Trang chủ
  • Trang chủ
  • Giáo xứ
    • Ban Giám Đốc
    • Ban Thường Vụ
    • Vài dòng lịch sử Giáo Xứ
    • Các Cộng đoàn
      • Cộng đoàn Villiers-le-Bel
      • Cộng đoàn Sarcelles-Garges
      • Cộng Đoàn Seine Saint Denis
      • Cộng đoàn Ermont
      • Cộng đoàn Marne-la-Vallée
    • Các Đoàn thể
      • Hội các bà mẹ Công giáo
      • Bữa cơm chủ nhật
      • Sinh hoạt Giới trẻ Giáo Xứ
      • Legio Mariae
      • Liên Đới Nghề Nghiệp
      • Hội yễm trợ ơn gọi
      • Nhóm Gia đình trẻ & Du ca
      • Thư viện giáo xứ
      • Ban báo chí
      • Nhóm internet giáo xứ
      • Ban Tu thư
      • Phong trào TNTT - Đoàn Kitô Vua GXVN Paris
      • Phong trào Cursillo
    • Các Ca đoàn
      • Ca đoàn Trinh Vương
      • Ca đoàn Lê Bảo Tịnh
      • Ca đoàn Triều dâng
      • Ca đoàn Giáo xứ
      • Ca đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể
    • Các Lớp học
      • Lớp Dự bị Hôn nhân
      • Lớp Ðàn tranh
      • Lớp Pháp văn
      • Lớp tiếng Việt
      • Lớp Giáo Lý
  • Tin tức
    • Thông Tin
      • SINH HOẠT THƯỜNG XUYÊN
      • BẢN ĐỒ ĐẾN GIÁO XỨ PARIS
    • Sinh hoạt Cộng đoàn
      • Vidéo và Hình ảnh Thánh Lễ Mừng kính Thánh Giuse - Quan thầy Giáo xứ & Mừng thượng thọ và ngân khánh thầy phó tế vĩnh viễn Phêrô Phạm Bá Nha
      • Các Quy Định Của Toà Thánh Về Chức Vụ Phó Tế Vĩnh Viễn - Lê Đình Thông
      • Thơ chúc mừng Thánh Lễ Tạ Ơn Thánh Lễ Tạ Ơn Thầy Phêrô Phạm Bá Nha (Giáo Xứ 19/03/2023) - Lê Đình Thông
      • Khai Giảng Khoá 2 Dự Bị Hôn Nhân
      • Hình : Tết Quý Mão 2023 - Tiệc Tết Cao Niên
      • Hành Hương Thánh Địa : Cùng Mẹ La Vang Bước Theo Dấu Chân Chúa Từ 23 Đến 30/04/2023
      • Hình : Gia Đình Liên Tu Sĩ tại Pháp mừng Xuân Quý Mão 2023 tại GXVN Paris - Ngọc Huy
      • Hình : Tết Quý Mão 2023 - Tiệc Thân Hữu Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Vidéo : Tết Quý Mão 2023 - Tiệc Thân Hữu Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Hình : Lễ Thánh Gia - Kỷ Niệm Hôn Phối và Họp Mặt Gia Đình Louis-Zélie
      • Hình : Diễn Nguyện và Thánh Lễ Giáng Sinh 2022
      • Chúc mừng Kim Khánh Cha Giuse Đinh Đồng Thượng Sách - (Noel 1972-2022)
      • Tĩnh Tâm Mùa Vọng 2022 - Phạm Bá Nha
      • Lịch Mục Vụ Giáo Xứ 2022-2023
      • Hình : Đại Lễ Kính 117 Vị Thánh Tử Đạo Việt Nam tại GXVNParis ngày 13/11/2022
      • Cáo Phó và Chương Trình Lễ An Táng Sơ Marie-Sophie Nguyễn Thị Phú
      • Giáo Xứ Việt Nam Paris Cử Hành Đại Lễ Kính 117 Vị Thánh Tử Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Tiễn Biệt - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Văn Nghệ ngày Liên Đới Nghề Nghiệp 23/10
      • Hình : Giáo Xứ Cử Hành Thánh Lễ Mừng Kính 75 năm Thành Lập Cộng Đoàn
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức cho 24 em tại Giáo Xứ VN Chúa nhật 29/05/2022
      • Kết Quả Giải Tombola Kermesse 04/05/2022
      • Hình : Hành Hương Giáo Xứ Với Hội Thân Hữu Taxi Tại Paray-Le-Monialngày 28-29/05/2022 01/05/2022
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức cho 24 em tại Giáo Xứ VN Chúa nhật 29/05/2022
      • Vidéo : Mừng Kỷ Niệm 75 năm ngày thành lập Giáo Xứ VN Paris - Huy Quyên
      • Giáo Xứ Paris Cử Hành Thánh Lễ Mừng Kính 75 năm Thành Lập Cộng Đoàn - Lê Đình Thông
      • Hình : Tiệc Liên Đới Nghề nghiệp tại Giáo Xứ VN Paris Chúa nhật 01/05/2022 - Phang Nguyễn
      • Hình : Thánh Lễ Lá tại Giáo Xứ VN Paris Chúa nhật 10/04/2022
      • Vidéo : 2 Bài Giảng Tĩnh Tâm Mùa Chay ngày Chúa Nhật 20-03-2022 tại Giáo xứ VN Paris - Lm Vincent Đoàn Minh Phúc
      • Chương trình Tuần Thánh 2022 tại Giáo xứ Việt Nam Paris
      • Vidéo & Hình : Thánh Lễ Kính Thánh Giuse Quan Thầy Giáo Xứ ngày Chúa Nhật 20/03/2022
      • Cáo Phó : Giáo sư Trương Công Cừu
      • Hình ảnh Trùng Tu Nhà Nguyện Giáo Xứ Tuần Lễ 21-25/02/2022 & Lời Tri Ân Của Cha Giám Đốc
      • Vidéo & Hình : Liên Tu Sĩ VN tại Pháp Mừng Xuân Nhâm Dần tại Giáo Xứ Paris
      • Chương Trình Tĩnh Tâm Mùa Chay tại Giáo Xứ Chúa Nhật 20/03/2022
      • Hình - Tiệc Xuân Nhâm Dần tại Giáo Xứ ngày 13/02/2022
      • Nắng Xuân - Tiệc Xuân Nhâm Dần (13/02/2022) - Lê Đình Thông
      • Chúc mừng -Lê Đình Thông
      • XUÂN GIÁO XỨ & ỦNG HỘ NHÓM NHÀ BẾP
      • Hình : Những Hang Đá Dự Thi tại Giáo Xứ
      • Trực tuyến : Thánh Lễ Vọng Giáng Sinh lúc 20g00 ngày 24-12-2021 tại Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Hành Trình Bê Lem - Lê Đình Thông
      • Mừng Lễ Kỷ Niệm Hôn Phối - Cha Giám Đốc
      • Giáo Sư Vũ Quốc Thúc Vừa Thiên Thu Vĩnh Biệt - Lê Đình Thông
      • Hình : Đại Lễ các thánh Tử đạo Việt Nam ngày 14/11/2021 - Ngọc Huy
      • Giáo Xứ Paris Cử Hành Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • KHÓA DỰ BỊ HÔN NHÂN LỊCH TRÌNH KHÓA GIÁNG SINH 2021
      • Lịch Mục Vụ Giáo Xứ 2021-2022
      • Bình Minh - Lê Đình Thông
      • Vidéo Thánh Lễ cầu cho linh hồn Ông Cố Gioan Maria Vianê VŨ CÔNG PHÁP
      • Bạch Hoa Lucia Đoàn Kim Hường - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức tại Giáo Xứ Việt Nam Paris lúc 11g30 ngày 20/06/2021
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức của Đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể được cử hành lúc 11g30 ngày 20/06/2021
      • Vidéo : Thánh Lễ RLTT và Tuyên Xưng Đức Tin của Đoàn TNTT ngày 16/05/2021
      • Vidéo : Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang Chúa Nhật 09/05/2021
      • Hình : Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang - Chúa Nhật 09/05/2021
      • HOA TRẮNG Tiễn Biệt Maria Đỗ Thị Thường (1930-2021) - Lê Đình Thông
      • Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang ngày 09/05/2021- Ban Mục Vụ
      • Hình : Thánh Lễ Phục Sinh Giáo Xứ Paris 2021/04/04
      • Thánh Lễ Phục Sinh sẽ được trực tuyến trên kênh youtube GX Chúa Nhật 04/04/2021 lúc 11g30
      • Hình : Thánh Lễ Lá Giáo Xứ Paris 2021/03/28
      • Thánh Lễ Lá sẽ được trực tuyến trên kênh youtube GX Chúa Nhật 28/03 lúc 15g
      • 21/03 : Giáo Xứ Paris cử hành Lễ Kính Thánh Cả Giuse : Bổn Mạng Cộng Đoàn-Lê Đình Thông
      • Hình : Thánh Lễ Xuân Tân Sửu Giáo Xứ Paris 2021/02/14
      • 10 Lời Khuyên Để Sống Tốt Mùa Chay
      • Thánh Lễ Mồng Ba Tết Tân Sửu : Bài Giảng Của Kinh Sĩ Richard ESCUDIER - Lê Đình Thông
      • LỊCH TRÌNH KHÓA HÔN NHÂN PHỤC SINH 2021
      • Tuần Cửu Nhật Xin Thiên Chúa Cứu Chữa Nhân Loại - TGP Paris
      • TNTT - LỄ QUAN THẦY ĐOÀN KITÔ VUA - Thánh Lễ Trực Tuyến thứ bảy 21/11/2020
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức cho 27 em Thiếu Nhi Giáo Xứ ngày 10/10/2020
      • Lời Cảm Ơn Của Thầy Phó Tế André Tạ Đình Chung
      • Ban Mục Vụ Hôn nhân : Lịch trình Khoá Giáng Sinh 2020
      • Hình : Tân phó tế Antôn Vũ Đình Khiêm lãnh nhận bí tích truyền chức cho Giáo phận Pontoise.
      • NHẤT CỬ ĐA TIỆN - Mai Đức Vinh
      • Vidéo : Thánh Lễ Tạ Ơn của Tân Phó Tế Michel Nguyễn Anh Hải tại Giáo Xứ ngày 04/10/2020
      • Hình : Thánh Lễ Tạ Ơn của Tân Phó Tế Michel Nguyễn Anh Hải tại Giáo Xứ ngày 04/10/2020
      • Giáo Xứ Việt Nam Paris Có Thêm Phó Tế Vĩnh Viễn - Lê Đình Thông
      • Lịch Mục vụ Giáo Xứ 2020-2021 - Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
      • Vidéo & Hình ảnh Thánh Lễ An Táng Đức Ông Giuese Mai Đức Vinh
      • 12/09 : THÁNH LỄ CẦU NGUYỆN CHO ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH - Lê Đình Thông
      • NGÀY 05/09 : HỌP CHUNG BAN GIÁM ĐỐC BAN MỤC VỤ - BAN KINH TẾ - Lê Đình Thông
      • THÁNH LỄ AN TÁNG ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH (ÉGLISE SAINT-SULPICE PARIS) - 10-09-2020 - Lê Đình Thông
      • Hình : Thánh Lễ An Táng Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh ngày 10-09-2020 tại nhà thờ Saint Sulpice
      • Cáo Phó - Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh - GXVN Paris
      • GIÁO XỨ PARIS TỔ CHỨC TĨNH TÂM KHAI GIẢNG NĂM MỤC VỤ 2020-2021 - Lê Đình Thông
      • ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH (1935-2020) NGUYÊN GIÁM ĐỐC GIÁO XỨ PARIS TỪ TRẦN - Lê Đình Thông
      • Hình : Xem lại ngày Kỷ Niệm Kim Khánh Linh Mục của Đức Ông Mai Đức Vinh 12/04/2015
      • [Đọc Lại] GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS DÂNG LỄ TẠ ƠN CHÚA VÀ CÁM ƠN ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH - Trần Văn Cảnh
      • Thân Hữu Taxi Mừng Kỷ Niệm 25 Năm Thành Lập Hội (1995-2020) - Lê Đình Thông
      • Hình : Thánh Lễ Rửa Tội Tân Tòng ngày Lễ Kính Thánh Tâm Chúa 21/06/2020
      • Giáo Xứ Mừng Lễ Thánh Gilbert - Bổn Mạng Cha Giám Đốc Nguyễn Kim Sang - Lê Đình Thông
      • Thánh Gilbert de Neuffonts (1076-1152) - Bổn mạng Cha Giám Đốc Gilbert Nguyễn Kim Sang - Lê Đình Thông
      • Ban Thường Vụ Họp Thường Kỳ Lần 3/2020 - Lê Đình Thông
      • Cử Hành Lời Chúa Trong Gia Đình - Chúa Nhật Thứ 7 PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 24 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - Lễ Chúa Thăng Thiên – NĂM A - Thứ 5 21/05/2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT VI MÙA PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 17 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT V MÙA PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 10 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT IV MÙA PHỤC SINH – NĂM A Chúa Nhật 03 / 05 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT III PHỤC SINH – NĂM A Chúa nhật 26 / 04 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT KÍNH LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA – NĂM A Chúa nhật 19 / 04 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT LỄ PHỤC SINH – NĂM A Chúa nhật 12 / 04 / 2020
      • GIÁO XỨ PARIS CỬ HÀNH LỄ LÁ TRỰC TUYẾN - Lê Đình Thông
      • Bông Huệ Trắng tưởng nhớ bà Maria Phạm Thị Huệ - Lê Đình Thông
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT LỄ LÁ – NĂM A - 05 / 04 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT THỨ V MÙA CHAY - 29/03/2020
      • THỨ TƯ SAU CHÚA NHẬT THỨ IV MÙA CHAY – NĂM A Lễ Truyền Tin 25 / 03 / 2020
      • CỬ HÀNH LỜI CHÚA TẠI GIA ĐÌNH - CHÚA NHẬT THỨ IV MÙA CHAY - 22/03/2020
      • THÔNG BÁO KHẨN CẤP
      • Hình : Cộng Đoàn Seine St Denis - GXVN Paris Mừng Tết Canh Tý 2020
      • BAN MỤC VỤ HỌP THƯỜNG KỲ LẦN II/20 ngày 08/03/2020
      • Hình : Văn Nghệ - Liên Tu sĩ Việt Nam tại Pháp vui Tết Canh Tý 2020 tại GXVN Paris
      • Vidéo : Văn Nghệ - Liên Tu sĩ Việt Nam tại Pháp vui Tết Canh Tý 2020 tại GXVN Paris
      • Hình : Tiệc Xuân Tết Cao Niên Canh Tý - Giáo Xứ Paris 2020/02/02
      • Hình : Tiệc Xuân Canh Tý Giáo Xứ Paris 2020/01/19
      • Vidéo : Tiệc Xuân Giáo Xứ Paris - Mừng Xuân Canh Tý 2020
      • Tiệc Xuân Giáo Xứ Paris - Mừng Xuân Canh Tý 2020 - Lê Đình Thông
      • Hành Hương NEVERS
      • Chúc Tết Cộng Đoàn - Lê Đình Thông
      • Ban Mục Vụ Họp Lấn 1/2020 - Lê Đình Thông
      • Chương Trình Dự Bị Hôn Phối năm 2020 - Ban Mục Vụ Hôn Nhân
      • Cảm Hứng từ Những Hang Đá Dự Thi tại Giáo Xứ - Lê Đình Thông
      • Hình : Ngày Tĩnh Tâm Giáo Xứ & Thánh Lễ mở tay của 3 tân linh mục thuộc Giáo phận Thanh Hoá : Giuse Lê Văn Ngọc, Phêrô Nguyễn Văn Tiện và Phaolô Ngô Ngọc Thắng
      • Tĩnh Tâm Mùa Vọng tại Giáo Xứ Paris - Đức Ông Hoàng Minh Thắng thuyết Giảng - Lê Đình Thông
      • Vidéo và Hình : ĐẠI LỄ MỪNG KÍNH CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT-NAM
      • PHIÊN HỌP NGÀY 10/11/2019 CỦA BAN MỤC VỤ - Lê Đình Thông
      • Hình : Tiệc Liên Đới Nghề Nghiệp 03/11/2019 tại Giáo Xứ
      • Đại Hội Tuyên Úy Đoàn Việt Nam tại Pháp - Kỳ 42 - Ptvv Giuse Giang Minh Đức
      • Giáo Xứ Paris : Cơm Thân Hữu "Liên Đới Nghề Nghiệp" - Lê Đình Thông
      • THƯ MỜI THI HANG ĐÁ GIÁNG SINH 2019 - Cha Giám Đốc
      • Cháo Lòng : Kính nhớ hương hồn Bà Hai Thân - Lê Đình Thông
      • Giáo Xứ Paris Tĩnh Tâm Mở Đầu Năm Mục Vụ Mới - Lê Đình Thông
      • Hình : Nhóm Thân Hữu Taxi Gáo Xứ họp mặt Hè và Dâng Thánh Lễ tạ Ơn 06/07/2019
      • Hình: Kermesse Hai Ngày Thân Hữu Giáo Xứ 08-09/06/2019
      • Nhạc Kịch Đàn Ca Tài Tử Diễn Tuồng Lục Vân Tiên - Lê Đình Thôing
      • Trận Hoả Hoạn Nhà Thờ Đức Bà Paris Làm Bừng Cháy Lửa Tin Yêu Công Giáo - Lê Đình Thông
      • Lễ Chứng Nhân Đức Tin của 9 em TNTT - Giáo Xứ Paris 18/05/2019
      • Thư Luân lưu Của Đức Tổng Giám Mục Michel Aupetit về trường hợp Bệnh Nhân Vicent Lambert- Lê Đình Thông
      • Hình: Giáo Xứ Hành Hương hai ngày 04-05/05/2019 tại Pont Marie và Mont Saint Michel
      • Vidéo : Chương Trình Thánh Nhạc Vui Đời Thánh Hiến tại GXVN Paris
      • Hội Diễn Thánh Nhạc Vui Đời Thánh Hiến tại GXVN Paris - Lê Đình Thông
      • Chia Buồn cùng anh chị Triển Lan - Cha Giám Đốc
      • Vidéo : Tình Con Yêu Chúa - Lm Vincent Đoàn Minh Phúc
      • Mùa Hồng Ân 2019
      • Sống Đạo "Tin Cậy Mến " của Một Ca Viên Giáo Xứ - Lê Đình Thông
      • Hình : Giáo Xứ Paris cử hành Thánh Lễ Lá
      • Vidéo : Nghi thức làm Phép Lá và Bài Thương Khó trong Thánh Lễ Lá tại GXVN Paris
      • Lễ Lá tại Giáo Xứ Việt Nam Paris - Lê Đình Thông
      • Những thách đố trong đời sống hôn nhân của đôi bạn - gia đình ngày nay - Đỗ Thục Hiền & Giang Minh Đức
      • BAN MỤC VỤ HỌP THƯỜNG KỲ (07/4/2019) - Lê Đình Thông
      • CHƯƠNG TRÌNH LỄ NGHI TUẦN THÁNH 2019
      • Khoá Dự Bị Hôn Nhân 2019
      • Hình : Ngày Tĩnh Tâm Giáo Xứ Paris 31/03/2019 - Nguyễn Phang
      • Ngày Tĩnh Tâm Giáo Xứ Paris 31/03/2019 - Lê Đình Thông
      • Hình : Đại Lễ ACIES Legio Maria & Ngày Họp Mặt Gia Đình Công Giáo lần thứ XIX
      • Hình: Tết Liên Tu Sỹ tại Pháp - Giáo xứ Paris 23/02/2019
      • Hình : Tết Cao Niên Kỷ Hợi 2019 Giáo Xứ VN Paris
      • Cao Niên Vui Xuân Kỷ Hợi - Đoàn Thị
      • Vidéo : Tiệc Xuân Kỷ Hợi 2019 tại Giáo xứ Paris ngày 03/02/2019
      • Ngày Gia Đình Lần thứ XIX - Ptvv Giang Minh Đức
      • Lời Tiễn Biệt và Phân Ưu - Võ Tri Văn
      • Chương trình Tiệc Xuân Giáo Xứ 2019
      • Tiễn Bạn Legio - Đoàn Thị
      • THÁNH LỄ VÀ NHỮNG LỜI TIỄN BIỆT BÁC SĨ TẠ THANH MINH - Trần Văn Cảnh
      • Nỗi Nhớ Nơi Đây - Đoàn Thị
      • BS TẠ THANH MINH vị lương y giầu lòng nhân ái - Lê Đình Thông
      • Tĩnh Tâm Mùa Vọng Giáo Xứ Paris : Vui Mừng và Hoan Hỉ - Lê Đình Thông
      • Hội YỂM TRỢ ƠN GỌI Tĩnh tâm hàng năm - Một Hội Viên
      • Vidéo : LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM 2018/11/18
      • Hình : LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM 2018/11/18
      • Giáo Xứ Paris cửa hành Lễ Kính Các Thánh Tửa Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Hành Hương Montligeon - 3/11/2018 - Một người Hành Hương
      • Đại Hội Lộ Đức : Nữ Vương Các Thánh Tử Đạo VN
      • Đại hội Tuyên Uý Đoàn Việt Nam kỳ 41 tại Pháp - Phạm Bá Nha
      • Lịch Mục Vụ Giáo Xứ năm 2018-2019
      • Vidéo và Hình ảnh Đại Hội Hành Hương Lô Đức 03-05/08/2018
      • Kính biệt Cố Thi sĩ Phương Du - Lê Đình Thông
      • Giáo Xứ Cử Hành Lễ An Táng Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Cẩn - Lê Đình Thông
      • Hình : Đại Hội Hành Hương Lộ Đức 03-05/08/2018 của các CĐCGVN tại Pháp
      • Hình : Thánh Lễ An Táng Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Cẩn - Nguyễn Văn Mẫn
      • Thánh Lễ Sai Đi của Hai Ban Mục Vụ và Kinh Tế Giáo Xứ Việt Nam Paris - Phạm Bá Nha
      • Cáo Phó : Bác Sĩ Nguyễn Văn Hậu
      • Cáo Phó : Lm Vincent Nguyễn Văn Cẩn
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 - Đêm Giã Từ Đức Mẹ 05/08/2018
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 (03-05/08/2018) Đêm Diễn Nguyện Thánh Ca 04/05/2018
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 (03-05/08/2018) - Nghi Thức Tôn Vinh CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VN
      • Đại Hội ’’Nữ Vương các Thánh Tử Đạo Việt Nam’’ - Xuân Anh
      • Vidéo : Hành Hương Lộ Đức 2018 (03-05/08/2018) Rước Kiệu Đức Mẹ
      • Tang Lễ Cha Samuel Trương Đình Hoè - Lê Đình Thông
      • CÁO PHÓ - Linh mục Samuel TRƯƠNG ĐÌNH HÒE
      • Kiệu Đức Mẹ Lộ Đức Cầu Cho Đất Nước Việt Nam - Lê Đình Thông
      • ĐẠI HỘI CÔNG GIÁO TẠI LỘ ĐỨC : ĐỨC TGM NGUYỄN CHÍ LINH DIỄN GIẢNG VỀ ĐỨC MẸ VỚI CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM - Lê Đình Thông
      • ĐẠI HỘI CÁC CỘNG ĐOÀN CÔNG GIÁO VIỆT NAM TẠI PHÁP - Lê Đình Thông
      • Đại Hội Nữ Vương Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức - Thứ Bảy 09/06/2018
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức - Thứ Bảy 09/06/2018
      • Hình : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu - Thứ bảy 02/06/2018
      • Vidéo : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu của 24 em TNTT tại Giáo Xứ chiều thứ bảy 02/06/2016
      • Hành Hương Pontmain và Mont Saint Michel (12-13.5.2018) - Một Người Hành Hương
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu Kermesse Giáo Xứ 19-20/05/2018
      • Kết Quả Tombola Ngày Thân Hữu 20.5.2018 - Phạm Bá Nha
      • Hình : Đại Hội Mục Vụ ngày 06/05/2018 tại Giáo Xứ
      • Ngày gặp gỡ các tham dự viên khóa Ca Trưởng Phụng Vụ 28 & 29/04/2018 tại giáo xứ Việt Nam, Paris
      • Hai Ngày Thân Hữu - Kermess Giáo Xứ 19-20/05
      • Đường Hướng Mới : Thành Lập Ban Mục Vụ và Ban Kinh Tế của Giáo Xứ - Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang
      • Hình : Lễ Phục Sinh và Nghi thức Rửa Tội Tân Tòng 01/04/2018
      • Hình : Lễ Thánh Giuse Thợ & Ngày Liên Đới Nghề Nghiệp 01/05
      • Ngày Gia Đình tại Giáo Xứ Paris : Hội Luận về Chủ Đề Di Dân và Tịn Nạn - Đinh Đức Huy
      • Hình : Ngày Gia Đình thứ XVII Chúa nhật 15/04/2018
      • Ngày Gia Đình thứ XVII : Chúa nhật 15/04/2018
      • Giáo Xứ Paris mừng chặng đường dài Phó Tế của hai Thầy Phạm Bá Nha và Tạ Đình Chung - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Nghi Thức Vọng Phục Sinh đêm thứ bảy 31/03/2018 - Quỳnh Châu
      • Vidéo : Lễ Lá & Nghi thức làm phép Lá - Chúa nhật 25/03/2018
      • Hình : Lễ Lá Chúa nhật 25/03/2018
      • Đức Cha Châu Ngọc Tri Cử Hành Lễ Lá tại Giáo Xứ VN Paris - Lê Đình Thông
      • Hình : Cộng Đoàn Antony mừng Xuân Mậu Tuất 2018 - 11/03/2018
      • Vidéo : Thánh Lễ mừng kính Thánh Giuse quan thầy Giáo xứ
      • Hình : Cộng Đoàn Cergy mừng Xuân Mậu Tuất 2018 - 11/03/2018
      • Hình : Tết Cao Niên Mậu Tuất 2018 - 11/03/2018
      • Lớp Chuẩn Bị Hôn Nhân Khoá Phục Sinh 2018 - Lê Đình Thông
      • Tết Cao Niên Giáo Xứ Việt Nam Paris 11/03/2018 - Trọng Nghĩa
      • Hình : Cộng Đoàn Seine Saint Denis mừng Xuân Mậu Tuất 2018
      • Chiều Xuân 93 - Đoàn Thị
      • Xông Đất - Đoàn Thị
      • Hình : Tiệc Thân Hữu Tết Mậu Tuất Giáo Xứ 11/02/2018
      • Hoa Xuân Giáo Xứ - Đoàn Thị
      • Lời Phúng Chị Maria Nguyễn Thị Minh Phượng của Đức Ông Linh Hướng Mai Đức Vinh Ngày Lễ An Táng
      • Thương Tiếc Thày Ignace NGUYỄN VĂN THẠCH - Phạm Bá Nha
      • CÁO PHÓ BÀ MARIA TRẦN VĂN CẢNH
      • Kết Quả Cuộc Thi Hang Đá Giáng Sinh 2017
      • Thơ : Giáo Xứ Thi Hang Đá (19 Hang Đá) - Lê Đình Thông
      • THÔNG BÁO KHAI GIẢNG LỚP GIÁO LÝ HÔN NHÂN
      • Hình : Diễn Nguyện Thánh Ca và Thánh Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - Chúa nhật 19/11/2017
      • Vidéo : Diễn Nguyện Thánh Ca & Thánh Lễ Mừng Kính Các Thánh Tử Đạo VN
      • Histoire et Activités de la Mission Catholique Vietnamienne de Paris - Trần Văn Cảnh
      • 17 năm Liên Đới Nghề Nghiệp Giáo xứ Việt Nam Paris - Trần Văn Cảnh
      • Hình: Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp tại Giáo Xứ ngày 29/10/2017
      • Vidéo : Thánh Lễ Truyền chức và Tạ Ơn của Thầy Giang Minh Đức
      • Gia Đình Nôi ươm ơn gọi Phó tế vĩnh viễn - Mai Đức Vinh
      • Một chút tâm tình của người giáo lý viên - Đôi Mắt Ngọc
      • Vidéo Thánh Lễ : Giáo xứ hành hương kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra tại Fatima
      • Năm Điều Thăng Tiến - Lê Đình Thông
      • Hình : Giáo xứ hành hương kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra tại Fatima
      • Vidéo : TNTT & Giới Trẻ Ephata Giáo xứ dâng hoa Đức Mẹ nhân ngày GX hành hương kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra tại Fatima
      • Đại Hội Thường Niên Tuyên Úy Đoàn Việt Nam tại Pháp - Pt Phạm Bá Nha
      • Vài hàng Tiểu sử của Cha Gilbert Nguyễn Kim Sang - Tân Giám Đốc Giáo Xứ - Trần Văn Cảnh
      • Hình : Thánh Lễ truyền chức Phó Tế Vĩnh Viễn của Thầy Giuse Giang Minh Đức
      • Một Thuyền Nhân năm 1980 vừa trở thành Phó Tế Vĩnh Viễn tại Paris - Lê Đình Thông
      • Tân Phó Tế - Đoàn Thị
      • Thiệp mời tham dự lễ phong chức Phó Tế Vĩnh Viễn_Giang Minh Đức_TB 07.10.2017_ND de Paris - Giang Minh Đức
      • Lá Thư Mục Vụ Tháng 10
      • Thánh Lễ Nhậm Chức của Cha Tân Chánh xứ Gilbert Nguyễn Kim Sang chúa nhật 10/09/2017 - Trần Văn Cảnh
      • TÓM LƯỢC THỜI KỲ TRƯỞNG THÀNH 1980-2017 CỦA GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS -
      • Vidéo : Thánh Lễ Tạ Ơn và Tri Ân Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh - 03/09/2017
      • Hình : Nghi thức nhận xứ và Thánh Lễ nhậm chức của Cha Tân Chánh Xứ Gilbert Nguyễn Kim Sang
      • Đúc Kết : CHƯƠNG TRÌNH KHÓA GẶP GỠ XVII Mục Vụ Trưởng Thành CGVN tại Pháp - Đoàn Quốc Khánh
      • Đức Ông Mai Đức Vinh tháp Bạch Lạp - Cộng Đoàn Giáo Xứ Trước Thiên Toà - Lê Đình Thông
      • Mục Tử - Lê Đình Thông
      • Bản Tường Trình về Đại Hội Mục Vụ kỳ I năm 2017 lần thứ 66 - Chúa Nhật 11-06-2017 tại Giáo Xứ
      • ĐỨC TGM GIUSE NGUYỄN CHÍ LINH DÂNG THÁNH LỄ TẠ ƠN KỶ NIỆM 70 THÀNH LẬP GIÁO XỨ VIỆT NAM TẠI PARIS
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức cho 33 em Thiếu Nhi thuộc cộng đoàn Paris và Cergy
      • Tổng Giáo Phận Paris tán dương công đức của Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh - Giám Đốc Giáo Xứ - Nguyễn văn Thơm
      • Photos & Vidéos của Khóa gặp gỡ Giới Trưởng Thành XVII (2017) - Linh Đan
      • HAI NGÀY GIÁO XỨ - Thiên Hương
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu Giáo Xứ 03-04/06/2017
      • Giáo Xứ của tôi
      • Tư Tưởng Thần Học và Đức Tin của Tân Tỗng Thống Emmanuelle Macron - Lê Đình Thông
      • Tường Thuật Hành Hương Fatima - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Văn Nghệ Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp 01/05/2017
      • ĐẠI HỘI LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP GXVN PARIS LẦN THỨ 18, NGÀY 01.05.2017
      • Hình : Bữa Tiệc Liên Đới Nghề Nghiệp 01/05/2017
      • Phong Trào Curcillo Âu Châu tham dự Đại Hội Vultreya thế giới tại Fatima - Lê Đình Thông
      • Linh Đạo Liên Đới Nghề Nghiệp
      • Hình : Thánh Lễ Phụs Sinh : Đón nhận 4 tân tòng gia nhập Cộng Đoàn
      • Hình : Nghi thức làm phép Lá & Thánh Lễ Lá - Mùa Chay 2017
      • Vidéo : Lễ Lá & Nghi thức làm phép Lá - Chúa nhật 09/04/2017 GXVN Paris
      • 17 NĂM SINH HOẠT LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP TẠI GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS
      • Phụng Vụ Thánh Ca - Phạm Bá Nha
      • Linh Đạo Hội Legio Mariae (Đạo Binh Đức Mẹ) - Trần Huynh
      • Cộng Đoàn là viên đá sống động
      • Ba năm số 7 ghi dấu ba thời kỳ quan trọng trong lịch sử GXVN Paris - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Thánh Lễ mừng sinh nhật thứ 70 của Giáo Xứ và mừng Thánh Giuse bổn mạng 19/03
      • GXVN Paris mừng sinh nhật năm thứ 70, 1947-2017 - Trần Văn Cảnh
      • Hình : Giáo Xứ cử hành trọng thể kỷ niệm 70 năm thành lập và Lễ Thánh Giuse bổn mạng
      • Giáo Xứ Paris cử hành trọng thể kỷ niệm 70 năm thành lập và lễ Thánh Giuse bổn mạng Giáo Xứ - Lê Đình Thông
      • Linh Đạo Hôn Nhân Gia Đình - Trần Văn Cảnh
      • Giáo Xứ Thất Thập Chu Niên - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Cộng Đoàn Garges-Sarcelles vui Tết Đinh Dậu 2017
      • Hình : Cộng Đoàn Saint Denis mừng Tết Đinh Dậu ngày 26/02/2017
      • NGÀY GIA ĐÌNH XVI - Giang Minh Đức
      • Hình : Tết Cao Niên Đinh Dậu 2017 Tại Giáo Xứ VN Paris
      • VIDEO : Tết Cao Niên Đinh Dậu 2017 tại Giáo Xứ VN Paris
      • Tết Cao Niên 2017 - Trần Văn Cảnh
      • Quân Binh Legio - Đoàn Thị
      • Duyên Nợ 77 - Đoàn Thị
      • Hình : Thánh Lễ & Tiệc Xuân Thân Hữu GX : Xuân Ca Đinh Dậu
      • Câu đối Tết Giáo Xứ Việt Nam Paris - Trần Văn Cảnh
      • Ba năm số 7 ghi dấu ba thời kỳ quan trọng Trong lịch sử GXVN Paris
      • Vidéo : Tiệc Xuân Đinh Dậu 2017 - Phần 2 : XUÂN & TÌNH YÊU
      • Vidéo : Tiệc Xuân Đinh Dậu 2017 - Phần 1. TRƯỜNG CA MÚA NHẠC KỊCH
      • Tĩnh Tâm Đầu Năm Với Nhóm Gia Đình Trẻ - Đỗ Thục Hiền
      • Vài Hình ảnh Thánh Lễ Giao Thừa 27/01/2017
      • Vidéo : Thánh Lễ & Tiệc Xuân Đinh Dậu 2017 cùa Giáo Xứ
      • Tiệc Khai Xuân Đinh Dậu 2017 - Trần Văn Cảnh
      • Kịch bản « Xuân Ca Đinh Dậu » Giáo Xứ Việt Nam Paris
      • Tết Đinh Dậu 2017 tại Giáo Xứ Việt Nam Paris - Trần Văn Cảnh
      • Tết Thân Hữu Giáo Xứ - Xuân Ca Đinh Dậu
      • Bỉ Du Đầu Năm 2017 - Đoàn Thị
      • Giáo Xứ Việt Nam Paris trong năm Bính Thân 2016 - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh chủ tế Thánh Lễ tại GX Chúa nhật 18/12/2016
      • Chiều Nhạc « Chúa Đến » với « Vào Đời » 2016 - Đoàn Thị
      • Vidéo : Thánh Lễ Tôn Vinh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - 13/11/2016
      • Tưởng Niệm Cụ Trần Louis - Đức Ông Mai Đức Vinh
      • Bữa Cơm Liên Đới - Vũ Huyên Thuyên
      • Hình : Bữa Tiệc Gây quỹ xây dựng Cơ Sở Mới - Ngọc Huy
      • Vidéo : Bài giảng của ĐC Giuse Nguyễn Tấn Tước - GM Giáo phận Phú Cường tại GX ngày 18/09/2016
      • Hành trình Đại Hội Giới Trẻ Thế Giới 2016 tại Cracovie (Ba Lan)
      • Hành hương Paray-le-Monial - Nguyễn Hữu Tấn Đức
      • Nỗi Lòng Đầu Bếp - Đoàn Thị
      • Hành hương Roma - Tấn Đức
      • Vidéo : Thánh Lễ Thêm Sức 28 em trong Cộng Đoàn Giáo Xứ - Thứ bảy11/06/2016
      • Hình : Thánh Lễ Thêm Sức của 28 em GX ngày 11/06/2016
      • Vidéo : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu của 26 em TNTT tại Giáo Xứ chiều thứ bảy 04/06/2016
      • Cáo Phó cụ Cố Giuse Trần Văn Hợp - Thân phụ Gs Trần Văn Cảnh
      • Hình : Thánh Lễ Rước Lễ Lần Đầu Của 26 Em TNTT Tại Giáo Xứ Chiều Thứ Bảy 04/06/2016
      • Vidéo : Thánh Lễ lãnh nhận Ơn Toàn Xá tại Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp - 29/05/2016
      • Vidéo : Dâng Hoa tại Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp - 29/05/2016
      • Hình : Giáo Xứ hành hương lãnh ơn Toàn Xá Năm Thánh tại Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp - 29/05/2016
      • Hành Hương Năm Thánh Lòng Thương xót chúa Chúa nhật 29.05. 2016
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu - Kermesse Giáo Xứ - 14-15/05/2016
      • Liên Đới Nghề Nghiệp (LĐNN) tròn 15 tuổi - Trần Văn Cảnh
      • Bich chương - Hai ngày Thân Hữu Giáo Xứ 2016 - Trúc Tiên
      • TÌNH ANH CHỊ EM trong Liên Đới Nghề Nghiệp - Du Sinh
      • NHÓM XÂY DỰNG - Rừu Khoan Đục
      • NHÓM DOANH THƯƠNG - Mõ Doanh Thương
      • NGÀNH DỊCH VỤ - Hội viên X
      • THĂN HỮU TAXI - Võ Hoàng Thanh
      • NHÓM CHUYÊN GIA TRONG LIÊN ĐỚI - Cao Trọng Nghĩa
      • Linh Đạo CủA LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP - Đ.Ô Mai Đức Vinh
      • TIỆC TRUYỀN GIÁO CỦA PHONG THÀO LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP GXVN PARIS - Trần Văn Cảnh
      • Ngày Gia Đình XV - Giang Minh Đức
      • 17 NĂM SINH HOẠT LIÊN ĐỚI NGHỀ NGHIỆP - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Nghi thức làm phép lá & Thánh lễ Lá - 20/03/2016
      • Hình : Nghi thức làm Phép lá & Thánh Lễ Lá
      • Tiệc Xuân Cao Niên - Vũ Hạ
      • Hình - Lễ Thánh Giuse (Quan Thầy GX) & Diễn Nguyện Thánh Ca 13/03/2016
      • DIỄN NGUYỆN THÁNH CA - Trần Văn Cảnh
      • Vidéo : Thánh Lễ kính Thánh Giuse-Quan Thầy GX và buổi diễn nguyện Thánh Ca
      • TẾT CAO NIÊN BÍNH THÂN 2016 - Trần Văn Cảnh
      • Dạo Tết Bính Thân - Đoàn Thị
      • Hình : GXVN PARIS mừng Tết Cao Niên - Bính Thân 2016
      • Ngày Gia Đình 15 - Giang Minh Đức
      • Chuyện Ăn Tết Thân Hữu GX - Bính Thân 2016 - Vũ Hạ
      • Vidéo : Tiệc Xuân Bính Thân 2016 Giáo Xứ Paris
      • Hình Tiệc Xuân Bính Thân 2016 Giáo Xứ - Nhóm nhiếp ảnh
      • Kết quả cuộc thi Hang Đá GX - Lê Đình Thông
      • Hình : Các Hang Đá tham dự cuộc thi Hang Đá năm nay 2015
      • Chiều Nhạc Giáng Sinh - Đoàn Thị
      • Hình : Thánh Lễ Mừng kính Các Thánh Tử Đạo Việt Nam
      • Vidéo : ĐẠI LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM
      • ĐẠI LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM
      • TIỆC LIÊN ĐỚI XÂY DỰNG CƠ SỞ GIÁO XỨ
      • Hình : TIỆC LIÊN ĐỚI XÂY DỰNG CƠ SỞ GIÁO XỨ
      • Đại Hội Tuyên úy Vn tại Pháp 2015
      • Phó tế vĩnh viễn dưới góc nhìn của Người giáo dân
      • Thư Mời Thi Hang Đá lần thứ VII : Giáng Sinh 2015
      • Hình : Thánh Lễ Tạ Ơn Của Thầy Phó Tế Vĩnh Viễn Phêrô Cao Trọng Nghĩa Tại Giáo Xứ
      • Vidéo Thánh Lễ Tạ Ơn của Thầy Phó Tế Vĩnh Viễn Phêrô Cao Trọng Nghĩa tại Giáo xư
      • Vidéo Thánh Lễ Truyền chức Phó Tế Vĩnh Viễn cho Thầy Phêrô Cao Trọng Nghĩa Tại Vương Cung Thánh Đường Notre Dame de Paris
      • Đôi dòng về tân Phó tế vĩnh viễn Phêrô Cao Trọng Nghĩa
      • TƯỞNG NIỆM NHÀ THƠ VÂN UYÊN NGUYỄN VĂN ÁI
      • Điếu văn đọc trong tang lễ GS Nguyễn Văn Ái
      • TƯỞNG NIỆM BÁC SĨ MAURICE NGUYỄN VĂN ÁI
      • GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS DÂNG LỄ TIỄN CHÂN BÁC SĨ MAURICE NGUYỄN VĂN ÁI
      • THÀNH QUẢ 35 NĂM MỤC VỤ THIÊNG LIÊNG
      • Cơ Sở Giáo Xứ & Những Đề Nghị của Toà TGM
      • Cơ Sở Giáo Xứ & những lá thư viết lên ĐHY Lustiger
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 16 năm thời Liên Đoàn (1942-1958)
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ LẦN THỨ 62 GXVN PARIS - QUYẾT ĐỊNH VỀ DỰ ÁN CƠ SỞ MỚI
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 2 Villa des Epinettes, 75017 Paris
      • Thỉnh Nguyện Thư - GS Trần Văn Cảnh
      • Cơ Sở Giáo Xứ 30 Năm tại Boissonnade (1968-1998)
      • Thánh Lễ An Táng Cụ Cố Gioan NGUYỄN VĂN HỘ
      • Cáo Phó : Ông Cố Gioan Nguyễn Văn Hộ - Cựu Chủ Tịch HĐMV GXVN PARIS
      • Hành Hương TORINO 27- 30.04.2015
      • Đó là sự huyền nhiệm - Lời chia sẽ của 1 phụ huynh sau Thánh Lẽ RLLĐ
      • Hai ngày Hội Chợ thân hữu
      • SỐNG MẦU NHIỆM CHÚA BA NGÔI DÂNG HOA KÍNH ĐỨC MẸ
      • Hình : Hai Ngày Thân Hữu-Kermesse Giáo Xứ
      • BẢN ĐÚC KẾT KHÓA GẶP GỠ XVI - Giới Trưởng Thành CGVN tại Pháp
      • Vidéo : Văn Nghệ Kermesse 2015 với thầy Phó Tế Nhạc Sĩ Vũ Thành An
      • Phần II : Chương Trình Văn Nghệ Mừng Kim Khánh Đức Ông Mai Đức Vinh
      • Phần I : Vidéo Chương trình Văn Nghệ Mừng Kim Khánh Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh
      • Đại hội Liên Đới Nghề Nghiệp XVI - Phần II: Sinh hoạt văn nghệ
      • Đại hội Liên Đới Nghề Nghiệp XVI - Phần I: Thánh Lễ
      • Hình ảnh : Ngân Khánh Thư Viện GX & buổi ra mắt CD Thương Ngàn Thương của thi sĩ Cung Chi
      • Hình : Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp lần thứ XVI
      • DÂNG LỄ CẦU NGUYỆN CHO ĐỨC ÔNG PHÊRÔ NGUYỄN VĂN TÀI
      • Vidéo Thánh Lễ Mừng Kim Khánh Linh Mục Đức Ông Mai Đức Vinh
      • Đại Hội Liên Đới Nghề Nghiệp XVI_Thứ sáu 01.05.2015
      • Thư mời : Tĩnh tâm « Năm Truyền Giáo » - Nhóm Gia Đình Trẻ
      • Hình : Giáo Xứ mừng Kim Khánh Linh Mục và Thượng Thọ Bát Tuần Đức Ông Mai Đức Vinh
      • LỄ LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA - MỪNG KIM KHÁNH LINH MỤC ĐÔ MAI ĐỨC VINH
      • Cảm Nghiệm của các Hội viên Chi Hội Yểm Trợ Ơn Gọi - Phạm Bá Nha
      • TIỂU SỬ ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH
      • Vidéo : Thánh Lễ Lá tại Giáo Xứ VN Paris Chúa Nhật 29/03/2015
      • Vidéo Bài Thuơng Khó Chúa Giêsu và Hình Thánh Lễ Lá 2015
      • Hình : Giáo Xứ mừng kính Lễ Thánh Giuse : Quan Thầy Giáo Xứ
      • BỐN CÁI TẾT CỘNG ĐOÀN ẤN TƯỢNG Ở GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS
      • BỐN CÁI TẾT CỘNG ĐOÀN ẤN TƯỢNG Ở GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS (2)
      • ĐẠI HỘI HÀNH HƯƠNG LỘ ĐỨC CỦA CÁC CỘNG ĐOÀN Công Giáo VIỆT NAM TẠI PHÁP 2013
      • Các sự kiện nổi bật của Giáo xứ Việt Nam Paris trong năm 2014
      • ĐẠI LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM TẠI GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS
      • Lễ Chúa Giêsu Kitô Vua
      • Hình THÁNH LỄ MỪNG KÍNH CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ 62
    • Dự Án Cơ Sở
      • CƠ SỞ MỚI
      • GỢI Ý CHIA SẺ VỀ DỰ ÁN CƠ SỞ GXVN PARIS VỚI « NHÓM GIÁO XỨ NGÀY MAI »
      • 12 Bến Nước - Đoàn Thị
      • Ông Cha Nhảy Dù - Đoàn Thị
      • KIÊN TRÌ VÀ CAN ĐẢM GIỮ Ý CHÍ TẠO DỰNG CƠ SỞ GIÁO XỨ VN PARIS
      • Đất Hứa - Đoàn Thị (CơSở GX)
      • Ao Ta - Đoàn Thị (CoSở GX)
      • EMARAINVILLE 2 : THĂM LẦN HAI CÙNG 2 CỐ V ẤN XÂY DỰNG
      • EMERAINVILLE 2 CHÚNG TÔI ĐÃ ĐI, ĐÃ ĐẾN XEM VÀ ĐÃ BẰNG LÒNG
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ ĐẶC BIỆT VỀ CƠ SỞ-270915
      • Bữa Cơm Liên Đới Xây Dựng Giáo Xứ
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 2 Villa des Epinettes, 75017 Paris
      • Cơ Sở Giáo Xứ - 16 năm thời Liên Đoàn (1942-1958)
      • Cơ Sở Giáo Xứ & những lá thư viết lên ĐHY Lustiger
      • Cơ Sở Giáo Xứ & Những Đề Nghị của Toà TGM
      • Cơ Sở Giáo Xứ 30 Năm tại Boissonnade (1968-1998)
      • ĐẠI HỘI MỤC VỤ LẦN THỨ 62 GXVN PARIS - QUYẾT ĐỊNH VỀ DỰ ÁN CƠ SỞ MỚI
    • Giáo Hội Hoàn vũ
      • Bổ Nhiệm Giám Mục Chính Toà Giáo phận Hà Tĩnh và Phát Diệm, Giám Mục Phó Giáo Phận Cần Thơ - HĐGMVN
      • Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ : 90 Năm hiện diện tại Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Thơ của ĐTGM Paris Laurent Ulrich gởi tín hữu Paris ngày Đức Giáo hoàng Danh Dự Bênêđictô XVI từ trần
      • Đức Giáo Hoàng Danh Dự BÊNÊĐICTÔ XVI và Tiểu Sử - Công Bình
      • Giới thiệu kênh Youtube “LỜI CHÚA LÀ ÁNH SÁNG” - Lm Giuse Vũ Thái Hoà
      • TÂN GIÁM MỤC GỐC VIỆT NAM TẠI HOA KỲ
      • Đại hội lần thứ XV của Hội đồng Giám mục Việt Nam
      • Sứ điệp Khánh Nhật Truyền Giáo - Đức Thánh Cha Phanxicô.
      • Linh mục người dân tộc thiểu số Khmer Pnong đầu tiên và Dòng Thánh Gia Việt Nam - Công Bình
      • Lễ Nhậm Chức Của Đức Cha Laurent ULRICH - Tân Tổng Giám Mục Paris - Lê Đình Thông
      • ĐTC Tôn Phong 10 Chân phước lên bậc Hiển Thánh - Chúa nhật 15/05/2022 - Công Bình
      • Thánh Charles de Foucauld (1858-1916) - Ptvv Phạm Bá Nha
      • 26/04 : ĐTC PHANXICÔ Bổ Nhiệm Vị Tân Tổng Giám Mục Paris
      • ĐTC Phanxicô Thăm Các Trẻ Em Ukraine Tại Bệnh Viện Nhi Đồng 'Bambino Gesù ' - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô Gửi Hai Sứ Giả Hoà Bình Sang UKRAINE - Lê Đình Thông
      • Ngày 3/3 : Các Thánh Đường Châu Âu Rung Chuông Hiệp Nhất Với UKRAINE
      • Ngày 17-04-2022 Toà Thánh Công Bố Danh Tính Tân Tổng Giám Mục Paris - Lê Đình Thông
      • 02/03/2022 : Ngày Chay Tịnh Cầu Nguyện Cho Hoà Bình Sớm Vãn Hồi Ở UKRAINE - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Tiếp Kiến Đức TGM Michel Aupetit - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ CHÚC TẾT NHÂM DẦN 2022 - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô : Đức TGM Aupetit là Nạn Nhân Của Điều Tiếng Thị Phi
      • ĐTC Phanxicô Chấp Nhận Đơn Từ Chức Của Đức TGM Paris Michel AUPETIT - Lê Đình Thông
      • Thánh Lễ Khai Mạc 90 Năm Hồng Ân Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ - Lê Đình Thông
      • 13/11/2021 : Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ - Năm Hồng Ân 90 Năm Hiện Diện Tại Việt Nam - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ VỪA BỔ NHIỆM MỘT NỮ TU LÀM TỔNG THƯ KÝ CƠ QUAN QUẢN TRỊ TÒA THÁNH - Lê Đình Thông
      • SỨ ĐIỆP CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ CHO NGÀY THẾ GIỚI DI DÂN VÀ TỴ NẠN LẦN THỨ 107 NGÀY 26-09- 2021 HƯỚNG ĐẾN MỘT CHÚNG TA NGÀY CÀNG RỘNG LỚN HƠN
      • Thương Tiếc Cha Gioan Trần Công Nghị - Giám Đốc VietCatholic - Lê Đình Thông
      • Tổng Thống Macron Thị Sát Tiến Trình Tái Thiết Nhà Thờ Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • Giáo Hội Nhật Bản - Lm FX Hồng Kim Linh PSS
      • ĐTGM Michel AUPETIT Cử Hành Nghi Lễ Rửa Chân Trong Nhà Thờ Đức Bà Paris Hồi Sinh - Lê Đình Thông
      • Thánh Giuse, Quan Thầy Giáo Hội hoàn vũ và Giáo Hội Việt Nam - Lm Giuse Hoàng Minh Thắng
      • TT Pháp Macron : Cuộc Tông Du Của ĐTC Phanxicô Tại Irac Là Bước Ngoặt Làm Xoay Đổi Tình Hình - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô : Vị Mục Tử Nhân Lành Che Chở Đàn Chiên Khỏi Bầy Sói DAECH - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Trước Hoang Tàn Tại Mossoul : Vị Sứ Giả Của Chúa thực Thi Tâm Nguyện Kinh Hoà Bình - Lê Đình Thông
      • Giáo Chủ Ali Sistani Đoan Chắc Với ĐTC Phanxicô : Người Công Giáo IRAK Phải Được Sống An Bình - Lê Đình Thông
      • 05/03 : ĐTC Tông Du IRAK Và Sự Tích Cây Sồi FATIMA - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Đảm Bảo Nguyên Tắc Độc Lập Của Hệ Thống Tư Pháp Toà Thánh - Lê Đình Thông
      • THÁNG 11/2021 ĐTC PHANXICÔ TÔNG DU NƯỚC PHÁP - Lê Đình Thông
      • Sứ điệp Mùa Chay 2021 của Đức Thánh Cha Phanxicô
      • ĐTC Phanxicô Bổ Nhiệm Nữ Tu Nathalie BECQUARD làm Phó Ủy Ban Thư Ký Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới - Lê Đình Thông
      • Toà Thánh Cải Tổ Sâu Rộng Hệ Thống Tư Pháp - Lê Đình Thông
      • Lm O Donovan Dòng Tên Đọc Kinh Cầu Xin Chúa Trong Lễ Tuyên Thệ Nhậm Chức Của TT Joe Biden - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Tuyên Bố Sẽ Chích Ngừa COVID-19 - Lê Đình Thông
      • ĐHY George Pelle Tiên Đoán Đức TGM Paris Michel AUPETIT Sẽ Là Giáo Hoàng - Lê Đình Thông
      • Năm Thánh Giuse 8/12/2020 - 8/12/2021
      • Chủ Mưu và ba Tòng Phạm Sát Hại Cha Hamel Ra Trước Toà Đại Hình - Lê Đình Thông
      • 13 Tân Hồng Y của Giáo Hội - Công Bình
      • Các Vị Giám Mục Pháp họp Đại Hội Đồng Trực Tuyến - Khoá Mùa Thu - Lê Đình Thông
      • Khủng bố hồi giáo gây tội ác tại Thánh đường Notre Dame de Nice - Lê Đình Thông
      • Tân Tổng Giám mục Lyon : Đức Cha Olivier de Germay - Lê Đình Thông
      • Giáo Phận Pontoise Có Thêm Phó Tế Người Việt - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA TIẾP KIẾN PHÁI ĐOÀN 16 NGƯỜI BẢO VỆ MÔI SINH - SÁNG 03/09
      • ĐHY PAROLIN, Quốc Vụ Khanh Toà Thánh Cử Hành Đại Lễ Đức Mẹ Lên Trời Tại Lộ Đức ngày 15/08 - Lê Đình Thông
      • Việt Nam Nơi Có Tiếng Gọi Của Chúa - Liễu Trương
      • Thông Báo Giáo Phận Paris Dịp Lễ Mông Triệu
      • Hành Hương Chữ M của Mẹ Maria Tại Paris Từ 12 đến 17 tháng 8 - 2020 - Cao Trọng Nghĩa
      • Từ 31/07/2020 : Tạm Ngưng Các Sinh Hoạt Mục Vụ Thuộc TGP Sài Gòn
      • Thánh Lễ Cung Hiến Nguyện Đường Regina Mundi Của Dòng Đức Bà Kinh Sĩ Thánh Âu Tinh Sài Gòn - Lê Đình Thông
      • Thủ Phạm Phóng Hoả Nhà Thờ Chính Toà Nantes đã Bị Câu Lưu -Lê Đình Thông
      • Lễ Giỗ Cha Jacques Hamel : Vị Tử Đạo Anh Dũng Của Thời Đại -
      • Lộ Đức : 80 Triệu Người Trên Khắp Thế Giới Hành Hương Trực Tuyến - Lê Đình Thông
      • Quan Điểm Của Hội Đồng Giám Mục Pháp Về Dự Luật Sinh Học - Lê Đình Thông
      • Nhà Thờ Chính Toà Nantes Bốc Cháy - Lê Đình Thông
      • Hội Thánh Sẽ Có Thánh Bổn Mạng Hệ Thống Điện Toán Toàn Cầu - Lê Đình Thông
      • HƠN 6 NGÀN TRANH VẼ THIẾU NHI NÓI LÊN LÒNG YÊU MẾN NHÀ THỜ ĐỨC BÀ PARIS - Lê Đình Thông
      • Phép Lạ Một Em Bé Việt Nam Được Chị Pauline Jarico Chữa Lành - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Ban Hành Tự Sắc Chống Tham Nhũng, Cöng Khai Hoá Ngân Sách Toà Thánh - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô : Sau Đại Dịch, Thế Giới Không Còn Như Trước Nữa - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Kỷ Niệm 25 Năm Thông Điệp Đại Kết Xin Tất Cả Nên Một - Lê Đình Thông
      • Phán Quyết Của Tham Chính Viện Cho Phép Cử Hành Thánh Lễ Tại Các Thánh Đường - Lê Đình Thông
      • Đền Thánh Phêrô Mở Cửa Lại sáng 18/05 - Lê Đình Thông
      • Ngân Sách Toà Thánh Bị Thâm Thủng Vì Đại Dịch - Lê Đình Thông
      • Thánh Địa Lộ Đức Sẽ Mở Lại vào ngày 16/05 - Lê Đình Thông
      • Chúa Nhật 31-05 : Các Nhà Thờ tại Pháp Có Khả Năng Cử Hành Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống
      • HĐGM Pháp Họp Trực Tuyến Thảo Luận Về Nhiều Vấn Đề Quan Trọng - Lê Đình Thông
      • TT Pháp Macron Điện Đàm Với Đức Thánh Cha 21/04/2020 - Lê Đình Thông
      • 1 NĂM SAU HỎA HOẠN : ĐẠI HỒNG CHUNG NOTRE-DAME DE PARIS LẠI NGÂN VANG - Lê Đình Thông
      • Đức TGM AUPETIT Cử Hành Nghi Lễ Tôn Thờ Mão Gai Chúa Kitô - Lê Đình Thông
      • Giáo Hội Pháp Tổ Chức Hành Hương Lộ Đưc Tại Gia Cho Người Khuyết Tật - Lê Đình Thông
      • NGÀY 27/03/2020 : ĐỨC THÁNH CHA BAN PHÉP LÀNH URBI ET ORBI - Lê Đình Thông
      • TÍN HỮU THẮP NẾN NGOÀI CỬA SỔ CẦU ƠN BÌNH AN - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ BAN PHÉP LÀNH URBI ET ORBI - Lê Đình Thông
      • TỔNG THỐNG PHÁP NÓI VỀ VIỆC CỬ HÀNH LỄ PHỤC SINH TRONG TÌNH HÌNH DỊCH BỆNH - Lê Đình Thông
      • ƠN TOÀN XÁ TRONG MÙA ĐẠI DỊCH COVID-19
      • THÔNG ĐIỆP CỦA CÁC GIÁM MỤC PHÁP GỞI CÁC TÍN HỮU VÀ TOÀN DÂN PHÁP
      • Tổng Giáo Phận Paris Tạm Ngưng Các Thánh Lễ Chúa Nhật từ ngày 15/03/ - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Thánh Lễ Kỷ Niệm 350 Năm Thành Lập Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam
      • Hình : Thánh Lễ Kỷ niệm 350 năm thành lập Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam
      • NĂM THÁNH CỦA LIÊN DÒNG MẾN THÁNH GIÁ TẠI ÂU CHÂU KỶ NIỆM 350 NĂM THÀNH LẬP - Lê Đình Thông
      • 350 NĂM DÒNG MẾN THÁNH GIÁ - Lê Đình Thông
      • SŒUR ANDRÉ 115 TUỔI VỊ CAO NIÊN NHẤT ÂU CHÂU VÀ THỨ NHÌ THẾ GIỚI - Lê Đình Thông
      • Đức Phanxico Tông Du Thái Lan và Nhật Bản - Báo Giáo Xứ
      • ĐTC Phanxicô: Các Ý Chỉ trong Năm 2020 - Lê Đình Thông
      • ĐTC PHANXICÔ Lời Huấn Chúc Giáng Sinh Giáo Triều Roma
      • 5 NĂM SAU HỎA HOẠN : THÁNH LỄ TẠ ƠN SẼ CỬ HÀNH NGÀY 16/04/2024 - Lê Đình Thông
      • ĐTC Phanxicô Sứ Điệp cho Ngày Hòa Bình Thế Giới 1-1-2020
      • Bổ nhiệm Giám mục giáo phận Phan Thiết - HĐGMVN
      • 500 Người Trả Lời Câu Hỏi "Chấn Hưng Giáo Hội " của Nhật Báo La Croix - Lê Đình Thông
      • Bổ nhiệm Tổng Giám mục Tổng Giáo phận Tp. Hồ Chí Minh
      • Bốn Trăm Năm Hình Thành & Phát Triển Chữ Quốc Ngữ - Lê Đình Thông
      • Ngày 06/10/2019 : Công Giáo Pháp biểu tình rầm rộ phản đối dư luật đạo đức sinh học - Lê Đình Thông
      • Tổng Thống Macron đã Chính Thức Mời Đức Thnáh Cha Phanxicô Thánh Du Paris - Lê Đình Thông
      • Hoả Hoạn Notre Dame de Paris đã dập tắt ; Cung Thánh và Vương Miện Chúa Kitô vô sự - Lê Đình Thông
      • Cháy Lớn Tại Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • 118 Vị Giám Mục Pháp Họp Đại Hội Mùa Xuân Tại Lộ Đức - Lê Đình Thông
      • Canh Thức "Chứng Nhân Tử Đạo Thời Đạị " Tại Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • Tổ Chức Khủng Bố Daech Bị Khai Tử - Lê Đình Thông
      • Thượng Hội Đồng Giám Mục về giới trẻ. 2018 - Phạm Bá Nha
      • Thông Điệp Giáng Sinh của Đức Cha Pascal Delannoy Giám mục Saint Denis-en-France - Lê Đình Thông
      • Khủng Bố Hồi Giáo Cực Đoan Gieo Tang Tóc tại Hội Hoa Đăng Giáng Sinh Strasbourg - Lê Đình Thông
      • Các Vị Tử Đạo Thế Kỷ XX Trên Xứ Sở Hồi Giáo Được Tôn Phong Chân Phước - Lê Đình Thông
      • Vidéo : : Thánh Lễ Mừng Kính Các Thánh Tử Đạo VN Tại MEP : Hội Thừa Sai Paris - Kỷ Niệm 30 Năm Phong Thánh Chủ Tế Bởi Đức Tân TGM Giuse Vũ Văn Thiên
      • Hình : Thánh Lễ Mừng kính các Thánh Tử Đạo VN tại MEP : Hội Thừa Sai Paris - Kỷ Niệm 30 năm phong Thánh chủ tế bởi Đức Tân TGM Giuse Vũ Văn Thiên - Ngọc Huy
      • Đài Truyền Hình Công Giáo Kitô trình chiếu phóng sự 30 năm phong Thánh Tửa Đạo Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Thông Báo - Tòa Thánh bổ nhiệm Tân Tổng Giám Mục cho Tổng Giáo Phận Hà Nội
      • Phỏng vấn RFI ngày 08/11/2018 nhân dịp 100 năm kết thúc Thế chiến thứ nhất (1914-1918) - Lê Đình Thông
      • Mùa Thánh Hiến tại Việt Nam 2018 - Thérèse Trinh
      • Đức Phanxicô viếng thăm Ái Nhĩ Lan - Báo Giáo Xứ
      • Lũ Lụt 15/10 ở Miền Nam Nước Pháp - Lê Đình Thông
      • Huấn Quyền Của Đức Thánh Cha Phanxicô Về Mùa Hè Đỏ Lửa 2018
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ TIẾP TỔNG THỐNG PHÁP EMMANUEL MACRON - Lê Đình Thông
      • Thư công bố Năm thánh Tôn vinh các Thánh Tử đạo Việt Nam
      • DIỄN TỪ CỦA TỔNG THỐNG PHÁP TRƯỚC HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC PHÁP - Lê Đình Thông
      • Đêm Canh Thức Lần thứ X tại Nhà Thờ Đức Bà Paris cầu nguyện cho Sự Sống - Lê Đình Thông
      • Quan Hệ Giữa Nhà Nước Pháp và Giáo Hội bắt đầu Cải Tiến - Lê Đình Thông
      • Tổng thống Pháp Emmanuel Macron Mong Muốn Cải Thiện Mối Quan Hệ Giữa Nhà Nước Và Giáo Hội - Lê Đình Thông
      • Triều Phanxicô thời gian qua
      • CÁC GIÁM MỤC VIỆT NAM Visita ‘‘Ad Limina’‘ Apostolorum Từ 2 đến 11.3. 2018 tại Roma
      • Cáo Phó và Tiểu Sử : Đức Tổng Giám Mục Phaolô Bùi Vắn Đọc
      • Trang báo Giáo Hội Á Châu phỏng vấn ĐTGM Nguyễn Chí Linh - Công Bình
      • Vidéo Thánh Lễ : HĐGM VN dâng Thánh Lễ tại nhà nguyện Hiển Linh của Hội Thừa sai Paris (MEP)
      • Phép Lạ Lộ Đức Thứ 70 : Một Nữ Tu Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ Được Khỏi Bệnh - Lê Đình Thông
      • Dòng Tên tại Việt Nam
      • Đức Phanxicô thăm Miến Điện và Bangcladesh từ 27.11 đến 2.12.2017
      • Dòng Tên : từ Đắc Lộ đến Giáo xứ Việt Nam
      • TÔNG SẮC 17/01/2018 CÔNG NHẬN TÔN PHONG 7 ĐAN SĨ TIBHIRINE LÊN HÀNG CHÂN PHƯỚC - Lê Đình Thông
      • Vấn đề Di dân : đi tìm một giải pháp chung - Lê Đình Thông
      • Lễ Nhậm Chức của Đức Cha Michel Aupetit Tân TGM Giáo Phận Paris - Lê Đình Thông
      • Thông Điệp của Đức Hồng Y Vingt-Trois
      • Đức ông Phanxicô Borgia Trần Văn Khả (1938-2017) Và Kỷ Niệm - Phạm Bá Nha
      • GIÁNG SINH 2017 : từ Bethleem đến Quy chế quốc tế Jerusalem - Lê Đình Thông
      • Đức TGM Paris Vingt-Trois cửa hành Thánh Lễ Tạ Ơn trước khi nghỉ Hưu - Lê Đình Thông
      • Đức Cha Michel Aupetit : Tân Tổng giám mục Paris - Lê Đình Thông
      • Vua nhạc Rock Johnny Hallyday tuyên xưng Đức Tin qua âm nhạc - Lê Đình Thông
      • Cha Jean Maïs suốt đời dùng ngòi bút phục vụ giáo hội - Lê Đình Thông
      • Nén Bạc vào Đời - Đoàn Thị
      • Kính Biệt Cha Jean Maïs (1935 - 2017) - Lê Đình Thông
      • Tinh thần liên đới trong thời bách hại – 2
      • Tinh thần liên đới trong thời bách hại
      • Thánh Lễ Khai Giảng Năm Học Mới tại nhà thờ Đức Bà Paris - Lê Đình Thông
      • Bức Hoạ Salvator Mundi phá kỷ lục bán đấu giá - Lê Đình Thông
      • Hội Đồng Giám Mục Pháp quyết định sửa lại một câu trong kinh Lạy Cha - Lê Đình Thông
      • Đức Bà Paris mang danh hiệu Từ Mẫu giữa một thế giới nhiễu nhương bạo lực - Lê Đình Thông
      • Bão Tố - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha đàm đạo với sáu Phi Hành Gia - Lê Đình Thông
      • Hội đồng Giám mục Việt Nam bế mạc Hội nghị Thường niên kỳ II/2017
      • THƯ MỤC VỤ HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM GỬI CỘNG ĐỒNG DÂN CHÚA
      • Hội đồng Giám mục Việt Nam: Tâm thư gửi các gia đình Công giáo
      • Nhật Báo La Croix bàn về khả năng Giới Hạn Tự Do Tôn Giáo ở Việt Nam - Lê Đình Thông
      • Phỏng vấn VOA (ngày 07/08/2017) - Lê Đình Thông
      • LỄ GIỖ ĐẦU CHA JACQUES HAMEL - Lê Đình Thông
      • Nhị Vị Đệ Nhất Phu Nhân MELANIA TRUMP và BRIGITTE MACRON kính viếng Nhà Thờ Đức Bà - Lê Đình Thông
      • ABOU BAKR Abou Baka Thủ Lãnh Hồi giáo cực đoan Daesh thiệt mạng - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô chấp thuận tiến hành án phong chân phước cho triết gia Blaise Pascal - Lê Đình Thông
      • Đức Phanxicô viếng thăm mục vụ Fatima - Ước vọng Hòa Bình - Pt Phạm Bá Nha
      • Nhà Thờ Đức Bà Paris bị khủng bố Hồi Giáo tấn công - Lê Đình Thông
      • Thành phần Hồi Giáo cực đoan đốn ngã cây Thánh Giá trên mộ Tướng De Gaule - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô viếng thăm mục vụ Fatima, ước vọng hoà bình - Phạm Bá Nha
      • ĐTC PHANXICÔ hành hương Fatima cầu nguyện cho Hoà Bình thế giới - Lê Đình Thông
      • CHUYẾN VIẾNG THĂM AI CẬP ‘‘HIỆP NHẤT và HUYNH ĐỆ’’ CỦA ĐGH PHANXICÔ 28 và 29. 4. 2017 - Phạm Bá Nha
      • Đức Thánh Cha hành hương Fatima trong hai ngày 12-13/05/2017 - Lê Đình Thông
      • PHÁI ĐOÀN VIỆT NAM THAM DỰ NHÓM CHÂU Á THÁI BÌNH DƯƠNG CURSILLO - Lê Đình Thông
      • Giáo Hội Pháp ủng hộ Tân Tổng Thống Macron - Lê Đình Thông
      • Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ Sẽ Thắng - Lê Đình Thông
      • Nói Về Một Giáp Mèo Hoang (1963-1975) - Lê Đình Thông
      • Tổng Giáo Phận Rouen công bố tiến hành án phong chân phước cho linh mục HAMEL - Lê Đình Thông
      • CHUYẾN HÀNH HƯƠNG LỘ ĐỨC - Lê Đình Thông
      • Tổng Giáo Phận Paris hành hương Đức Mẹ Mân Côi tại Lộ Đức - Lê Đình Thông
      • Hàng trăm ngàn Tín hữu phương đông bị tổ chức hồi giáo cực đoan Daech bách hại - Lê Đình Thông
      • Tiếng Vọng Từ Địa Ngục Của Kassim - Lê Đình Thông
      • Kẻ Chủ Mưu Sát Hại Linh Mục Hamel Bị Bắn Hạ - Lê Đình Thông
      • Chân Phước TAKAYAMA Vị Kiếm Sĩ Của Đức Kitô - Lê Đình Thông
      • VƯƠNG CUNG THÁNH ĐƯỜNG PARIS CỬ HÀNH LỄ TẠ ƠN 17 CHÂN PHƯỚC LÀO TỬ ĐẠO TỪ 1954 ĐẾN 1970 - Lê Đình Thông
      • GIÁO HỘI VIỆT NAM TRONG NĂM 2016 - Trần Văn Cảnh
      • Noël Bên Trời Xa - Đoàn Thị
      • Vidéo : Gs Trần Văn Cảnh nhân dịp mừng 20 năm VietCatholic
      • Thiết lập nhà nước Pháp trị - Lê Đình Thông
      • vidéo : ĐTC cử hành nghi thức Kết thúc Năm Thánh và Công Nghị tấn phong Hồng Y
      • Xem Công Nghị, nhớ đến một người - Công Bình
      • NGÀY 13/11 : Giáo Phận Paris cầu nguyện - Lê Đình Thông
      • Gặp Gỡ Liên Tôn tại ÁtSi - ĐÔ Mai Đức Vinh
      • Đức Thánh Cha Phanxicô thăm Thụy Điển
      • Đức Giáo Hoàng thăm Georgia và Azerbaigian - Thi Chương
      • Đại hội Tuyên Úy Đoàn Việt nam tại Pháp - Phạm Bá Nha
      • Hội Đồng Giám Mục VN nhiệm kỳ 2016-2019
      • Nghi Thức Tẩy Rửa Ngôi Thánh Đường Từng bị khủng bố Hồi giáo xúc phạm - Lê Đình Thông
      • THÔNG ĐIỆP YÊU THƯƠNG CỦA ĐTC PHANXICÔ TRÊN TWITTER - Lê Đình Thông
      • Đức Thánh Cha Phanxicô tiếp kiến các nạn nhân khủng bố hồi giáo - Lê Đình Thông
      • Học viện Công giáo Việt Nam : Khai giảng Khóa cao học Thần học đầu tiên
      • Quốc Nạn của Nước Pháp - Hà Bắc
      • Đức Thánh Cha Phanxicô : ‘‘ Giết người nhân danh Thượng Đế đúng là ác quỷ Satan’’ - Lê Đình Thông
      • Con Trai 20 tuổi hành quyết mẹ chỉ vì khuyên con từ bỏ đạo Hồi cực đoan - Lê Đình Thông
      • Mẹ Teresa Calcutta Được Phong Hiển Thánh - Phạm Bá Nha
      • Nhà thờ Saint Eustache Paris - Hà Bác
      • Người Mẹ Của Biên Giới Sống Và Chết - Lm Nguyễn Tầm Thường
      • Mẹ Thánh Têrêsa Giải Nobel Hoà Bình - Lê Đình Thông
      • Nhà thờ Saint Gervais - Hà Bắc
      • LỄ ĐỨC MẸ HỒN XÁC LÊN TRỜI TẠI NHÀ THỜ ĐỨC BÀ PARIS - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ HÀNH HƯƠNG ASSISI - Lê Đình Thông
      • TỔNG GIÁO PHẬN ROUEN CỬ HÀNH THÁNH LỄ TIỄN BIỆT CHA JACQUES HAMEL TRONG MƯA DẦM THÁNG TÁM
      • ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ SUY NIỆM VỀ LAO CẢI AUSCHWITZ - BIRKENAU - Lê Đình Thông
      • NHÀ THỜ ĐỨC BÀ PARIS CỬ HÀNH THÁNH LỄ TƯỞNG NIỆM CỐ LINH MỤC GEORGES HAMEL - Lê Đình Thông
      • Vidéo : Thánh Lễ khai mạc Đại Hội Giới Trẻ Thế Giới lần thứ XXXI tại Cracovie, Balan
      • Tin Vui : Một linh mục Việt Nam được bổ nhiệm làm giám mục tại Canada
      • Thư chung của Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp
      • Dự Kiện Mới Về Người Công Giáo Pháp - Du Sinh
      • Thoáng nhìn HÀNG GIÁM MỤC PHÁP - Du Sinh
      • Phục Vụ Tuổi Trẻ NgoàI Lề Xã Hội - Du Sinh
      • FRAT 2016 tại LỘ ĐỨC - Lê Đình Thông
      • TÔNG HUẤN AMOR LAETTIA - Lê Đình Thông
      • Việt Nam : Một Ơn Gọi Hy vọng - L.M. Clément NGUYỄN An Dũng, s.j.
      • Cha Giuse Nguyễn Tiến Lãng Mừng Kim Khánh Linh Mục - Lê Đình Thông
      • ĐỨC THÁNH CHA TÔNG DU PHI CHÂU - Du Sinh
      • TGP PARIS MỞ CỬA VƯƠNG CUNG THÁNH ĐƯỜNG - Lê Đình Thông
      • Chuyện Thánh Ca - Vũ Hạ
      • Năm Thánh Lòng Thương Xót
      • TÂN GIÁM MỤC EMMANUEL NGUYỄN HỒNG SƠN
      • Nhà Thờ Đức Bà : THÁNH LỄ CẦU NGUYỆN CHO CÁC NẠN NHÂN KHỦNG BỐ
      • Hai tân giám mục thứ 112 và 113 cho Giáo hội Việt Nam
      • Thánh Lễ Truyền chức 13 Tân Linh Mục tại Nhà Thờ Đức Bà Paris
      • viết về Chân Phước Giáo Hoàng PHAOLÔ VI
      • Chân Phước Phaolo VI tuổi thơ và ơn gọi
      • Thân phận Kitô hữu tại Pakistan.
      • Tại sao Hồi giáo làm cho người Pháp hoảng sợ?
  • Thiếu nhi
  • Giới trẻ
  • Sinh hoạt văn hoá

Lời chúa

  • Theo phụng vụ
  • Lời Cha Chung
  • Chứng nhân
  • Giáo lý
    • Giáo lý công giáo
    • Giáo lý Hôn nhân
  • Lá Thư Mục Vụ

VĂN HÓA & GIA ĐÌNH

  • Giáo dục và gia đình
  • Xã hội và liên đới
  • Văn hóa

SÁCH báo GIÁO XỨ

  • SÁCH BAN TU THƯ GIÁO XỨ XUẤT BẢN
  • BÌA BÁO GIÁO XỨ
  • BỘ TÂN LỊCH SỬ GIÁO HỘI
  • LỊCH SỬ BIÊN NIÊN GIÁO XỨ VIỆT NAM PARIS 1787-2013
  • LỊCH SỬ LIÊN TU SĨ VIỆT NAM TẠI PHÁP 1945-2005
  • VĂN HOÁ VÀ ĐỨC TIN
  • VĂN HOÁ GIA ĐÌNH
  • TIỀN GIÚP GIÁO XỨ
  • CÁC CỘNG ĐOÀN VN TẠI PHÁP
  • PAROISSE VIETNAMIENNE
  • KẾT NỐI MẠNG

HÌNH ẢNH SINH HOẠT

  • Hình : Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam Ngày 14/11/2021 - Ngọc Huy
  • Hình : Thánh Lễ Rước Lễ TT & Tuyên Xưng Đức Tin ngày 16/05/2021
  • Hình : Thánh Lễ Kỷ Niệm 350 Năm Thành Lập Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam
  • Hình : Tiệc Xuân Tết Cao Niên Canh Tý - Giáo Xứ Paris 2020/02/02
  • Tiệc Xuân Canh Tý Giáo Xứ Paris 2020/01/19

VIDEO

  • Vidéo : Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo VN tại GXVN Paris 13/11/2022
  • Chương trình 75 năm hành trình đức tin Gia Đình Giáo Xứ Việt Nam Paris - 22/05/2022
  • Ngược dòng lịch sử - 75 năm hành trình đức tin Gia Đình Giáo Xứ Việt Nam
  • Vidéo : Đại Lễ Các Thánh Tử Đạo VN tại GXVN Paris 14/11/2021
  • Mừng Ngân Khánh Linh Mục Cha GĐ Gilbert Nguyễn Kim Sang
tìm kiếm

CHƯƠNG VII

GIÁO HỘI VÀ ÐẾ QUỐC


CHƯƠNG VII


GIÁO HỘI VÀ ÐẾ QUỐC

 

 Trong mấy thập niên đầu của lịch sử, Giáo hội chưa thành một thực tại xã hội, có tầm vóc khả dĩ đặt thành vấn đề cho Ðế quốc Roma. Chính bởi vấn đề do thái, các công chức Roma mới có dịp tiếp xúc với các kitô hữu. Chúng ta đã nói đến những cuộc tiếp xúc đầu tiên này. Danh hiệu ”kitô hữu” được gán cho môn đệ của Chúa Kitô tại Antioche khoảng năm 42, xem ra như một tên để chế giễu của người Roma. Năm 45, Phaolô gặp vị tỉnh trưởng Sergius Paulus tại Chypre. Suétone nói đến sự hiện diện của các kitô hữu trong cộng đồng Do Thái tại Roma năm 49 (1). Năm 59 vị tỉnh trưởng Festus áp giải Phaolô lên Jerusalem với bản báo cáo về trường hợp ông. Trong mọi trường hợp trên, không thấy có sự nghi kỵ nào đối với các kitô hữu từ phía công chức Roma. Các ông can thiệp vào những vụ tranh chấp giữa người Do Thái và các kitô hữu và đúng ra là để bênh vực kitô hữu, vì các ông thấy họ không phải là một nguy hại chính trị.

I. NHỮNG CUỘC BÁCH HẠI ÐẦU TIÊN.

 Dưới triều Néron, năm 64, những biện pháp chống đối các kitô hữu bắt đầu xuất hiện. Suétone nói về các vụ ấy như sau: ”Néron ra lệnh tra tấn các kitô hữu, loại người theo một thứ dị đoan mới và đáng buộc tội” (2). Bài tường thuật của Tacite minh bạch hơn: ”Ðể dẹp đi những lời đồn đại liên hệ tới cuộc hỏa hoạn Roma, Néron coi những kẻ đáng ghét do hành động khả ố của chúng mà dân thường gọi họ là kitô hữu. Tên gọi này phát sinh từ tên Chrestos là kẻ, dưới đời Tibère đã bị ông tổng trấn Ponce Pilate hành hình. Dập tắt được ít lâu, loại mê tín khả ố ấy lại trào lên, chẳng những tại Judée, nơi phát nguyên ra hiểm họa, mà còn ở Roma, nơi đây phong trào độc địa và ô nhục ấy lan tràn khắp nơi. Thoạt tiên người ta bắt những người tuyên xưng đức tin của chúng, rồi, theo như những lời kê khai của tụi này, một số rất đông khác cũng bị bắt, chúng bị buộc tội không phải vì đã châm lửa vào thành phố nhưng vì có lòng thù ghét đối với nhân loại” (3).

 Cần thêm ít nhiều nhận xét về đoạn văn này. Trước hết là các tiếng xưng hô Chrestos và chrestiani, những tên này Suétone đã dùng rồi. Sở dĩ chúng có bảo đảm là do chuyện người ta đem đối lập tên giáo hữu kitô với vụ buộc cho họ những tội ghê gớm, ở đây có một lối chơi chữ, Christos với chrestos, tốt (4). Nhắc đến Ponce Pilate là một điều đầy ý nghĩa, vì làm nổi bật mối liên hệ giữa Ðế quốc và người kitô hữu. Nhưng điều quan trọng hơn cả là lý do tố cáo. Bên cạnh điều trách cứ về hoạt động phản loạn, liên hệ với thuyết cứu thế, chúng ta thấy xuất hiện trách cứ về tội odium humani generis. Cụm từ này dịch từ chữ Hy Lạp misanthropia. Lời tố cáo này trước kia đã đổ cho người Do Thái (5). Chủ yếu nó nhằm vào một cộng đồng vì tình nghi vì có những tục lệ riêng biệt. Từ ý tưởng là có những tục lệ khác người nhảy sang ý tưởng có những tục lệ vô nhân đạo là truyện dễ xẩy ra, lúc mà nền văn minh Hy-La được coi như mô phạm của philantrophia, của chủ nghĩa nhân đạo. Bởi đấy mà có những vụ tố giác, trước kia đã đổ trên đầu người Do Thái và bây giờ đến lượt người kitô hữu, về tội thờ một con lừa, tội sát nhân để tế lễ (6), tội loạn luân. Ở đây chúng ta thấy bước đầu trong cách phán đoán của người ngoại giáo về các tín hữu (7). Người ta bắt đầu phân biệt giáo dân kitô với người Do Thái. Nhưng những điều tố giác kitô hữu vẫn còn là những điều trước kia người ta đã từng tố cáo người Do Thái.

 Dưới đời Galba, Othon và Vitellius là những vị nối tiếp nhau trong năm 68, không có dấu vết vụ bách hại nào. Dưới đời Vespasien (68-79) và Titus (79-81) cũng vậy. Nhà cầm quyền Roma tập trung chú ý vào cuộc phản loạn do thái và hình như quên các giáo dân đi. Nhưng, dưới đời Domitien (81-96) Méliton nói có một cuộc bắt đạo (H.E. II, 6,9). Xem thêm III,17. Vụ này hình như liên hệ vào một số sự việc không liên hệ với nhau. Tại Palestine, sau khi Jerusalem thất thủ, một số người Do Thái-kitô trước kia tị nạn tới Pella hình như lúc này đã trở lại Jerusalem. Eusèbe nói họ quây quần chung quanh các bà con của Chúa (H.E. III,11). Siméon, anh em họ của Chúa, lúc này đã lên thay thế cho Giacôbê. Ðàng khác Hégésippe thuật lại rằng Domitien ra lệnh đòi các bà con của Giuđa, một người anh em họ khác của Chúa, ra trước tòa ông, vì họ bị tố giác là thuộc dòng dõi Ðavít (H.E. III,20,l-6). Ở đoạn trên Eusèbe thuật lại là Vespasien đã ra lệnh tróc nã các người thuộc dòng giống Ðavít sau khi chiếm cứ được Jerusalem (H.E. III,12). Vậy phải coi đây như một cuộc thanh toán phong trào cứu thế do thái. Các bà con của đấng Kitô cũng bị liên lụy chỉ vì Chúa Giêsu thuộc dòng dõi Ðavít theo như Tin Mừng nguyên thủy.

 Tại Roma một vấn đề khác được đặt ra. Domitien ”tàn nhẫn trừng trị mọi hình thức chống đối của phái quí tộc và nhóm trí thức” (8). Hình như giữa những người bị bách hại, có một số kitô hữu. Có lẽ đây là trường hợp của Manius Acilius Glabrio, làm lãnh sự năm 91, bị xử cùng hai người quí tộc khác về tội ”vô thần” và khuấy động (Domit.10). Quả nhiên một trong những thửa đất của chi họ Acilius Glabrio sau đã trở thành nghĩa địa cho các kitô hữu (9). Theo một truyền thống chắc chắn, Flavius Clémens, anh em họ của Titus và của Domitien, và nhất là vợ của ông tên là Flavia Domitilla đều là những kitô hữu. Clémens bị xử tử năm 95 về tội vô thần và vì theo ”tục lệ do thái” (Domit.15), bà Domitilla bị phát vãng tại đảo Pontia năm 96 (H.E. III,18,4). Nghĩa địa Domitilla có lẽ là một trong những thửa đất của bà đã dùng làm nơi chôn táng các kitô hữu. Trong bức thư thứ nhất của Clémens có ám chỉ đến những tai họa giáng xuống Giáo hội Roma, để chỉ về các cuộc bắt đạo này.

 Tuy nhiên các vụ việc nói trên chỉ có tính cách mơ hồ (10). Nhưng có một miền mà việc Domitien tàn sát các giáo dân được làm chứng lại cách chắc chắn, đó là miền Tiểu Á. Thật ra chúng ta nắm được một tài liệu chủ yếu là sách Khải Huyền. Sách Khải Huyền cho chúng ta tài liệu về toàn khu các Giáo hội miền Asia, miền Lydie và miền Phrygie. Thế mà có điều chắc chắn là cuộc bắt đạo đã diễn ra tại miền này. Chính Gioan từ Ephèse đã bị phát vãng đi Patmos (1,9). Giáo hội Ephèse đã chịu đau khổ ”vì danh” Chúa Kitô (2,3). Tại Pergame, Antipas đã bị xử tử (2,13) và điều đó có liên hệ đến ”ngai tòa của Satan”, hình như cụm từ này chỉ đền thờ của Roma và như vậy là có liên hệ đến việc thờ cúng hoàng đế. Tertullien thuật lại rằng Antipas chịu tử đạo dưới đời Domitien (Scorpiace, XII,7). Ngoài ra, Gioan báo trước cho Giáo Hội Smyrne biết là nhiều phần tử sắp bị tống ngục (2,10). Chúng ta không quên rằng chính loại văn của sách Khải Huyền là một thông điệp hy vọng gửi đến các kitô hữu trong lúc họ bị thử thách và bởi đấy có hàm xúc việc bách hại.

 Nhưng nếu sách Khải Huyền là một tài liệu quan trọng về những cuộc tàn sát các kitô hữu tại Asia dưới đời Domitien, nó còn quan trọng hơn nữa về việc thay đổi thái độ của các kitô hữu đối với Ðế quốc. Nét tương phản với các bức thư của Phaolô thật rất đáng chú ý. Ðối với Phaolô, điều nguy hại là Giáo hội bị người Do Thái lôi cuốn vào việc chống đối Roma. Bởi vậy ông tha thiết kêu gọi phải thần phục hoàng đế. Nhưng lúc này tình thế đã bị đảo lộn. Từ Néron trở đi, Ðế quốc được coi như cơ quan tàn sát giáo dân. Gioan diễn tả Ðế quốc như con thú từ biển ngoi lên. Mười sừng và bảy đầu tiêu biểu cho toàn bộ các hoàng đế (13,1). Những đoạn ám chỉ đến thờ cúng hoàng đế thật rất rõ ràng (2,10; 3,10; 13,3-8). Roma được gọi là Babylone, như là biểu tượng của ngoại giáo bách hại (14,8). Một sự đố kỵ đối với Roma cũng gặp thấy tương tự tại Asia vào cùng một thời kỳ này, trong cuốn thứ V bộ Sấm ngôn Sibillins.

 Ðề mục Ðế quốc bách hại kết tinh chủ yếu chung quanh nhân vật Néron. Hình như con số 666 là chỉ về ông ta (13,18). Vả lại khi ông vừa mới băng hà, các giới ngoại giáo tin tưởng rằng ông vẫn trường tồn và sắp trở lại (11). Lòng tin tưởng ấy được sách Khải Huyền nhắc đến (13,12-14; 17,8). Nhưng sách Khải Huyền không phải là văn kiện kitô độc nhất trong đời Domitien nói đến luận đề này. Cuốn Thăng Thiên của Isaie cũng ra đời vào cùng thời kỳ ấy. Hình như nó là của cộng đồng Kitô miền Syrie. Trong sách cũng thấy đề tài Néron trở lại (IV,2,4). Sách ấy cũng nói đến việc thờ cúng hoàng đế (IV,11). Giáo hội được gọi là ”kết quả sự trồng tỉa do mười hai Tông Ðồ của Ðấng Khả-Ái trông coi”, kiểu nói hoàn toàn Do Thái-kitô đang bị bắt bớ (IV,3). Một trong nhóm Mười hai đã bị xử tử. Ðây chắc chắn là ám chỉ cuộc tử đạo của Phêrô dưới đời Néron (IV,3). Sau hết, người ta sẽ ghi nhận đề tài này cũng xuất hiện trong các sách khải huyền do thái thời ấy, như cuốn Esdras IV (V,6), bộ  Sấm ngôn Sybillins 119-120; 137-139), cuốn Esdras là của Palestine, cuốn Sấm Ngôn là của miền Asia.

 Người ta có thể tự hỏi về nguyên nhân căng thẳng giữa chính quyền hoàng triều với giáo dân và giữa giáo dân với Roma. Về phía Roma, hình như đây là một khía cạnh của cuộc tranh chấp giữa Ðế quốc với người Do thái. Nhà Flaviens đàn áp kitô hữu vì người ta phần nào lầm lẫn họ với người Do Thái. Nên ghi nhận là nhiều phần tử của phái quí tộc Roma bị truy nã vì theo các tục lệ do thái, còn bà con của Chúa Giêsu bị bắt tại Palestine với tư cách là thuộc dòng dõi Ðavít. Như vậy mới hiểu được tại sao các Giáo hội miền Asia bị truy tố cách riêng. Kitô giáo tại miền này đã được thấm nhuần những luồng tư tưởng cứu thế. Cũng tại đây đã xuất hiện phong trào thiên niên kỷ, nghĩa là niềm trông đợi Ðấng Kitô khôi phục lại vương quốc hoàn vũ lấy Jerusalem làm tâm điểm. Papias nói lý thuyết này là của các vị giáo sĩ miền Asia, tức là môn đệ của các Tông Ðồ (H.E. III,39,12). Chính Gioan cũng ám chỉ tâm trạng này trong sách Khải Huyền. Cérinthe gọi phong trào ấy là một hình thức tà giáo (H.E. III,28,1-6).

 Dĩ nhiên nhà cầm quyền Roma lầm lẫn phong trào thiên niên kỷ Asia với phong trào cuồng tín do thái. Chắc chắn việc lầm lẫn đó không có nền tảng. Nhưng lại có sự việc này là môi trường Gioan vẫn dấn thân nhiều vào đường lối do thái. Như thế thì người ta mới hiểu việc Roma bắt bớ người Do Thái cũng vạ lây đến giới Gioan, vì Roma kể giới này như có liên hệ với người Do Thái. Thật ra, dưới đời Domitien, tại Asia và tại Palestine có hai nền văn chương do thái và kitô song song với nhau. Một bên có cuốn IV bộ Esdras, tập IV bộ Sấm ngôn Sybillins, một bên, có cuốn Khải Huyền của Gioan. Cả hai bên đều phát biểu lòng đố kỵ đối với Roma.

II. GIÁO HỘI DƯỚI NHÀ ANTONINS.

 Lúc nhà Antonins lên chấp chính, bầu không khí bắt đầu dễ thở hơn, ngay từ triều Nerva. Eusèbe cho ta biết Gioan từ Patmos trở về định cư tại Ephèse (H.E. III 20,9 ; 23,1). Clément thành Alexandrie làm chứng điều này (Quis dives 43). Có lẽ phải đặt bức thư của Clément thành Roma vào triều Nerva. Tác giả nhân danh Giáo Hội Roma viết thư cho Giáo hội Corinthe, nơi xảy ra những vụ rối ren. Ông tuyên bố không thể can thiệp sớm hơn vì những biến cố và những tai họa mới xảy đến (1,1). Những tai họa này xem ra chỉ các cuộc bách hại tại Roma trong thời Domitien. Clément đã nhân cơ hội khoan hồng lúc Nerva lên chấp chính để chu toàn phận sự. Giáo hội Roma lúc đó hình như được quản trị bởi một đoàn giáo sĩ mà Clément là phát ngôn viên.

 Trajan (98-117) lên thế vị Nerva. Triều đại của ông đặt chúng ta trước một tài liệu đáng chú ý làm chứng có những cuộc truy nã các giáo dân, và cũng nói rõ về đường lối bắt đạo: đó là bức thư của Pline con. Ông này, thống sứ miền Bithynie, gửi thư cho Trajan xin chỉ thị nhân vụ kiện tấn công người Kitô giáo (Epist. X,96). ”Phải phạt theo tên gọi dầu không có tội, hay là phạt tội tách khỏi cái tên gọi ?” Pline đã quyết định là sẽ xử tử những người lấy khẩu cung nhiều lần mà không chịu chối đạo. Ông ghi lại là ”không tài nào khuất phục nổi những giáo dân chân chính”. Ông cũng nhận định là người công giáo lúc đó rất đông. Trajan phúc đáp, nói rõ là không nên truy nã các giáo dân; một khi họ bị tố giác mà không chịu chối đạo thì phải lên án; không nên đếm xỉa đến những lối tố giác nặc danh”, vì là những thủ đoạn đã lỗi thời”.

 Văn kiện này tối quan hệ, vì hình như nó đã thành pháp chế cho suốt cả thế kỷ và các nhà minh giáo sẽ căn cứ vào đó. Người ta ghi nhận quyền bính trung ương không hề có cuộc bài trừ các kitô hữu, như vậy không có cuộc bắt đạo toàn diện. Thứ đến, chỉ có những cuộc tấn công địa phương từ phía dân chúng tố cáo và được đệ lên tòa án Roma. Ðiều này chúng ta đã thấy thực hiện trong cuộc tử nạn của Chúa Kitô. Ðiểm thứ ba là các lý do tố giác, không phải là những tội rõ rệt, nhưng chỉ là ”danh nghĩa” Kitô hữu. Như vậy cuộc điều tra của Pline xem ra kết luận rằng các giáo dân không có tội tình gì. Như thế thì chính phủ hình như không muốn để người ta lường gạt khi thấy giáo dân bị vu khống. Nhưng rút cục nguyên cái danh hiệu là giáo dân cũng đủ bị buộc tội rồi. Ðây là điểm chính yếu mà nhà minh giáo sẽ dồn hết nghị lực tấn công sau này.

 Vấn đề nền tảng pháp lý của lối lên án này được đem ra bàn cãi. Người ta thường cho rằng án lệnh dựa trên một sắc luật tích cực cấm đạo Kitô có từ thời Néron, đó là theo lời khẳng định của Tertullien khi ông nói về một ”institutum neronianum”. Nhưng, như chúng ta đã thấy, lời khẳng định đó không đủ cơ sở. Néron chỉ là người thứ nhất đã áp dụng những thủ đoạn bắt bớ các kitô hữu, nhưng ông dựa trên những lý do dân luật về các tội người ta tố cáo họ. Ðối với Pline điều làm cho các giáo dân bị lên án theo pháp lý không phải vì có luật cấm họ là kitô hữu, nhưng vì họ thuộc về một giáo phái mà người ta cho là có những tục lệ phản luân lý (flagitia). Ngoài ra, dù được công nhận vô tội, họ vẫn bị đòi buộc phải làm mấy hành vi thờ cúng mà họ không thể thi hành được. Ðiều đó đủ bằng chứng để lên án họ về tội pertinacia (12). Cũng nên nói thêm là các quyết định của Néron và các lý do ông viện ra đã cấu kết thành pháp chế mà các vụ tố giác về sau cứ việc dựa vào (13). Tertullien đã gọi pháp chế này là institutum.

 Như vậy, đặc điểm về tình hình các kitô hữu trong thời kỳ này là tình trạng bất an. Họ có thể bị tố cáo bất kỳ lúc nào. Thế mà những lý do đố kỵ của người ngoại giáo thì có thừa. Các điều này cho ta thấy rằng những cuộc bắt đạo thời ấy lại có một bộ mặt khác. Eusèbe và Lactance, các vị minh giáo của Constantin, đổ tội hết cả cho các hoàng đế ngoại giao. Thế nhưng nói chung, các vị này lại là những người có đầu óc khoan hồng hơn cả. Óc đố kỵ khởi đầu từ dân chúng, ngoại giáo hay do thái. Tình hình này kéo dài suốt thế kỷ thứ hai. Việc nhà Sévère lên chấp chính trong thế kỷ sau lại đặt ra những vấn đề mới. Người ta sẽ đứng trước những văn bản do pháp quy mà quyền trung ương ban hành. Nhưng cần phân biệt các hoàn cảnh ấy.

 Có thể có một ý tưởng về các vụ án này dưới triều Trajan? Chúng ta đã có bằng chứng của Pline về miền Bithynie. Tại Palestine, Siméon giám mục thứ hai của Jerusalem, con của Cléophas, bị xử tử (H.E. III,32). Nhưng nguyên một việc thuộc dòng giống Ðavít xem ra cũng là một trong những lý do. Vị tử đạo thời danh nhất của thời kỳ này là Ignace, giám mục Antioche, tử đạo tại Roma (H.E. III,36). Nhà văn hy lạp Epictète, bị trục xuất khỏi Roma năm 89 và đã qua đời tại Nicopolis năm 140, có nói đến óc cuồng tín của phái Galiléens, làm cho họ bất chấp các hăm dọa (Entret. IV 7,6).

 Triều đại Hadrien (117-138) xem ra rất bình tĩnh đối với các kitô hữu. Chúng ta cũng nắm được một tài liệu quí giá do Justin duy trì lại (I Apol. LXVIII,6-10) và nó đi song song với bức thư của Trajan. Hadrien gửi bức thư này cho Minicius Fundanus, làm thái thú tại Asia. Ông xác nhận pháp chế đã có trước, và nhắc lại không nên kết án chỉ vì có lời tố giác, nhưng cần phải phanh phui mỗi vụ kiện và nghiêm khắc trừng trị những kẻ cáo gian. Nhưng theo Justin là người đã dẫn chứng đoạn văn trên, điều đó không hàm ý có sự thay đổi pháp quy (14).

 Dưới đời Antonin, một cuộc thay đổi tuần tự đã diễn ra trong mối bang giao giữa kitô giáo và thế giới Hy-La. Trước đây Kitô giáo được kể như liên kết với đạo Do Thái. Những cuộc bắt đạo đầu tiên xem chừng như liên hệ với vụ tranh chấp giữa Do Thái giáo và Ðế quốc vào cuối thế kỷ thứ nhất. Hình như việc tử đạo của Telesphore năm 137 tại Roma vẫn còn là hậu quả gián tiếp của cuộc chiến tranh Do Thái. Hơn nữa các giáo dân vẫn còn thấm nhuần tinh thần khải huyền Do Thái. Ðối với họ, Roma là một thành phố của Satan. Và họ tin tưởng Thiên Chúa sắp can thiệp để chấm dứt cuộc tranh chấp giữa Roma với thành phố của Thiên Chúa. Tinh thần này vẫn tồn tại suốt thế kỷ II. Người ta gặp thấy tinh thần đó trong thuyết Montan. Vả nữa Celse vẫn coi kitô giáo như một tà thuyết của đạo Do Thái. Nhưng dần dà người dân ngoại nhìn kitô hữu với một nhãn quan khác. Người ta nhận thấy họ có cái gì đặc biệt. Nhưng đồng thời họ lại không biết liệt kitô hữu vào loại nào.

 Giáo dân bị coi là những người khác thường, sống ngoài lề xã hội. Hình ảnh này đã được phơi bày ra trong các văn kiện chúng ta nắm được dưới triều đại Antonin và Marc-Aurèle. Ðối với giới trí thức thời ấy, giáo dân là thành phần của thế giới huyền bí phương Ðông, vừa nguy hại vì dùng sức quỉ thuật vừa đáng ghét vì có những tục lệ khả nghi. Bằng chứng cổ nhất là của Fronton, thầy dạy của Antonin và của Marc-Aurèle, làm lãnh sự năm 143, dưới đời Hadrien. Minucius Felix thuật lại cho chúng ta biết các điều ông tố giác người kitô hữu: thờ một cái đầu lừa, sát tế và ăn thịt trẻ con trong các nghi lễ nhập môn, loạn luân bừa bãi sau yến tiệc các ngày lễ (15).

 Ngay trong cuốn Minh Giáo I, khoảng năm 155, Justin đã ám chỉ đến các điều tố cáo này, ông viết về phái Ngộ Giáo: ”Phải chăng họ đã phạm pháp vì làm những điều ô nhục mà người ta gán cho các kitô hữu, như việc tắt đèn tối om, chung chạ nam nữ, ăn thịt người, đó là điều chúng ta không thể biết được? (16) ”Hình như Justin đã dùng đoạn văn của Fronton, vì bài tường thuật của ông theo sát bài tường thuật của Minucius Felix. Như vậy việc tấn công của Fronton nằm vào đầu triều đại Antonin. Sẽ ghi nhận là Justin xem ra ngụ ý rằng các điều người ta tố giác kitô hữu có thể là sự thực đối với phái Ngộ Ðạo. Một điều chắc chắn là trước mắt dân ngoại, các kitô hữu trong đại Giáo hội, phái Montan, các nhóm Ngộ Ðạo khác nhau đều thuộc cùng một loại cả. Chúng ta sẽ gặp thấy sự đồng hóa này trong tác phẩm của Celse. Và việc lẫn lộn này đã làm thương tổn rất nhiều cho các kitô hữu.

 Lucien có để lại cho chúng ta một bằng chứng khác. Sinh năm 125 và định cư tại Athènes năm 165, tác phẩm của ông nằm vào các triều đại Antonin Marc-Aurèle và Commode. Trong cuốn Cuộc đời của Peregrinus, ông tường thuật cuộc trở lại kitô giáo tại Palestine của một nhân vật ông cho là thuộc loại lang băm (17). Sau khi gia nhập Giáo Hội, ông này đoạt được những chức vụ như lòng ông mong ước; ông là ”ngôn sứ”, ”trưởng giáo đoàn”, ”chủ tọa buổi họp”, ông ”giải nghĩa các sách” và còn ”chép được sách nữa”. Ở đây chúng ta đứng trước bức tranh của một cộng đồng Palestine giữa thế kỷ II do một người ngoại giáo truyền lại. Peregrius là ngôn sứ, giáo sĩ, giảng viên giáo lý. Bị bắt vì ông có lòng tin Ðấng Kitô, bị tống ngục và được người ta tặng hiến cho cái danh hiệu là ”người tuyên xưng”. Ông được các tín hữu lui tới thăm viếng và dâng tặng nhiều lễ nghĩa. Nhờ vậy mà ông đã làm giầu. Nhưng sau khi ở tù ra, ông bị khử trừ vì đã ăn thịt cúng thần; đặc tính cuối cùng này nằm đúng vào một cộng đồng Do Thái-Kitô. Peregrinus tiếp tục đi chu du đó đây. Lucien trình bày kitô hữu dưới một bộ mặt khác với bộ mặt Fronton để lại: Họ không phải là những người phạm tội ác, nhưng là những người khờ khạo, hễ gặp người xảo trá đầu tiên là y như bị lường gạt ngay (18).

 Cũng dưới đời Antonin, triết gia phái xi-níc là Crescens, tại Roma, khoảng năm 152-153, đã phao đổ cho giáo dân một số ”vu khống bần tiện”. Theo lời tường thuật của Justin thì đây là lặp lại những luận đề của Fronton. Galien là người đã sống tại Roma vào giữa năm 162 đến 166, có lối phán đoán ôn hòa hơn. Ông xác nhận lòng quả cảm của giáo dân trước sự chết và minh chứng là họ có thể sống một đời hiền triết. Nhưng ngoài ra ông trách cứ họ về chỗ dễ tin. Ðiều trách cứ này ta gặp thấy trong Lucien. Sau này còn gặp lại trong Celse. Kitô giáo đối với các ông này là một điều vô tội, nhưng thuộc vào loại mê tín thiếu nền tảng. Ðâu đâu cũng thấy giọng điệu khinh bỉ ấy. Marc-Aurèle chỉ phê phán có một lời về họ, đó là óc đối lập làm cho họ sẵn sàng đi đến chỗ chết. Ðặc tính này đáng chú ý, nó là điển hình cho mấy loại người như phái Montan. Rusticus, quận trưởng tại Roma, người đã lên án Justin năm 165, là bạn của hoàng đế.

 Nhưng các điều trên chỉ là những lời nhận xét nhất thời. Bản buộc tội lớn đầu tiên tấn công Kitô giáo là của Celse. Lúc này đã bước sang một giai đoạn khác. Kitô giáo không còn là một cuồng tín hay một lối dị đoan tầm thường và thuộc phạm vi giai thoại nữa. Mối căng thẳng của phái trí thức ngoại giáo, dưới đời Marc-Aurèle, giả định là lúc ấy đã có những kitô hữu thuộc nhóm trí thức. Có thể rằng bản Ðối thoại chân thực của Celse là một bài trả lời cho Justin (19). Celse trình bày Ðấng Kitô, các tông đồ và giáo dân như những người vô tội lại có óc tự cao tự đại. Ông cho rằng các giáo thuyết của họ nhai lại y nguyên những điều góp nhặt trong các nền minh triết cổ điển. Với óc nham hiểm, ông nhấn mạnh rằng thái độ của kitô hữu có thể là mối nguy hại cho xã hội.

 Bị dư luận khinh dể và bị vu khống, giáo dân ở vào một tình trạng bấp bênh. Chỉ cần một tư thù như mối tư thù của Crescens cũng đủ tai hại rồi. Có một trường hợp rất đáng ghê sợ. Theo tục lệ Roma thời ấy, vào dịp các lễ to, phải cống hiến cho công chúng những trò tiêu khiển, trong đó một số nạn nhân phải hy sinh ra tranh đấu tại hý trường. Nghiên cứu hoàn cảnh tử đạo của giáo dân dưới đời Hadrien và Marc-Aurèle, người ta nhận thấy những vụ tử đạo trứ danh hơn cả, đều liên hệ tới các lễ ngoại giáo. Chẳng hạn cuộc tử đạo của Polycarpe đã diễn ra tại Smyrne vào dịp lễ do Philippe người Asia tổ chức. Các vị tử đạo tại Lyon năm 177 cũng vậy. Họ bị quăng vào giữa thú dữ trong buổi lễ, cứ hằng năm triệu tập các đại biểu của ba quận miền Gaule tại Lyon.

 Hình như cuộc tàn sát giáo dân lúc này mặc một ý nghĩa thâm sâu nhất. Ðây không phải chỉ là xung khắc ý thức hệ. Nhiều lần người ta ngạc nhiên vì thấy dưới đời những vị hoàng đế quảng đại và triết lý như các hoàng đế nhà Antonin mà cũng có người bị tử đạo. Ðó là tại vì nền văn minh Hy-La, dưới nước sơn nhân đạo, vẫn còn giấu ẩn một lòng độc ác (20). Các sử gia duy lý muốn thu gọn việc bắt đạo vào những vấn đề xã hội học không chịu nhìn nhận điểm ấy. Justin hay Tertullien là những sử gia đứng đắn hơn, bởi vì các ông trung thành với toàn thể sự kiện. Tất cả lối biện luận của Justin đều thu tóm về một điểm là minh chứng để các hoàng đế triết gia nhận ra mối mâu thuẫn của họ trong việc bắt bớ các kitô hữu.

III. NHỮNG VĂN KIỆN MINH GIÁO.

 Ðứng trước tình thế này, vấn đề đặt ra cho giáo dân là làm sao phá tan những thiên kiến làm cho họ không được nhìn nhận, và làm sao để chẳng những thắng kiện trước các nhà cầm quyền, mà còn trước cả dư luận nữa. Ðể đáp ứng nhu cầu này, một số tác phẩm được tung ra đánh dấu một đường hướng mới trong Kitô giáo về mọi phương diện. Chẳng những về thuật ngữ mà trong hình thức tư tưởng và lối diễn tả, các tác phẩm ấy đều theo lối Hy Lạp cả. Xét về nội dung, chúng được gợi hứng bởi mối bận tâm muốn minh chứng rằng Kitô giáo đáp ứng được lý tưởng của nền văn minh Hy-Lạp hay nói cho đúng hơn, Kitô giáo là hiện thân của lý tưởng đó. Một số văn kiện là những đơn vận động chính thức nhằm biện hộ cho ”danh hiệu” kitô đang bị tấn công. Nhưng đối tượng chính và chung của các tài liệu này là biểu lộ trước dư luận bản chất trung thực của Kitô giáo, để nhân đó chẳng những lấy được lòng tôn trọng mà còn lôi kéo thêm các phần tử khác.

 Tập minh giáo thứ nhất ra đời dưới triều Hadrien (21). Theo Eusèbe, tập này đã được Quadratus trình bày nhân kỳ tác giả ngụ tại Athènes vào năm 124-125. Chúng ta chỉ còn giữ lại được có mấy đoạn lẻ tẻ. Tập biện giáo thứ hai là của Aristide. Eusèbe xếp nó vào triều đại Hardrien, mà bản dịch syriác lại vào triều đại Antonin. Không lấy gì làm chắc thực là bản văn chúng ta còn giữ được có phải đích thị là văn kiện của Aristide được Eusèbe nói đến hay không (22). Thật ra, với Justin dưới triều Antonin chúng ta mới gặp thấy thái độ vừa diễn tả. Justin là một nhân vật rất mực quan trọng. Sinh quán tại Samarie trong một gia đình hylạp và ngoại giáo, chính ông đã tự thuật trong cuốn Ðối thoại với Tryphon, về đường lối ông đi tìm minh triết với nhiều trường triết lý khác nhau trước khi ông trở lại. Ít lâu sau cuộc chiến tranh Do Thái, chúng ta lại gặp thấy ông tại Ephèse, đàm luận với Tryphon người Do Thái. Ông tới Roma dưới triều Antonin, khoảng năm 150. Ông mở tại đấy một trường học theo lối các triết gia ngoại đạo. Ông gặp nhiều mối bất hòa với triết gia phái xy-níc Crescens. Ông chịu tử đạo khoảng năm 165. Justin tiêu biểu cho một mẫu giáo dân mới: đây là một triết gia Hylạp, sau khi trở lại, vẫn còn giữ lập luận và lối xử sự như cũ.

 Tác phẩm của ông chỉ còn duy trì lại được có một phần. Bản thư mục của Eusèbe, người đã biết đến các sách ấy mà hiện nay không còn thấy trong thư viện Césarée, minh chứng về tính cách triết lý của ông. Có cuốn Diễn văn cho người Hylạp, trong đó ông trả lời những vấn nạn của các triết gia và bàn giải về bản tính của ma quỉ. Một tác phẩm khác viết cho các người Hylạp, mang tên là Phản chứng (elenchos). Một văn kiện Về nền quân chủ của Thiên Chúa bàn về vấn đề theo Thánh Kinh đã vậy mà còn dựa vào các sách của người Hylạp nữa. Một sách khác Bàn về linh hồn làm liên tưởng đến những quan niệm của các triết gia Hylạp. Tất cả các vấn đề trên đều gặp thấy trong nền triết lý đời ấy, trong tác phẩm của Plutarque, của Albinus, của Galien. Bởi vậy Andresen đã minh chứng là Justin thuộc vào trường phái trung-platon (23). Chúng ta sẽ gặp lại điểm ấy trong khoa thần học của ông.

 Bên cạnh các tác phẩm triết lý, chúng ta còn có những văn kiện bút chiến. Hiện còn giữ được cuốn Ðối thoại với Tryphon, một tài liệu chủ yếu về khoa chú giải Thánh Kinh ở thế kỷ II. Irénée kể tên cuốn Phản đối Marcion hiện đã thất lạc. Chính ông cũng kể đến cuốn Khái luận (syntagma) để phản đối tất cả tà giáo. Sau cùng phải kể đến hai tập Minh giáo. Chúng nằm vào giữa các năm từ 150 đến 165. Tập thứ nhất hình như là lối trả lời về những điều vu khống của Fronton. Nó được đệ lên Antonin. Tập thứ hai hình như được chép để Marc-Aurèle xem. Justin kêu gọi đến những tâm tình triết lý, đến lòng tin kính và đến đức hạnh của các hoàng đế. Tất cả đối tượng của ông là minh chứng rằng các giáo dân thoạt tiên tiêu biểu một lòng đạo đức chân thực và giáo lý của họ phù hợp với triết thuyết của các người Hylạp có tên tuổi như Socrate, Héraclite, Platon. Tiếp đấy ông bàn về vấn đề luân lý, ông trình bày những đức tính của giáo dân, ông nhấn mạnh đến tinh thần tôn trọng luật lệ của kitô hữu. Ðối lập với các đức tính ấy, ông đem trình bày nền ngoại giáo, tố giác khoa thần học của họ, diễn tả các đồi phong bại tục. Các luận đề này sẽ là những luận đề của toàn thể nền văn chương từ đây về sau.

 Còn một số tài liệu khác có liên quan đến cuộc bắt đạo của Marc-Aurèle giữa các năm từ 176 đến 180. Méliton đệ trình một tập Minh giáo lên hoàng đế. Hình như ông đã giới thiệu sách ấy với vua năm 176 nhân dịp ngài đi qua miền Tiểu-Á. Ông ám chỉ đến những sắc lệnh mới ra để bắt bớ các kitô hữu. Chúng ta không hề biết đến các sắc lệnh này. Nhưng chúng trùng hợp với phong trào bất bình mới đối với các giáo dân là phong trào đánh dấu thời kỳ cuối của triều đại. Eusèbe đã duy trì lại cho chúng ta được mấy đoạn của tập Minh giáo. Méliton giải thích là nền ”triết lý” kitô sau lúc khai hoa giữa các dân man dị đã nảy nở trong Ðế quốc. Ông minh chứng việc nảy nở này trùng hợp với đà phát triển thế lực của Roma. Ông nhắc lại việc Antonin cấm không được thay đổi điều gì đối với các kitô hữu (H.E. IV,13,6).

 Eusèbe liên hệ tập Minh giáo của Méliton với tập Minh giáo của Apollinaire thành Hiérapolis. Cuốn này được trình bày lên Marc-Aurèle vào cùng một niên đại và trong những hoàn cảnh như nhau. Theo lời Eusèbe, Apollinaire đã viết năm cuốn sách cho người Hylạp, hai cuốn về Chân Lý. Khoảng thời kỳ này, giữa các năm từ 177 đến 180, Athénagore tại Athènes, trình bày cuốn Minh giáo của ông lên Marc-Aurèle và lên Commode là người mới được hoàng đế kết thân và sẽ kế vị ngài năm 180. Chúng ta còn giữ được bản văn này. Tinh thần các sách này cũng giống như tinh thần trong các văn kiện của Justin. Tại Asia, Miltiade đã đệ lên các hoàng đế này tập Minh giáo của ông mà hiện nay đã thất lạc. Ông cũng viết những khái luận Phản đối người Do Thái và Phản đối người Hylạp (H.E. V,17,5).

 Những tác phẩm vừa kể trên là những công văn chính thức, những đơn khiếu nại đệ trình các hoàng đế. Bên cạnh, chúng ta gặp vào thời kỳ đó một số văn kiện cùng một tinh thần nhưng đã được gửi đến cho các tư nhân hay nói chung là cho các người Hylạp. Théophile, giám mục Antioche, dưới đời Marc Aurel, đã can thiệp vào các vụ tranh luận trong thời ông. Ông đã viết để phản đối Marcion và phản đối Hermogène. Eusèbe cũng đã đọc được mấy cuốn giáo lý của ông. Ở đây chúng ta lưu ý đến ông vì cuốn Gửi Autolycus. Théophile khác xa Méliton người Asia và triết gia Justin. Ông còn rất sâu đậm tinh thần do thái kitô của Syrie. Ông tìm cách minh chứng chân lý của Kitô giáo bằng lịch sử nhiều hơn. Người ta nhận thấy tác phẩm của ông lưu ý nhiều đến các vấn đề lịch sử. Ngoài ra ông còn nói đến cuốn Luận về các lịch sử mà ngày nay chúng ta không còn. Ðời ông chấm dứt lúc Marc-Aurel băng hà. Như vậy sách của ông đã được chép vào khoảng năm 180.

 Cần phải nói đến Tatien, môn đệ của Justin, trước khi ông theo phái Encratite. Tatien đã xuất bản cuốn Diễn từ cho người Hylạp. Ðây là một lối hành văn khác với lối hành văn trong những đơn Khiếu nại. Ðối tượng của nó là đả kích các điều lầm lẫn Hylạp. Hình như đây cũng là đề tài các sách mang cùng một tên tương tự của Justin, của Miltiade, Apollinaire mà chúng ta đã thất lạc cả. Ðặc tính trong khái luận của Tatien là giọng mạnh mẽ trong lời lẽ đả kích các triết gia, các lối thờ kính, các điều kỳ bí hy lạp. Cũng như Justin, ông đồng hóa Kitô giáo với nền triết học chân chính (24). Nhưng khác với Justin ở chỗ là ông không nhìn nhận thấy nơi người Hylạp một dấu tích gì của nền triết lý chân chính và chỉ thấy những chỗ lệch lạc của họ. Sau cùng, Bức thư gửi Diognète mà đến nay vẫn chưa biết ai là tác giả, là một lối trình bày đáng chú ý về Kitô giáo trước những vấn nạn của một người trí thức ngoại đạo (25).

 Qua các ví dụ trên, người ta nhận thấy mục đích của các sách Minh giáo không phải chỉ để đòi lại cho các giáo dân một qui chế hợp lệ. Chúng có cao vọng hơn thế nhiều. Cao vọng của chúng là cốt làm sao trình bày rằng giáo dân là những người thừa tự chân chính nền văn minh hy-la. Các nhà minh giáo đứng hẳn vào lập trường của đối phương. Ðối phương tố cáo họ thiếu lý sự trong giáo lý và phóng đãng trong đời sống. Các nhà minh giáo chấp nhận lời kêu gọi trở về với lý trí và luân lý này. Vì đối tượng họ nhằm là minh chứng rằng chính đối phương của họ mới là những người phạm đến lý trí và luân lý, và chỉ có họ mới là người tiêu biểu cho lý trí và luân lý. Bởi vậy tác phẩm minh giáo có hai khía cạnh: một đàng tố giác những hình thái khác nhau của nền ngoại giáo, khoa thần thoại, môn phù chú, việc thờ kính hoàng đế và lên án các phong tục ngoại giáo; đàng khác, họ trình bày giáo lý kitô bằng cách nhấn mạnh đến tính độc thần và đến sự sống lại, và mô tả tục lệ kitô là như thế nào.

 Lập trường này bao hàm một lối giải thích đáng chú ý dòng liên tục giữa Kitô giáo và nền văn minh Hylạp. Chỉ có một chân lý độc nhất. Thoạt tiên, nó được thông đạt cho những người man rợ, nghĩa là cho người Do Thái. Bởi vậy Tatien hay Théophile phải chú trọng đến biện luận lịch sử. Chân lý này đã bị các người Hylạp làm xuyên tạc vì ảnh hưởng của ma quỉ. Ma quỉ được tôn thờ thay vì Thiên Chúa chân thật. Người ta đã vay mượn các mầu nhiệm tiên tri báo trước để dựng nên những chuyện hoang đường trong khoa thần thoại. Trong phạm vi này Justin không ngần ngại so sánh việc lên trời của Persée với việc lên trời của Chúa Giêsu, việc Danaé thụ thai với việc Maria thụ thai: các tích truyện trước chỉ là những lối xuyên tạc các thực tại sau. Ngoài ra không lúc nào Ngôi Lời thôi hiện diện trong các con người, như Socrate, như Héraclite. Các ông này luôn trung thành với Ngôi Lời và đã lên án ngoại giáo. Chính Ngôi Lời này đã tỏ mình ra trong người của Ðấng Kitô một cách sung mãn, trong khi những người khác chỉ có một phần nào kiến thức về Ngài (26).

 Một luận điệu mới bắt đầu xuất hiện từ đây. Các nhà minh giáo không những chỉ đòi lòng khoan hồng mà thôi, họ còn công bố sự liên đới giữa Kitô giáo và triết lý, giữa Giáo Hội và Ðế quốc. Họ thật tình chấp nhận cái thế giới họ đang sống. Bức thư gửi Diognète nhấn mạnh đến việc các giáo dân hoàn toàn không xa cách người khác, từ nhà ở, cách ăn mặc, đến ngôn ngữ... Justin còn minh chứng họ là những công dân ưu tú. Méliton cho rằng Kitô giáo đã góp phần vào thế lực của Ðế quốc. Ðây không phải chỉ là một lý lẽ viện ra để đả kích đối phương. Justin, Athénagore, tác giả của Bức thư gửi Diognète thuộc văn hóa hy lạp về xuất xứ, về văn hóa và về lối sống. Các ông cho rằng mình không từ bỏ điều gì trong khi trở thành kitô hữu, nhưng trái lại đã tìm thấy ý nghĩa chân chính của các yếu tố ấy.

IV. TU TỪ VÀ TRIẾT HỌC.

Tinh thần Hy-lạp Kitô nói trên bắt đầu xuất hiện dưới triều đại Hadrien và Marc-Aurèle. Thế kỷ II trong thế giới hy-lạp là thế kỷ của khoa tu từ. Aelius Aristide, Dion thành Pruse, Hérode Atticus phát triển ngành văn nghệ dưới đời Antonin. Maxime thành Tyr là người đồng thời với Hadrien. Tại những phòng diễn thuyết nhan nhản trên khắp thế giới, các giáo sư tu từ ứng khẩu những bài hùng biện xuất chúng. Loại văn phê bình thì nằm gọn trong tay người phái Cynisme, nó là một loại văn tràn trề nhựa sống. Ông Lucien người Samosate sáng tác những bài đối thoại đầy luận điệu cay độc. Thịnh hành đặc biệt trong thời kỳ ấy là các trường phái triết lý. Những tác phẩm của Aristote đặt nền móng cho khoa biện chứng pháp. Khoa luân lý khắc kỷ Stoicien gặp được trong Marc-Aurel một hình thức phát biểu cao thượng nhất. Nhưng trội hơn cả là thuyết Platon đã tìm lại được niềm hưng phấn uyên nguyên sau thời chiết trung của Tân khoa Ðại học. Gaius, Albinus, Atticus, Numenius, lại bắt đầu nghiên cứu thuyết Platon trung thực và chuẩn bị cho thuyết tân Platon

 Các nhà văn kitô giáo thời ấy được huấn luyện trong những trường Hylạp và Roma. Các ông phản ảnh văn hóa của môi trường và của thời đại. Méliton có lẽ là một nhà văn kitô nghệ sĩ nhất thời ấy. Eusèbe công nhận ông là một nhà văn tài ba lỗi lạc. Chúng tôi cũng nghĩ như thế lúc đọc mấy đoạn lẻ tẻ của ông còn được Eusèbe hoặc ”những chuỗi dây chuyền” bảo lưu. Ðoạn trích cuốn Minh giáo của ông mà Eusèbe lưu lại, đã kết thúc bằng một lối điệp âm đáng chú ý. Một tàn bản khác diễn tả lại phép Rửa Tội với những hình ảnh gợi hứng từ Homère (27). Nhưng hiện nay chúng ta nắm được nguyên văn. Bài giảng về sự thương khó của ông và một đoạn ngắn về phụng vụ phục sinh tiếp theo bài giảng ấy. Chúng ta gặp thấy trong Bài giảng luôn luôn có lối chơi phản đề, có khiếu diễn tả bi ai, có giọng điệu thanh thót, chúng làm cho bản văn này trở thành một mô hình đặc trưng của khoa tu từ trường Asia (28). Cũng chính tại Asia và vào cùng thời kỳ này, đã xuất hiện mộ chí của Abercios.

 Théophile thành Antioche cho thấy những tương tự lạ lùng với Aelius Arisitide (29). Ta gặp thấy trong tác phẩm của ông những phương pháp khoa tu từ Asia. Justin thì lại phong nhã theo kiểu Athènes. Ông lấy hứng từ các tác giả cổ điển. Phần đầu cuốn Ðối thoại với Tryphon bắt chước một cách rõ rệt phần đầu các thiên đối thoại của Platon. Ông có lối văn trực tiếp, gọn ghẽ và sáng sủa đặc biệt. Tatien cũng theo lối phong nhã Athènes. Nhưng ông gần Lucien hơn là gần Platon. Cũng như các người đồng thời, ông ham chuộng những giai thoại kỳ lạ. Theo lập trường phái xi-níc, ông mạt sát các thần thánh trong khoa thần thoại và các cuộc phiêu lưu của họ. Ông ham thích lịch sử và say mê môn thời ký . Ðặc tính này lại gặp thấy trong Hégésippe, sử gia đầu tiên của Giáo hội, hễ đi đến đâu là ông tìm dựng lại danh sách thừa kế trong hàng giám mục. Cũng thế, Théophile khảo duyệt các sử gia Hylạp để nghiên cứu phần có trước các biến cố trong lịch sử thánh. Tất cả các vị Athénagore, Théophile, Justin, thường điểm xuyết vào các bài minh giáo của họ những câu dẫn chứng của Homère và của bộ Bi kịch, nhưng hình như họ trích lại từ các tập sách giáo khoa.

 Hơn là hình thái văn vẻ, chính cái tư tưởng đã được thấm nhuần tinh thần hy lạp. Làm sao khỏi như thế được? Justin đã chẳng quả quyết rằng chính Ngôi Lời đã nói qua Socrate và Platon đó sao? Người ta nhận ra trong Tatien và Athénagore một ảnh hưởng từ những tác phẩm thiếu thời của Aristote (30). Lúc này các nhà minh giáo đang xử dụng những yếu tố tâm lý và luận lý của Aristote đã được mang vào trong nền giáo dục nhà trường. Hơn nữa, người ta còn gặp thấy nơi các ông những đề tài mượn của phái khắc kỷ. Justin liên hệ ekpurôsis, việc phá hủy thế giới bằng lửa, với giờ phán xét chung. Thuật ngữ nhận thức nơi Justin và trong Athénagore phần lớn là của phái khắc kỷ. Tatien lấy gợi hứng từ khoa tâm lý của Stoa. Athénagore nhìn nhận trong bản tính mối liên hệ khắc kỷ về các nguyên nhân (31). Bức thư gửi cho Diognète hình như có nói đến lý thuyết ứng khởi đại đồng. Justin công nhận cách riêng rằng những nguyên tắc luân lý khắc kỷ là đúng và trình bày kitô hữu như những người thể hiện lý tưởng khắc kỷ.

 Nhưng thật ra những yếu tố theo phái khắc kỷ và phái Aristote mà người ta gặp thấy nơi các nhà minh giáo, hầu như chỉ gồm có những phần thuộc thuyết chiết trung đã được dạy trong trường và đã trở nên ngôn ngữ thông thường của tất cả các trường. Nền triết học độc nhất đã gây ảnh hưởng lớn trên các nhà minh giáo là thuyết trung-platon. Chính Justin thuật lại cho chúng ta biết ông đã thất vọng với các triết thuyết khác như thế nào và tại sao ông theo thuyết Platon trước khi trở lại Kitô giáo. Trở lại đạo rồi, ông vẫn là triết gia và trường của ông tại Roma cũng giống như trường của các người đại diện cho các trường phái triết học. Tatien, môn sinh của ông cũng là triết gia và tiêu biểu rất nhiều cho thuyết trung-Platon (32). Athénagore cũng vậy. Ở đây chúng ta thấy xuất hiện một mẫu người mới, người kitô hữu trí thức, mà trong nền Do Thái-kitô không có ai tương đương; mẫu kitô hữu trí thức là một yếu tố sống động của Giáo hội trong thời kỳ này, đối diện với những vị giám mục có tên tuổi, Méliton, Irénée, Théophile, các ngài trước tiên là những chứng tá của truyền thống.

 

Bài viết khác

    CHƯƠNG XIV

    CHƯƠNG XIII

    CHƯƠNG XII

    CHƯƠNG XI (2)

    CHƯƠNG XI

    CHƯƠNG X

    CHƯƠNG IX

    CHƯƠNG VIII

    CHƯƠNG VII

    CHƯƠNG VI

    CHƯƠNG V

    CHƯƠNG IV

    CHƯƠNG III

    CHƯƠNG II

    CHƯƠNG 1

    Phần thứ nhất

    MỤC LỤC

BÀI MỚI

  • Thông báo mục vụ hàng tuần
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ V MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 26/03/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ IV MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 19/03/2023
  • Lá Thư Mục Vụ Tháng 03 - 2023 - Lm Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ III MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 12/03/2023
  • Bìa : Báo Giáo Xứ tháng 02 năm 2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ II MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 05/03/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ I MÙA CHAY - NĂM A - Ngày 26/02/2023
  • Lá Thư Mục Vụ Tháng 02 - 2023 - Lm Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ VII THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 19/02/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ VI THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 12/02/2023
  • Bìa : Báo Giáo Xứ tháng 01 năm 2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ V THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 05/02/2023
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ IV THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 29/01/2023
  • Lá Thư Mục Vụ Tháng 01 - 2023 - Lm Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf
  • LỜI CHÚA & SUY NIỆM - CHÚA NHẬT THỨ III THƯỜNG NIÊN - NĂM A - Ngày 22/01/2023
 Giáo xứ Việt Nam Paris : 38 Rue des Épinettes - 75017 Paris
(Entrée: 2 Villa des Épinettes) - Xem Bản đồ đến Giáo Xứ
website : http://www.giaoxuvnparis.org - email : giaoxuvnparis@gmail.com
Số Điện thoại liên lạc với các cha khi cần :
Cha Gilbert Nguyễn Kim Sang : 06 72 10 56 38 - Cha Gioan Vũ Minh Sinh : 06 28 92 07 71