Lời chúa

àng năm, vào ngày Tết Dương lịch 01.01, và cũng là ngày lễ kính Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa, Giáo Hội mời gọi các tín hữu cầu nguyện cho Hòa bình trên thế giới. Với hoàn cảnh hiện nay và hơn lúc nào hết, Hòa bình rất cần thiết để dẹp tắt ngọn lửa chiến tranh như ở Ukraine, Palestine, Phi Châu … gây bao cảnh tang thương chết chóc, người dân sơ tán, tập trung ở các trại tị nạn, thiếu thốn mọi thứ và nhất là đời sống bất an, tương lai u tối, làm ảnh hưởng đến cả con người, từ vật chất đến tinh thần.

Có ai muốn sống trong cảnh lầm than bao giờ ? Có ai không muốn sống hạnh phúc an bình ? Thế nhưng, có thể nói là từ thuở tạo thiên lập địa cho đến bây giờ, không lúc nào có Hòa bình thật sự trên thế giới nầy. Lòng ganh tị đã thúc đẩy con người chém giết nhau như câu chuyện Cain giết em mình là Abel (x. St 4,1-16), và bao nhiêu cuộc chiến khác đã được ghi lại trong Kinh Thánh. Trên bình diện quốc tế, lịch sử ghi lại hai cuộc chiến thế giới :

-      « Chiến tranh thế giới thứ I, còn được gọi là Đại chiến thế giới lần thứ nhất, Đệ nhất Thế chiến hay Thế chiến I, là một cuộc chiến tranh thế giới bắt nguồn tại châu Âu từ ngày 28 tháng 7 năm 1914 đến ngày 11 tháng 11 năm 1918. Đây là cuộc chiến giữa phe Hiệp Ước (chủ yếu là Anh, Pháp, Nga và sau đó là Hoa Kỳ, Brasil) với phe Liên minh Trung tâm (chủ yếu là Đức, Áo-Hung, Bulgaria và Ottoman). Cuộc chiến nầy đã để lại rất nhiều hậu quả trước mắt và lâu dài, cụ thể làm hơn mười triệu người chết và hàng chục triệu người khác bị tàn phế, các thành phố, làng mạc, đường sá, cầu cống, nhà máy bị phá hủy »  (nguồn Wikipedia)

-      « Chiến tranh thế giới thứ II (còn được nhắc đến với các tên gọi Đệ nhị thế chiến, Thế chiến II hay Đại chiến thế giới lần thứ hai) là một cuộc chiến tranh thế giới bắt đầu từ khoảng năm 1939 và chấm dứt vào năm 1945. Cuộc chiến đã làm thiệt mạng hơn tám chục triệu người và gây bao khổ đau cho người dân trong ba chục quốc gia, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, chiến tranh thế giới thứ II làm thay đổi căn bản tư duy chính trị quốc tế của các cường quốc trên thế giới. Sau cuộc chiến này, nhiều quốc gia từ bỏ tư duy bá quyền, dùng sức mạnh để xâm chiếm lãnh thổ của quốc gia khác. Quan hệ quốc tế từ dựa trên sức mạnh, ‘‘cá lớn nuốt cá bé’’, chuyển sang quan hệ bình đẳng, cùng tồn tại hòa bình. » (nguồn Wikipedia)

Chiến tranh tàn khốc, gây ra bao thảm cảnh thương đau. Dù nhân loại đã rút ra nhiều kinh nghiệm và bài học để kiếm tìm một nền hòa bình chân chính và lâu dài, nhưng chiến tranh vẫn còn đó, vì vẫn có những nhà độc tài tham quyền, ham danh lợi, muốn thống trị hay những người lãnh đạo mang mối hận thù dân tộc, như ở Trung đông hay ở Phi Châu … 

Vậy thì hòa bình là gì và làm sao để có hòa bình ?

Theo định nghĩa, ‘‘Hòa bình là tình trạng không có chiến tranh hay xung đột vũ trang, là mối quan hệ hiểu biết, tôn trọng, bình đẳng và hợp pháp giữa các quốc gia - dân tộc, giữa người với người, là khát vọng của toàn nhân loại.’’ (nguồn Wikipedia). Nói như thế, Hòa bình không chỉ là không có chiến tranh, mà là một cuộc sống an bình, hạnh phúc, vui tươi, nhờ sự tôn trọng lẫn nhau, tôn trọng nhân phẩm của mỗi người, tôn trọng quyền lợi của mỗi dân tộc. Là người, tất cả đều bình đẳng như nhau, không ai hơn ai và cũng không ai kém hơn ai. Không vì màu da, sắc tộc, mà có thể hạ thấp một người hay một dân tộc nào đó. Theo tinh thần Kitô giáo, Hòa bình bắt nguồn từ Thiên Chúa, vì chính Ngài là sự bình an (x 1 Cor 14,33). Sau biến cố Phục sinh, mỗi khi đến với các môn đệ, Chúa Kitô đều nói : ‘‘Bình an cho các con.’’ (Lc 24,38b ; Ga 20,19.26b). Ngài la sự bình an, là nguồn hòa bình cho nhân loại. Sống kết hợp vói Ngài, sống theo giáo huấn của Ngài, chắc hẳn mọi người sẽ sống trong sự bình an và Hòa bình sẽ trường tồn trên mặt đất này.  

Giáo huấn của Ngài được tóm gọn trong giới luật Yêu thương : ‘‘Yêu Chúa hết lòng và yêu tha nhân như chính mình.’’ (Lc 10,27) Khi yêu thương nhau thì không hại nhau. Ngoài ra, bài giảng trên núi của Ngài, còn gọi là Tám mối phúc thật hay Bát phúc, cũng là một cách để xây dựng hòa bình : ‘‘Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó, vì Nước Trời là của họ. Phúc thay ai hiền lành, vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia nghiệp. Phúc thay ai sầu khổ, vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an. Phúc thay ai khát khao nên người công chính, vì họ sẽ được Thiên Chúa cho thoả lòng. Phúc thay ai xót thương người, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương. Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch, vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa. Phúc thay ai xây dựng hoà bình, vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa. Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính, vì Nước Trời là của họ.’’ (Mt 5,1-10) 

Sống tinh thần Khó nghèo để mở lòng đón nhận Chúa, đón nhận người anh em như một món quà của Ngài. Sống hiền lành, sống nhân hậu đầy lòng xót thương, sống công chính ngay thẳng, để yêu thương nhau, tôn trọng lẫn nhau, hơn là tìm cách chém giết nhau. Và đặc biệt là mối phúc : ‘‘Phúc thay ai xây dựng hòa bình, vì họ được gọi là con Thiên Chúa’’ (Mt 5,9). Một mối phúc không chỉ nói lên cách sống, mà còn là lời mời gọi dấn thân để xây dựng hòa bình, mang lại sự bình an, hòa thuận, qua việc thông cảm, tha thứ cho nhau và giúp hòa giải những đối phương thù nghịch nhau. Và mối phúc cuối cùng, cố gắng sống công chính để có được tình yêu của Chúa và nêu gương sáng cho mọi người dù có bị người đời bách hại.

Hòa bình là một hồng ân Chúa ban, nhưng cũng là một trách nhiệm của mỗi người. Chúng ta cùng cầu xin Chúa ban bình an cho thế giới và xin cho những ai có thiện chí cố gắng kiến tạo hòa bình trong tình liên đới của một đại gia đình nhân loại. Riêng chúng ta là Kitô hữu, xin cho mỗi người chúng ta can đảm sống tinh thần Bát phúc để góp phần vào việc xây dựng hòa bình trong gia đình, trong cộng đoàn và trong xã hội, nơi chúng ta đang sống.

Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf