antioche với tác phẩm của Lucien. Eusèbe đã truyền lại cho chúng ta một đoạn trích dẫn quan trọng của Anatole về vấn đề niên đại của lễ Phục sinh (32,14-19). Ông này lúc trước đã làm giám mục phó tại Césarée (14-21).

 Cũng đứng trong vòng ảnh hưởng của Origène, vào thời kỳ này còn có các giám mục miền Cappadoce và miền Pont. Firmillien lên làm giám mục Césarée khoảng năm 230. Eusèbe cho chúng ta biết ông có lòng ”quí chuộng Origène đến nỗi ông đã mời ông ấy tới xứ mình” (H.E. VI,27). Kỳ trú ngụ này chắc chắn vào lúc Origène bị xua đuổi khỏi Alexandrie, khoảng năm 230. Ðến sau Firmillien có tới Césarée để tu nghiệp (VI,27). Trong vụ Novatien, Firmillien đứng về phe ông này (VII,5,4). Ông mời Denys thành Alexandrie tới dự công đồng Antioche năm 252 (VII,46,3). Chúng ta còn giữ được của ông một bức thư rất nặng lời gửi Cyprien để phản đối Corneille. Nhưng sau cùng ông liên kết theo lập trường Roma (VII,5,2). Ông có mặt tại công đồng Antioche năm 264 (VII,28,1). Ông qua đời năm 268 tại Tarse, trên đường đi dự một công đồng khác bàn về vấn đề Phaolô thành Samosate, nhưng trước đấy ông đã có lập trường phản đối ông này (VII,30,4).

 Một môn sinh khác của Origène cũng làm giám mục Néo-Césarée thời ấy, tại miền Pont. Grégoire cũng gọi là Théodore (VI,33) trước kia là học trò của Origène tại Césarée. Chúng ta còn giữ được của ông bản Gửi lời cám ơn Origène, là một tài liệu quí giá về nền giáo huấn của vị tôn sư thành Césarée. Phédime, giám mục Amasée tại miền Pont, ít lâu sau năm 238 đã truyền chức để ông lên làm giám mục Néo-Césarée. Ông là vị tông đồ lớn miền Pont và nhất là ông đã làm cho ông bà của Basile và của Grégoire thành Nysse trở lại. Grégoire này đã viết bài tán tụng ông. Nhờ có ông mà hai anh em người Cappadoce được hấp thụ tư tưởng của Origène. Ông có mặt tại Công Ðồng Antioche năm 264 (VII,28,1) và qua đời ít lâu sau đó. Grégoire thành Nysse đã để lại cho chúng ta một Bản thuyết lý đức tin với nhiều giá trị. Ông là người đồng thời với Denys thành Alexandre, với Firmillien thành Césarée. Thế hệ các giám mục này là những người được huấn luyện theo trường Origène và là những vị sáng lập thời danh của nhiều Giáo Hội. Quả là một trong những thế hệ đặc sắc nhất của lịch sử Kitô giáo.

 Trong khi Alexandrie chiếu sáng vào miền Palestine, miền Phénicie, miền Cappadoce và miền Pont, thì Antioche bắt đầu xuất hiện như một tâm điểm văn hóa Kitô giáo có sắc thái riêng biệt. Suốt nữa đầu thế kỷ III, chúng ta hầu như không biết gì về Giáo Hội Antioche. Nhưng vào cuối thế kỷ, chúng ta thấy xuất hiện những nhân vật khác thường, Dorothée, Malchion, Lucien. Dorothée, vừa là người chuyên chú xuất sắc về tiếng Do Thái, vừa thành thạo các khoa hy-lạp, được Aurélien đặt lên trông coi xưởng máy nhuộm cánh kiến thành Tyr (H.E. VII, 32,2-4). Malchion, linh mục tại Antioche và cũng là giáo sư tu từ học tại các trường ở Antioche, và về điểm này ông là người đi trước Libanios (VII,29,2). Lucien cũng là linh mục tại Antioche, là người rất thành thạo các khoa đạo (IX,6,3). Hình như ông cũng biết cả tiếng Do Thái và những môn học Hylạp như Dorothée. Chính trong nhóm học trò của ông, một số sẽ là những người đầu tiên theo phái Arius. Họ tự xưng mình là phái ”Collucianisme”. Ông chịu tử đạo dưới đời Dioclétien (8) (VIII,13,2).

 Các nhân vật khác nhau này trình bày lên những nét chung biểu lộ các đặc tính rồi ra sẽ là những đặc tính của trường Antioche. Trong khi các ông trường phái Alexandrie nối tiếp các khuynh hướng của nền Dothái-Hylạp và thuyết Platon huyền bí của nó, thì các người trường phái Antioche tỏ ra thực tế hơn. Nhờ cuộc tiếp xúc với thế giới Araméen Ðông phương, các ông này gần giáo sĩ Do Thái hơn. Nhiều người trong họ biết tiếng Do Thái. Ðiều này mang đến cho khoa giải nghĩa Thánh Kinh của họ nhiều tính cách khoa học hơn. Họ cũng biết cả lối giải nghĩa Thánh Kinh Do Thái. Mặt khác phe ngoại giáo thành Antioche thiên về văn chương hơn là về triết lý. Các giáo dân thành Antioche sẽ thấm nhuần các môn học Hylạp, như văn phạm, biện chứng pháp, hình học. Họ sẽ dùng các môn ấy để trau dồi khoa giải nghĩa Thánh Kinh. Ðặc biệt, họ sành sỏi về khoa biện chứng pháp, như người ta nhận thấy trong tác phẩm của Malchion. Họ cũng có khiếu về khoa tu từ học nữa. Nhưng họ sẽ hoài nghi với những lối suy luận triết lý trong lúc thành Alexndrie vẫn còn là một tâm điểm lớn của nền thần học suy luận và của lối giải nghĩa Thánh Kinh theo dụ ngôn, Antioche đang tiến triển về khoa Thần Học Mục Vụ và về lối giải nghĩa Thánh Kinh theo óc khoa học.

  Nhưng bên cạnh các học giả này, Antioche trình diện vào cuối thế kỷ III, một nhân vật rất đặc sắc, thuộc một loại khác hẳn. Ðó là ông Phaolô người thành Samosate. Năm 260, lúc Valérien thăng hà, tình thế tại Syrie rất bi thảm. Shapuhr hăm dọa miền này. Quietus, một trong các con của Macrien, tự xưng là hoàng đế tại Emèse và khước từ không nhận Galien. Lúc này hoàng tử thành Palmyre là Odaenath, nhận tước hiệu là vua. Ông thắng đoạt Shapuhr trước Clésiphon, lấn át được Quietus tại Emèse và đặt  quyền  thống trị từ  Aicập  đến  Asia.  Giám mục  Antioche  là Démétrien, đã bị Shapuhr cho đi phát lưu năm 260. Ngài được thay thế bởi Phaolô người thành Samosate. Ông này kết thân với triều đình Palmyre và hình như ông được tuyển trạch cũng là nhờ uy thế của Odaenath, và nhất là của vợ ông ấy là Zénobie. Một khi thành giám mục, ông vừa kiêm chức giám mục, vừa giữ chức giám thu (H.E. VII,30,8) nghĩa là chức bộ trưởng bộ Tài chánh. Eusèbe trách cứ ông lợi dụng các chức vụ để làm giầu. Ông cho thấy Phaolô quen lấy dáng điệu của ông hoàng, đi đâu cũng có lính tráng hộ vệ, đặt một ngai lớn cho mình trong nhà thờ, tổ chức những lễ nghi tôn giáo trong cảnh xa hoa đài các. Thật ra Phaolô nổi tiếng là đã du nhập các tục lệ miền đông Syrie vào Antioche.

 Ngoài ra Phaolô còn bị tố giác là chủ trương những tư tưởng ngụy đạo, chúng ta sẽ trở lại vấn đề này. Ông bị hai Công Ðồng thành Antioche, năm 264 và 268 buộc tội. Nhưng nhờ uy thế của Zénobie, góa chồng từ năm 267, ông vẫn chiếm cứ tòa giám mục. Triều đình của Zénobie lúc đó là một trung tâm hiển hách, nơi đây ngoài Phaolô ra còn có nhà tu từ học Longin nữa. Nhưng năm 272, Aurélien chiếm đoạt Palmyre. Nước Palmyre sụp đổ. Lúc đó Phaolô biến mất trong lịch sử. Thoạt tiên ông là một bằng chứng về sức phản kháng của nền Kitô-Do Thái trước phong trào Roma hóa. Ông cũng tượng trưng cho một thời đại trong đó thế lực phần đời của Giáo Hội đang độ phát triển, và các giám mục dễ bị cám dỗ lạm dụng quyền hành đang nắm giữ trong tay. Cũng vào thời kỳ ấy Cyprien trong cuốn De lapsis tấn công những giám mục len lỏi tìm cách làm quản lý cho các đại điền chủ.

 Còn một miền cuối cùng nữa mà người ta ngạc nhiên không thấy Eusèbe đả động đến chút nào. Ðó là miền Asia, nghĩa là phía tây Tiểu Á. Là trung tâm rất sống động của việc phát triển Kitô giáo vào thế kỷ II, miền Asia xem ra tiếp tục một cuộc sống lẻ loi trong thế kỷ III. Eusèbe không kể tên một vị giám mục nào ở Smyrne, ở Ephèse hoặc ở Milet. Chúng ta chỉ biết rằng dưới đời Dèce có cuộc tử đạo của Pionius tại Smyrne và của Carpus tại Pergame. Dù thế, có một nhân vật mà chúng ta còn giữ được mấy văn kiện và là người tượng trưng cho Asia một cách phi thường vào cuối thế kỷ III, đó là Méthode, giám mục Olympe, tại miền Lycie (9). Tác phẩm thời danh nhất của ông, cuốn Yến tiệc của mười Trinh Nữ, cho thấy ông là người thừa kế những người Asia tên tuổi của thế kỷ II. Ông là một nhà văn điêu luyện, thấm nhuần tư tưởng Platon và Homère (10). Ông là nhà khổ hạnh đề cao bậc đồng trinh. Vì theo chủ trương thiên niên thuyết, ông suy cứu về thời kỳ sau hết: các lập trường của ông giống những lập trường của Népos bên Aicập. Không còn lạ gì nữa khi biết trong khái luận Về sự Sống Lại, ông là một trong những đối thủ lớn của Origène và vì thế Eusèbe không nói gì tới ông cả.

III. NHỮNG CUỘC TRANH LUẬN THẦN HỌC.

 Cuối thế kỷ III là thời kỳ quan trọng trong lịch sử các tín điều về Chúa Ba Ngôi. Mọi cố gắng bất toàn trong cách phát biểu các chủ đề Thánh Kinh cũng như truyền thống đang chống đối nhau. Chính vì thế mà chúng ta thấy diễn ra những cuộc tranh luận mà các Công Ðồng của những thế kỷ kế tiếp theo sẽ chấm dứt. Thật ra rất khó lòng chỉ vẽ rành mạch được các ranh giới của những khuynh hướng khác nhau. Mỗi bên đều có những hình thái chính thống, nhiều hay ít. Cuối cùng cũng còn tùy theo miền mà các giám mục lưu tâm đến mối nguy hại này hay nguy hại khác. Như vậy cuối thế kỷ III đã báo trước một tình trạng mà chúng ta thấy kéo dài dọc suốt cuối thế kỷ IV. Ðây là thời kỳ khai mào những cuộc tranh chấp lớn lao, là một trong những cục diện chính của thời kỳ ấy.

 Chúng ta đã thấy các cuộc tranh chấp này khởi xướng tại Roma dưới đời các giáo hoàng Victor, Zéphyrin và Calixte. Epigone, học trò của Noet thành Smyrne đã truyền bá thuyết Thượng Quyền. Khoa thần học của ông nhấn nhiều đến độc nhất tính trong bản thể của Thiên Chúa đến nỗi phủ nhận việc Ngôi Con có một cuộc hiện hữu riêng biệt. Cléomène, môn đệ của ông xem ra chủ trương một lý thuyết có vẻ chính thống hơn. Một sự kiện có thực là Zéphyrin và Calixte đã bào chữa cho ông. Hippolyte là người cho chúng ta tài liệu về thời kỳ này, đã phản đối ông, nhưng lại không cho chúng ta biết ông chủ trương như thế nào. Hình như chúng ta có một âm hưởng trong giáo thuyết mà Hippolyte gán cho Calixte (11). Ðúng lúc này, Sabellius xuất hiện. Ông là người Cyrénée miền Pentapole (H.E. VII,6). Ông tới Roma dưới đời Zéphyrin và ông là môn đệ của Cléomène. Theo Hippolyte, ông được Calixte, lúc còn là phó tế, khuyến khích. Ðây là một điều rất có thể, vì Calixte chắc chắn có cảm tình với thuyết Thượng Quyền. Nhưng sau khi được bầu làm giáo hoàng năm 217, Calixte lên án Sabellius. Hippolyte coi đấy như một mánh lới của Calixte. Ðiều đó không có gì là chắc chắn. Với Sabellius, thuyết Thượng Quyền mặc lấy một hình thái rõ rệt ngụy đạo. Chẳng may là chúng ta không còn giữ được một tài liệu nào về giáo thuyết riêng của cá nhân ông.

 Vụ này lại nổ bùng lên bốn mươi năm sau. Năm 257, tại miền Cyrénaique các giáo thuyết của Sabellius bắt đầu có ảnh hưởng. Lúc đó Sabellius đã qua đời rồi. Nhưng hình như sau khi bị lên án tại Roma, ông đã trở về quê hương, và dựng lên một trường phái. Các người miền Cyrénaique bất đồng tư tưởng nhau về vấn đề này. Một số giám mục được phái Sabellius thuyết phục và không dám nói đến Ngôi Con. Cả hai phe đều gửi tài liệu đến cho Denys thành Alexandrie (H.E.VII,6). Ông này soạn một tập trần thuật về vấn đề và gửi một bản sang Roma cho linh mục Philémon. Mặt khác ông cũng viết thư cho Ammon, giám mục Bereniké miền Cyrénaique về cùng một vấn đề ấy và cho mấy giám mục khác trong miền. Những bức thư đầu tiên này không thuyết phục nổi các giám mục phái Sabellius. Lúc này Denys lại gửi một bức thư mới nữa cho Ammon và Eupator trong đó ông trần thuyết tỉ mỉ hơn về sự cách biệt giữa Ngôi Cha và Ngôi Con mà phái Sabellius lẫn lộn (12). Các người miền Cyrénaique đệ vấn đề này sang xin Roma xét xử. Ðây là Denys, người vừa lên kế vị Xyste và cũng là Denys thành Alexandrie đã có liên lạc bằng thơ tín lúc ông còn là linh mục thường (VII,7,6).

 Việc kháng tố sang Roma này có ý nghĩa lịch sử về quyền tối cao của Roma trong vấn đề tín lý. Nhưng nó cũng còn là một mưu cơ khôn khéo nữa. Quả nhiên truyền thống thần học Roma trong vấn đề Ba Ngôi nghiêng về khuynh hướng thuyết Thượng Quyền, nghĩa là nhấn đến độc nhất tính trong bản thể của Thiên Chúa. Nếu Calixte đã lên án Sabellius thì ông lại ủng hộ Cléomène. Trái lại ông tranh chấp với Hippolyte. Ông này đứng trong truyền thống của Justin chủ trương là Thiên Chúa độc nhất đã sinh ra Ngôi Lời, là ngôi trước kia đã có tại Ngôi Cha trong trạng thái vô hình, và Ngôi Cha đã thông truyền cho Ngôi Con một cuộc hiện hữu biệt lập cốt để dùng vào việc tạo dựng. Như vậy Ngôi Lời có một hiện hữu khác biệt với hiện hữu của Ngôi Cha. Nhưng Ngài có hiện hữu này là nhờ ở một động tác tự do của Thiên Chúa. Tại Alexandrie, Origène đã chủ trương một thuyết tương tự, lúc nói về sự sinh ra tự do của Ngôi Lời và lúc nhấn đến cấp dưới của Ngài đối với Chúa Cha. Hình như ông đã gặp trở ngại với giáo hoàng Fabien và đã phải tìm cách tự biện hộ. Thế mà Denys thành Alexandrie lại là học trò của Origène. Ðây là cùng một cuộc tranh luận đã hồi phục và đối lập hai lối diễn tả cùng chưa thỏa đáng về tín lý Ba Ngôi.

 Nhờ có Athanase, chúng ta biết các giám mục miền Cyrénaique đã chỉ trích Denys thành Alexandrie như thế nào. Ông phân tách Ngôi Con khỏi Ngôi Cha và làm cho Con xa cách Cha. Ông quả quyết là Ngôi Con chưa có trước khi sinh ra, và như vậy có một lúc nào không có Ngài. Vậy Ngài không có từ đời đời; nhưng đến sau mới ngẫu phát ra. Như vậy Ngôi Lời là một tạo vật (poiéma) và là một sản phẩm (génèton). Ngài khác biệt với Cha về yếu tính, như cây nho khác người trồng nho hay là con tàu khác người thợ mộc. Sau cùng, theo lời của Denys, họ cáo gian là ông đã bảo Ðấng Kitô không cùng chung bản tính (homoousios) với Thiên Chúa. Chắc chắn rằng những điều tố giác này, cho dù chúng đã thúc đẩy Denys củng cố lập trường của ông, đã tấn công vào những nhược điểm như Basile sẽ thừa nhận. Denys thành Roma triệu tập một hội đồng tại Roma, hội đồng này lên án các điều bị tố giác. Ngài gửi cho các người Cyrénaique một bức thư để trình bày cách thế đả kích thuyết Sabellius, trong đó ngài không nói đến giám mục thành Alexandrie, nhưng lại gửi riêng cho ông này một bức thư cá nhân. Phúc đáp lại thư này, Denys đã trả lời bằng tập Phản chứng và biện hộ mà Eusèbe và Athanase còn lưu giữ lại cho chúng ta nhiều đoạn quan trọng.

 Tập Phản chứng và biện hộ của Denys thành Alexandrie chỉnh đốn lại những lối phát biểu có thể bị coi là chưa đúng trong lý thuyết của ông. Ông tiếp tục chủ trương có Ba Ngôi, nhưng chối cãi không nhìn nhận là Ba Ngôi cách biệt nhau. Ông yêu cầu giải thích những lối so sánh đã bị chỉ trích bằng việc đối chiếu với những kiểu so sánh khác, như so sánh suối với sông, rễ với thân. Ông nhận thực ông có bài bác tiếng homoousios vì không có trong Thánh Kinh. Nhưng ông tố giác những người gièm pha đã phớt lờ những đoạn thuyết minh mà trong đó, ông đã quả quyết cùng một lý thuyết. Ông nói đã dùng tiếng poiéma cho Ngôi Lời theo chiều hướng nào và minh định rằng không có lúc nào mà lại không có Ngôi Lời. Nói chung, Denys thành Alexandrie tuyên xưng ông hoàn toàn đồng ý với giám mục Roma về nội dung nhưng vốn duy trì từ vựng của ông và nhãn quan riêng biệt. Người ta nhận thấy tầm quan trọng của cuộc tranh luận này. Một mặt là các sai lầm, thuyết Thượng Quyền một bên, thuyết Hạ Phục một bên, bị các giám mục lên án. Mặt khác, những dị biệt của các trường phái thần học Roma và Alexandrie về vấn đề Ba Ngôi càng thêm khẳng định. Dầu vậy vẫn còn những vấn đề chưa biện minh được mà thuyết Arius sẽ làm nổ tung ra và đòi phải được xác định.  
 
 Một cuộc tranh luận, song song với cuộc tranh luận giữa các giám mục miền Cyrénaique và Denys thành Alexandrie, sẽ diễn ra tại Antioche (13). Nhưng kết thúc của nó lại khác hẳn. Chúng ta đã nói đến Phaolô thành Samosate là người, năm 260, kế vị giám mục Démétrien, lên cầm đầu Giáo Hội. Cuộc nhậm chức của ông trùng hợp với ảnh hưởng Ðông phương của nữ hoàng Zénobie. Ông quê tại Samosate, trên sông Euphrate. Ông là một người thuần túy Ðông phương. Người ta nhận thấy ông có những tục lệ của người miền đông Syrie. Một trong những điều người ta trách cứ ông là thói virgines subintroductae là tục lệ đã có trong Giáo Hội Syrie cổ (H.E. VII,30,11). Ông mang vào lối đọc Thánh Vịnh hai bè, đổi phiên một bên là các trinh nữ và một bên là nam giới (30,10) là tục lệ nhập cảng từ miền đông Syrie. Ông lên án những bài ca ngợi đấng Cứu Thế, cho đấy như là một điều cải cách. Ông đả kích Origène (30,9).

 Việc bổ nhiệm ông xem chừng đã khơi ngòi cho phong trào đối lập của giới Hylạp hóa tại Antioche là những người đã chịu ảnh hưởng triết lý Hylạp. Chúng ta đã thấy trong các người tiêu biểu cho phe ấy, có Lucien và Malchion. Mục tiêu họ chọn để tấn công là chủ thuyết thần học của Phaolô. Eusèbe tố giác ông chia sẻ tà thuyết của Artemon (H.E. V,28,1); VII,30, 16-17). Tại Roma vào thế kỷ III, thuyết này tiếp nối thuyết của Théodote người Byzance. Nhưng hình như đây chỉ là một biện pháp bút chiến thôi, bởi lẽ thuyết của Artemon không phải là mẹ đẻ của thuyết Phaolô. Thuyết của Phaolô hình như tương tự thuyết chúng ta đã gặp thấy trong tác phẩm của Bérylle thành Bostra: nó vừa nhấn đến đồng nhất tính của Thiên Chúa vừa nhấn đến nhân tính của Ðấng Kitô. Quan điểm thần học của thuyết này về sự sinh ra của Ngôi Lời không được chặt chẽ. Nó dễ bị người ta tố giác cho đó là thuyết hình thái hay thuyết nghĩa tử. Những điều đả kích này bộc lộ trong lần triệu tập một hội đồng gồm có cả những người trực tiếp và những người gián tiếp theo phái Origène đã quy phục. Nhưng trước khi mở hội đồng này hình như đã có những mối bất bình. Các sử gia không nói gì đến chuyện này. Nhưng có lẽ một trong những điều khó hiểu của lịch sử Giáo Hội trong thế kỷ III đã nhờ vậy mà được giải đáp. Ðó là vấn đề Lucien.

 Eusèbe chỉ nói rất sơ sài về nền học vấn uyên thâm và đến việc tử đạo của Lucien. Nhưng chắc chắn ông đã có những khó khăn về tín lý. Người phái Arius coi ông như vị tổ của họ. Xem ra, trong khi Denys thành Alexandrie chiến đấu phản đối thuyết hình thái của Sabellius thì Lucien cũng tấn công thuyết hình thái của Phaolô. Nhưng trong phản ứng này, có lẽ cũng giống như Denys, ông đi quá xa. Cũng như Denys, ông bị tố giác sang Roma. Quả nhiên Eusèbe nói với chúng ta về một bức thư của Denys thành Alexandrie gửi cho Denys thành Roma ”về vấn đề Lucien” (H.E. VII,9,6). Bức thư ấy có sau khi Denys thành Roma lên ngôi và trước lúc Denys thành Alexandrie qua đời. Nó nằm vào giữa các năm 260 đến 264. Thế mà các năm này lại đi liền ngay trước công đồng Antioche. Lucien có lẽ đã bị giám mục Antioche là Phaolô, kết án, và ông này tìm cách để án lệnh ấy được phê chuẩn bởi Denys thành Roma là người chống đối khoa thần học Origène về nhiều điểm. Nổi tiếng vì cuộc phản công của phái Origène chống đối Phaolô, Công đồng Antioche truất phế ông và chọn Domnus lên thế vị (268-271). Sau Domnus là Timée. Nhưng thực ra Phaolô vẫn tiếp tục thi hành chức vụ cho tới lúc Aurélien thắng đoạt Zénobie vào năm 272. Như vậy thì hình như Lucien bị khu trừ khỏi Giáo Hội dưới ba đời giám mục Phaolô, Domnus và Timée. Có như vậy thì ít ra mới cắt nghĩa nổi một đoạn văn của Alexandre thành Jerusalem (14), là người tìm cách bôi nhọ Lucien như một ông tổ của thuyết Arius.

 Công đồng triệu tập tại Antioche năm 261 đã qui tụ được các vị giám mục thời danh của Ðông phương: Firmilien thành Césarée, Grégoire người hay làm phép lạ, Théotecne thành Césarée. Denys thành Alexandrie mắc bệnh, viết thư cáo lỗi và bày tỏ ý kiến của ông (H.E. VII,37,2; 38,1). Hình như công đồng đã kéo dài trong nhiều buổi họp. Các tư tưởng của Phaolô được đem ra bàn cãi. Mãi đến phiên cuối cùng vào năm 268 thì Malchion, linh mục thành Antioche mới hoàn toàn lột mặt nạ được tà thuyết của Phaolô, có lẽ bằng cách bảo các người tốc ký ghi những điều ông nói bên lề các cuộc hội chung của Công Ðồng (15). Phaolô bị lên án một cách long trọng như Eusèbe còn giữ lại cho chúng ta nhiều đoạn văn dài của bức thư chung, gửi cho giám mục Roma là Denys, cho Maxime, giám mục Alexandrie, và cho các tỉnh khác (16).

 Trong các cuộc tranh luận trước khi lên án Phaolô, các nghị phụ thành Antioche thừa nhận hai quan điểm sau này sẽ trở thành nguồn mạch nhiều nỗi khó khăn. Quan điểm thứ nhất liên hệ đến tiếng homoousios, áp dụng vào Chúa Ba Ngôi. Chúng ta đã thấy Denys gạt nó ra vì ông cho là nó không phù hợp với Thánh Kinh. Tại Antioche nó được coi như diễn tả thuyết hình thái của Phaolô và bị bác bỏ. Như vậy mới hiểu tại sao các nghị phụ Ðông phương sau này tỏ vẻ dè dặt với tiếng ấy đang khi tại công đồng Nicée, các nghị phụ Tây phương tìm mọi cách xử dụng nó (17). Mặt khác, trên bình diện Kitô học, xem chừng như Malchion và các nghị phụ, trong khi muốn chứng minh đấng Kitô thật là Thiên Chúa, đã so sánh việc Ngài kết hợp với bản tính nhân loại với việc linh hồn kết hợp với thân xác. Thế thì Ngôi Lời trong Ðấng Kitô giữ địa vị linh hồn trong chúng ta, và như vậy, Ngôi Lời đã kết hợp với một thân xác chứ không kết hợp với một linh hồn nhân loại. Hình như đây là xuất xứ của lý thuyết mà Apollinaire thành Laodicée, nửa thế kỷ sau sẽ biện hộ tại Antioche. Thế mới biết những cuộc tranh luận thần học lớn, đầy dẫy trong thế kỷ IV, đã bắt đầu hiện hình từ hậu bán thế kỷ III rồi.

IV. CÁCH TỔ CHỨC GIÁO HỘI

Cuối thế kỷ III, đối với Giáo Hội, là một thời kỳ bành trướng rõ rệt trên các bình diện tổ chức, kinh tế, và dân sự. Cho tới giữa thế kỷ III, giám mục có thể quây quần chung quanh ngài các cộng đồng địa phương. Nhưng sức phát triển quan trọng về nhân số tại các thành phố cũng như đà phát triển việc rao giảng phúc âm tại các miền quê đã làm cho việc tập trung càng ngày càng khó khăn. Hình như người ta đã tùy hoàn cảnh, tùy từng miền mà đưa ra những phương thức đối phó khác nhau. Tại các thành phố lớn, nhất là tại các vùng ngoại ô, người ta phân chia ra nhiều khu vực và tại mỗi khu vực, đặt một linh mục cầm đầu. Bởi đấy, các tituli đã được đặt ra tại Roma, có lẽ vào thời kỳ này. Ðó cũng là trường hợp Alexandrie.

 Tại các miền quê vấn đề xem ra khó khăn hơn. Có những cộng đoàn nhỏ sống rất xa các thành phố. Nhiều giải pháp đã được đề ra để giải quyết vấn đề này. Tại Phi châu và ở miềntrung Ý, người ta mở thêm các tòa giám mục. Có tới hằng mấy trăm giám mục đã về tham dự các công đồng Phi châu vào đầu thế kỷ III. Ðiều này giả định là các thị trấn đã có giám mục riêng của họ. Cũng như tại các miền lân cận Roma, các thị trấn nhỏ cũng có giám mục riêng. Trong thời kỳ này, tại Tiểu Á, đã có qui chế về giám mục phụ, giám mục các làng, được coi như thuộc cấp dưới. Các loại giám mục này xuất hiện vào đầu thế kỷ III và mai một vào cuối thế kỷ IV (H.E. V,16,17). Sau đó, người ta tìm ra một giải pháp thông thường hơn, là áp dụng vào thôn quê phương pháp đã phổ thông tại các thành phố: lập thêm nhiều ”họ đạo” và giao cho linh mục đứng đầu họ đạo. Linh mục và họ đạo tùy thuộc vào quyền giám mục của thành phố gần hơn cả. Ðây là chế độ sẽ phát triển cách riêng tại miền Gaule.

 Cũng vào lúc này một hệ thống cho các tòa giám mục sẽ phát triển hoặc được khẳng định. Chúng ta đã thấy rằng, ngay từ thế kỷ thứ II, giám mục của thủ phủ một tỉnh dân sự có ưu quyền trên các giám mục khác trong tỉnh, ngài triệu tập công đồng địa phương, ngài đón nhận các ý kiến. Ðôi khi cái ưu quyền này lại thuộc về tay vị thâm niên nhất, chủ giáo trường, giữa các giám mục trong tỉnh. Nhưng điều đã phát xuất nhiều hơn cả vào thời đại chúng ta, là việc xuất hiện một cấp cao hơn, không đối ứng với một tỉnh, nhưng đối ứng với một ”địa phận”. Chính tại Aicập qui chế này đã thành hình trước tiên. Giám mục Alexandrie là giáo chủ của địa phận Aicập, gồm nhiều tỉnh khác nhau. Hình như có một cái gì tương đương như thế cho địa phận Ðông phương, nơi đây giám mục Antioche hưởng thụ một thứ thượng quyền, và cho địa phận Phi châu mà ưu thế nằm trong tay giám mục Carthage.

Trong khi Giáo Hội lan tràn về nhân số, tất nhiên có những loại người mới. Ðiểm quan trọng nhất là việc trở lại của nhiều phần tử các cấp lãnh đạo, việc trở lại mà chúng ta đã nói sơ qua. Một điều lầm lẫn về phương diện này là chủ trương rằng: Nhờ vào Ðế quốc đã được Kitô hóa và bởi những lý do chính trị mà các cấp lãnh đạo đã trở lại Kitô giáo. Ðịnh hướng này bắt đầu thành hình vào hậu bán thế kỷ thứ III. Eusèbe ghi lại rằng: dưới thời các hoàng đế kế vị Valérien, là Gallien, Claude, Aurélien, Tacite, Probus, Carus, một số giáo dân đã làm tỉnh trưởng (VIII,1,2). Ông lại thêm là đã có nhiều giáo dân trong hoàng cung và trong chính gia đình của các vị hoàng đế (VIII, 1,3). Các bi kí cho chúng ta biết giáo dân nắm giữ nhiều nhiệm vụ trong các hội nghị thị chính. Anatole, giám mục Laodicée, trước kia là thành viên của thượng nghị viện tại Alexandrie và Eusèbe, người tiền nhiệm của ông, là một nhà phú hộ thành Alexandrie (VII, 32, 5-10). Astyrius là nghị viên (VII,16,1) và Domnus có địa vị cao cấp trong quân đội (VII,15,2). Dorothée được hoàng đế trao cho chức giám đốc xưởng nhuộm cánh kiến thành Tyr (VII,38,3). Grégoire và Athénodore, các vị tông đồ miền Pont, hình như thuộc dòng tộc nghị viên. Và đây cũng là trường hợp các tổ tiên của thánh Grégoire de Nysse, Basile và Macrine, là những người đã trở lại đạo nhờ ảnh hưởng Grégoire.

 Việc đóng góp của giáo dân trong những chức vụ thị chính không tránh khỏi đặt ra vấn đề. Vì các quan tòa thường thường bị buộc cử hành những việc tế tự. Eusèbe cho ta biết các hoàng đế miễn trừ cho những giáo dân có trọng trách làm tỉnh trưởng, khỏi phải thi hành các tác động ấy (VIII,1,1). Nhưng đó là một điều ngoại lệ. Chúng ta được biết về thủ tục thông thường là nhờ ở các khoản luật của công đồng Elvire. Khoản luật 56 quy định: những quan tòa đứng đầu các đô thị, phải kiêng lui tới nhà thờ trong khoảng thời gian tòng sự. Ðiều này hiểu ngầm là giáo dân có thể đảm nhiệm các chức vụ thị chính. Những khoản luật khác nghiêm thẳng cấm chỉ không được nhận chức tư tế của một thần. Mặc dầu chức tư tế thị chính này đã được tục hóa, nó vẫn bao hàm một sự tham gia vào các việc cúng tế. Cho đến cả vị tư tế hoàn toàn chỉ là tư tế danh dự, tức là người đội vòng hoa, dấu hiệu của chức vụ ấy, cũng chỉ được lên rước lễ sau ba năm đền tội.

 Người ta nhận thấy có mối mâu thuẫn trong các tình trạng này. Các lực lượng võ bị của Ðế quốc đa số là người Kitô giáo. Vả lại việc thờ cúng thần tượng trong nhiều trường hợp chỉ có tính cách hình thức thôi. Nhưng dù sao đời sống chính thức của Ðế quốc vẫn bao hàm những tác động về việc tế tự này. Những giáo dân dấn thân vào chức quan tòa, phải sống trong một tình trạng khó xử. Tình trạng này khó lòng kéo dài mãi được. Khung cảnh không phù hợp với thực tại nữa. Trong việc giải thoát Ðế quốc khỏi các liên hệ ngoại giáo, Constantin sẽ không phải là một nhà cách mạng. Ông chỉ hợp pháp hóa một tình trạng đã thành cụ thể trong thực tế.
  

Bài viết khác

    CHƯƠNG XIV

    CHƯƠNG XIII

    CHƯƠNG XII

    CHƯƠNG XI (2)

    CHƯƠNG XI

    CHƯƠNG X

    CHƯƠNG IX

    CHƯƠNG VIII

    CHƯƠNG VII

    CHƯƠNG VI

    CHƯƠNG V

    CHƯƠNG IV

    CHƯƠNG III

    CHƯƠNG II

    CHƯƠNG 1

    Phần thứ nhất

    MỤC LỤC

BÀI MỚI

  • Thông báo mục vụ hàng tuần
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ V MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 26/03/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ IV MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 19/03/2023
  • Lá Thư Mục Vụ Tháng 03 - 2023 - Lm Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ III MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 12/03/2023
  • Bìa : Báo Giáo Xứ tháng 02 năm 2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ II MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 05/03/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ I MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 26/02/2023
  • Lá Thư Mục Vụ Tháng 02 - 2023 - Lm Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ VII THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 19/02/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ VI THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 12/02/2023
  • Bìa : Báo Giáo Xứ tháng 01 năm 2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ V THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 05/02/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ IV THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 29/01/2023
  • Lá Thư Mục Vụ Tháng 01 - 2023 - Lm Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ III THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 22/01/2023
 Giáo xứ Việt Nam Paris : 38 Rue des Épinettes - 75017 Paris
(Entrée: 2 Villa des Épinettes) - Xem Bản đồ đến Giáo Xứ
website : http://www.giaoxuvnparis.org - email : giaoxuvnparis@gmail.com
Số Điện thoại liên lạc với các cha khi cần :
Cha Gilbert Nguyễn Kim Sang : 06 72 10 56 38 - Cha Gioan Vũ Minh Sinh : 06 28 92 07 71