Chân Phước Marie de la Passion : Sáng lập Dòng Nữ Tu Thừa Sai Đức Mẹ
Anh Quân
1- Những năm tháng đáng ghi nhớ :
1839 : Sinh tại Nantes
1856 : Đặc ân nghe tiếng gọi thiêng liêng
1860 : Vào tập viện thánh Claire
1864 : Vào dòng Đức Bà Đền Tạ
1865 : Đi truyền giáo tại Maduré (Ấn Độ)
1874 : Lập trung tâm truyền giáo mới tại Ootacamund (Ấn Độ)
1877 : Thành lập viện nữ tu thừa sai Đức Mẹtại Rome
1885 : Thành lập dòng ba Phanxicô thừa sai Đức Mẹ
1900 : Dấu ấn tử đạo của 7 nữ tu thừa sai Đức Mẹ
1904 : Qua đời tại San Remo
1918 : Bắt dầu dự án phong thánh
1979 : Đức Thánh Cha JP 2 phê chuẩn án phong thánh
2002 : Phong chân phước.
2. Tuổi thơ :
Tên gọi ngoài đời của nữ tu Marie de la Passion là Hélène Marie de Chappotin de Neuville. Cô bé sinh ngày 21 tháng năm 1839 tại Nantes, là con gái út trong 10 anh chị em. Gia đình cô thuộc hàng qúy tộc miền Bretagne, có truyền thống trung thành với đức tin công giáo. Ngay từ tuổi ấu thơ, được mọi người trong gia đình nâng niu chiều chuộng, Hélène đã tỏ ra là một cô gái thông minh, có nhiều biệt tài, nhất là có lòng đại độ thương người và ưa thích những điều hay đẹp, thánh thiện.
Vào lúc lên 11, tuổi thơ của Hélène đã bị xúc động mạnh trước cái chết bất ngờ của hai người chị và một người em họ. Trong thời gian này gia đình cô phải dọn sang Normandie để sinh sống. Hélène phải từ giã khung cảnh thân thương, đầy những kỷ niệm thời thơ ấu. Những sự kiện này đã giúp Hélène trưởng thành sớm trong cuộc sống, nhất là càng củng cố đức tin sâu đậm hơn.
Tháng 4 năm 1856, năm 16 tuổi, qua một kinh nghiệm thiêng liêng, Chúa đã tỏ lộ tình thương yêu vô bờ của Ngài và kêu gọi Hélène đi vào con đường dâng hiến toàn vẹn. Nhưng ước muốn này đã bị gia đình chống đối mãnh liệt . Cái chết đường đột của mẹ đã giúp Hélène thắng vượt những khó khăn thử thách để thực hiện ơn gọi tận hiến.
3. Cuộc đời dâng hiến và truyền giáo :
Năm 1860, Hélène tiếp xúc được với một nữ tu dòng thánh Claire, mới được thành lập tại Nantes. Được sự đồng ý của đức giám mục địa phận, Hélène nhập đệ tử viện Clarisse, với lý tưởng sống đơn sơ nghèo khó của thánh Phanxicô. Ngay từ những ngày đầu còn tập sự, Hélène được ơn Chúa soi sáng đặc biệt về ơn gọi của mình là hy sinh phục vụ Giáo hội và Đức Giáo Hoàng. Kinh nghiệm thiêng liêng này đã ảnh hưởng suốt cuộc đời Hélène. Chỉ qua một thời gian ngắn, Hélène bị đau nặng phải dời bỏ tập viện. Trong thời gian dưỡng bệnh tại gia đình, Hélène đã tận dụng thời giờ như được Chúa quan phòng để tìm hiểu, nhất là ham mê đọc sách của thư viện; gia đình. Nàng đọc Thánh Kinh, sách các Tổ phụ Giáo hội, đặc biệt Thánh Augustin, và nhiều tác phẩm thiêng liêng thế kỷ thứ 17. Nhờ đó Hélène đã tích trữ được một kho tàng kiến thức lớn mang lợi ích cho nàng sau này. Sau khi đã bình phục hoàn toàn, Hélène được cha linh hướng chỉ dẫn nhập dòng Đức Bà Đền Tạ vào tháng 5 năm 1864, nhận áo dòng đúng ngày lễ Đức Mẹ Lên Trời và mang tên Marie de la Passion.
Tháng 3 năm 1865, chị Marie được gửi sang Ấn Độ làm việc truyền giáo tại Maduré, một vùng nổi tiếng là khó khăn, do các cha dòng Tên đảm trách. Ngoài công tác truyền giáo, các chị dòng Đức Bà Đền Tạ được giao phó nhiệm vụ huấn luyện các chị em dòng địa phương. Tại đây, Marie đã làm lễ tuyên khấn tạm ngày 3 tháng 5 năm 1866.
Do tài đức và đặc ân thiêng liêng, Marie được giao phó trách nhiệm làm me bề trên địa phương, rồi ít lâu sau đó làm bề trên tỉnh dòng cho ba trung tâm tại Ấn Độ. Dưới sự điều khiển của mẹ Marie de la Passion, công việc truyền giáo phát triển nhanh, và tình hình căng thẳng trước đó tại các cộng đồng được ổn định. Năm 1874, một trung tâm truyền giáo mới được mở ra tại Ootakamund, thộc địa phận Coimbatore, do các cha Thừa Sai Paris đảm nhiệm. Năm 1876, nhiều căng thẳng lại nổ ra tại Maduré. Những chuyện đau buồn này đã bắt buộc chị Marie và 19 chị khác phải ra khỏi dòng Đức Bà Đền Tạ. Các chị họp nhau tại Ootakamund, dưới sự hướng dẫn của đức giám mục Joseph Bardou, thuộc Hội Thừa Sai Paris.
4. Dòng ba Phanxicô Thừa Sai Đức Mẹ :
Tháng mười một 1876, chị Marie de la Passion về Rome để xin ĐTC Piô 9 điều chỉnh lại tình hình dòng tu của 20 chị em bị chia cách tại Ấn Độ. Ngày 6 tháng một 1877, đức thánh cha đồng ý cho chị Marie thành lập một dòng mới, hoàn toàn dâng hiến cho công cuộc truyền giáo, lấy tên là dòng nữ tu Thừa Sai Đức Mẹ, thuộc quyền các cha Thừa Sai Paris. Đồng thời, tổng bộ truyền giáo đề nghị chị Marie thành lập một nhà mới tại St Brieuc thuộc miền Bretagne (Pháp). Nhà dòng mới phát triển mau lẹ. Rất nhiều ơn kêu gọi truyền giáo được đón nhận. Chị Marie thường xuyên liên lạc với bộ Truyền Giáo và ĐTC tại Rome. Năm 1882 chị được ĐTC cho phép lập một nhà dòng tại thủ đô giáo hội. Đây là giai đoạn quan trọng trong cuộc đời chị Marie de la Passion. Như là một cơ hội mới do Chúa Quan Phòng, chị Marie tìm lại được đường hướng thiêng liêng khó nghèo của thánh Phanxicô mà Chúa đã vạch ra cho chị 22 năm về trước.
Ngày 4 tháng mười 1882, chị Marie được nhận vào dòng ba thánh Phanxicô tại nhà thờ Aracoeli đúng ngày lễ thánh Phanxicô Assise. Từ đó, chị Marie de la Passion được liên hệ trực tiếp với cha Bernadin de Portogruarno, tổng quyền dòng ba Phanxicô và được ngài hướng dẫn, giúp đỡ qua khỏi những thử thách kế tiếp. Tháng 3 năm 1883, vì những nghịch cảnh trong Dòng, Chị Marie bị ép buộc từ chức Bề trên, không được giao tiếp với các chị em khác trong Dòng. Chính ĐTC Léon 13 đã ra lệnh điều tra sự việc, rồi phục hồi thanh danh cho chị. Tháng 7 năm 1884, chị Marie de la Passion lại được tái bầu làm Mẹ Bề Trên của Dòng.
Từ đó Dòng Thừa sai Đức Mẹ phát triển mau lẹ. Ngày 8 tháng 5 năm 1885, Dòng được chính thức sát nhập vào Dòng Ba Phanxicô Thừa Sai Đức Mẹ, với hiến ước mới của Dòng được chấp thuận vào tháng 7 năm 1890. Các chị nữ tu Phanxicô Thừa Sai Đức Mẹ được gởi đi khắp nơi trên thế giới để truyền giáo, ngay cả trong những vùng đầy khó khăn nguy hiểm. Lòng nhiệt thành truyền giáo không biên giới của Mẹ Marie đã giúp các chị em Thừa Sai đáp lại tiếng kêu cứu từ khắp nơi của biết bao những người nghèo đói và những người bị bỏ rơi. Nhà Dòng không chỉ chú trọng tới đời sống xã hội của dân nghèo, mà còn lưu ý tới việc thăng tiến vai trò phụ nữ trong xã hội.
5. Huấn đức thiêng liêng và dấu ấn tử dạo của Dòng :
Tất cả các sinh hoạt nhiệt thành truyền giáo cúa Mẹ Marie de la Passion đều phát xuất từ đời sống đức tin chiêm niệm sâu xa. Mầu nhiệm Phục sinh của Chúa Kitô, thông hiệp với Tình Yêu Ba Ngôi Thiên Chúa là ánh sáng nuôi dưỡng đời sống thiêng liêng. Nhiệm tích Thánh Thể là của ăn nuôi dưỡng cuộc sống dâng hiến cho Giáo Hội và cho công cuộc truyền giáo. Đường hướng thiêng liêng này đã mở ra cho Dòng Ba Phanxicô Thừa Sai Đức Mẹ một viễn tượng truyền giáo hoàn vũ với tinh thần sống Phúc âm đơn sơ, khó nghèo và tình yêu rộng mở của Thánh Phanxicô Assise.
Với khả năng làm việc phi thường, Mẹ Marie de la Passion không những lo chu đáo vật chất cho nhà Dòng, nhưng nhất là chú trọng tới việc giáo huấn thiêng liêng cho các nữ tu. Măc dầu bận lo đủ thứ để đáp ứng sự phát triển mau lẹ của Dòng, Mẹ Marie đã soạn thảo nhiều tài liệu huấn đức thiêng liêng, chỉ vạch con đường nên thánh. Năm 1900 nhà Dòng đã nhận được dấu ấn tử đạo của 7 nữ tu Phan sinh Thừa sai. 7 nữ tu này đã được phong chân phước tử đạo năm 1946 và được DGH Gioan Phaolô 2 nâng lên bậc hiển thánh vào năm Thánh 2000 cùng với 120 vị tử đạo khác tại Trung quốc . Cuộc tử đạo của 7 nữ tu Phan sinh Thừa sai đã gây sự mất mát và đau buồn lớn, nhưng đồng thời cũng tạo ra một niềm vui vĩ đại cho Mẹ Marie de la Passion, vì được vinh dự làm Mẹ của những người con thiêng liêng dám hy sinh tính mạng vì tình yêu Chúa Kitô cho lý tưởng bác ái truyền giáo.
Kiệt sức vì công tác thường ngày cũng như những cuộc di chuyển thường xuyên đây đó lo cho nhà Dòng, Mẹ Marie de la Passion qua đời ngày 15/11/1904 tại San Remo, qua một cơn bệnh mau lẹ. Vào thời buổi đó, Dòng Thừa Sai Đức Mẹ đã có tới trên 2.000 nữ tu và 86 nhà hay trung tâm truyền giáo thuộc 4 châu đại dương. Ngày nay dòng đã có khoảng trên 7.000 nữ tu thuộc 52 tỉnh dòng tại 74 quốc gia, trong đó có Việt Nam.
6. Án phong thánh :
Tháng hai năm 1918 bắt đầu lập hồ sơ thỉnh nguyện phong thánh tại San Remo cho Mẹ Marie de la Passion. Năm 1941, rất nhiều hồ sơ và thư từ gởi tới Tòa Thánh từ khắp nơi trên thế giới để xin đăc ân này. Thánh 2 năm 1979, sau khi các thỉnh nguyện viên đồng tình bỏ phiếu đồng ý, đề án phong thánh được ĐTC Gioan Phaolô 2 phê chuẩn và được chính thức công bố.
Nhân Ngày Thế Giới Truyền Giáo 20.10.2002, ĐTC Gioan Phaolô 2 đã long trọng tôn phong Mẹ Marie de la Passion lên bậc Chân Phước. Trong bài giảng, ĐTC đã đặc biệt khen ngợi cuộc đời dâng hiến của Mẹ Marie de la Passion cho việc truyền giáo, làm chứng Tin Mừng trước muôn dân. Với sự sáng lập dòng Nữ tu Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ, Mẹ Marie de la Passion đã chứng tỏ mình là một người đã muốn thông đạt khối tình yêu sôi trào cho toàn thế giới bằng lời cầu nguyện và tôn sùng Thánh Thể, quyện với công việc truyền giáo. ĐTC cũng cám ơn và ca ngơi hoạt động của các nữ tu Dòng hiện nay trên thế giới. Ngài nói : “Tôi cám ơn, vì ơn gọi của chị em liên kết chiêm niệm và sứ mạng truyền giáo, và vì chứng tá quí giá của các cộng đoàn quốc tế của chị em, dấu chỉ tình huynh đệ và hòa giải giữa các dân tộc. Tôi khích lệ chị em ngày càng làm tăng trưởng tình huynh đệ trong các cộng đòan, trong bầu không khí đượm tình vui tươi và đơn sơ của Thánh Phanxicô. Tôi mời gọi chị em, với lòng bác ái và trong chân lý, hãy theo đuổi cuộc đối thoại giữa các nền văn hóa. Ước gì sau khi đào sâu linh đạo phong phú của vị sáng lập Dòng, tân chân phước Marie de la Passion, chị em có thể giúp giới trẻ khám phá niềm vui tận hiến cho Chúa Kitô”.
(Viết theo site internet : http://www.fmm.org/fra/index_fra.htm )
Anh Quân